توسط : فرشاد گلزاری، گروه بینالملل
پس از فراز و فرودهای متعدد بالاخره لایحه کمکهای نظامی آمریکا به سه متحد خود یعنی اوکراین، اسرائیل و تایوان به تصویب رسید. این بسته حمایتی رقمی بالغ بر ۹۵ میلیارد دلار را در بر می‌گیرد که ۶۰.۸۴ میلیارد دلار برای جنگ اوکراین شامل ۲۳ میلیارد دلار برای تأمین تسلیحات و ۲۶ میلیارد دلار برای کمک به اسرائیل شامل ۹.۱ میلیارد دلار برای موارد بشردوستانه در نظر گرفته شده است. همچنین برای حمایت از تایوان در دو اقیانوس هند و آرام نیز ۸.۱۲ میلیارد دلار در نظر گرفته شده است. فارغ از اعداد و ارقام مذکور نکته مهم، اختلافات موجود بر سر تصویب این لوایح است. از اواخر سال ۲۰۲۳ میلادی تاکنون که چهار ماه از سال ۲۰۲۴ طی شده، بارها و بارها موضوع تصویب این لوایح و کمکهای مذکور به اوکراین، اسرائیل و تایوان به یک مساله اختلافی میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان تبدیل شد. واقعیت این است که ساختار بالادستی ایالات متحده که برخی‌ها بدان «دولت عمیق» یا Deep State می‌گویند، فارغ از آنکه لیبرال‌ها در کاخ سفید باشند یا محافظه‌کاران، خود را ملزم به حمایت تمام و کمال سیاسی به خصوص امنیتی- نظامی از اسرائیل می‌دانند و بر همین اساس اختلاف دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان درخصوص تصویب بسته کمکی ۹۵ میلیارد دلاری عموماً حول محور اوکراین و مقداری هم تایوان می‌گردد.
ریشه اختلاف چیست؟
در این خصوص موضوع قابل اعتنا این است که اساساً اختلاف هر دو حزب بر اعداد و ارقام نبوده بلکه این اختلاف ماهیتی است و درون‌مایه آن هم نزاع حزبی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا به حساب می‌آید. به عنوان نمونه جمهوری‌خواهان و در رأس آنها مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده با ارسال تسلیحاتی به رقم حدود ۶۱ میلیارد دلار به اوکراین مخالف بودند و دائم بایدن را به خاطر حمایت بی‌چون و چرا از کی‌یف ملامت می‌کردند. آنها معتقد هستند از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ که روسیه به اوکراین حمله کرده، دولت بایدن میلیاردها دلار تسلیحات و تجهیزات به اوکراین تحویل داده و بارها و بارها واشنگتن و متحدان اروپایی آن در بالاترین سطوح از اوکراینی‌ها حمایت سیاسی به عمل آورده‌اند اما هنوز نه تنها مشخص نیست که دستاورد میدانی این حمایت‌ها چیست بلکه معلوم نیست چه زمانی قرار است این جنگ به اتمام برسد. جمهوری‌خواهان حتی به این نکته اشاره می‌کنند که چرا باید ایالات متحده بخش عمده‌ای از این مخاصمه مسلحانه را بپردازد و بارها به بایدن فشار آورده‌اند که اروپا را برای پذیرش نقش مالی بیشتر تحت فشار قرار دهد.
توجه داشته باشید که پشت این اقدام حزبی علیه کاخ سفید، دونالد ترامپ ایستاده است. او عملاً با کسانی مانند رئیس فعلی مجلس نمایندگان آمریکا از گذشته تاکنون در ارتباط بوده و حتی برخی از دموکرات‌ها معتقدند که قوه مقننه ایالات متحده حداقل در حوزه داخلی توسط تیم ترامپ از خارج واشنگتن هدایت می‌شوند که باز هم به ترامپ می‌رسیم. ترامپ بارها در کمپین‌های انتخاباتی خود بایدن را بابت کمک بیش از حد به اوکراین ملامت کرده و حتی با پیش کشیدن پرونده فساد پسر وی، حمایت از کی‌یف را یک امر شخصی برای بایدن و خانواده وی قلمداد کرده است.
تشدید تقابل با پکن
در مورد تخصیص رقم ۸.۱۲ میلیارد دلاری که برای حمایت از تایوان در دو اقیانوس هند و آرام به تصویب رسیده، چندان اختلاف عمیقی میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان وجود نداشته و ندارد. توجه داشته باشید که تقابل ایالات متحده و چین یک راهبرد کلی است. برخی‌ها این موضوع را به دوران اوباما و راهبرد «چرخش به شرق» ارجاع می‌دهند اما واقعیت این است که قبل از دوران اوباما صداهایی مطرح شده بود که ایالات متحده باید مقابل چین بایستد. آمریکا به خوبی می‌داند که چین قدرت برآمده از جمعیت است و حزب کمونیست چین هم با تکیه بر جمعیت بیش از یک میلیادری خود توانست توسعه همه جانبه خصوصاً در حوزه اقتصاد همچنین رفاه عمومی را رقم بزند؛ به گونه‌ای که حزب کمونیست خلق چین در یکی از راهبردهای خود سعی کرد تا «خواهرخواندگی» را میان شهرهای خود عملیاتی کند و شهرهای کمتر توسعه یافته و فقیرتر را زیر چتر شهرهای ثروتمند و توسعه‌یافته‌تر قرار داد. بر این اساس رشد چین باعث شد تا ایالات متحده به خصوص در دوران ریاست جمهوری ترامپ یک تقابل علنی و چند جهته را علیه پکن رقم بزند که مهم‌ترین آن وضع تعرفه‌‌های کلان از سوی واشنگتن و پکن علیه یکدیگر بود که در دوران پاندمی به «جنگ تعرفه‌ها» معروف شد. به روی کار آمدن بایدن در کاخ سفید اگرچه باعث شد تا او هم تقریباً راهبرد اوباما را در قبال پکن به خصوص در حوزه تجارت دو جانبه و مسائل گمرکی پیش بگیرد اما باید متوجه بود که دموکرات‌ها در این راستا ضریبِ حمایت سیاسی و نظامی از تایوان و سایر متحدان خود در شبه جزیره کره را افزایش دادند. تیم بایدن علاوه بر تقویت ژاپن و کره‌جنوبی به عنوان دو متحد اصلی و قدیمی خود در شبه جزیره کره حالا نه تنها تایوان را از همه جهت تقویت می‌کند بلکه اخیراً هم فیلیپین را به زمره متحدان خود پیوست کرده است؛ تا جایی که واشنگتن روز دوشنبه گذشته اعلام کرد که یک سامانه موشکی میان‌‌برد (MRC) خود را که به نام تایفون نیز شناخته می‌شود، در جزیره «لوزون شمالی» فیلیپین مستقر کرده است. همین موضوع می‌تواند مواضع چین را هدف قرار دهد و در مقابل پکن ممکن است در پاسخ به این اقدام، نیروی‌های خود را در منطقه دریای جنوب چین یا «دریای چین جنوبی» افزایش دهد و به این ترتیب تنش در منطقه مذکور افزایش یابد.
چه می‌شود؟
با عنایت به تنش‌های داخلی در ایالات متحده بر سر تصویب این بسته کمکی ۹۵ میلیارد دلاری همچنین پیچیدگی‌های حاکم بر سیاست خارجی و منافع ایالات متحده باید توجه داشت که هر سه پرونده مذکور اعم از جنگ اوکراین، تنش با چین و تقویت تایوان و جنگ غزه، این کمک‌ها می‌تواند در راستای تشدید درگیری در غزه و اوکراین همچنین «تحریک از راه دورِ چین» قلمداد شود. در این راستا اگرچه ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل از بایدن بابت تصویب بسته کمکی تشکر و قدردانی کردند اما در مقابل روس‌ها، لب به انتقاد و حتی دشنام گشودند. به عنوان مثال دیمیتری مدودف، رئیس جمهور سابق روسیه و معاون رئیس شورای امنیت این کشور صراحتاً اعلام کرد که رأی حرامزاده‌های سرخوش آمریکایی فقط جنگ را طولانی می‌کند و تعداد قربانیان این جنگ را افزایش می‌دهد. همچنین دیمیتری پولیانسکی، معاون اول نماینده دائم روسیه در سازمان ملل اظهار کرد که کمکهای نظامی جدید آمریکا برای اوکراین به جلوگیری از «پایان فضاحت‌بار رژیم حاکم بر کی‌یف» کمکی نخواهد کرد. در این میان نکته مهم این است که آمریکایی‌ها علاوه بر حمایت از اوکراین در خاک این کشور هم حاضر خواهند شد! ژنرال پت رایدر، سخنگوی پنتاگون روز شنبه به پالتیکو گفت که ایالات متحده در حال بررسی اعزام مستشاران نظامی اضافی به سفارت خود در کی‌یف است. او گفت که این نیروها نقش غیرجنگی و غیرنظامی را ایفا خواهند کرد و پشتیبانی لجستیک، نظارت بر تحویل تسلیحات ایالات متحده و کمک به تعمیر و نگهداری تسلیحات را انجام می‌دهند. همین موضوع به خوبی بیانگر آن است که در آینده نه چندان دور و ظرف هفته‌های آینده با گرم شدن هوا باید منتظر شروع درگیری جدید میان اوکراین و روسیه باشیم. از منظری دیگر در اسرائیل هم علاوه بر ارسال تسلیحات به اسرائیل، کابینه جنگ به نوعی چراغ سبز حمله به رفح را از کاخ سفید دریافت کرده و هر دو مولفه در کنار یکدیگر هیچ خروجی خاصی نخواهد داشت جز تشدید خونریزی در غزه و رفح. این در حالی است که بسیاری از منتقدان بایدنف، تامین تسلیحات و کمک جدید به اسرائیل را دمیدن در آتش جنگ غزه دانسته‌اند. به عنوان مثال تلویزیون ان.بی.سی نیوز گزارش کرد چندین تن از فعالان و رهبران برجسته مسلمان آمریکایی، حمایت ۲۶ میلیارد دلاری دولت بایدن از اسرائیل را به انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ مرتبط دانسته‌اند و می‌گویند که نمی‌توانیم از بایدن در دوره دوم ریاست‌جمهوری حمایت کنیم. حال باید دید منتظر خروجی عملیاتی این بسته کمکی ۹۵ میلیارد دلاری بود!
