توسط : کنسرت رایگان همایون شجریان در میدان آزادی واکنش موافقان و مخالفان را برانگیخت
گروه اجتماعی: همایون شجریان در نشست خبری روز دوشنبه خود از برآورده شدن آرزویش خبر داد. او قرار است جمعه ۱۴ شهریور ساعت ۱۰ شب در میدان آزادی برای مردم کنسرتی رایگان برگزار کند. این اجرا با همراهی ارکستر ۳۰ نفره «سیاوش» است و قطعات آن شامل آثار اجرا شده قبلی اوست. شجریان اعلام کرد که اجرا با قطعه «دیار عاشقان» آغاز و با تصنیف «مرغ سحر» پایان مییابد. او تأکید کرد که این رویداد بهطور کامل مستقل است و خودش دستمزدی دریافت نمیکند و هزینهها صرف دستمزد نوازندگان و تجهیزات میشود.
شجریان با اشاره به نبود سالنهای بزرگ در تهران برای میزبانی چند هزار نفر گفت: «سال گذشته بیش از ۵۰۰ هزار نفر متقاضی حضور در کنسرتهای من بودند اما سالنی برای این جمعیت وجود نداشت.» او انگیزهاش را ایجاد فضای فرهنگی شاد و زنده در شهر دانست و گفت میخواهد، صدای موسیقی جای صدای بوق و ماشینها را بگیرد و مردم را پس از جنگ به زندگی عادی بازگرداند. از نظر او، اجرای خیابانی میتواند، تجربهای تازه برای موسیقی ایران باشد و به دیگر هنرمندان انگیزه دهد تا از فضاهای بسته خارج شوند.
این کنسرت در محوطه برج آزادی برگزار میشود و برای تعداد زیادی تماشاچی صفحه نمایش بزرگ و سیستم صوتی پیشرفته نصب خواهد شد. برنامهریزی و هماهنگی با نهادهای امنیتی و شهرداری صورت گرفته تا عبور و مرور مردم کنترل و امنیت آنان تضمین شود. این مراسم به صورت آنلاین نیز پخش خواهد شد تا کسانی که نمیتوانند در میدان آزادی حضور یابند آن را مشاهده کنند. البته دیروز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اطلاعیهای اعلام کرد که تنها اجرای خیابانی تأیید شده همین کنسرت همایون شجریان در تاریخ ۱۴ شهریور است. این دفتر تأکید کرد که دیگر اسامی و تاریخهای منتشر شده صرفاً گمانهزنی رسانههاست و هرگونه برنامه خیابانی پس از تأیید رسمی اطلاعرسانی میشود.
صدای زندگی پس از جنگ
حامیان کنسرت معتقدند که پس از جنگ ۱۲ روزه، جامعه ایران به نشانههای امید و وحدت نیاز دارد. آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات ایران، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که بسیاری از مردم توان خرید بلیتهای گران کنسرتها را ندارند و همایون شجریان میخواهد کنسرتی رایگان برگزار کند؛ او پرسید چرا برخی این اقدام را تخطئه میکنند و شعر «رضای خلق خدا، همنشین خوش است مرا» را به عنوان واکنش خود نقل کرد. منصوری چنین کنسرتی را در خدمت مردم و نشانهای از همبستگی خواند.
برخی تحلیلگران فرهنگی نیز از این برنامه بهعنوان گامی برای ترمیم رابطه حکومت و مردم یاد میکنند. آنها معتقدند که دولت پس از جنگ و با فشارهای اقتصادی شدید، نیاز دارد از اقدامات نرمافزاری برای کاهش تنش اجتماعی بهره ببرد. اجرای رایگان یک هنرمند محبوب میتواند به ایجاد حس همدلی و عادیسازی فضای شهر کمک کند. بسیاری از خانوادهها که در دوران جنگ با ترس و فشار روانی روبهرو بودند، حالا فرصتی دارند تا کنار یکدیگر ترانههایی خاطرهانگیز بشنوند و از فضای جنگ فاصله بگیرند. شجریان در نشست خبری خود تصریح کرد که تلاش میکند، خاطره خوبی برای مردم رقم بزند و میخواهد در کنار مردم بماند؛ حتی گفت اگر دوباره جنگ شود، کنار مردم خواهد بود.
کمکم برهنگی!
با وجود استقبال بسیاری از مردم، برخی چهرههای سیاسی و فرهنگی تندرو به برگزاری این کنسرت اعتراض کردند. ابوالقاسم طالبی، کارگردان فیلم «قلادههای طلا»، در واکنش به این رویداد در توئیتی نوشت: «در میدان آزادی کنسرت رایگان اجرا میشود؛ بیحجابی و برهنگی هم که رئیسجمهور فرمودند قانونش را اجرا نمیکنم؛ اول شجریان و در میدانهای دیگر دیگران، کمکم یک کودتای میادین با بیحجابی و برهنگی داریم با مجوز دولت! نمیتوانم، نداریم، نمیشود، لب پرتگاهیم». او مدعی شد که چنین برنامههایی، بستر را برای هنجارشکنی فراهم میکند و دولت به جای حل مشکلات اقتصادی و فرهنگی به حاشیهها مشغول است.
همچنین قاسم روانبخش، نماینده مردم قم در مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی در جلسه علنی مجلس با اشاره به قطعیهای مکرر برق و مشکلات معیشتی گفت که دولت به جای تمرکز بر مسائل حیاتی مانند اصلاح شبکه برق به برگزاری کنسرت خیابانی در میدان آزادی پرداخته است. او افزود: قطعی برق چاههای کشاورزی موجب گرانی مواد غذایی و توقف صنایع شده و دولت نباید با موسیقی مردم را از مشکلات واقعی غافل کند. بهزعم روانبخش، این رویکرد شبیه پخش موسیقی بالای سر بیماری است که نمیتوان او را درمان کرد. برخی دیگر از کاربران شبکههای اجتماعی نیز پرسیدند چرا دولت برای ایجاد وفاق ملی، اقداماتی مانند رفع فیلترینگ انجام نمیدهد و چرا به جای حل مسائل اقتصادی، کنسرت خیابانی برگزار میکند.
با این حال برگزاری کنسرت خیابانی همایون شجریان پس از جنگ ۱۲ روزه از چند منظر قابل دفاع است. نخست آنکه موسیقی میتواند در ترمیم روانی جامعه نقشآفرین باشد و در شرایط اندوه و ناامیدی، احساس همبستگی و امید را تقویت کند. دوم، این کنسرت با رایگان بودن، گامی به سوی عدالت فرهنگی است؛ چراکه بسیاری از اقشار توان خرید بلیت ندارند. سوم، اعطای مجوز رسمی به این اجرا، نشانهای از کاهش محدودیتها در حوزه موسیقی و تغییر رویکرد فرهنگی ارزیابی میشود. چهارم، نگرانیها درباره هنجارشکنی یا بینظمی نیز با توجه به نظارت دستگاههای رسمی و رعایت قوانین بیاساس تلقی شده است. در نهایت، حضور شجریان بر صحنه میدان آزادی حامل پیام نمادینی از بازگشت زندگی، همبستگی ملی و مقاومت فرهنگی پس از روزهای سخت جنگ است.
