توسط : آخرین خبرها از طبس
گروه اجتماعی: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گزارش داد که تاکنون در انفجار روز شنبه معدن زغال‌سنگ در طبس در استان خراسان‌جنوبی ۳۷ معدنچی کشته شده‌اند. بنا بر این گزارش، عملیات امدادرسانی ادامه دارد و ۱۲ نفر همچنان محبوس هستند. تا لحظه نگارش این خبر گفته شد که یک نفر از معدنچی‌ها زنده بیرون آورده شده است. علی خضریان عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفته که «با توجه به نظرات کارشناسی اعلام شده، احتمال زنده ماندن افرادی که در داخل هستند تقریباً نزدیک به صفر است؛ لذا پیش‌بینی می‌شود این حادثه بیش از ۵۰ فوتی خواهد داشت». بنا بر گزارش مقام‌ها، شنبه ۳۱ شهریور حدود ساعت ۲۱ شب به وقت محلی یکی از تونل‌های معدن زغال‌سنگ شرکت معدنجو در طبس به دلیل تصاعد آنی گاز متان منفجر شد. جواد قناعت، استاندار خراسان‌جنوبی درباره آخرین خبرها از این حادثه و عملیات امدادرسانی گفت: «در بلوک B تعداد ۴۷ نفر از کارگران محبوس شده بودند که ۳۰ نفر فوت و پیکر آنها به بیرون منتقل شد». به گفته او «۱۷ نفر هم در این بلوک مصدوم شدند که اکنون ۱۰ نفر بستری و مابقی ترخیص شده‌اند».
استاندار خراسان‌جنوبی گفت: «بعد از اتمام عملیات امدادی در بلوک B همه تمرکز گروه امداد و نجات بر بلوک C گذاشته شده است. در این معدن ۲۲ کارگر مشغول به کار بودند که تا این لحظه اجساد ۸ نفر به بیرون منتقل شده و ۱۴ نفر همچنان محبوس هستند». اسکندر مومنی، وزیر کشور هم دیروز گفت، تمام تجهیزات لازم را بسیج کرده است و «با خاطیان احتمالی این حادثه برخوردی درس‌آموز خواهد شد».
مسئولان می‌گویند، این انفجار حدود ساعت ۲۱ شنبه ۳۱ شهریور و در پی تصاعد آنی گاز متان در تونل‌های معدن زغال‌سنگ شرکت معدنجو در طبس رخ داد. شرکت معدنجو، یک شرکت خصوصی است که در منطقه معدنی پرورده ۳ طبس فعالیت می‌کند و ۳ بلوک A و B و C دارد که این سانحه در بلوک C که یکی از کارگاه‌های استخراج زغال‌سنگ است، رخ داد. خبرگزاری ایرنا می‌گوید: در زمان وقوع حادثه ۶۹ کارگر در بلوک‌های C و B این معدن مشغول کار بودند. این یکی از مرگبارترین حوادث در معدن‌های زغال‌سنگ ایران در دهه‌های اخیر است. در سال ۱۳۹۶ انفجار معدن زغال‌سنگ یورت در استان گلستان، جان بیش از ۴۲ کارگر را گرفت.
ساعتی پس از انتشار خبر انفجار در معدن زغال‌سنگ امیر مرتاضی، رئیس اداره کار تعاون و رفاه اجتماعی طبس گفته بود که این حادثه به علت انفجار گاز متان در بلوک C معدن رخ داد اما به دلیل حجم زیاد گاز، امدادرسانی فوری در داخل تونل با مشکل مواجه شد. به گفته محمدجواد قناعت، استاندار خراسان‌جنوبی، تراکم گاز متان به قدری بود که برای تخلیه باید تونل دیگری حفر می‌شد. این انفجار در عمق زمین روی داده است. در پی این انفجار راه‌های ورودی بسته شد و به دلیل تجمع گاز متان افرادی که قصد ورود و امدادرسانی داشتند با مشکل مواجه شدند. گزارش شده که علاوه بر اشباع گاز متان، عمق عمودی ۲۵۰ متری تونل همچنین مسیر طولی مورب نزدیک به ۷۵۰ متری، عملیات نجات را دشوارتر کرده است. حوادث مرگبار در معدن‌های ایران در سال‌های اخیر افزایش یافته و ناظران می‌گویند، یکی از علل اصلی این حوادث، فقدان نظارت کافی بر فعالیت معادن و رعایت استانداردهای ایمنی از سوی کارفرمایان است. وقوع ۱۲ مورد از این حوادث تنها در نیم‌سال نخست ۱۴۰۳ به انضمام حادثه اخیر، در سطح کشور منجر به فوت بیش از ۴۴ نفر از کارگران معدن شده است. سعید صدرمنصوری، کارشناس ارشد حوزه ایمنی صنایع و معادن گفته که «پیمانکارهای کوچک و بزرگ بخش خصوصی که مشخص نیست دارای اهلیت هستند، یکی از اصلی‌ترین معضلات ایمنی صنایع معدنی کشور محسوب می‌شوند. خودخواهی بسیاری از ایشان موجب می‌شود که در بسیاری از موارد تا جایی که بتوانند از هزینه‌ها کم بگذارند. برای همین شما حوادث معادن دولتی را با حوادث معادن خصوصی مقایسه کنید! وقتی کار به پیمانکاری واگذار می‌شود که کمتر از ۵ سال سابقه کار معدنی دارد و اصلاً کار را نمی‌شناسد، قطعاً شانس بروز حادثه بیشتر می‌شود. این مربوط به یک شرکت نیست و امری کلی و همه‌گیر به حساب می‌آید!»
این کارشناس حوزه ایمنی صنایع و معادن کشور با بیان اینکه «استخراج معادن زغال‌سنگ همیشه با خطر انفجار گاز متان است و وجود آن طبیعی است» تاکید کرده که «در واقع این سیستم تهویه است که باید به شکلی هوشمند طراحی شود که با ورود و نشت گاز به محیط فوراً علاوه بر هشدار آن را مکیده و خارج کند. گاز اگر مسیر معکوس برود، سرنوشت را جور دیگری رقم می‌زند».
به اعتقاد صدرمنصوری «مرگ ۱۰۰ کارگر به‌ویژه در این مناطق خاص با بافت خانوادگی سنتی، می‌تواند هزار نفر را دچار بحران معیشتی و اجتماعی کند. هر کارگر معدن در این مناطق محروم گاهی ۵ تا ۱۰ نفر را حمایت می‌کند و وقتی عمود خیمه این خانواده‌ها توسط حادثه بشکند، هم همکاران زنده آنان و هم خانواده داغدار از نظر روحی، اجتماعی و اقتصادی نابود می‌شوند».
او می‌گوید: «مسئولان مربوطه باید تکلیف خود را مشخص کنند و اگر مشکل را در محدودیت ورود ماشین‌آلات می‌دانند، این محدودیت ابزاری باید قبل از هر کاری رفع شود. قرار نیست ما به هر قیمتی تولید کنیم. اگر محدودیت‌هایی از جنس تحریم وجود دارد براساس همان محدودیت‌ها و نه محوریت سود، کار شود. سخن ما این است، ایمنی باید رکن اولیه کار باشد. برای این منظور اگر لازم است گاز متان هم استخراج شده یا با ابزارهای پیشرفته تهویه هوا تخلیه شود، این کار را نیز برای ادامه پروژه انجام دهید؛ وگرنه کار باید تعطیل شود!»
به گزارش سازندگی؛ همزمان با وقوع حادثه دردناک برای جمعی از معدن‌چی‌های کشورمان، مسئولان باید با راه و روش جدیدی به موضوع رسیدگی کنند و نگذارند اتفاقات مشابه بار دیگر تکرار شود. حادثه از نظر فنی بررسی دقیق شده و گزارش آن به طور شفاف و آنگونه که اتفاق افتاده است به اطلاع خانواده‌ها و مردم رسانده شود. به‌اضافه اینکه، نحوه برخورد با مقصران احتمالی هم بدون مسامحه به طور شفاف اطلاع‌رسانی شود. همزمان کمیته‌ای مسئولیت ارتباط با خانواده‌های جان‌باختگان و مجروحان را به عهده گرفته و نیازهای فوری شأن در حوزه‌های مختلف و ازجمله حمایت‌های روانی- اجتماعی را شناسایی کند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با قید فوریت خدمات به آنان ارائه شود. در عین حال مطالبات قانونی این کارگران توسط سازمان‌های بیمه‌ای، یا سازمان‌های مرتبط دیگر بررسی و در اختیار خانواده‌هایشان قرار داده شوند. و در نهایت اینکه تمهیدات فنی و ایمنی پیشگیرانه برای معادن دیگر اتخاذ شود تا حداقل شاهد اینگونه حوادث با دلایل مشابه نباشیم.
