از تعامل مجلس تا شایعات رسانهها
درحالی که ۶ روز از مراسم تحلیف مسعود پزشکیان گذشته است و او نهایتاً ۹ روز دیگر برای ارائه لیست وزرای پیشنهادیاش به مجلس دوازدهم فرصت دارد، همگان منتظر تصمیم نهایی رئیسجمهور پزشکیان و محمدرضا عارف، معاون اول او برمبنای نظرات کارشناسی کارگروهها هستند. به هر حال بسیاری گمان میکردند که لیست وزرا تاکنون دیگر معلوم شده باشد اما گویا تیم تصمیمگیری پزشکیان با نکتهسنجی بیشتری قصد دارد تا وزرای مدنظرش را به پارلمان بفرستد. طولانی شدن این روند باعث شده که علاوه بر تحلیلها و گمانهزنیهای گروههای سیاسی و احزاب، بعضی رسانههای غیررسمی و فضای مجازی شایعاتی را درخصوص نفراتی که میخواهد مطرح شود، منتشر کنند و تلاش داشته باشند تا بر این شایعات دامن بزنند. حال در این شایعات برخی را مورد هجمه قرار میدهند و برخی که اصلاً شناخته شده نیستند را بزرگنمایی میکنند. دستاویز این رسانههای غیررسمی برای حمله به اسامی چهرههای مطرح و شایعهپراکنی غالباً مبنی بر این است که دستگاههای امنیتی با اینها موافق نیستند و یا از فیلتر مجلس نیز رد نخواهند شد. در صورتی که بارها توسط مسئولان رسمی و به طور مشخص محمدجواد ظریف اعلام شده که نامهای منتشر شده، گمانهزنی است و کارگروهها و دولت جدید تا زمان به اجماع رسیدن، اسامی هیچ فردی را اعلام نمیکنند. همچنین محمدرضا عارف هم درباره آخرین وضعیت کابینه دولت چهاردهم در ایکس نوشت: «جلسات تعیین و معرفی کابینه درحال انجام است و انشاالله امیدوار هستیم قبل از اینکه به ضربالاجل قانونی برسیم، آقای رئیسجمهور کابینه که از افراد شایسته خواهند بود را معرفی کند و در این بین شایستگی افراد اولویت اصلی است».
همچنین درباره گمانهزنیهای اشتباه و هجمه آنهایی که هر کاری از دستشان برای تضعیف دولت جدید و چهرههای مطرح آن برمیآید، انجام میدهند. محمد فاضلی، جامعهشناس مطرح هم در توئیتی اعتراضی نوشت: «بعید است بالا آوردن کسی که ته ته فهرست پیشنهادی کمیته مشورتی بوده و فشار آوردن برای معرفی او به عنوان وزیر درست باشد. مایه آبروریزی میشود و سرمایه اجتماعی دولت را به باد میدهد یک روز سابقه کار مرتبط ندارد و مدرکش هم بیربط است به جای خود».
در همین راستا محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا در گفتوگو با سازندگی اینطور میگوید که در مورد کابینه ۳ گروه مشخص اظهارنظر میکنند. نخست افرادی که در انتخابات جزو مخالفان آقای پزشکیان بودهاند و علیه ایشان تبلیغات کردهاند و الان بهگونهای عمل میکنند که گویی رئیسجمهور از جناح آنها اعلام شده است و باید از جناح آنها کابینه را بچیند. بنابراین در اظهارنظرهایی که در رسانهها دارند دائماً امرونهی میکنند که فلان وزیر در فلان جا نباشد و فلان افراد که احتمال دارد شورای راهبری آنها را تایید کند، ناکارآمد هستند و افراد دیگری باید به جای آنها باشند که در گزینههای شورای راهبری نیستند. گروه دوم افرادی هستند که به آقای پزشکیان رای دادند و مطالبات جدی حتی به صورت توقعات و انتظارات بیجا دارند که با بزرگنمایی نقش خودشان در انتخابات و رای آوردن آقای پزشکیان سعی میکنند، گزینههای موجود را زیر سوال ببرند تا بتوانند افراد خودشان را برجستهتر کرده و به شکلی به دولت تحمیل کنند. گروه سوم نیز کسانی هستند که باز میتوان آنها را جزو مدافعان آقای پزشکیان نام برد اما نسبت به گروه دوم عقلانیتر برخورد میکنند و اعتقاد دارند که باید به آقای پزشکیان کمک کرد تا دولت وفاق ملی که رئیسجمهور قول آن را داده بود، تشکیل شود و کابینه هم به نحوی باشد که هم در برگیرنده سلایق مختلف باشد و هم از کارآمدی لازم برخوردار شود تا بتواند کشور را از وضعیت موجود به لحاظ اجتماعی، اقتصادی و مسائل مختلف نجات دهد.
مجلس با دولت تعامل میکند
رئیسجمهور پزشکیان، عارف، معاون اولش و محمدجواد ظریف که میتوان از آنها به عنوان افراد تاثیرگذار در تعیین کابینه و وزرای پیشنهادی به مجلس نام برد، راه سختی را در پیش دارند. از طرفی باید نکتهسنجی داشته باشند و تخصص را معیار این چیدمان قرار دهند و از طرفی هم مجبورند با هجمه جریانهای مخالف و تخریبگر دستوپنجه نرم کنند. در نهایت هم این مجلس است که برگ آخر را برای وزرای آنها رو میکند. هر چند آن طور که از شواهد معلوم است، پارلمان چندان قصد سنگاندازی ندارد.
به عقیده مهاجری، موضوع درخور توجه دیگر مواجه کابینهای است که در روزهای بعدی به پارلمان معرفی خواهد شد. اینکه مجلس دوازدهم با وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم چگونه برخورد خواهد کرد را میتوان از چند جهت بررسی کرد. مجلس کنونی از سه فراکسیون تشکیل شده است. فراکسیون تندروها که بین ۳۰ تا ۶۰ نفر تخمین زده میشود. فراکسیون مستقلین که بین ۹۰ تا ۱۱۰ نفر هستند. فراکسیون طرفداران آقای قالیباف که بین ۶۰ تا ۸۰ نفر تخمین زده میشود. البته گروهی از نمایندگان هم وجود دارند که به صورت مشخص عضو هیچ کدام از فراکسیونهای مجلس نیستند. به نظر میرسد که آقای پزشکیان مشکل زیادی نباید با مجلس داشته باشد. بهخصوص که برداشتها این است که فراکسیون مستقلین بیشترین همراهی را با دولت خواهد داشت. آقای قالیباف هم به دلیل مواجههای که با جریان جبهه پایداری و تندروهای مجلس دارد بیشتر به سمت دولت خواهد چرخید اما احتمال اینکه به اتفاق وزرای آقای پزشکیان از مجلس دوازدهم رای اعتماد بگیرند، بالاست. مگر در موارد استثنایی که شاید هم بیشتر به این برگردد که قاطبه نمایندگان مجلس به این نتیجه برسند که وزرای معرفی شده احیاناً دارای کارآمدی کافی نیستند. وی در ادامه این گفتوگو بحث مهم دیگر را مساله انتخاب وزرا دانست. فرآیندی وجود داشت مبنی بر اینکه کمیتههایی تشکیل شده بود که خروجی آن کمیتهها به شورای راهبری منتقل میشد و شورای راهبری گزینههای نهایی را به رئیسجمهور معرفی میکرد. درحال حاضر این گزینههای نهایی توسط رئیسجمهور و معاون اول ارزیابی میشوند و بعضی از افرادی که در فرآیند انتخاب وزرا در کمیتهها و شورای راهبری بودند انتقادات و پیشنهاداتی دارند که اگر به احتمال پایین افراد ضعیفتری برای معرفی وجود داشته باشند، این اتفاق خواهد افتاد که یاران و حلقه نزدیک به آقای پزشکیان گلهمند شوند. اگرچه نباید فراموش کنیم، افرادی که برگزیده میشوند هر چقدر نزد افکار عمومی کارآمدی و توانایی بیشتر داشته باشند قطعاً جامعه با آنها همراهی بیشتری خواهد کرد و احتمالاً مجلس نیز به آنها رای اعتماد خواهد داد و دولت نیز از توانمندی مسئولیت بیشتری برخوردار خواهد شد. اما این شایعاتی که وجود دارد بخشهای تندروی جریان اصلاحطلب همچنان در جهت سهمخواهی از دولت هستند ممکن است، برخوردهایی ایجاد کند که در نهایت مجلس را هم تحت تاثیر قرار دهد همچنین نزد افکار عمومی هم با واکنشهایی روبهرو شود. لذا باید منتظر ماند تا چند روز آینده نتیجه و خروجی وزرا مشخص شود و در آن صورت بتوان ارزیابی دقیقتری انجام داد.
احمد دنیامالی، نایبرئیس کمیسیون عمران مجلس هم میگوید که مجلس به کابینه دکتر پزشکیان رای بالا و قاطع میدهد تا کابینه ایشان با یک رای بالا بتواند کار خود را آغاز کند. او در این رابطه به ایرنا گفت: مجلس بر تعامل با دولت تاکید دارد. البته این تعامل یکسویه نیست و آقای پزشکیان هم بر همکاری دولت با مجلس در مسائل مختلف همواره تاکید داشته است و ما یک تعامل دوسویه را بین مجلس و دولت خواهیم داشت. عباس قدرتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دوازدهم نیز با تاکید بر اینکه در فضای همدلی و وحدت برنامهها اجرایی و موجی از امید در جامعه ایجاد خواهد شد، معتقد است که مجلس دوازدهم همراه دولت خواهد بود.
مخلص کلام؛ باید منتظر ماند و دید در فرصت باقیمانده آیا لیستی به مجلس ارائه خواهد شد که امتدادبخش این فضای امیدوارانه در جامعه باشد؟