توسط : قطعی چندساعته آب در برخی نقاط تهران
گروه اجتماعی: با ادامه موج گرما در پایتخت، قطعیهای چندساعته آب در مناطق مختلف تهران امان مرد را بریده است. گزارشها حاکی است این قطعیها عمدتاً مناطق جنوبی و حاشیه شهر را در بر گرفته؛ برای مثال ساکنان شهرکهای باقرشهر و کهریزک از قطعیهای ۸ ساعته آب در طول شب گلایه کردهاند. اهالی معترضاند که هیچ اطلاعرسانی قبلی درباره زمان یا مدت این قطعیها ارائه نشده و تأمین آب شرب روزانهشان مختل شده است. بسیاری از مشترکان این مناطق اعلام کردهاند برای تأمین آب مصرفی ناچار به تهیه تانکر و پمپ آب شدهاند؛ درحالی که مسئولان هنوز برنامه رسمی زمانبندی قطع آب ارائه نکردهاند.
شرکت آب و فاضلاب تهران اعلام کرده که؛ برنامهای برای قطع عمدی آب در دستور کار نیست و اختلالهای رخد اده را ناشی از گرمای شدید و افزایش پیک مصرف شبانهروزی دانسته است. این شرکت بار دیگر از شهروندان خواسته برای کمک به مدیریت بحران حداقل ۲۰ درصد مصرف آب را کاهش دهند تا بتوان با کنترل فشار شبکه از اعمال قطع گسترده آب جلوگیری کرد. با این حال مدیرعامل شرکت آبفا نیز هشدار داده در صورت استمرار روند فعلی مصرف، ناگزیر خواهند بود که سیاستهای سختگیرانهتری به اجرا گذارند. به گفته محسن اردکانی، چنانچه مشترکان ۲۰ درصد صرفهجویی نکنند، وارد فاز قطعی آب خواهیم شد. او اعلام کرده، کاربرانی که بیش از دو برابر الگوی تعریف شده آب مصرف کنند، هشدار خواهند گرفت و در صورت تکرار مصرف بالای الگو، آبشان به مدت ۲۴ ساعت قطع و نرخ آب آنها به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت. به گفته اردکانی در حال حاضر حدود ۶ درصد مشترکان تهران در فهرست پُرمصرفها قرار دارند که اغلب شامل دارندگان استخر و باغهای ویلایی است. با این تدابیر، شرکت آبفا تلاش میکند از قطعیهای برنامهریزی شده جلوگیری کند و تنها از شهروندان خواسته در منازل خود مخزن و پمپ آب مناسب نصب کنند تا در ساعات افت فشار با کمترین مشکل مواجه شوند.
خشکسالی و افت منابع آب
مساله اصلی این بحران، خشکسالی حاد ۵ ساله اخیر در تهران است. مطابق آمار رسمی، امسال تهران پنجمین سال متوالی خشکسالی را پشت سر میگذارد و از ابتدای سال آبی جاری تنها حدود ۱۵۳ میلیمتر بارندگی ثبت شده که ۴۴ درصد کمتر از میانگین بلندمدت است. حتی فصل بهار و ذوب برف نیز کمک چندانی نکرده؛ بارش اردیبهشت امسال ۹۱ درصد از مقدار معمول خود کمتر بوده است. شرایط حاکی است که سال ۱۴۰۴ یکی از خشکترین سالهای ۶۰ سال گذشته است. این کاهش شدید بارشها به کاهش شدید حجم آب ذخیره شده سدهای تهران منجر شده است. به گزارش مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران درحال حاضر فقط ۱۴ درصد از حجم مفید مخازن ۵ سد اصلی تهران پر است. سدهای ماملو و لتیان (تامینکننده آب جنوب و شرق تهران) به شدت کاهش ذخیره داشتهاند و به گفته وزیر نیرو در صورت ادامه مصرف کنونی ممکن است سد ماملو طی یک ماه آینده کاملاً تخلیه شود و به تدریج سدهای لتیان، لار و کرج نیز از مدار خارج شوند. به بیان معاون آب منطقهای استان تهران، مخازن آب مؤثر پایتخت در مجموع نسبت به سال گذشته حدود ۱۷۰ میلیون مترمکعب و نسبت به متوسط درازمدت ۴۰۰ میلیون مترمکعب کسری نشان میدهد. در این اوضاع بحرانی، مسئولان از مردم خواستهاند، همکاری کنند تا تابستان سخت امسال با کمترین تنش سپری شود.
شرایط سخت زندگی
همزمان با بحران منابع آب، گرمای تابستان و نوسانات شبکه برق نیز شرایط زندگی را دشوار کرده است. بسیاری از ساکنان جنوب تهران گزارش میدهند که هر بار قطع برق رخ میدهد بهدلیل عدم فعالیت پمپها عملاً آب نیز قطع میشود. برای نمونه، یکی از ساکنان شهرک گلستان باقرشهر میگوید، برنامه قطع برق برای او پیامک میشود اما در عمل وقتی برق قطع میشود چون پمپ آب وجود ندارد، «فشار آب محله ما بسیار کم است و اگر پمپ نداشته باشیم عملاً آب نداریم»؛ او تأکید میکند، مسئولان به مردم گفتهاند فقط افت فشار دارد اما این وضعیت «قطعی کامل» است. چنین شرایطی در فصل گرما و شیوع بیماریها بهشدت نگرانکننده است چرا که بیآبی میتواند به مشکلات بهداشتی و افت کیفیت زندگی منجر شود. همچنین بخش بزرگی از کسبوکارهای کوچک و کارگاههای تولیدی در جنوب و حومه تهران (به دلیل قیمت ارزانتر زمین) قرار دارند و چندساعته شدن قطعی آب، فعالیت این واحدها را متوقف یا کند کرده است. با توجه به این وضعیت، فعالان اجتماعی و کارشناسان از مسئولان خواستهاند علاوه بر تشویق صرفهجویی، راهکارهای مهندسی مانند بهرهگیری از آبهای بازیافتی، جمعآوری روانآبهای فصلی و انتقال منابع جدید (مانند آب خلیج فارس یا عمان) را پیگیری کنند. انتقاد شهروندان آن است که ارائه برنامههای شفاف و عملیاتی فراتر از کلیگوییهای فعلی برای جلب اعتماد عمومی و حل مشکل ضروری است؛ در نهایت «آب حق هر ایرانی» است و دسترسی پایدار به آن باید اولویت مدیران قرار گیرد.
