توسط : بررسی اظهارات “عبدالحسین خسروپناه”
حواشی جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره تاثیر پایه یازدهم و دوازدهم بر کنکور با اظهارنظر عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد فاز جدیدی شد. او که از موافقان این طرح است، در واکنش به اظهارنظر وزیر علوم در مخالفت با این تاثیر و بعد اخبار واصله از این جلسه به سازندگی، اعلام کرده که وزیر به تاثیر دو سال پایانی رای داده و در عین حال در جلسه حتی وقت صحبت کردن در مخالفت هم نگرفته است! اظهارنظری که با واکنش وزیر علوم، آن هم بلافاصله بعد از جلسه در تضاد است. او با بیان اینکه سه دیدگاه در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و نظر همه دستگاه‌ها بر این بود که پایه دوازدهم تاثیر قطعی داشته باشد، توضیح داده که «درخصوص این تصمیم ما اولاً از همه دستگاه‌ها، ازجمله وزارت علوم، سازمان سنجش و سایر دستگاه‌ها نظیر وزارت بهداشت و وزارت آموزش‌وپرورش نظر گرفتیم. در این تصمیم، مجموع وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها نظراتشان را ارائه کردند. حتی پیمایش مردمی نیز انجام دادیم. نظر دانش‌آموزان، خانواده‌ها و معلمان را نیز بررسی کردیم».
خسروپناه تاکید کرده که «از مجموع نظرات و دیدگاه‌های مختلف، سه دیدگاه نهایی مطرح شده بود. ما این سه دیدگاه را آورده‌ایم؛ یک دیدگاه این بود که این مصوبه برای تاثیر پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم کماکان باقی بماند و تغییر نکند. دیدگاه و نظر دیگر این بود که پایه دهم حذف شود و تاثیر قطعی پایه‌های یازدهم و دوازدهم باقی بماند. نظر سوم این بود که پایه دهم حذف شود و پایه یازدهم تاثیر مثبت و پایه دوازدهم تاثیر قطعی داشته باشد. پس همه دستگاه‌ها نظرشان بر این بود که پایه دوازدهم تاثیر قطعی داشته باشد. گزارش دقیقی از چندین جلسه در ستاد علم و ستاد تعلیم و تربیت بحث شد. دو جلسه هم در شورای عالی و پس از بحث و گفت‌وگوی مفصل، نظرات وزیر محترم آموزش‌وپروش را شنیدیم».
او با رد نظر وزیر علوم در مخالفت با تاثیر دو سال پایانی گفته که «وزیر علوم، نه در جلسه قبلی و نه در این جلسه هیچ سخنی مطرح نکردند و وقت صحبت هم نگرفتند. در نهایت، رای‌گیری شد و تقریباً جمع کثیری، به این مصوبه رای دادند. یعنی در واقع کسانی که رای ندادند به این مصوبه، کسانی بودند که معتقد بودند پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم باید تاثیر قطعی داشته باشد که خب تعدادی از اعضا بودند. ولی اکثر اعضا، که تقریباً شامل بخشی از اعضای حقیقی و فکر می‌کنم همه اعضای حقوقی ازجمله وزیر علوم هم به همین رای دادند که پایه‌های یازدهم و دوازدهم تاثیر قطعی داشته باشند».
خسرو پناه گفت که «وزیر آموزش‌وپرورش هم همین رای را دادند. این پیشنهاد که پایه دوازدهم تاثیر مثبت باشد، این پیشنهاد در زمان رئیس قبلی سازمان سنجش مطرح نشده بود. وقتی ایشان رفت، از سوی جانشین سازمان سنجش یک نامه آمد که چنین پیشنهادی مطرح شده است. نه رئیس فعلی سازمان سنجش و نه رئیس قبلی سازمان سنجش چنین پیشنهادی به ما ندادند». دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین اعلام کرده که از سوی وزارت علوم هم پیشنهادی برای این دبیرخانه نرفته و اظهارنظر او در جهت شفافیت است! او حتی گفته که «اگر لازم باشد، من می‌توانم تمام اسامی کسانی که به این موضوع رای دادند را اعلام کنم. همه بدانند که مصوبات در شورای انقلاب فرهنگی هیچ ابهامی ندارد. شفاف‌سازی رکن حکمرانی است. به نظر من، اخلاق هم اقتضا می‌کند که اگر عزیزی، چه از اعضای حقیقی یا حقوقی، پیشنهاد دیگری دارد، در صحن شورا مطرح کند تا مورد بحث قرار بگیرد و شاید رای به آن داده شود. ولی اینکه اصلاً مطرح نشود و بعد از مصوبه اعلام شود که چنین نظری بوده، به نظرم خیلی اخلاقی نیست».
ماجرا چه بود؟
ماجرا از جایی شروع شد که سه‌شنبه‌شب حسین سیمایی‌صراف، وزیر علوم رای خود را درباره تاثیر سوابق تحصیلی بر کنکور فاش کرد. او با اشاره به آخرین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه گفت که «نظر کارشناسی و شخصی من، نظر کارشناسی و تخصصی سازمان و تاثیر مثبت سال دوازدهم است. اما همان‌طور که مطلع هستید من یک رای بیشتر ندارم و برای شما روزگار بهتری را آرزو می‌کنم».
این اظهارنظر پس از آن بود که نهصدودوازدهمین نشست شورای عالی انقلاب فرهنگی با موضوع مصوبه کنکوری این شورا و میزان تاثیر سوابق تحصیلی در کنکور، ریاست مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور و با حضور رؤسای قوه قضائیه و مقننه در محل ریاست‌جمهوری برگزار شد و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در توضیح مصوبات جلسه شورا گفت که سوابق تحصیلی پایه دهم در کنکور لحاظ نمی‌شود اما سوابق پایه‌های یازدهم و دوازدهم برای کنکور مدنظر است که زمان اجرای این مصوبه اعلام خواهد شد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری هم پس از این نشست درخصوص تاثیر قطعی معدل در آزمون سراسری در شبکه اجتماعی اینستاگرام توضیحات بیشتری ارائه و تاکید کرد که «عدالت آموزشی، دغدغه هر روز من و دغدغه‌های شما دغدغه من و نگرانی‌های شما نگرانی من است. روز گذشته درباره تاثیر قطعی یا مثبت معدل در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی اختلاف‌نظرها در این زمینه مطرح شد».
حسین سیمایی‌صراف گفت که «من بنا بر اصل شفافیت و قاعده عدالت که مورد تاکید مقام معظم رهبری هم است، در برابر انبوه پرسش‌های شما باید پاسخگو باشم». همان زمان بود که خبر رسید برخی از چهره‌های مهم این شورا، از مخالفان بزرگ حذف تاثیر پایه‌های دهم و یازدهم بودند. با این حال محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در دفاع از مواضع دولت با ابراهیم سوزنچی، طراح این موضوع بحث‌های جدی کرده و گفته که با این اقدام زندگی دانش‌آموزان و خانواده‌های‌شان با مشکلات عدیده مواجه خواهد شد. در ادامه این جلسه، پس از ابراز نظر موافقان و مخالفان، پزشکیان تنها توانست درباره پایه دهم رای‌گیری کند و فرصت رای‌گیری برای پایه‌های یازدهم و دوازدهم فراهم نشد. این درحالی بود که رئیس‌جمهوری و آن تعداد از اعضای دولت که عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند، یکجا و یک‌صدا مخالف تاثیر قطعی معدل بودند و همگی به عدالت آموزشی رای دادند.
چرا شورا به تاثیر سوابق ورود کرد؟
شورای عالی انقلاب فرهنگی از سال ۹۸ موضوع کنکور را در دستور کار قرار داد و این روند به تصویب مصوبه این شورا در جلسه ۸۴۳ منجر شد که شاید مهم‌ترین بند آن تاثیر قطعی و ۴۰درصدی معدل سه پایه متوسطه دوم در آزمون سراسری باشد. این مصوبه به تاریخ ۵ مرداد ۱۴۰۰ توسط رئیس‌جمهور وقت و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان مصوبه «سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه)» ابلاغ شد.
اما بعد از ابلاغ بار دیگر در صحن شورا مطرح و تغییراتی در آن لحاظ شد و ماده واحده «تکمیل و اصلاح موادی از سیاست‌ها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (پس از پایان متوسطه) ۲۵ تیر ۱۴۰۱ برای اجرا ابلاغ شد. این ماده‌واحده مصوب ۱۵ تیرماه ۱۴۰۰ در جلسات ۸۵۵ و ۸۶۳ تاریخ پنجم بهمن‌ماه ۱۴۰۰ و هفدهم خردادماه ۱۴۰۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده بود. مهم‌ترین تغییرات در این مصوبه، افزایش سهم سوابق تحصیلی و در واقع دروس دبیرستان در نمره نهایی کنکور، حذف دروس عمومی و برگزاری دو نوبت کنکور در سال بود تا به این شکل هم سهم و هم وزن دروس دبیرستان افزایش یابد و هم نقش کنکور به دروس اختصاصی منحصر شود. همچنین با برگزاری دو نوبت کنکور در سال میزان استرس داوطلبان کاهش یابد. براساس بند ۳ ماده ۳ این مصوبه «سهم نمره سابقه تحصیلی برای سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی در رشته‌های پرمتقاضی در سال تحصیلی ۱۴۰۲- ۱۴۰۳ فقط پایه دوازدهم به میزان ۴۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ فقط پایه دوازدهم به میزان ۵۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۴ – ۱۴۰۵ فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تاثیر قطعی و برای سال تحصیلی ۱۴۰۵ – ۱۴۰۶ و بعد از آن پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان ۶۰ درصد با تاثیر قطعی در نمره کل نهایی خواهد بود».
بنابراین معدل دوره متوسط و برای کنکور ۱۴۰۲ معدل پایه دوازدهم اثر قطعی و ۴۰درصدی در نتیجه آزمون داشت و این روند تا ۱۴۰۵ افزایش یافته و به ۶۰ درصد در نمره نهایی کنکور می‌رسد. همچنین آزمون دروس عمومی رشته‌های مختلف حذف می‌شود و براساس ماده یک این مصوبه «آزمون سراسری از میان دروس تخصصی رشته‌های تحصیلی در سه سال آخر دوره دوم متوسطه در هر یک از گروه‌های آزمایشی است که براساس کتاب‌های درسی وزارت آموزش‌وپرورش، توسط سازمان برگزار می‌شود». افزون بر این، براساس ماده ۲ مصوبه «این آزمون برای پذیرش در سال تحصیلی ۱۴۰۲ و بعد از آن در هر سال دو بار برگزار و نتیجه آن حداکثر برای دو سال و صرفاً برای همان گروه آزمایشی متقاضی معتبر است». در ادامه این روند، سازمان سنجش شرایط را برای برگزاری کنکور براساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی آماده کرد و اولین دوره کنکور به این شکل نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ بود که ۲۹ و ۳۰ دی ۱۴۰۱ برگزار شد. کنکور ۱۴۰۳ نیز به همین شکل برگزار شد با این تفاوت که زمان نوبت اول از زمستان به اردیبهشت تغییر یافت و ۷ و ۸ اردیبهشت امسال برگزار شد. همچنین کنکور ۱۴۰۴ نیز براساس اخبار پیشین سازمان سنجش آموزش کشور به همین شکل و در دو نوبت روزهای ۱۱ و ۱۲ اردیبهشت و ۵ و ۶ تیرماه ۱۴۰۴ برگزار خواهد شد و زمان اجرای مصوبه جلسه ۹۱۲ این شورا هنوز مشخص نیست.
