وزارت ارشاد پیگیر سلامت کامران فانی شد
رئیس مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ از انتقال کامران فانی به بیمارستان خبر داد. نیکنام حسینیپور، در گفتوگو با ایبنا، دربارۀ آخرین وضعیت کامران فانی، بیان کرد: «همواره و طی سالهای گذشته از طریق آقای عبدالکریم جربزهدار، مدیر انتشارات اساطیر، پیگیر احوالات استاد فانی بودم اما با انتشار خبر اخیر، دربارۀ انتقال استاد به خانۀ سالمندان، بخشی از مسئولیت پیگیری وضعیت ایشان متوجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی و سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی بود؛ بنابراین با هماهنگی این نهادها پیگیریها آغاز شد تا وضعیت استاد، تعیین تکلیف شود.» او با اشاره به همکاری دستگاههای فرهنگی برای بهبود وضعیت کامران فانی، ادامه داد: «هفتۀ گذشته با حضور دوستان از فرهنگستان زبان و ادب فارسی و آقای جربزهدار، همچنین فرزند آقای خرمشاهی در خانۀ سالمندان؛ محل حضور استاد حاضر شدیم. با مدیر خانۀ سالمندان که انصافاً از دوستداران فرهنگ و ادب و علاقهمندان استاد فانی هستند، گفتوگو کردیم. بعد از ملاقات استاد، با خِرد جمعی به این نتیجه رسیدیم که آقای فانی، برای ارزیابی وضعیت جسمی، بهویژه از نظر مغزی، در یک بیمارستان بستری شوند.»
به گفتۀ حسینیپور، حال جسمی استاد مساعد بود اما مشخص بود که دچار فراموشی هستند. او به تماس با مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اشاره و بیان کرد: «بعد از ملاقات با استاد فانی، در گفتوگو با دکتر حسین کرمانپور، مقرر شد تا استاد برای بررسیهای پزشکی در بیمارستان بستری شوند؛ در نهایت اعلام کردند، استاد در بیمارستان پذیرش شوند. نکتۀ اصلی اینکه تأکید شد، پزشک ایشان حتماً تعلق خاطری به حوزۀ فرهنگ داشته باشند؛ در نهایت، دکتر محمدرضا قینی، که علاقهمند به بررسی وضعیت استاد بودند، بهعنوان پزشک متخصص استاد، معین شدند. جمعه شب (۱۸ مهر) هماهنگیهای لازم برای انتقال استاد به بیمارستان انجام شد و ایشان بستری شدند؛ بنابراین تحت مراقبت هستند تا فرآیند درمان با نظر پزشکان انجام شود.»
حسینیپور، با تأکید بر اهمیت مراحل بعد از درمان استاد فانی بیان کرد: «موضوع مهم دیگر، وضعیت ایشان بعد از انجام مراحل درمان است. با هماهنگی با فرهنگستان زبان و ادب فارسی و پیگیری سایر دستگاههای فرهنگی، مقرر شد تا یک خانۀ سالمندان که در شأن استاد باشد، تعیین و با هماهنگیهای اولیۀ فرهنگستان، ایشان بعد از پایان مراحل درمان، به خانۀ سالمندان، در تهران منتقل شود.» به گفتۀ او، حضور استاد در تهران، امکان ملاقات و دیدار دوستان را فراهم میکند؛ شاید همین ملاقاتها موجب بهبود حافظه و بازگشت خاطرات ایشان شود. رئیس مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تغییر نگاه به زندگی در خانه سالمندان، گفت: «باید توجه داشته باشیم که زندگی در خانۀ سالمندان بد نیست. سبک زندگی جدید و جمعیت سالمندی ایران، فعالیت خانۀ سالمندان را میطلبد؛ بنابراین با توجه به اینکه بسیاری از چهرههای فاخر و مردم عادی که به دلایل مختلف در خانۀ سالمندان زندگی میکنند باید نگاهمان به این مکان، تغییر کند؛ به نظرم زندگی در خانۀ سالمندان قُبح نیست.» حسینیپور دربارۀ رویکرد برخی رسانهها نسبت به وضعیت استاد کامران فانی از زمان انتشار نخستین خبرها از او، گفت: «به نظرم رسانهها باید حریم شخصی افراد را رعایت کنند و نباید به آن دامن بزنند. ترجیح این بود که وضعیت استاد فانی رسانهای نشود؛ همانطور که برخی از چهرههای فرهنگ وهنر در خانۀ سالمندان حضور دارند اما وضعیت آنها رسانهای نشده است؛ به آنها کمک میشود چون جزو وظایف دستگاههای فرهنگی است. اما با توجه به اینکه وضعیت استاد فانی رسانهای شد، موضوع پیگیری را اعلام کردیم.» او با تأکید بر حفظ حریم شخصی استاد فانی گفت: «دوستان رسانهای، نسبت به حفظ حریم استاد فانی توجه داشته باشند تا خدایی ناکرده با انتشار عکس و یا انتشار گزارشی، آن تصویر خندهرو و پوشش شیک استاد در اذهان از بین نرود. رعایت این نکات برای انتشار روایتهای رسانهای، مهم است.»
رئیس مرکز روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دربارۀ پیشبینیها برای حفظ کتابخانه غنی استاد فانی، بیان کرد: «برخی مسائل به خانواده استاد مربوط میشود، ایشان اقوام، از جمله یک پسرخاله دارند که برخی امور ایشان را پیگیری میکنند. بنابراین به نظر میرسد در این مواقع بهتر است با پیشاندیشی با نهادهای فرهنگی هماهنگی شود و مذاکره کنند تا کتابخانۀ غنی ایشان دچار آشفتگی نشود. متأسفانه افراد سودجویی شاید باشند تا از موقعیت افراد سوءاستفاده کنند. بنابراین به نظر میرسد، ظرفیت نگهداری از کتابخانه استاد از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، کتابخانۀ ملی و حتی نهاد کتابخانههای عمومی کشور وجود دارد و اگر قرار است، وجهی برای کتابخانه پرداخت شود بهتر این است که صرف خود استاد شود.»
کتابداری از دبیرستان
کامران فانی ۲۵ فروردین ۱۳۲۳ در دارالجنه قزوین به دنیا آمد و از دورۀ دبیرستان کتابدار و فهرستنویس شد! فانی هنگامی که در سیکل دوم دبیرستانی در قزوین بود، فرد خیری کتابخانهای به مدرسهشان هدیه کرده بود و این کتابخانه نسبتاً بزرگ هیچ سر و سامان نداشت و فانی این کتابخانه را با درک و شناخت خود در آن سن و سال از کتاب، فهرستنویسی کرد. کامران فانی از پیشگامان تحصیل در دورۀ تازهتأسیس کتابداری در ایران است. از نوجوانی زبان انگلیسی را فراگرفت و مقطع لیسانس عربی را در محضر دکتر مهدی محقق و استاد بدیعالزمان کردستانی آموخت. مطالعۀ مداوم در زمینههای مختلف علمی و ادبی شخصیتی ممتاز از فانی ساخته است. نخستین مطلبی که از فانی منتشر شد، ترجمۀ داستانی از گی دوموپاسان در مجلۀ «نگین» (ش۴۳، آذر ۱۳۴۷) بود. او دربارۀ تاگور هم مقالهای موجز و خواندنی در نگین نوشت. فانی نخستین کسی است که گونتر گراس را به فارسیزبانان معرفی کرد، روزهایی که گونتر گراس، جایزۀ نوبل ادبی را به دست نیاورده بود و شهرتی عالمگیر نداشت اما خود را به عنوان نویسندهای توانا در ادبیات آلمان تثبیت کرده بود. نمایشنامه آنتوان چخوف، مرغ دریایی را هم به فارسی ترجمه کرد. کتابی را که خود میپسندد و بهراستی هم کتابی خواندنی است «سلوک روحی بتهوون» اثر سالیوان است. این کتاب به دنیای فکری و روحی هنرمند ممتاز عالم موسیقی میپردازد و همچنان یکی از بهترین آثار درباره بتهوون است. فانی با موسیقی آشناست و شنونده متبحر موسیقی است. ترجمۀ کتاب سالیوان در واقع ادای دینی به بتهوون است که موسیقیدان محبوب اوست. سرپرستی و ویرایش دانشنامههای مهمی مانند «دانشگستر» و «دایرهالمعارف تشیّع» نیز برگ زرین دیگری در کارنامۀ کامران فانی است.

