در دو روز نخست ثبتنام کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم “سعید جلیلی”، “علی لاریجانی” و “عبدالناصر همتی”، سه چهره شاخصی بودند که با حضور در وزارت کشور، رسما نامزد این دوره از انتخابات شدند
هدا احمدی، گروه اجتماعی
ثبتنام نامزدهای چهاردهمین ریاست جمهوری ایران آغاز شده است و این روند تا ۱۴ خرداد ادامه خواهد داشت تا در صورت تایید شورای نگهبان، طرفداران آنها برای رای پای صندوق بیایند و یک سال زودتر رئیس جمهور کشور انتخاب شود. دو روز اول ثبت نام چهرههای شناخته شدهای از جریانهای مختلف به وزارت کشور آمدند. علی لاریجانی از طیف میانهروها، عبدالناصر همتی از طیف اصلاحات و سعید جلیلی از جریان اصولگرا. اینکه کدامشان از نظارت استصوابی رد میشوند و کدامیک تا مرحله آخر رقابت خواهند ماند، موضوعی است که طی روزهای آینده مشخص خواهد شد. مشارکت پایینتر از حدنصاب مردم در ۱۴۰۰ و دو دوره مجلس دوازدهم، چشم بسیاری از کسانی که آینده ایران برایشان مهم است را ترساند. بنابراین انتخاب شورای نگهبان از بین کاندیداهای اصلح میتواند سرنوشت یک ملت را به سمت روشنایی یا تاریکی سوق دهد.
کارناوال جلیلی
سعید جلیلی که جزو جریان تندروی اصولگرایی محسوب میشود، عصر پنجشنبه با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور، داوطلب نامزدی در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری شد. او در فضای مجازی، آمدنش به عرصه انتخابات را با حمله به یک رسانه آغاز کرد. جلیلی جلد اول روزنامه سازندگی که چند روز قبل از ۷ نماینده احتمالی انتخابات با تیتر آژیر قرمز نام برده بود را در فضای مجازی با همان تیتر و حتی رنگ لوگوی این روزنامه منتشر کرد و این طور نوشت «آژیر قرمز علیه راهزنها». در لوگو هم به جای سازندگی نوشت «لیبرال دموکراسی». جلیلی ثابت کرد که مانند یارانش به مطبوعات اقبالی ندارد و هیچ تفکری به غیر از خودشان نباید فعال باشد. این طیف به راه انداختن کارناوال معروف هستند و جلیلی هم همین کار را کرد. با خندههای مصنوعی جلوی دوربین عکاسان شروع شد تا قبل و بعد از ثبت نام که جمعی را جلوی درب ساختمان فاطمی جمع کرده بودند تا از آقای جلیلی بابت حضورش تشکر و حمایت کنند. تعدادی از اصولگرایان تندرو ازجمله محمود نبویان نماینده پایداری مجلس دوازدهم، امیرحسین ثابتی مجری سابق و نماینده فعلی مجلس و نصرالله پژمان نماینده حزب پایداری در مجلس نهم و دهم هم او را همراهی میکردند. او در اظهارات بعد از کاندیداتوری با نام بردن از فعالیتهایش در «دولت سایه» تلاش کرد خود را یک کاندیدای دارای برنامه معرفی کند. اما نه این حضور و نه نمایش خروج خودش از وزارت کشور با تیبا و همراهانش با موتور، نتوانست فضای مورد نظر آنها را پرشور کند. سعید جلیلی سال ۱۴۰۰ کاندیدای ریاست جمهوری شده بود اما دقیقه آخر به نفع ابراهیم رئیسی کنار رفت. او همچنین سال ۹۲ نامزد ریاستجمهوری شده بود اما با کمی بیشتر از چهار میلیون رای نفر سوم شد و رقابت را باخت. آنچنان که عصر ایران در مطلبی با تیتر «باز هم همان نمایش تکراریِ ملالآورِ مضحکِ مشمئزکننده: سوپرمن علیه پدرخواندهها!» آورده است؛ «این شعار، یادآور همین انتخابات اخیر مجلس است که جریان تندروی اصولگرا در انتخابات درون اردوگاهی با شعارهای مشابهی علیه طیف قالیباف وارد عمل شد و ماهها قالیباف را نمادی از اشرافیگری و پدرخواندگی و امثال این مفاهیم معرفی کرد و به طرفدارانش وعده داد که پاجوشها علیه چنارها قیام میکنند و در مجلس تغییرات جدی رقم میزنند و جریان انقلاب را بر قالیباف غلبه میدهند و اِل میکنند و بِل میکنند و …! اما وقتی انتخابات تمام شد به اصطلاح انقلابیها پشت درهای بسته با همان قالیباف بستند. گو اینکه تمام هوادارانشان در تمام این مدت سر کار بودند!
حالا هم که هنوز طنین شعارهای انتخابات مجلسشان در گوش ملت است، دوباره علیه پدرخواندهها اعلام قیام کردهاند و یاد درماندههایی افتادهاند که قرار است سوپرمن آنها به دادشان برسد؛ سوپرمنی که نتیجه سالهای مذاکرات هستهایاش، تصویب ۶ قطعنامه علیه ایران بود که ۵ تایشان تحریمهای گسترده علیه ایران را رقم زد و مردم را به معنای واقعی درمانده کرد!»
ضرورت آزادی در حوزههای مختلف
علی اردشیرلاریجانی روز اول ثبت نام انتخابات با انتشار تصویری که مسیر نقشه مبدا (بیت رهبری)، مقصد اول(وزارت کشور) و مقصد دوم (پاستور) را نشان میداد احتمال حضورش در عرصه رقابتی چهاردهمین ریاست جمهوری ایران را قوت بخشید و فردای آن روز، ویدئویی از لحظه ورود لاریجانی به ساختمان فاطمی، این احتمال را صددرصد کرد. او در شرح توئیت اولش نوشته بود «بدون شما به مقصد نمیرسیم» و در توئیتی که پس از ثبت نام منتشرکرد هم نوشت«برای عبور از موانع باید از روشهای منسوخ، ارتفاع بگیریم». او پس از ثبت نام در وزارت کشور در جمع خبرنگاران با بیان اینکه زمانی برای از دست دادن نداریم، گفت: دولت جایگزین ملت نباشد ولی بستر متوازن برای مشارکت و رقابت مردم در همه حوزهها را فراهم میکند و آزادی در حوزههای مختلف برای این امر ضرورت دارد.»
لاریجانی سال ۸۴ در نهمین انتخابات ریاستجمهوری شرکت کرد اما باکسب بیش از یک میلیون و هفتصد رای نفر هفتم شد. او جزو اصولگرایان معتدل به حساب میآید که تندروها علاقهای به حضور او درعرصه سیاست ندارند. نکته مهمی که بسیاری از رسانهها از آن تحت عنوان شوک شبانه به تندروها یاد کردند، این است که علی لاریجانی هنوز ه، حتی پس از رد صلاحیت سال ۱۴۰۰ که حاشیههای بسیاری را به همراه داشت، میتواند مسیر هموار جریان اصولگرایی تندرو را سد کند. این را میتوان از واکنشهای اولیه این طیف فهمید. پس از اعلام حضور علیلاریجانی توئیت مخالفان او شروع شد.
امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس و کسی که نزدیکی بسیاری به طیف سعید جلیلی دارد، در پاسخ به توئیت علیلاریجانی که نوشته بود «بدون شما به مقصد نمیرسیم»، پاسخ داده؛ «هیچ رانندهای سفر شما را قبول نکرد» همچنین یکسری صفحه مجازی که افراد شناخته شدهای نبودند هم حمله کلامی را نسبت به لاریجانی شروع کردند. گویا توئیت ابتدایی علی لاریجانی از ثبت نامش، خشم مخالفان را بیشتر برانگیخت. آنها دوست نداشتند که مبدا در تصویر دفترش باشد. البته روزنامه کیهان هم از حضور لاریجانی عصبانی شد و در کانال تلگرامی با حمله او نوشت «آقای لاریجانی در سخنرانی خود هنگام ثبتنام برای انتخابات ریاستجمهوری گفتهاند: برای عبور از موانع باید از روشهای منسوخ ارتفاع بگیریم. اما افتادن در تله برجام و برجامیزاسیون آمریکا و انگلیس، ارتفاع پست بود؛ پستترین ارتفاع!» این روزنامه طبق روال همیشگی، نهیبی هم به اصلاحطلبان زد و با طعنه به آنها تاکید کرد که دستپخت مشترک مدعیان اعتدال و اصلاحات- با فشار و نفوذ خارجی- چنان صورتبندی شد که طرف غربی میتوانست هر نقض عهدی را در پایمال کردن حقوق ایران انجام دهد و کمترین بازخواستی نشود.
واکنشهای بعدی به توئیت دوم لاریجانی که در بخشی از آن کلمات «ارتفاع بگیریم» وجود داشت، بود. گویا این ادبیات به مذاق دولتیها هم خوش نیامد. محسن منصوری، معاون اجرایی دولت سیزدهم با هشتک ارتفاع بگیریم در شکبه ایکس نوشت «و خداوند کینهها و حسادت آنان را با لحن گفتارشان آشکار میکند» همچنین وحید یامینپور فعال رسانهای سابق و معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان و دبیر شورای عالی جوانان فعلی نیز با همان هشتک منصوری در توئیتی عنوان کرد «ادب مرد به از دولت اوست…. چه شروع بد و کینهتوزانهای بود! ابتدا در ادب و اخلاق ارتفاع بگیریم.»
هرچند سعید جلیلی کاندیدای ریاست جمهوری نیز از این موضوع استثنا نبود. او در شبکه ایکس با انتشار توئیتی طعنهآمیز نوشت «کشور با نمایش اداره نمیشود. اینکه دوجمله ساخته شود و همه با آن سرگرم شوند، مصداق کار نمایشی است!» این بار اما علی لاریجانی به این تویئیت پاسخ داد «احتراما باید عرض کنم مهمترین دستاوردمان این بود که با اجماع ملی اجازه ندادیم، اقلیت بیمنطقی، ایران را با تندروی به لبه پرتگاه ببرند. شما سرنوشت مردم را به شوخی گرفتید که به عنوان یار کمکی آمدید تا ضعفهای کاندیدای اصلی را بپوشانید، البته اگر مواضع خطرناک شما را گردن بگیرند.»
محمدباقر قالیباف که برخی گمان میکنند لحظه آخر عطای ریاست مجلس را به لقایش خواهد بخشید و در انتخابات ۱۴۰۳ ثبت نام میکند هم در توئیتی تلویحا با کلیدواژه اخلاقمداری در راستای جریان تندروها قدم برداشت و در توئیتی نوشت «دستاورد ماندگار شهید رئیسی در فضای سیاسی کشور، اخلاقمداری و عدم تخریب رقباست .با طعنه و کنایه این دستاورد بزرگ را کمرنگ نکنیم.»
به نظر میرسد این توئیت قالیباف میتواند در واکنش به توئیت امروز علی لاریجانی باشد که نوشته بود: برای عبور از موانع باید از روشهای منسوخ ارتفاع بگیریم. گفتنی است که جریان رادیکال درون دولت مدعی توهین لاریجانی به شهید رئیسی شده است.
مالک شریعتی، نماینده اصولگرای مجلس یازدهم و دوازدهم هم با هشتک ارتفاع پست نوشت «قبلا از بالا میگفت صدای من میاد؟ دیروز نوشت برای رفتن به بالا(پاستور) میخواد سوار مردم بشه. امروز هم گفته بالا رو دوست داره و میخواد ارتفاع بگیره. هنوز نفهمیدهاند مردم خادم جمهور میخواهند نه آقای بالاسر». اما نهایتا علی لاریجانی غروب روز گذشته در پاسخ به انتقادات با هشتک ارتفاع بگیریم یک راهبرد برای طی کردن مسیر این طور نوشت «برای رشد و توسعه کشور باید از مباحث تخریبی و سلبی ارتفاع بگیریم و برای یک بار هم که شده، فضای انتخاباتی را معطوف به ترسیم مشکلات مردم و ارائه راهحلهای واقعی آنان کنیم. شهیدان خدمت در راه وطن، جان خود را برای اعتلای همین راهبرد گذاشتند. یاد و نام بلندشان گرامی باد و اندیشه «اهریمنان» و «سوءاستفادهکنندگان» از نامشان ناکام.»
ورود یک اقتصاددان
عبدالناصر همتی، رئیس اسبق بانک مرکزی نیز روز گذشته با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور فرآیند ثبتنام خود در انتخابات ریاستجمهوری را تکمیل کرد. او سال ۱۴۰۰ در سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری هم حضور داشت اما ابراهیم رئیسی توانست با آرای بیشتر رئیس جمهور ایران شود. او از جمله افرادی است که اقتصاد را خوب میفهمد و در مناظرههای ۳ سال گذشته ریاست جمهوری میتوان متوجه شد. همتی حتی در این سالها که پست دولتی نداشت، تمرکزش را بر اقتصاد گذاشته بود و پژوهشهای مختلفی را نیز در این زمینه انجام داده است. او ضمن ثبت نام در توئیتی با انتشار عکسی از عدد ۱۴ که به چهاردهیمن دوره انتخابات ریاست جمهوری اشاره دارد، نوشت: «آینده روشن است.»
همتی پس از ثبت نام در وزارت کشور گفت «تا آخر میمانم» و ادامه داد: ۳ سال پیش هنگام ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به یک نکتهای اشاره کردم آن نکته این بود که امروز جایگاه اقتصادی کشور و رفاه و آسایش ملت بزرگ ایران همتراز با همت، فداکاری، شجاعت تلاش و صبوری آنها نیست و هیچ امری مهمتر از معیشت و رفاه مردم شریف ایران نمیباشد. به گفته او بعد از سه سال امروز درستی آن گفتهها را شما با تمام وجود خود درک میکنید. تورم سرسامآور و افسارگسیخته این دوره، کاهش شدید ارزش پول ملی، تشدید ناترازیهای جدی در شبکه بانکی و ادامه تحریمهای ظالمانه امکان رشد و توسعه اساسی کشور را به شدت محدود کرده است.
رئیس اسبق بانک مرکزی میگوید که آمده است تا بگوید همچنان امیدوار به آینده است و با دیدن جوانان تحصیلکرده و آماده کار و اشتیاق زنان و مردان ایرانی جهت فردای بهتر برای خود و فرزندانشان، امیدواریاش هر روز بیشتر میشود. وی افزود: امروز دیگر زمان آزمون و خطا نیست. امروز شما و من میدانیم که تنها راه اصلاح امور مشارکت فعال شما در انتخابات و رای قاطع شما به توقف روندهایی است که اوضاع اقتصادی کشور را به مرزهای بحرانی رسانده است. من به پشتوانه رای، شما متعهد به اصلاح امور در بدنه اجرایی کشور با هدف حذف فرآیندهای فسادخیز و تورمزا هستم. تکیه من بر همکاری با تمام نهادهای حاکمیتی و جناحهای سیاسی برای انجام اصلاحات اقتصادی و قرار دادن کشور در مسیر رشد و شکوفایی اقتصاد خواهد بود. تحریم یک واقعیت که منکران آن هم آن را احساس میکنند. برای رفع تحریم باید توافق ملی ایجاد شود و برای خنثیسازی تحریم باید کاسبان تحریم را از دسترسی به ثروت و سرمایه ملی و قدرت خرید مردم دور کرد.