توسط : آخرین وضعیت دختر علوم تحقیقات
گروه اجتماعی: دیروز اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضائیه در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت آهو دریایی (دختر منتسب به دانشگاه علوم تحقیقات) اعلام کرده که «با توجه به اینکه فرد بیمار بوده و به بیمارستان اعزام و مشخص شده که بیمار است الان تحویل خانواده‌اش شده است. خانواده‌اش مشغول مراقبت و تیمارداری او هستند و هیچ پرونده‌ای در دستگاه قضایی برای او تشکیل نشده است».
او گفته که «حراست دانشگاه را نمی‌دانم اما در قوه قضائیه پرونده‌ای تشکیل نشده است».
روز دوشنبه نیز وحید شریعت، رئیس انجمن علمی روانپزشکان ایران نیز در شبکه اجتماعی ایکس با تایید این خبر نوشت: «دو روز از ترخیص دختر علوم و تحقیقات و تحویل دادنش به خانواده می‌گذرد اما هنوز عده‌ای دارند، سعی می‌کنند از این حادثه بهره‌برداری سیاسی کنند، لطفاً امر درمانی را سیاسی نکنید».
روز شنبه ۱۲ آبان انتشار ویدئویی از یک دختر دانشجو در شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای را به دنبال داشت. براساس تصاویر این ویدئو دانشجوی مذکور به صورت برهنه درحالی که تنها لباس زیر به تن داشت در محوطه عمومی دانشگاه علوم و تحقیقات تهران راه می‌رفت.
در فضای مجازی ادعاهای مختلفی درباره این اتفاق روایت شده است. ابتدا برخی کاربران ادعا کردند که حراست دانشگاه به این دانشجوی دختر به دلیل پوشش تذکر داده و او هم در واکنش به برخورد حراست، لباس‌های خود را درآورده است.
خبرگزاری فارس، مدعی شده بود: «این دانشجو با لباس نامناسبی در کلاس درس حاضر شده بود که پس از تذکر حراست دانشگاه برای رعایت قانون پوشش در محیط‌های دانشگاهی، برهنه شده و بدون لباس در محوطه دانشگاه تردد کرده است».
روزنامه فرهیختگان روایت دیگری داشت و ادعا کرد که این خانم «مشکل روانی» داشته و در بیمارستان روانی بستری شده است. این رسانه وابسته به دانشگاه آزاد، توئیتی را منتشر کرده که در آن فردی ادعا کرده این خانم همکلاسی اوست. بنا به ادعای این کاربر، فرد مذکور «دارای سلامت روان» نیست و «دارای پرونده‌های متعدد انضباطی» معرفی شده است. نکته عجیب اینکه این توئیت بعد از مدتی پاک شده و کاربر ناشناس دیگری هم همین محتوا را کپی و منتشر کرده است.
سیدامیر محجوب، مدیر روابط عمومی این واحد دانشگاهی نیز همان زمان به این ماجرا واکنش نشان داد و در شبکه اجتماعی ایکس گفت که در کلانتری با بررسی «تیم‌های پزشکی» مشخص شده که فرد مذکور «تحت فشار روحی شدید» و «دارای اختلالات روان» بوده است.
بعدتر نوشت که این فرد «به خاطر اختلالات روانی اقدام به فیلم‌برداری از هم‌کلاسی‌ها و استادش می‌کند که با اعتراض آنها روبه‌رو می‌شود. موضوعی که مسبوق به سابقه بوده است. وی پس از اینکه با تذکر دانشجویان و حراست روبه‌رو می‌شود به سرعت خود را به حیاط می‌رساند و اقدام به هتک‌حرمت می‌کند». محجوب در توئیت بعدی نوشت که اصلاً ماجرا به خاطر تذکر بی‌حجابی نبوده است:«اقدام منافی عفت دانشجوی خاطی نه به دلیل تذکر بی‌حجابی بلکه به خاطر اعتراض دانشجویان و حراست به فیلم‌برداری و عکاسی بدون اجازه این دانشجو و نقض حریم خصوصی دانشجویان و اساتید بوده است».
واکنش دولت
چهارشنبه ۱۶ آبان ماه فاطمه مهاجری، سخنگوی دولت به ماجرا واکنش نشان داد و گفت که «برای زن دانشجو، پرونده قضایی تشکیل نشده است». او توضیح داده بود که دانشجوی زن این دانشگاه به وسیله آمبولانس اورژانس اجتماعی به مرکزی برای اقدامات درمانی منتقل شده است.
مهاجرانی درباره امکان بازگشت این دانشجو به دانشگاه هم توضیح داد و این موضوع را مشروط به گذراندن مرحله درمان او می‌داند: «هنوز این مسیر کامل طی نشده تا بتوانیم درباره این موضوع صحبت کنیم. طبق ویدئویی که همسر او منتشر کرده و گفته نیاز به درمان دارد حتماً باید این مرحله طی شود و بعد از آن اقدامات بعدی صورت گیرد. همسر او هم تاکید داشته که به دلیل داشتن فرزند، بهتر است کمتر درباره این موضوع صحبت شود و باید مراقب باشیم که فرزندانش آسیب نبینند».
به گفته او نگاه دولت به این موضوع، اجتماعی بوده و نه امنیتی: «بیشتر از اینکه به این موضوع نگاهی امنیتی وجود داشته باشد، نگاه اجتماعی به آن وجود دارد. تلاش می‌شود مشکل این دانشجو به عنوان فردی که دچار مشکلی است، برطرف شود. وزیر علوم دو روز پیش گزارشی در این خصوص مطرح و با دانشگاه آزاد درباره آن صحبت کردند. دانشگاه آزاد به وزارت علوم اعلام کرده است که ایشان متاهل و از همسرش جدا شده و مسیر درمانش درحال پیگیری است. اگر موضوع مربوط به بیماری باشد او هم می‌تواند به دانشگاه برگردد. باید ببینیم، مراجع ذی‌صلاح چه تصمیمی می‌گیرند».
به گفته مهاجرانی، علت شتابزدگی در اعلام بیماری فرد از سوی دانشگاه آزاد و بدون انجام معاینات پزشکی احتمالاً مربوط به طرح پایش سلامت روان دانشجویان باشد و ممکن است، پرونده‌ای در این خصوص برای این دانشجو در دانشگاه وجود داشته باشد.
چند روز بعد نیز حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم نیز درباره ماجرای برهنه شدن این دانشجو گفت: «ایشان نه حجاب شرعی و نه عرفی را رعایت کرد و یک هنجارشکنی انجام داد و از طرفی هم نشر فیلم این خانم نه کار اخلاقی بود، نه شرعی و یکی از بستگان او نیز خواستار توقف پخش آن فیلم شد که کاملاً معقول بود».
وزیر علوم تاکید کرد که «از طرفی ایشان را به جای انتقال به بازداشتگاه به درمانگاه بردند که یک تدبیر خیلی خوبی بود؛ چراکه در بررسی‌های اولیه مشخص شد، ایشان از مشکلات خانوادگی روحی رنج می‌برد و با حضور خانواده هم درحال درمان هستند».
شفاف‌سازی کنید
اما یکی از مطالباتی که شهروندان، فعالان فضای مجازی و حقوقدانان مطرح می‌کردند، ضرورت شفاف‌سازی ماجرا از سوی دولت بود.
محسن رنانی، فعال اجتماعی در یادداشتی نوشت: «ای کاش اجازه دهند یک منبع قابل اعتماد و بی‌طرف، گزارشی از آخرین وضعیت «دختر دریا» به جامعه بدهد. این وضعیت «ناتمامی» که در همه کارها در ایران وجود دارد، هم نشانه توسعه‌نیافتگی است و هم خیلی به اعتبار و سرمایه اجتماعی نهادهای رسمی آسیب می‌زند».
او ادامه داد که «مثلاً هنوز پس از ۱۰ سال هیچ نهاد رسمی گزارشی درباره نتیجه پرونده اسیدپاشی به چهره زنان اصفهان نداده است. یا هنوز هیچ گزارشی از تحقیقات رسمی درباره مسمومیت‌های زنجیره‌ای در مدارس دخترانه ایران منتشر نشده است. این «بازبودگی» و «ناتمامی» ظاهراً در کوتاه‌مدت نهادهای مسئول را از فشار اجتماعی و پاسخگویی رها کرده اما در بلندمدت اعتبار آنها را نابود می‌کند».
رنانی گفته که «آن چیزی که الان مایه نگرانی است این است که به ناگاه ببینیم، دختر دریا را آورده‌اند پشت تلویزیون که ابراز ندامت کند. اگر متوجه باشند این کار فقط بدبینی جامعه را افزایش می‌دهد. هیچ وجدان بی‌طرفی اعترافات تلویزیونی را از روی اختیار و صداقت نمی‌داند».
به اعتقاد او «نخستین چیزی که مقامات نیروی انتظامی و قوه قضائیه باید متوجه آن باشند این است که از نظر اکثریت جامعه، او «مجرم» نیست. اگر راست است که رفتار او در واکنش به فشارها و تذکرات درباره پوشش او بوده است باید انگشت اتهام به سوی شیوه‌ها و سیاست‌های رسمی درباره حجاب اجباری گرفته شود. اگر راست است که به علت دیگری مثل دوری از فرزندان تحت تنش روانی بوده است، باز رفتار او ناشی از شرایط نامساعد محیطی و روحی بوده و باید با او همدلی و او را یاری کرد تا از این شرایط خارج شود».
