توافق ملی

نمایندگان مجلس گام دوم وفاق را برداشتند و به تمام اعضای کابینه “مسعود پزشکیان” رای اعتماد دادند. اکنون توپ در زمین دولت است تا مشکلات را حل کند

پس از یک هفته بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌های تخصصی، بررسی رسمی برنامه‌ها، صلاحیت‌ آنان در صحن علنی پارلمان در دستور کار قرار گرفت و نمایندگان پس از ۵ روز کار بررسی، روز گذشته به کابینه رای اعتماد دادند و گام دوم وفاق ملی توسط مجلس با رای اعتماد به تمام وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان برداشته شد. این اولین بار در تاریخ جمهوری اسلامی است که پس از دولت سیدمحمد خاتمی، تمام وزرای پیشنهادی یک رئیس‌جمهور تایید می‌شوند. اما این رای اعتماد چندان خالی از حاشیه هم نبود. طبق روال همیشه پایداری‌ها شروع به سم‌پاشی علیه برخی از وزرا کردند که به گفته احمد فاطمی، عضو فراکسیون مستقلین، محمود نبویان آن را هدایت می‌کرد. او در پاسخ به اینکه بنابراین نبویان عامل اصلی شکل‌گیری فضای مخالف علیه میدری و ظفرقندی است، به خبرآنلاین تاکید کرد: «بله، نبویان و تیمش در این قضیه نقش دارند». تیم نبویان مشخص است. حمید رسایی و مهدی‌کوچک‌زاده که به هجمه‌های گاه‌و‌بی‌گاه معروف‌اند. حال در مجلس دوازدهم امیرحسین ثابتی و مالک شریعتی از وفاداران سعید جلیلی و رفقایش هم اضافه کنیم. هرچند نکته جالب توجه مجتبی ذوالنور از چهره‌های مطرح جبهه پایداری بود که اتفاقاً در حمایت از وزرا سخن می‌گفت. مثلاً هنگام سخنرانی رضا صالحی‌امیری، وزیر پیشنهادی میراث و فرهنگی، آن‌طور که انتظار می‌رفت از همان ابتدا هجمه‌ها توسط اصولگرایان و پایداری‌ها برعلیه او شروع شد. تا جایی که علیه صالحی‌امیری در صحن علنی مجلس توسط پایداری‌ها شب‌نامه توزیع شد که در آن به مواردی چون صدور «حکم بازداشت» او در جریان اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۸۸ اشاره شده بود. جالب آنکه در این گزارش اتهامات اقتصادی نسبت داده شده به صالحی‌امیری از سوی وزارت اطلاعات رد شده. گویا مالک شریعتی‌نیاسر، نماینده نزدیک به جبهه پایداری برگه‌‎ای آبی‌رنگ را همزمان با برگزاری جلسه علنی مجلس برای بررسی صلاحیت صالحی‌امیری روی میز برخی نمایندگان مجلس گذاشت.

این اتفاق به شکلی دیگر برای عباس عراقچی افتاد. امیرحسین ثابتی، مجری قدیمی و نماینده کنونی مجلس دوازدهم، برعلیه او حرف زد. در ادامه از اتاق فرمان مجلس خواست تا فیلم‌ تقطیع شده عراقچی از صحبت‌هایش قبل از خروج ترامپ از برجام پخش کرد که در آن عراقچی معتقد بود برجام به‌گونه‌ای بسته شد که هیچ رئیس‌جمهوری نمی‌تواند از آن خارج شود. هرچند عراقچی در سخنانش خطاب به ثابتی گفت: «آقای ثابتی من نمی‌گویم مرگ بر وطنی که هموطنم عراقچی است؛ من احترام می‌گذارم به وطنی که منتقد آن بدون لکنت صحبت می‌کند و حتی ولایت‌پذیری مجلس را زیر سوال می‌برد». هرچند حمید رسایی، سردمدار پایداری‌ها در مجلس را هم در این فرآیند نباید فراموش کنیم که چند روز پیش در جلسه رای اعتماد، در ابتدا عنوان کرد که به‌عنوان موافق کابینه وقت گرفته اما در ادامه در مخالفت با کابینه حرف زد! علی خضریان، مشاور روزهای انتخابات در ستاد سعید جلیلی هم یکی دیگر از همین نمایندگانی است که در این دسته می‌گنجد و پا به پای رسایی و کوچک‌زاده با محافظه‌کاری بیشتر تلاش زیادی برای هجمه بر علیه برخی وزرا داشت.
البته گویا آخرین دفاعیه رئیس‌جمهور پزشکیان هم روز گذشته به مذاق شریعتی خوش نیامد و او بلافاصله پس از سخنرانی پزشکیان در توییتی نوشت: «هزینه کردن رئیس‌جمهور محترم از رهبر انقلاب برای رای گرفتن از مجلس، خطای بزرگی بود، چون اگر رای نیاورند مجلس را مقابل گزینه رهبری قرار می‌دهد اگر رای بیاورند هم مسئول عملکردشان در آینده نخواهند بود اما به هر حال: این سخنان پزشکیان، تعداد وزرای در معرض خطر را کاهش جدی خواهد داد». بعد از آنکه مالک شریعتی واکنش تندی به نطق پزشکیان در صحن علنی مجلس در دفاع از وزرای پیشنهادی نشان داد، نوبت به رسایی رسید و توییت کرد «بعد از هزینه بی‌سابقه‌ای که آقای پزشکیان از رهبر انقلاب در تایید کابینه خودش کرد همه کابینه معرفی شده ایشان از مجلس رای گرفت. وزرا مطابق سخنان آقای پزشکیان باید در چارچوب قوانین بالادستی مثل قانون برنامه هفتم و سیاست‌های کلی نظام و رهبری عمل کنند. برای همه آنها آرزوی موفقیت می‌کنیم». رسایی همچنین در توییتی دیگر به رئیس‌جمهور حمله کرد و با لحنی تند نوشت «جلسه رای اعتماد و سخنرانی آقای پزشکیان تمام شد. مثل اینکه یک نوار را به عقب برده باشید! مجدداً درحال شنیدن همان حرف‌‌ها که درجلسه تنفیذ، تحلیف شنیدیم به همراه تپق‌های مکرر که درنهایت هم گناهش افتاد گردن نمایندگان! آقای پزشکیان خودش حوصله خواندن متن را نداشت گفت نمایندگان حوصله ندارند!» ولی برخورد مهدی کوچک‌زاده، نماینده نزدیک به جبهه پایداری و یار رسایی و رفقایش طور دیگری بود. او پس از نطق پزشکیان با او خوش‌وبش کرد و در کمال تعجب رئیس‌جمهور را در آغوش گرفت.

شاید چنین رفتارهای ضدونقیضی هنوز هم از اختلافات درون‌طیفی اصولگرایان حکایت داشته باشد. اما به هر حال به ظن بسیاری از صاحب‌نظران طبیعتاً می‌توان حتی به آن جريانی که با کمر همت مسعود پزشکیان به کمک مردم از کرسی رياست‌جمهوری و تصميم‌سازی‌های کلان سياسی کشور دور شد، از گفتمان خودش دست کشيد، برای آن گفتمان تلاش نکرد و آن گفتمان را گفتمان برحق تفسير نکرد نزديک شد و ترک مخاصمه کرد تا آغازی برای گفت‌وگو و محاوره شود، اما مادامی که در عمل، نشانه‌هايی دال بر این دیده شود که آنها دست از انديشه مخرب و واپس‌گرا برای مردم و انزواآفرين برای کشور نکشيده باشند، حتی اگر صبح تا شب با آنها سر يک سفره نشسته و دوست باشيد، آن انديشه، به مبارزه با اين انديشه خواهد آمد. لذا ما بايد در جدال انديشگی، انديشه مغلوب را همچنان انديشه مغلوب بدانيم، در صورتی ‌که با گروندگان پيشين آن انديشه، اگر ترک کرده باشند دست دوستی بدهيم، اما این موضوعی است که بايد در عمل اثبات شود.

رای بدهید ما برویم دولت را تشکیل بدهیم
رئیس‌جمهور پزشکیان در دفاع نهایی از وزرای پیشنهادی‌اش نطق تاثیرگذاری داشت. رئیس‌جمهوری، در بخشی از دفاعیه خود درباره وزرای پیشنهادی، به عباس عراقچی اشاره کرد و گفت: آقای عراقچی اولین کسی بود که آقا (رهبر معظم انقلاب) قبول کردند و گفتند خوب است. قبل از آنکه ما لیست وزرای پیشنهادی را ارائه کنیم آقا با ایشان موافقت کردند و گفتند خوب است. من را وارد جزئیات قضیه نکنید، رای بدهید ما برویم دولت را تشکیل بدهیم. او در راستای شعاری که همواره تکرار می‌کرد، یعنی وفاق ملی، از این موضوع سخن گفت که وزرایش مجموعه‌ای از سلایق و جناح‌ها هستند؛ اما در اصل چشم‌انداز و سیاست‌های کلی و قانون برنامه با هم مشترک است. پزشکیان باری دیگر بر وعده‌اش به پارلمان تاکید کرد و قول داد تا با مجلس تعامل کند و این را هم درخواست کرد که مجلس دوازدهم نیز با دولت تعامل داشته باشد. وی گفت: با کابینه پیشنهادی پیمان بستیم درخصوص سیاست‌ها هم‌قسم خواهیم شد و تلاش خواهیم کرد آن را اجرایی کنیم. امیدواریم این میثاق را با شما هم داشته باشیم. پیمانی که بسته بودیم این بود که با وفاق بیاییم؛ این عزیزان نشان از تعهد و پایبندی من به آن پیمان. وزرای پیشنهادی مجموعه‌ای از سلایق و جناح‌ها هستند. اما در اصل چشم‌انداز و سیاست‌های کلی و قانون برنامه باهم مشترک هستیم. وعده می‌دهیم و روی وعده خود خواهیم ایستاد. قول دادیم با شما تعامل کنیم. حتماً با شما تعامل می‌کنیم و تلاش می‌کنیم با مشورت شما در راستای اجرای قانون تلاش کنیم.

به اعتقاد رئیس‌جمهور، پیمان همواره دوطرفه است. ما ایستادیم، کمک کنید بتوانیم روی این اصول کار را ادامه دهیم. اجازه دهید سلایق مختلف با هم بتوانیم کار کنیم. اگر قرار باشد که پیمان ببندیم و قرار باشد شما گذشته را در نظر بگیرید، پیش نمی‌رود. بیایید با هم برادر شده و پیمان برادری ببندیم. وحدت و انسجام ما از نماز و روزه بالاتر است. نماز را برای وحدت می‌خوانیم. همه باید با هم‌ پیمان بسته و به ریسمان الهی چنگ بزنیم. وی افزود: مطمئن باشید همه ما عیب‌ونقص داریم. در نقد هیچ کدام کوتاه نمی‌آییم. حضرت علی در نهج البلاغه می‌فرماید که در حضور متقی واقعی یک جامعه به هلاکت نمی‌رسد. مزرعه جامعه بی‌آب نمی‌ماند. جامعه مشکل دارد. فقر و تبعیض و ناعدالتی دارد. هر کدام از ما اگر هنر داریم به عیب خود بپردازیم. حل اختلاف این نیست که ما طرف مقابل را محکوم کنیم. نمی‌توان گفت که طرف مقابل همه چیزش غلط است، اینگونه نمی‌شود وحدت کرد.

پزشکیان در صحن علنی پارلمان تاکید کرد، باید ابتدا خودش را نقد کند که چرا در حضور او در دانشگاه و بیمارستان مشکل ایجاد شد، بنابراین اگر دست‌به‌دست هم دهیم قدرت و عزت را می‌شود به مملکت برگردانیم. در جبهه‌ها نه کسی درجه و نه کسی عنوان داشته رقابت برای جنگیدن و شهید شدن و فداکاری و ایثار بود. می‌خواهیم مشکل حل شود باید در حل بحران اقتصادی رقابت کنیم، نه اینکه یکدیگر را تخریب کنیم. راه نجات ما وحدت و انسجام است. وی افزود: ما نظر شما را روی چشم خود می‌گذاریم؛ اما با وفاق و همدلی باید پیش برویم. فردا در مدیریت‌ها و اجرا من به‌عنوان مسئول می‌توانم نظر دیگران را نگیرم. اما من می‌گویم که تنها تصمیم نمی‌گیرم. براساس شایستگی و لیاقت و براساس عدالت تصمیم می‌گیرم. اگر با هم باشیم می‌توان مشکل را حل کرد. اگر بنا باشد شما کار خود را کنید و ما کار خود را بعید می‌دانم بتوان مشکل را حل کرد.

باور دارم که باید با مجلس تفاهم کنم
رئیس‌جمهور پزشکیان در ادامه سخنانش که آخرین دفاع او از وزرای پیشنهادی بود بر این موضوع تاکید کرد که آقایان عراقچی، نصیرزاده، کاظمی، خطیب، مومنی، سیمایی را بدون هماهنگی انتخاب نکردیم. چه با کمیته‌ها و چه با بالا هماهنگ کردیم. امکان ندارد ما کسی را به شما معرفی کرده باشیم که بخواهیم تقابل ایجاد کنیم. بنده با تمام وجود با وحدت و انسجام آمدم. آقای ستار هاشمی و خانم فرزانه صادق، سابقه و علم اینها مشخص است. هم علم و هم تجربه داشتند. در ذهن من ایده‌آل‌هایی بود اما وقتی می‌دیدم تفاهم نیست کنار می‌گذاشتم. برای من تفاهم مهم‌تر است. با هم باشیم قدرت ما بیشتر است. برای وحدت کوتاه خواهم آمد. درخصوص این افرادی که می‌بینید حداکثر تفاهم و توافق را داشتیم. با سازمان‌های امنیتی و سپاه تفاهم کردیم بعد افراد را معرفی کردیم.

به گفته پزشکیان، از مجلس دو نفر را انتخاب کردیم. خود من هم که مجلسی هستم. باور دارم که باید با شما تفاهم کنم. شعار نمی‌دهم. سعی کردم با وفاق و همدلی تا اینجا بیایم. در کارشناسی و کاردانی ظفرقندی، میدری، همتی و صالحی‌امیری شکی نیست، اعتماد کنید. اینگونه نیست که یکی بیاید در مقابل ولایت جهت‌گیری داشته باشد و من با او کنار بیایم. بنده همواره از ولایت دفاع کردم. بنده که کوتاه نمی‌آیم، چه کسی گفته که اینها مقابل ما هستند. چرا می‌خواهیم کسی که با ما هست را از کشتی پیاده کنیم. همه وزرای بهداشت راست و چپ، آقای ظفرقندی را تایید کردند؛ حرف دارد، من هم حرف دارم. شما می‌دانید من را برای کاندیدایی نمایندگی رد کرده بودند.
او با بیان اینکه اینجا هستم تا مشکل مردم را حل کنم. من در مقابل مردم نمی‌ایستم. بنده با شما تفاهم می‌کنم تا دست‌به‌دست هم داده تا مشکل مردم را حل کنیم. چیزی که معتقد به آن نیستم را نمی‌توانم بگویم. این نوشته‌ها را نمی‌توانم بخوانم؛ آنچه در دلم هست را باید بگویم. آقای میدری اقتصاد این قصه را بلد است، در تامین‌اجتماعی سرآمد است. می‌خواهیم به محرومان برسیم؛ ما را کمک کنید. به‌عنوان ایرانی نمی‌توانم بپذیریم آن طرف آب رشد کنند و ایرانی‌ها با حسرت نگاه کنند. باید دست از دعواهای بیخودی برداریم و وحدت کنیم.
«هر طرف خطا رفتیم برادرانه بگویید؛ بخدا می‌خواهیم به مردم خدمت کنیم. برداران و خواهران عاجزانه می‌خواهم این وفاق و وحدت را در تیم ما به هم نزنید. من نمی‌گویم عیب ندارم؛ مگر می‌شود آدم عیب نداشته باشد. ما به این نقطه رسیدیم. شما با همه نقص‌ها و عیب‌ها وفاق ما را به هم نزنید. ما قول می‌دهیم در خدمت شما و خدمت به مردم هرچه از دستمان برمی‌آید انجام دهیم». اینها سخنان صادقانه رئیس‌جمهور ایران بود که مشکل ما را در در زبان مشترک است. زبان مشترک ما چشم‌انداز و قانون برنامه می‌داند. او همچنین به یکی دیگر از وزرایش اشاره کرد و گفت: همتی و صالحی‌امیری در اقتصاد، بیمه و بانک و در دانشگاه تجربه دارد. بنده همه این افراد را با بالا هماهنگ کردم. نمی‌گویم عیب نداریم. اینها آدم‌های ناشناخته نیستند. آقای دنیامالی که دیگر از خودمان است. ممکن ضعیف باشیم اما اگر انسجام و وحدت داشته باشیم مشکلی نیست که نتوانیم حل کنیم. تمام دنیا پشتیبان عراق در جنگ با ایران بودند. می‌دانید هیچی نداشتیم، اما یک باور و اعتقاد بود. ما پیروز شدیم. امروز جنگی که داریم بدتر از جنگ عراق است و باید دست‌به‌دست هم دهیم. گذشته گذشت. رها کنیم گذشته را. بپذیریم که با تمام وجود با هم به مردم خدمت کنیم. کمک کنید این وحدت و انسجام به‌رغم همه عیب‌ها برهم نخورد. ما با شما هستیم. هیچ غرور و تکبر در خود نمی‌بینیم. ما نوکری مردم را در خود می‌بینیم. وزیر ارشاد که نمی‌آمد، آقا دستور داد که آمد. بنده با ایشان صحبت کردم اما گفت نه نه نه. رفتم خدمت آقا گفتم این لیست هست. گفتم آن نیامد، همان‌جا تلفن را گرفت گفت پاشو بیا. وی بیان کرد: می‌خواهم بگویم هماهنگ شدیم، آمدیم اینجا. خانم صادق‌مالواجد را اصلاً خود آقا گفتند بیاید. چرا من را وادار می‌کنید چیزهایی که نباید را بگویم. همه عزیزان با هماهنگی و تفاهم آوردیم اینجا. آقای اتابک، لیستی درست کردند آوردند. صحبت کردیم. دیدیم ایشان هم در بنیاد مستضعفان و هم در اقتصاد بوده است. آدم‌ها را باید در میدان عمل شناخت. کارهایی که در صنعت کرده بر کسی پوشیده نیست.

مسعود پزشکیان در پایان سخنانش می‌گوید که ۴۰ سال ما می‌خواهیم عدالت و انصاف را برقرار کنیم. اما با هم دعوا می‌کنیم؛ این نفس است که نمی‌گذارد. این من است که نمی‌گذارد با شما باشم. دست‌به‌دست هم دهیم برای ایران و برای مردم. آقای عراقچی اولین کسی بود که آقا قبول کردند. قبل اینکه اسم وزرا بگوییم آقا ایشان را قبول کردند. نگذارید من وارد جزئیات شوم. رای دهید ما برویم دولت را تشکیل دهیم.