توسط : حملات ارتش اسرائیل به چادر آوارگان فلسطینی در رفح بیش از 40 کشته بر جای گذاشت
فرشاد گلزاری، گروه بین‌الملل
به‌رغم هشدارهای جامعه جهانی در مورد عدم حمله هوایی به رفح و خودداری از پیشروی زمینی در این منطقه، شاهد آن هستیم که ارتش اسرائیل باز هم دست به اجرای یک‌سری از حملات جدید هوایی علیه فلسطینی‌های حاضر در این منطقه زد. خبرگزاری الجزیره در این خصوص اعلام کرد: جنگنده‌های ارتش اسرائیل یک‌شنبه‌شب، چادرهای آوارگان فلسطینی را در شمال‌غرب شهر رفح در جنوب نوار غزه بمباران کردند و حداقل 40 کشته و ده‌ها زخمی بر جای مانده است. در این راستا، وزارت بهداشت فلسطین هم با انتشار بیانیه‌ای به این نکته اشاره کرده که جست‌وجو برای یافتن افراد زیر آوارمانده همچنان ادامه دارد اما هیچ بیمارستانی در رفح وجود ندارد که بتواند قربانیان حملات اسرائیل علیه آوارگان غرب این شهر را در خود جای دهد. در این رابطه، دفاع مدنی غزه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که کارکنان اورژانس و رانندگان آمبولانس قبل از انتقال کشته و مجروحان در نتیجه نبود بیمارستانی در شهر رفح که بتواند این نفرات را در خود جای دهد، متحیر و سرگردان مانده‌اند. هلال‌احمر فلسطین نیز تاکید کرد که نیروهایش پس از هدف قرار گرفتن چادرهای متعلق به آوارگان در نزدیکی مقر سازمان ملل در شمال غربی رفح، تعداد زیادی از اجساد و مجروحان را از محل مورد اشاره خارج کرده‌اند درحالی که این منطقه از سوی اسرائیل به عنوان یک منطقه انسانی طبقه‌بندی شده است. جنبش مقاومت اسلامی حماس هم در بیانیه‌ای اعلام کرد، ارتش اسرائیل شامگاه یک‌شنبه دست به جنایت دیگری علیه آوارگان فلسطینی در غرب رفح که صدها هزار نفر در آنجا ساکن هستند، زد و طی آن ده‌ها نفر کشته و مجروح شدند که بیشتر آنان زن و کودک هستند. آنچه در این میان باید مورد نظر قرار بگیرد صرفاً حمله یک‌شنبه‌شب جنگنده‌های ارتش اسرائیل به چادر آوارگان فلسطینی نیست بلکه در این راستا سطوح مختلفی از این‌گونه حملات را شاهد هستیم که حتی از دریا یا توسط توپخانه ارتش اسرائیل علیه رفح انجام می‌شود. واقعیت این است که مدل حملات اسرائیل در رفح به گونه‌ای صورت می‌گیرد که نشان از یک وضعیت بحرانی در این منطقه دارد و هر لحظه می‌تواند خسارات انسانی جدی به بار بیاورد. توجه داشته باشید که رفح اساساً گستره بسیار کوچکی از غزه را در ناحیه جنوبی برمی‌گیرد و یک خطر بسیار جدی در این جغرافیا درحال نمود است. اگر به منحنی عملیات‌های اسرائیل در غزه نگاه کنیم به صورت کاملاً مشخص می‌توان فهمید که استراتژی اسرائیل عملاً این است که غزه و حتی رفح را به عنوان یک زمین سوخته از خود به جای بگذارد. کابینه جنگ اسرائیل به رهبری نتانیاهو و با همنوایی راست‌گراهایی مانند بن‌گویر و اسموتریچ و حتی اشخاصی مانند یوآو گالانت که حالا در کسوت وزیر جنگ اسرائیل نقش بازی می‌کند، در ظاهر به دنبال آن هستند تا به دنیا وانمود کنند که به هشدارهای بین‌المللی توجه می‌کنند اما روند عملیات‌ها در غزه و حالا در رفح از هفتم اکتبر 2023 تاکنون نشان می‌دهد که اسرائیل نه تنها بنا ندارد که به این روند پایان دهد بلکه در هر حال به دنبال آن است تا در بالاترین حد مدلی از یک نسل‌کشی (ژنوساید) را نمایان کند؛ چراکه ارتش اسرائیل از سال گذشته تاکنون غزه را به صورتی مورد هدف قرار داده که در نهایت ساکنان آن جایی جز رفح را برای اسکان موقت و فرار از مرگ نداشته باشند که حالا همین منطقه را هم با سناریوهای مختلف مورد هدف قرار داده‌اند.
بی‌اعتنایی به لاهه
با عبور از مسائل میدانی و بطن حملات اسرائیل به رفح باید به این نکته اشاره شود که حمله اخیر ارتش اسرائیل به چادر آوارگان فلسطینی مستقر در نواحی غربی رفح به نوعی دهن‌کجی به اصول حقوق بشردوستانه همچنین عالی‌ترین مراجع قضایی بین‌الملل، یعنی دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) و دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) به حساب می‌آید. اغلب مفسران و ناظران بین‌المللی معتقدند این حملات از حیث حقوقی و سیاسی نه تنها شنیع به حساب می‌آید بلکه باید آن را کشیدن خط بطلان بر دستور موقت اخیر دیوان بین‌المللی دادگستری دانست؛ چراکه چند روز اخیر این مرجع قضایی، اسرائیل را به توقف هرگونه حملات در رفح ملزم کرده بود اما گویا در تل‌آویو هیچ اهرم حقوقی و سیاسی نمی‌تواند جلوی دستور آمران این حملات مانند نتانیاهو، گالانت یا حتی هرتزی هالوی را بگیرد. به همین دلیل حالا موج جدیدی از انتقادها علیه اسرائیل به پا شده که باید آن را دفاع از حکم دیوان بین‌المللی دادگستری و محکومیت حملات اخیر علیه رفح دانست.
در این راستا استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد اعلام کرد آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نگران عدم پایبندی اسرائیل به حکم اخیر دیوان بین‌المللی دادگستری درباره نوار غزه است. به گفته وی دبیرکل سازمان ملل متحد بر درخواست خود برای آتش‌بس فوری و آزادی فوری و بدون قیدوشرط همه اسیران برای پایان دادن به رنج غیرنظامیان تاکید می‌کند و به طرفین یادآوری می‌کند که تصمیمات دیوان بین‌المللی دادگستری لازم‌الاجراست. در همین حال امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در ایکس نوشت: «از حملات اسرائیل که منجر به کشته شدن بسیاری از آوارگان در رفح شد، خشمگین هستیم. این عملیات باید متوقف شود چراکه هیچ منطقه امنی در رفح برای غیرنظامیان فلسطینی وجود ندارد. من خواستار احترام کامل به قوانین بین‌المللی و آتش‌بس فوری هستم». رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه هم در سمپوزیوم قانون اساسی ترکیه گفت که آنکارا تمام تلاش خود را انجام خواهد داد تا اطمینان حاصل شود که وحشی‌ها (اسرائیلی‌ها) به خاطر جنایاتی که مرتکب شده‌اند به دست عدالت سپرده شوند و نتانیاهو نمی‌تواند خود را از افسوس خوردن مانند میلوسویچ، کاراجیچ و هیتلر که از آنها تقلید می‌کند، نجات دهد. وزارت خارجه قطر هم حمله اسرائیل به اردوگاه آوارگان رفح را محکوم و تاکید کرد که «این حمله نقض خطرناک قوانین بین‌المللی است و می‌تواند بحران انسانی در غزه را تشدید کند و مقامات اسرائیلی باید به حکم دیوان بین‌المللی دادگستری درباره توقف حملات به رفح پایبند باشند و در این راستا ما از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم اقدام فوری را انجام دهند که مانع ارتکاب نسل‌کشی در آخرین پناهگاه آوارگان غزه شود». همچنین فرانچسکا آلبانیز، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در اراضی فلسطین گفت که حمله اسرائیل به اردوگاه آوارگان رفح به چالش کشیدن آشکار قوانین و نظام بین‌المللی است و باید دانست که نسل‌کشی در غزه به سادگی و بدون فشارهای خارجی به پایان نخواهد رسید. به موازات این مواضع آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان هم دوشنبه با اشاره به حملات اسرائیل به آوارگان فلسطینی ساکن رفح گفت که دستور دیوان بین‌المللی دادگستری به اسرائیل برای متوقف کردن عملیات نظامی آن در رفح، واقع در جنوبی‌ترین نقطه غزه الزام‌آور بوده و باید اجرایی شود. از سوی دیگر باید توجه شود که آویخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل در این باره مدعی شد که بمب‌افکن‌های اسرائیل یک مقر وابسته به حماس را در رفح هدف قرار داده‌اند و بدیهی است که در این راستا چندین غیرنظامی کشته شده‌اند. به هر ترتیب این اظهارات نشان‌دهنده آن است که حتی کشتار غیرنظامیان نمی‌تواند ماشین جنگی اسرائیل در رفح را متوقف کند و از سوی دیگر نوعی اعتبارزدایی از احکام حقوقی در نظام بین‌الملل را تصویر می‌کند.
