آیا حکم اعدام “تتلو” تایید شد؟
خواهر امیر تتلو در صفحه شخصی خود در فضای مجازی درخصوص حکم اعدام برادرش نوشت: «بله صحت دارد دوستان! جوابی که منتظر بودیم نگرفتیم! حکم شکسته نشد، امید ما هم شکسته نشده! امید، امید، امید»! مشخص نیست آیا اظهارات خواهر تتلو مبنی بر تایید حکم اعدام اوست یا نه چراکه هنوز هیچ نهادی درباره صحتوسقم این خبر، واکنش نشان نداده است اما قطعاً در صورت تایید حکم، واکنشهای گسترده داخلی و خارجی به همراه خواهد داشت زیرا تتلو در نهایت یک هنرمند است و هواداران زیادی دارد.
امیرحسین مقصودلو ملقب به «امیر تتلو» تاکنون دو پرونده قضایی عمده داشته؛ یکی در دادگاه کیفری یک تهران شعبه ۹ (به اتهام سبّالنبی و دیگری در دادگاه انقلاب (شعبه ۲۶) به اتهامات مرتبط با فساد و فحشا و تبلیغ علیه نظام. در پرونده نخست، او به اتهام پخش و اجرای آثاری که به پیامبر و ائمه توهین میکرد، ابتدا به ۵ سال حبس تعزیری محکوم شد. این حکم پس از فرجامخواهی دادستانی به دیوان عالی کشور رفت و مطابق گزارشها «دلایل سبّالنبی کامل ذکر و رای پنج سال حبس نقض شده است». پرونده برای محاکمه مجدد به شعبه همعرض ارجاع شده است. در پرونده دوم، تتلو به اتهام «تشویق به فساد و فحشا، تبلیغ علیه نظام» و اتهاماتی مشابه در دادگاه انقلاب محکوم و رای اولیه ۱۰ سال حبس صادر شد که به تایید رسید. به عبارت دیگر، او به جرم تشویق جوانان به فساد اخلاقی و انتشار محتوای مستهجن در قالب آهنگ و کلیپ محکوم شده است.
این خواننده زیرزمینی پیشتر در دادگاه استان تهران به اتهام سبّالنبی محکوم شده بود (حکم پنج سال حبس که دیوان عالی نقض کرد). پس از ارجاع مجدد پرونده به شعبه ۶ دادگاه کیفری، قاضی دادگاه جدید با استناد به مواد ۲۶۲ و ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (مربوط به محاربه و ارتداد) «بزه انتسابی را محرز» دانست و حکم اعدام صادر کرد. سخنگوی قوه قضائیه در آخرین اظهارنظر خود تایید کرد که «حکم اعدام صادر و حکم در مرحله فرجامخواهی در دیوان عالی است و هنوز قطعیت آن اعلام نشده است». به این ترتیب، وضعیت حقوقی امیر تتلو به موارد محکومیت طولانیمدت (۱۰ سال) و اعدام وابسته به تایید فرجام تبدیل شده است. پروندههای دیگر او در قوه قضائیه شامل شکایت فردی برای نشر اکاذیب (مصوب دو سال حبس تعزیری) و چند اتهام تبلیغ علیه نظام، شرطبندی و انتشار محتوای مستهجن است که در همان مرحله بدوی تبرئه شدهاند.
وضعیت روحی و خانوادگی
نغمه مقصودلو، خواهر امیر تتلو، هفته گذشته هم در شبکههای اجتماعی نسبت به حال برادرش اطلاعرسانی کرده است. او نوشته است که امیرحسین «درحال حاضر در تهران به سر میبرد و هیچ شاکی خصوصی ندارد اما به اتهامی جدی تحت پیگرد قرار دارد». نغمه اضافه میکند که برادرش «روزانه داروهایی برای آرامش و کنترل اضطراب مصرف میکند اما همچنان امید و ایمان خود را حفظ کرده است و ما نیز با تکیه بر همین امید، روزها را پشت سر میگذاریم». در پایان پیام این خواهر، از طرفداران خواسته شده در ساعتی مشخص به دعا و قرائت آیتالکرسی برای سلامتی او بپردازند. این اظهارات نشان میدهد، خانواده تتلو نگران وضعیت روانی و جسمانی او هستند و در فضای رسانهای کوشیدهاند شرایط را «امیدبخش» نشان دهند. در عین حال اعلام کردهاند که تتلو هنوز «زندگی امیدبخشی دارد» و حتی به برخی تماسهای قضایی پاسخ داده است. رسانههای رسمی نیز گزارش دادهاند که هیچ شاکی شخصی در این پرونده نبوده و اتهامات (مربوط به جرائم عمومی) هستند.
نظر وکیل: تشکیل پرونده شخصیت و درمان به جای مجازات
وکیل مدافع تتلو، عاطفه حاذق در مصاحبهها بر نیاز بررسی وضعیت روحی موکل خود تاکید کرده است. او گفته، طبق نظریه پزشکیقانونی و گزارش پزشک زندان، «تتلو دارای اختلال روانی و شخصیتی است و باید تحت درمان قرار بگیرد». حاذق تاکید کرده که رفتارهای وی «هیجانی» و در فشار اغلب «غیرارادی» است؛ با این حال هنوز حکم قضایی او درحال اجراست. بهگفته او «با وجود مستندات پزشکی همچنان با رفتارهای او برخورد کیفری میشود، درحالی که او نیازمند درمان تخصصی است نه مجازات!». وکیل تتلو اشاره کرده که پیگیری تشکیل «پرونده شخصیت» براساس ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی کیفری در دستور کار است تا در صورت تایید مراجع پزشکی، نوع برخورد قضایی با او طبق مقررات ویژه متهمان بیمار تغییر کند. به این ترتیب او خواهان جایگزینی «درمان» به جای حبس یا تعقیب کیفری برای امیر تتلو است. برخی کارشناسان حقوقی بر این نکته تاکید میکنند که اگر اختلال روانی او ثابت شود، مطابق قانون باید پرونده شخصیت تشکیل و قرار تامین، اساساً «فرقانگی» (خلاف مجازات معمول) شود؛ مانند رویهای که در برخی پروندههای مشابه اجرا شده است.
واکنشها در جامعه و رسانهها
خبر پیگیری قضایی امیر تتلو در رسانههای داخلی و شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهای داشت. از یکسو، هواداران پرشمار او (معروف به «تتلیتیها») در شبکههای اجتماعی خواستار آزادی او شدهاند. بیشتر واکنشها در قالب کمپینهای مجازی و حرفهای تحلیلگران مطرح شده است. به عنوان مثال، در این مدت هشتگهایی مانند «#تتلو_را_آزاد_کنید» توسط طرفداران او به راه افتاده بود. رسانهها، سناریوهای متفاوتی را برای سرنوشت این پرونده مطرح کردهاند؛ برخی احتمال توقف حکم اعدام را حتی پس از تایید دیوان عدالت اداری را میدهند و برخی دیگر تاکید دارند که روند قضایی در چارچوب قوانین جاری پیش خواهد رفت.
سوابق قبلی و حواشی پیشین
امیر تتلو پیشینه جنجالی و ضدونقیضی دارد. او از سال ۱۳۹۲ تاکنون چند بار توسط «پلیس امنیت اخلاقی» بازداشت شده است؛ در سال ۱۳۹۲ برای ضبط کلیپهای رپ زیرزمینی و در سال ۱۳۹۵ به اتهام اشاعه فساد و به مدت بیش از دو ماه در بازداشت موقت به سر برد. همچنین صفحه اینستاگرام او که میلیونها دنبالکننده داشت، دو بار (سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹) به دلیل «نقض قوانین» بسته شد؛ در یکی از این موارد رسانهها گزارش کردند که او با الفاظ رکیک علیه زنان رفتار کرده و حتی از هواداران مرد خود خواسته بود «زنان را کتک بزنند». او سالها خارج از کشور (ازجمله ترکیه و انگلیس) موسیقی تولید کرد و پناهندگی گرفت اما ناگهان اواخر ۱۴۰۲ اعلام کرد، میخواهد به ایران بازگردد و بر همین مبنا در ترکیه بازداشت و تحویل ایران شد. در مجموع، سابقه تتلو حاوی ترکیبی از اظهارات تند علیه نهادهای اجتماعی و عقیدتی و ایجاد محبوبیت در میان بخش خاصی از جوانان است. همین موضوع باعث شده، نگاهها به پرونده او هم سیاسی شود و هم اجتماعی.