روایت “ظریف” از شورای راهبری
گمانهزنیها درخصوص نفرات کابینه مسعود پزشکیان همچنان ادامه دارد و بررسی پیشنهادهای دریافتی برای اعضای هیات دولت به پایان خود نزدیک شده است. آنطور که ظریف به عنوان رئیس شورای راهبری کابینه دولت چهاردهم در این باره میگوید: کمیتهها بررسیهای خود را انجام داده و بین ۱۰ تا ۱۵ نامزد را برای ارزیابی در مرحله دوم انتخاب کردند. همچنین در مرحله دوم، نامزدها در کمیتهها مورد ارزیابی دقیقتر قرار گرفته و در صورت ضرورت از نامزدها برای مصاحبه داوطلبانه دعوت به عمل آمده است. ظریف این خبر را در ایکس داد و نوشت: اعضای کمیتهها به صورت جداگانه و محرمانه به نامزدها امتیاز دادهاند و امتیازها به صورت خودکار تجمیع شده و نتایج تجمیع هر کمیته در حال ارسال به شورای راهبری است. بنابراین تقریبا تمامی گمانهزنیها از نتایج بررسی نامزدها در کمیتهها نادر است و یا ناقص بوده و بیشتر برای تشویش افکار عمومی و دامن زدن به نگرانی و یا خبرسازی و فشار روانی منتشر شدهاند.
شورای راهبری به قید قرعه ۵ گروه برای اعتبارسنجی امتیاز نامزدهای کمیتهها تشکیل داده تا با دقت به شکایات دریافتی رسیدگی کرده و از سلامت روند اطمینان حاصل کنند. دهمین راستا گروههای اعتبارسنجی نظر خود را پیرامون سلامت کار هر کمیته در شورای راهبری ارائه میدهند و این روند برای چند کمیته پایان یافته و برای سایر کمیتهها به تدریج کامل خواهد شد. تاکنون گزارش گروههای اعتبارسنجی نشان دهنده سلامت کار کمیتهها بوده و در مواردی که ابهام یا شکایتی بوده، یا با توضیحات کمیته مربوطه رفع شده و یا نسبت به رفع آن ابهام اقدام شده که لازم است از اعضا و مسئولین کمیتهها که با دقت و امانت این وظیفه را به انجام رساندهاند، سپاسگزاری کنم.
به گفته رئیس شورای راهبری کابینه، همانگونه که رئیسجمهور منتخب بارها اعلام کرده است، وی به صورت جداگانه فهرستهایی را دریافت میکند. هر چند انتخاب اعضای دولت در نهایت توسط وی انجام میشود اما پزشکیان برای اطمینان از شفافیت و سلامت کار، بررسی این نامزدها را نیز به شورای راهبری سپردهاند. هر یک از اعضای شورای راهبری پس از بررسی گزارش رؤسای کمیتهها، دبیران و رؤسای کارگروهها و گروههای اعتبارسنجی و شنیدن اسامی و سوابق نامزدهایی که مستقیما به جناب پزشکیان ارائه شدهاند، نظر خود را پیرامون نامزدهای معرفی شده از سوی کمیتهها و رئیس جمهور منتخب به صورت محرمانه مکتوب میکنند. لذا هر عضو شورا میتواند، نام سه نفر از نامزدها (از کمیتهها و یا فهرستهای رئیس جمهور منتخب) را در برگه نظرسنجی خود بنویسد. اعضای شورا میتوانند اسامی حداکثر ۵ نامزد را در برگه نظرسنجی خود بنویسند به شرط آنکه دو نفر از آنها از جوانان، بانوان و یا اقوام باشند.
در ادامه برگههای نظرسنجی توسط دو نفر از اعضای گروه اعتبارسنجی ذیربط در حاشیه جلسه قرائت و تجمیع شده و در اختیار رئیس شورای راهبری قرار میگیرد. نتایج نظرسنجی کمیتهها و شورای راهبری در یک صفحه (تصویر پیوست) تجمیع شده و همراه با ریز نتایج به رئیسجمهور منتخب تقدیم میشود. طبق قانون اساسی انتخاب نهایی با رئیس جمهور است که میتواند از میان این نامزدها و یا سایرین، افرادی را به مجلس شورای اسلامی جهت اخذ رای اعتماد معرفی کند. همچنین گزارش مستند کار کلیه کمیتهها و شورای راهبری در دست تدوین است و انشاالله در آینده به عنوان نتایج یک ابتکار شجاعانه و پیشرو که توسط آقای پزشکیان مطرح و توسط تعدادی از کارشناسان، نخبگان، نمایندگان اقشار، اعضای ستاد و نمایندگان احزاب و جامعه مدنی اجرا شده است، منتشر خواهد شد. نام نامزدها و تعداد آرا برای رعایت حریم خصوصی افراد و نیز جلوگیری از هرگونه بهرهبرداری نابجا محرمانه خواهد ماند.
محمدجواد ظریف خطاب به همگان در توئیترش، این روند را یک تجربه جدید دانست و نوشت: «دوستان عزیز. این یک تجربه جدید است که حتما با نقصها و ایرادهایی روبهرو بوده و باید در آینده اصلاح شود. علاوه بر نقصهای بدیهی این تجربه نو، که ما خود بدان اذعان داشتهایم، نارضایتیهایی نیز از این روند با انگیزههای گوناگون وجود دارد: از دلسوزی صادقانه تا سهمخواهی و انتقامجویی از رقیبان و یا حتی خدای ناکرده تلاش برای جلوگیری از نهادینه شدن یک روند شفاف و خارج از کنترل محافل قدرت و ثروت. امیدوارم مردم بزرگ ایران با هوشیاری و توجه به اهمیت این ابتکار اجازه ندهند، خبرسازیها و شایعات در اراده آنها و منتخبشان برای تغییر، خلل وارد کند.»
گزینههای معاون اولی
در این بین که شورای راهبری کابینه دولت چهاردهم مشغول بررسی بهترین گزینه بوده و آخرین ساعات را طی میکند و از آنجایی که قرار نیست تا لحظه پایان لیستی به رسانهها اعلام شود، گمانهزنیها در فضای مجازی و برخی رسانههای خبری ادامه داد. بیشترین حدسوگمانها حول محور گزینههای مطرح شده برای معاون اولی پزشکیان میچرخد. سیدحسین مرعشی، علی طیبنیا، علی لاریجانی، جواد ظریف و عبدالعلیزاده هستند. لاریجانی البته آخرین گمانهزنی رسانهها بود که در لیست فهرست نامزدهای معاون اولی دولت مسعود پزشکیان دیده میشود. این خبر را اولین بار وبسایت فردانیوز نزدیک به محمدباقر قالیباف مطرح کرده بود. اگرچه بلافاصله برخی نیز خبر دادند که محتمل است علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی شود و معاون اولی او منتفی است. اما از بین گزینهها سیدحسین مرعشی، علی طیبنیا و محمدجواد ظریف سه گزینه اصلی هستند که باید دید نظر رئیسجمهور بر کدامیک است.
گزینههای وزارتخارجه
طبق شنیدهها از نتایج کار کمیتهها، عباس عراقچی(مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات هستهای دوران حسن روحانی)، مهدی سنایی(سفیر سابق ایران در روسیه و مشاور ارشد وزیر خارجه) و محمد صدر(مشاور سابق رئیس دولت اصلاحات و مشاور سابق محمدجواد ظریف) به عنوان گزینههای اصلی تصدی وزارت امور خارجه مطرح هستند که از این نفرات یکی از سوی مسعود پزشکیان معرفی خواهد شد. البته شانس و بخت با عباس عراقچی است که عموم نظرات درباره وی در جامعه مثبت است. با نگاهی به سخنان پزشکیان و همراهان او در خصوص سیاست خارجی میتواند به ما دید دقیقتری از رویکرد بینالمللی دولت جدید ارائه دهد. اینکه او ریشه بسیاری مشکلات کشور را در عدم ارتباط و تعامل با جهان و وجود یک سیاست خارجی متوازن میداند و میتوان گفت مسعود پزشکیان با همین دیدگاههای تعاملگرایانه با همه جهان توانست، آرای اکثریت آرای مردم را به دست آورد. حال وزرای پیشنهادیاش هم باید از همین رویکرد سرچشمه بگیرند و البته گزینههای احتمالی، هر سه تفکری در این خصوص دارند. در همین راستا کارشناسان و صاحبنظران بر این باورند در شرایطی میتوان وعدههای مسعود پزشکیان را به واقعیت تبدیل کرد که سیاست خارجه دولت چهاردهم از دولتهای گذشته متفاوت باشد. و افراد و متخصصان این حوزه با سیاستها و افکار جدید بر مسند کار قرار گیرند. تغییرات مشهود در جهان و منطقه طی یک دهه گذشته نیز همین امر را اقتضا میکند.
گزینههای وزارت ارشاد و فرهنگ
طبق مطالبی که از سوی شورای راهبری انتخاب اعضای کابینه دولت چهاردهم منتشر شده تا کنون هیچ فردی برای نامزدی هیچ مسئولیتی از سوی کمیتهها و یا شورای راهبری پیشنهاد نشده و گمانهزنیها از جنس خبرسازی است اما در این مدت، نامهایی همچون محمدمهدی عسگرپور، حسین انتظامی، حجتالله ایوبی، سیدعباس صالحی و احمد مسجدجامعی بیش از دیگران مطرح بوده است. در این بین عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوم حسن روحانی که نفر اول انجمنها و صنوف و چهرههای فرهنگی هنری در معرفی به کمیته فرهنگی انتخاب وزیر دولت پزشکیان هم بوده، با انتشار نامهای از پذیرش مسئولیت وزارت ارشاد دولت چهاردهم کنارهگیری کرد. بیش از صدنفر نیز در نامهای از حسین انتظامی حمایت کردند. همچنین محمدمهدی عسگرپور نیز از جمله کسانی است که ۱۳۵ هنرمند شناخته شده در حوزههای سینما، تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی در نامهای به رئیس جمهور منتخب خواستار انتخاب او به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت چهاردهم شدند.
در همین راستا محمد قوچانی، عضو کمیته انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد (ذیل کارگروه فرهنگی و شورای راهبری دولت چهاردهم) در یادداشتی به بیان چند نکته درخصوص انتخاب وزیر آینده پرداخته است. در بخشهایی از متن این طور آمده است که با مصوبه شورای راهبری درباره تعارض منافع ۶ نامزد محتمل وزارت مستعفی شدند. امتیازها محرمانه داده شد. هم آرا شمرده شد و هم طبق دستور رئیس جمهور و رئیس شورای راهبری امتیازها ملاک شد و نه آرا. همچنین بیش از ۱۰۵ نامزد از همه جناحها و احزاب و اصناف بررسی شدند و هیچکس از قلم نیفتد همه فهرستها و گمانهزنیها حتی آقای …- که اطلاعات شگفتآوری از پشت پرده دارند!- دارای نواقصی در حدس و خبر است که آن را بیاعتبار میکند چون یک فهرست بیشتر نداریم که در اختیار دکتر ظریف است.