“سیدعباس عراقچی” در توئیتی نوشت: نتانیاهو که آغازگر جنگ علیه ایران بود، خیلی زود مجبور شد از رئیسجمهور “ترامپ” برای نجات خود درخواست کمک کند. آمریکا نشان داد میتواند به جنگ پایان دهد، اما آیا میتواند صلح هم برقرار کند؟
گروه بینالملل: سیدعباس عراقچی، وزیر امورخارجه کشورمان اخیراً در پیام خود در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به انتشار یادداشت جدید خود در نشریه فایننشیالتایمز نوشت:«نتانیاهو که آغازگر جنگ علیه ایران بود، خیلی زود مجبور شد از رئیسجمهور ترامپ برای نجات خود درخواست کمک کند. آمریکا نشان داد که میتواند به جنگ پایان دهد. اما آیا میتواند صلح هم برقرار کند؟». این پیام عراقچی در شرایط کنونی به خصوص پس از دیدار ترامپ و نتانیاهو و گفتوگوی اخیر رئیسجمهور پزشکیان با تاکر کارلسون همچنین سیگنالهایی که برای مذاکرات احتمالی آتی ارسال شده از اهمیت بالایی برخوردار است و از سوی دیگر نشان میدهد که دیپلماسی همچنان فعال است؛ چراکه او در چند ماه اخیر به خصوص در هفتههای گذشته دائماً در حال پیشبرد و تقویت روابط دیپلماتیک در عرصه منطقهای و فرامنطقهای است. او روز سهشنبه نیز با مقامات ارشد عربستان سعودی در جده دیدار کرد که البته این دیدارها به صورت فشرده برگزار شد. عراقچی در این سفر با محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی دیدار داشت و روند روابط و همکاریهای دوجانبه بررسی شد. وزیر امور خارجه کشورمان با تاکید بر اهتمام جمهوری اسلامی ایران نسبت به تقویت روابط با عربستان و دیگر کشورهای همسایه بر اساس حسن همجواری و منافع متقابل دو ملت بر آمادگی ایران برای گسترش مناسبات در حوزههای مختلف اقتصادی و تجاری و فرهنگی تاکید کرد. عراقچی همچنین با قدردانی از موضع مسئولانه عربستان در محکوم کردن تجاوزات صورتگرفته علیه ایران، دیدگاه جمهوری اسلامی ایران را راجع به وضعیت امنیتی منطقه متعاقب حملات نظامی اسرائیل و آمریکا علیه ایران تشریح و تاکید کرد که تجاوز نظامی اسرائیل و آمریکا که آشکارا ناقض منشور ملل متحد و حقوق بینالملل و نیز رژیم منع اشاعه هستهای بود، امنیت و ثبات در کل منطقه غربآسیا را در معرض خطری بیسابقه قرار داده و موضعگیری منسجم و قاطع کشورهای منطقه علیه آن نشانه اجماع منطقهای در مورد ضرورت چارهاندیشی جمعی جهت مقابله با توسعهطلبی و جنگافروزی اسرائیل است.
عزم ریاض برای توسعه همهجانبه روابط
ولیعهد عربستان سعودی با ابراز رضایت از روند رو به رشد تفاهم و همکاری میان دو کشور بزرگ اسلامی، تصریح کرد رهبری عربستان مصمم به ادامه این مسیر و توسعه روابط در همه عرصهها است. ولیعهد عربستان با تاکید بر محکومیت تجاوز نظامی علیه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ایران، صیانت از امنیت و ثبات منطقه را در گرو همکاری و تفاهم کشورهای منطقه دانست و تاکید کرد عربستان از همه ظرفیتهای خود برای جلوگیری از تشدید ناامنی و استفاده از ابزار دیپلماسی جهت حل مسائل استفاده خواهد کرد و در این زمینه آماده هر نوع مساعدت است. خبرگزاری واس هم نوشت: «ولیعهد عربستان سعودی در دیدار با وزیر خارجه ایران ابراز امیدواری کرد که توافق آتشبس بین ایران و اسرائیل به ایجاد شرایطی برای تقویت امنیت و ثبات در منطقه کمک کند و بر موضع عربستان سعودی در حمایت از گفتوگو از طریق ابزارهای دیپلماتیک به عنوان وسیلهای برای حل اختلافات تاکید کرد».
دیدار با وزرای دفاع و خارجه
قبل از ملاقات و گفتوگوی عراقچی با محمد بن سلمان، او (ظهر سهشنبه) با فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان در دفتر وزارت خارجه عربستان سعودی در جده دیدار و گفتوگو کرد و دو طرف درباره روابط دوجانبه و تحولات منطقه رایزنی کردند.
پس از این دیدار، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران با خالد بنسلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی در مورد روابط دوجانبه و تحولات منطقهای و تجاوز اسرائیل علیه ایران گفتوگو و تبادل نظر کرد. در این دیدار، ضمن بررسی روند رو به رشد روابط دوجانبه، در مورد آخرین وضعیت امنیت منطقه متعاقب تجاوز نظامی اسرائیل و آمریکا علیه ایران بحث و تبادل نظر شد. عراقچی با ابراز خوشوقتی از استمرار رایزنیهای مفید دو کشور در حوزههای امنیتی و دفاعی، سفر اخیر امیر خالد به تهران را در پیشبرد همکاریهای دو کشور در راستای تقویت امنیت و ثبات در منطقه بسیار مهم و موثر دانست. وزیر امور خارجه کشورمان در دیدار با وزیر دفاع عربستان تجاوز نظامی اسرائیل علیه ایران و حمله به تاسیسات هستهای صلحآمیز کشورمان را جنایتی نابخشودنی و تعرضی بیسابقه علیه صلح و امنیت منطقه و جهان دانست و از موضع مسئولانه و قاطع عربستان در محکومکردن این تجاوز تشکر کرد.
عراقچی همچنین حملات اسرائیل علیه ایران را نتیجه بیکیفرمانی اسرائیل در جنایات ارتکابی علیه مردم فلسطین و تجاوزهای مستمر آن علیه دیگر کشورهای منطقه دانست و تاکید کرد کشورهای منطقه باید با در نظر داشتن تبعات بسیار خطرناک ناشی از توسعهطلبی و سیطرهجویی اسرائیل، تلاش مضاعفی برای تقویت سازوکارهای امنیت درونزا در سطح منطقه به کار گیرند.
وزیر دفاع عربستان هم در این دیدار با تاکید بر موضع این کشور در نفی و محکومکردن تجاوز نظامی اسرائیل علیه ایران، شهادت جمعی از شخصیتهای نظامی و مردم ایران در جریان این حملات تجاوزکارانه را تسلیت گفت. خالد بن سلمان همچنین با اشاره به آثار و تبعات خطرناک قانونشکنی اخیر اسرائیل بر صلح و امنیت منطقه، بر ضرورت همکاری بیش از پیش کشورهای منطقه برای مواجهه موثر با عوامل ناامنساز و ثباتزدا تاکید کرد.
از سوی دیگر وزیر دفاع عربستان پس از دیدار با سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران در صفحه خود در ایکس نوشت: با دکتر عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، دیدار کردم. در این دیدار، جنبههای مختلف همکاریهای دوجانبه را بررسی کردیم. همچنین درباره تحولات منطقهای و تلاشها برای ارتقای امنیت و ثبات و نیز چندین موضوع دیگر مورد علاقه مشترک گفتوگو داشتیم.
سه دیدار، سه محور
به موازات این دیدارها رضا عنایتی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در عربستان سعودی در شبکه ایکس با اشاره به حضور یک روزه سیدعباس عراقچی در جده درباره این دیدارها نوشت: «یک روز در جده و سه دیدار برای وزیر خارجه ایران با شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، شاهزاده خالد بن سلمان وزیر دفاع و شاهزاده فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه».
سفیر ایران همچنین «۱- روابط دوجانبه و راههای تقویت آن، ۲- مسائل منطقهای و ۳- ضرورت حفظ امنیت و صلح را از مهمترین محورهای گفتوگوها و رایزنیهای وزیر امور خارجه با مقامات سعودی توصیف کرد».
در این راستا اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه در مورد این سفر که به زعم برخیها یکباره انجام شد، اعلام کرد که وزیر امور خارجه گفتگوهای ثمربخشی با ولیعهد عربستان سعودی محمد بن سلمان، وزیر امور خارجه امیر فیصل بن فرحان و وزیر دفاع امیر خالد بن سلمان راجع به روابط دوجانبه و آخرین تحولات منطقه داشت.
بقایی پیش از این و قبل از ورود عراقچی به جده اعلام کرده بود که وزیر امور خارجه در مسیر برگشت به تهران از برزیل (اجلاس سران بریکس)، توقف کوتاهی در جده داشته و با مقامهای عالیرتبه عربستان سعودی دیدار میکند. بقایی همچنین گفته بود که در این دیدارها، راجع به روابط دوجانبه و وضعیت صلح و امنیت در منطقه گفتوگو و تبادل نظر خواهد شد.
اهمیت کنشگری ریاض
اینکه سفر عراقچی یکباره به جده انجام شد یا اینکه از قبل هماهنگیهایی در این راستا صورت گرفته بود، چندان اهمیت ندارد اما آنچه در شرایط کنونی منطقه حائز اهمیت خواهد بود، جایگاه و توان عربستان سعودی است. از چند ماه پیش تاکنون روابط میان عربستان سعودی و ایران نسبت به گذشته بیشتر و تنکاتنگ شده و به نوعی میتوان گفت که ما شاهد نوعی پوستاندازی و تعمیق مناسبات دوجانبه میان تهران – ریاض هستیم. این نزدیکی در شرایط کنونی که بحث مذاکرات احتمالی میان ایران و آمریکا مطرح شده، میتواند به نوعی یک کانال دیپلماتیک دیگر را باز کند؛ اگرچه سوئیس و عمان و حتی قطر در این راستا به نوعی فعال هستند اما به هر ترتیب تحرکات دیپلماتیک عربستان هم میتواند در این راستا مثبت قلمداد شود.

