سیدمحمد خاتمی خواستار فروتنی اصحاب سیاست دربرابر دانشگاهیان شد
گروه سیاسی: سیدمحمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات در پیامی به مناسبت روز دانشجو با انتقاد از وضعیت کنونی دانشگاهها، علت این وضعیت را موانع ساختاری و مداخلات امنیتی و منفعتی دانست و خواستار فروتنی سیاستورزان در برابر خواست دانشگاهیان شد. متن کامل پیام خاتمی بدین شرح است: ١۶ آذر روز دانشجو است، روزی که گذار ایام در ۷۲ سال، گرد فراموشی بر حقیقت آن نپاشیده است. این حقیقت آزادگی و آزادیخواهی همواره وجه امتیاز ١۶ آذر بوده است و خواهد بود و میتواند و باید برای دانشگاه و بهخصوص دانشجو و نقش اجتماعی آن، الگو باشد.
در هنگامهای که استعمار و استبداد، راهها را بر مردمی که خواستار استقلال، آزادی و حاکمیت بر سرنوشت و زندگی امن بودند، بسته و سایه شوم کودتا عرصه را بر همه تنگ کرده بود و آزادیخواهان و میهندوستان یا در بند یا سپرده شده به جوخههای اعدام یا محروم از حضور و مشارکت در امر جامعه بودند، دانشگاه حتی به بهای دادن قربانی نشان داد که در حرکت بهسوی استقلال و آزادی و سربلندی پیشتاز است. این روز بزرگ را گرامی میدارم و به روان پاک شهیدان ۱۶ آذر و همه شهیدان دانشگاه از آن دوران تاکنون درود میفرستم و مراتب احترام و ادب همیشگی خود نسبت به مقام والای تمامی دانشگاهیان بهخصوص دانشجویان عزیز اعلام میدارم. آزادی فضای فکری، فرهنگی و سیاسی دانشگاه و هرچه بیشتر امن کردن و بیهزینهتر کردن حضور و مشارکت پرشور جوانان در همه عرصهها و فراهم آمدن زمینههای تقویت نهاد دانشگاه که مدار و محور توسعه علمی و آزاداندیشی باشد، همیشه و در شرایط دشوار امروز ایران نه یک آرزو بلکه یک ضرورت است. دانشگاه سرزنده و زبانآور، علامت حیات جامعه است و دانشگاه نگران و ناامن و منفعل، علامت رکود و بیماری جامعه و نظام سیاسی.
در زمانه و جهانی بهسر میبریم که قدرت و سیاست باید از علم و نهاد علم تمکین کنند نه آنکه آن را به تسخیر خود درآورند. به «عصر دانایی» پا نهادهایم و در این عصر زوال، منابع انسانی و تنزل سرمایه اجتماعی در دانشگاه حتی آیندهسوزتر از فرسایش منابع و سرمایههای طبیعی و اقلیمی است. نخبگان علمی اعم از استادان، محققان، دانشجویان و ایرانیان بلندآوازه خارج از کشور، عوامل عزت و سربلندی ایران عزیزند. همه باید حقوق و حرمت این سرمایهها را با تمامی وجود بفهمیم و پاس بداریم. اصحاب سیاست با هر گرایشی باید در برابر سخن و خواست دانشگاهیان و دانشجویان فروتن باشند. دانشگاه را خانه ایمن و آرام این فرزندان شایسته ایران بدانیم، نهادی خودی اما منتقد و مسئلهشناس و افقگشا که در آن تنوع و تفاوت، اصالت و اعتبار دارد نه خالصسازی و یکدست کردن. در تحقق این مهم و در این دوران دشوار و تاریخساز از دانشجویان عزیز هم تمنا میشود که ضمن حفظ و تقویت بیداری خود در برابر توطئهها و خطرهایی که از بیرون علیه میهن و تمامیت ارضی و استقلال و پیشرفت کشور است در شناخت موانع سختی که بر سر راه تأمین حقوق اساسی و اقتصادی مردم و بهخصوص حق حاکمیت بر سرنوشت است، تلاش و راههای رفع موانع را جستوجو کنند.
سوگمندانه باید گفت، دانشگاههای ما حال و روز خوبی برای ایفای این نقش و مسئولیت اجتماعی ندارد و با وجود و حضور شخصیتهایی دانشمند و دردآشنا در رأس دو وزارتخانه وزارت علوم و تحقیقات و نوآوری و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی که خواستار و پیگیر بهبود وضع آموزش عالی و بهخصوص سپردن مدیریتها به دست صاحبان شایسته دانشگاه و عزت و احترام استاد و آزادی و امنیت دانشجو هستند باز اما دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، وضع مطلوبی ندارند و این امر ناشی از موانع عینی و ساختاری و ذهنی بعضاً مزمن و بعضاً جدید و مداخلههای متعدد امنیتی و منفعتی است. لازمه عبور از تنگناها و بحرانهای متعدد کشور، اعتماد و اعتنا به نهاد علم و عقلانیت یعنی دانشگاه و عاملان و فاعلان توسعه علمی یعنی دانشجویان و استادان و باز کردن بندهایی است که بر پای حضور و مشارکت مؤثر آنان بسته شده است. علم در زمین مرده نمیروید و دانشگاه دلمرده برای امروز و آینده ایران سودمند نیست. پس همه ما بدانیم که احیای نقش واقعی دانشگاه و حرمت و حقوق طبیعی و اساسی دانشجو و استاد و تأمین عملی امنیت ذهنی و روانی و معیشتی و سیاسی آنان به رسمیت شناخته شود، ضرورتی حیاتی برای بهبود اوضاع ماست. از خداوند بزرگ میخواهم که به همه ما کمک کند که این امانت و ظرفیت و سرمایه ملی را به جد پاس بداریم.
