نیازمند اصلاح قانون انتخابات هستیم
گروه اجتماعی: روز گذشته هادی طحاننظیف، سخنگوی شورای نگهبان طی نشست خبری از رد شدن تعطیلی شنبهها در این شورا خبر داد. او همزمان اعلام کرد که لایحه عفاف و حجاب به دلیل دو ابهام همچنان به تایید این شورا نرسیده، مانعی برای حضور زنان در شورای نگهبان وجود ندارد، به اضافه اینکه تاکید کرده که تقویت احزاب نیازمند تغییر قانون انتخابات کشور است.
طحاننظیف با اشاره به سرانجام لایحه عفاف و حجاب گفته که «درباره لایحه عفاف و حجاب هنوز مصوبه جدیدی دریافت نکردیم و همچنان دو ابهام شورای نگهبان وجود دارد»، ادامه داد: نسبت به طرح اصلاح قانون نظام صنفی کشور ایراداتی داشتیم؛ اخیراً مجلس در این زمینه مصوبهای داشته است که در نوبت رسیدگی در شورای نگهبان قرار دارد. سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این پرسش که آیا در صورتی که مجلس دوازدهم لایحه عفاف و حجاب را اصلاح نکند، ممکن است رسیدگی به این لایحه از دستور کار خارج شود؟ گفت: الان موارد باقیمانده این لایحه ۲ ابهام است و اینکه چه تدبیری انجام میدهند در اختیار مجلس است؛ اگر ما مصوبهای را برای اصلاح این لایحه داشته باشیم، طبیعتاً مورد رسیدگی قرار میدهیم.
لایحه عفاف و حجاب با عنوان کامل «لایحه حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب» توسط قوه قضائیه تدوین و در ۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ توسط دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی ارائه شد. در نشست علنی سهشنبه ۲۳ خرداد سال ۱۴۰۲ مجلس یازدهم با بررسی لایحه عفاف و حجاب به صورت یک فوریت با ۱۸۵ رای موافق، ۳۰ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از مجموع ۲۲۷ نماینده حاضر در جلسه موافقت کرد. براساس مطلبی که فارس منتشر کرد، نمایندگان مجلس شورای اسلامی چهارشنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ با اجرای آزمایشی سه ساله این لایحه موافقت کردند که این موافقت ۱۵۲ رای موافق، ۳۴ رای مخالف و ۷ رای ممتنع داشت. این لایحه از همان موقع میان مجلس و شورای نگهبان در رفتوآمد است.
طحاننظیف همچنین در پاسخ به پرسشی درباره امکانپذیری عضویت زنان در شورای نگهبان گفت که از جهت قانون منعی در این زمینه وجود ندارد و از جهت اجرایی این موضوع در اختیار رئیس محترم قوه قضائیه و نمایندگان محترم مجلس است.
شورای نگهبان دارای ترکیب دوگانهای است. این نهاد مجموعاً ۱۲ عضو دارد که برای یک دوره ۶ ساله انتخاب میشوند. نیمی از اعضای آن فقیه و نیمی دیگر حقوقدان هستند. دبیر شورای نگهبان بالاترین مقام رسمی این شوراست و احمد جنتی، دبیر کنونی آن را بر عهده دارد.
تقویت احزاب نیازمند اصلاح قانون انتخابات است
سخنگوی شورای نگهبان همچنین در ادامه و در پاسخ به این پرسش که شورای نگهبان چه اقداماتی در خصوص تقویت احزاب و حرکت به سمت نظام حزبی داشته است؟ اعلام کرده که به این موضوع در سیاستهای کلی انتخابات اشاره شده؛ نکته مهمی است که احزاب مسئولیت بپذیرند و هم صلاحیتها و اختیاراتی داشته باشند و هم در برابر این اختیارات پاسخگو باشند. به این موضوع در سیاستهای کلی انتخابات اشاره شده و نیازمند اصلاح قانون انتخابات است؛ مجلس قبل در اصلاحیه قانون انتخابات به این موضوع ورود کرد که با اشکال هیات عالی نظارت مواجه و این موضوع عملاً از دستور کار مجلس خارج شد. موضوع مهمی است و دستگاهها باید در جهت اجرای سیاستهای کلی در این راستا عمل کنند.
به اعتقاد کارشناسان، اگر آسیبها و موانع پیش روی تحزب برطرف شود و حزب به معنای واقعی کلمه شکل بگیرد، احزاب علاوه بر کارکرد حلقه واسط میان مردم و حاکمیت میتوانند نظام را در طیف وسیعی از کارویژههای سیاسی از جلب مشارکت و ایجاد اتحاد ملی تا انواع همیاری و آموزش یاری کنند.
امروزه خواستههای گروهها و اقشار متفاوت شده و درکشان از نیازهای طبقاتی افزایش پیدا کرده است؛ برای اینکه بتوانند این نیاز طبقاتیشان را به سیستم سیاسی افزایش بدهند و چون تحصیلاتشان افزایش پیدا کرده و آگاهی آنها بیشتر شده به قالب تشکیلاتی که اسمش را حزب میگذاریم، تبدیل میشوند. در گروهی از کشورها دولت نیز احساس میکند که بدون حزب قابلیت تداوم ندارد. دولتها نیاز به این دارند که با جامعه ارتباط داشته باشند؛ یکی از این ارتباطات هم حزب است. مشارکتها هم که در قالب حزب صورت میگیرد، دموکراتیکتر خواهد بود. البته صرف وجود حزب کافی نیست بلکه باید موانع حزب برطرف شود و در این زمینه آسیبشناسی جدی صورت پذیرد تا به یک نقطه ایدهآل برسیم.
نه شورای نگهبان به شورای ۷ ساله
او در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا مصوبه مجلس درخصوص افزایش مدت فعالیت شورای شهر فعلی به ۷ سال به تایید شورای نگهبان رسیده است؟ تاکید کرد: این موضوع در رسانهها مطرح است و ظاهراً هنوز طرح و لایحهای در این خصوص مطرح نشده است؛ اگر طرح و لایحهای در این زمینه از سوی مجلس به تصویب برسد قطعاً در آن زمان نظر خود را اعلام خواهیم کرد.
چندی پیش مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران از طرح ۷ ساله شدن شوراهای ششم شهر و روستا در شورای عالی استانها خبر داده بود که موجی از واکنشهای تند را به همراه داشت. با این حال مطابق با مصوبه مجلس، انتخابات شوراهای هفتم شهر سال آینده برگزار میشود و شورای هفتم نیز سه ساله شده و انتخابات بعدی یعنی شوراهای هشتم با انتخابات ریاستجمهوری برگزار میشود.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به پرسشی درباره امکان برگزاری همزمان انتخاباتهای ریاستجمهوری و مجلس شورای اسلامی در سالهای آتی گفت: همزمانی انتخابات ریاستجمهوری و مجلس از نظر قانونی منعی ندارد و از نظر کارشناسی نیز در هر دو صورت، یعنی برگزاری همزمان دو انتخابات و برگزاری جداگانه این دو انتخابات منعی از جهت قانونی ندارد.
ایرادات به مصوبه تعطیلات
طحاننظیف در پاسخ به پرسشی درباره ایراد شورای نگهبان به مصوبه افزایش تعطیلات آخر هفته چیست؟ گفته که؛ ما نسبت به این مصوبه دو ایراد شرعی داشتیم و یک ایراد نیز از سوی هیات عالی نظارت بر سیاستهای کلی نظام عنوان شده است. یکی از ایرادات درخصوص روز تعطیل و دیگری درباره قراردادهای خصوصی افراد است.
موضوع افزایش تعطیلی از یک روز به دو روز در هفته بیش از ۷ سال است که بین مدیران اجرایی مورد بحث است اما اینکه این تعطیلی روز پنجشنبه باشد یا شنبه، همواره محل اختلافنظر بوده است. با گذشت چندین سال از این موضوع در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه روز یکشنبه بیستم اسفند ۱۴۰۲ در جریان رسیدگی به کلیات لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری با کلیات این لایحه موافقت کردند اما درباره روز دوم تعطیلی تصمیمی گرفته نشد. با این حال اواخر فروردین روزهای تعطیل هفته را پنجشنبه و جمعه و روزهای کاری هفته از شنبه تا چهارشنبه تعیین کردند که با انتقاد فعالان اقتصادی همراه شد. کار به جایی رسید که رئیس اتاق ایران در نامههایی جداگانه به دفتر مقام معظم رهبری، رئیسجمهور و رئیس مجلس، برنامهریزی و همراهی برای مطابقسازی تعطیلات آخر هفته با تعطیلات جهانی را خواستار شد. بعد از آن هم مجلسیها روز شنبه را به عنوان روز تعطیل اعلام کردند که در نهایت با اعلام نظر شورای نگهبان، اجرایی شدن این مصوبه نیز منتفی شد.
طحاننظیف درباره اینکه آیا سازوکاری وجود دارد تا از حضور کاندیداهای پوشش در انتخاباتهای ریاستجمهوری جلوگیری شود؟ عنوان کرد: ما واقعاً از نیات افراد اطلاعی نداریم و افراد در انتخابات ثبتنام و در رقابت شرکت میکنند و ممکن است تا آخر هم بمانند یا به دلایل مختلف از ادامه رقابت منصرف شوند و کنارهگیری کنند.
شورای نگهبان یار کمکی هیچ کسی نیست
طحاننظیف در پاسخ به پرسشی واکنش شورای نگهبان درباره طرح مباحثی درباره عملکرد این شورا و بیان انتقادات و سرزنشهایی درخصوص تایید صلاحیت رئیسجمهور مستقر گفت: دیدم که حتی برخی نیز میگفتند که اینها زیر کولر تصمیم میگیرند؛ حال ما چه زیر کولر تصمیم بگیریم چه کولر را خاموش کنیم باید یاد بگیرند، انتخابات رقابت و مشارکت مردم است و شورای نگهبان یار کمکی هیچ کسی نیست؛ شورای نگهبان براساس ضوابط قانونی عمل میکند و با تمجید، تحسین و سرزنش دیگران عمل نمیکند. کشور ما کشور آزادی است و برخی ممکن است کسی را بپسندند و برخی ممکن است کس دیگری را بپسندند و اشکالی ندارد؛ هر کس میتواند نظری داشته باشد.
وی با بیان اینکه «سلایق سیاسی افراد متفاوت است»، ادامه داد: در این انتخابات به لطف خدا از همه جریانات سیاسی افرادی حضور داشتند و مهم این است که مبنای عمل براساس قانون رای و اراده و نظر مردم است.