توسط : طالبان با بازگشت آمریکا به پایگاه هوایی بگرام مخالفت کرد
گروه بینالملل: گروه طالبان در تازهترین موضعگیری خود نسبت به احتمال بازگشت نیروهای آمریکایی به پایگاه هوایی بگرام، هرگونه واگذاری این پایگاه را رد کرده و حضور مجدد خارجیها در خاک افغانستان را بیاساس دانسته است. «ذبیحالله مجاهد»، سخنگوی طالبان در مصاحبهای تأکید کرد: «افغانها هرگز اجازه نخواهند داد، سرزمینشان تحت هیچ شرایطی به کسی واگذار شود». پیشتر مقامات ارشد طالبان نیز بر این موضع تأکید کرده و گفتهاند نه تنها بازگشت یک سرباز خارجی بلکه واگذاری حتی یک وجب از خاک افغانستان به بیگانگان ممکن نیست. اظهارات مجاهد در حالی بیان شد که طالبان چندی پیش به ساکنان اطراف پایگاه بگرام دستور داد که خانههای خود را تخلیه کنند. پیشتر «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا، از تلاش واشنگتن برای بازپسگیری این پایگاه خبر داد و گفت، بخشی از انگیزه او نزدیکی بگرام به یک سایت حساس در چین است که در آن سلاحهای هستهای تولید میشود. او همچنین ابراز تأسف کرد که کنترل آمریکا بر این پایگاه در دوران خروج تحت ریاست جمهوری «جو بایدن» حفظ نشد.
واکنش جهانی و منطقهای
این اظهارات واکنش فوری کشورهای منطقه و بازیگران جهانی را به دنبال داشت. روسیه، چین و ایران نسبت به هرگونه بازگشت نظامی آمریکا هشدار دادند. پیشتر نیز در نشست چهارجانبه روسیه، ایران، چین و پاکستان در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، وزیران خارجه این کشورها مخالفت خود را با ایجاد مجدد پایگاههای نظامی خارجی در افغانستان اعلام کردند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز تأکید کرد که بازگشت زیرساختهای نظامی خارجی به افغانستان غیرقابل قبول است. افغانستان همواره مرکز رقابت قدرتهای جهانی بوده است. موقعیت جغرافیایی این کشور، همسایگی با چین، روسیه، ایران و پاکستان اهمیت استراتژیک فوقالعادهای به آن بخشیده است. حضور مجدد آمریکا میتواند، موازنه قدرت در منطقه را بر هم زده و تنشهای امنیتی ایجاد کند. روسیه، چین، ایران و پاکستان نسبت به پیامدهای احتمالی بازگشت آمریکا هشدار دادهاند و این نگرانیها، باعث شکلگیری اجماع منطقهای علیه هرگونه حضور نظامی واشنگتن در افغانستان شده است.
چالشهای پیش روی آمریکا
واشنگتن اکنون با مخالفت هماهنگ منطقهای روبهرو است. این اجماع بیسابقه هرگونه مانور نظامی آمریکا در افغانستان را محدود کرده و با هزینههای سیاسی و امنیتی سنگین همراه خواهد بود. کارشناسان آمریکایی نیز هشدار دادهاند که بازگشت نظامی به بگرام میتواند، منافع ملی ایالات متحده را به خطر بیندازد.
سیاست طالبان در برابر بازگشت آمریکا ترکیبی از ملاحظات داخلی، اقتصادی و دیپلماتیک است. نخستین دلیل این رویکرد، حفظ مشروعیت داخلی گروه است؛ طالبان با مقاومت در برابر آمریکا، خود را پیروز نشان داده و وجهه سیاسی نزد مردم افغانستان تثبیت شده است. هرگونه همکاری نظامی با واشنگتن میتواند این مشروعیت را تهدید کند.
دومین عامل، روابط استراتژیک با چین است. چین در حال بهرهبرداری از منابع معدنی افغانستان و برنامهریزی بلندمدت اقتصادی در این کشور است. بازگشت آمریکا میتواند، پکن را به توقف یا بازنگری در سرمایهگذاریهایش وادارد و فشار اقتصادی و دیپلماتیک بر طالبان ایجاد کند.
سومین عامل، حفظ استقلال و حاکمیت ملی است. طالبان در سیاست فعلی خود از واگذاری خاک کشور برای اهداف نظامی آمریکا پرهیز کرده و تلاش میکند، استقلال سیاسی و توازن منطقهای را حفظ کند.
چهارمین عامل، جلوگیری از تشدید تنشهای منطقهای است. حضور مجدد آمریکا میتواند، کشورهای همسایه از جمله پاکستان، ایران و چین را نگران کند. طالبان با سیاست فعلی، تلاش میکند از افزایش تنشها جلوگیری کرده و جایگاه خود را در سطح بینالمللی تثبیت نماید.
در مجموع، سیاست طالبان در برابر بازگشت آمریکا بر حفظ استقلال، مشروعیت داخلی، توازن منطقهای و بهرهبرداری اقتصادی هوشمندانه از روابط با چین متمرکز است. بازگشت نظامی واشنگتن به بگرام در چنین شرایطی نه تنها دشوار است بلکه پیامدهای گستردهای برای امنیت و ثبات افغانستان و منطقه خواهد داشت.
