توسط : کریس ریا خواننده و گیتاریست برجسته بریتانیایی درگذشت
کریس ریا (Christopher Anton Rea)، خواننده، ترانهسرا و گیتاریست برجستۀ بریتانیایی در سبک راک و بلوز که دهههای ۷۰ و ۸۰ میلادی با ترانههایی مانند «بیا برقصیم» و «جاده جهنم» به شهرت رسید، بعد از یک دوره بیماری، ۲۲ دسامبر و در ۷۴ سالگی درگذشت. او گفته بود سپاسگزار خانوادهاش است که در دوران بیماری سخت از او حمایت کردند. خانوادۀ ریا در بیانیهای اعلام کردند که او آرام جان باخته و میراث موسیقیاش ادامه خواهد داشت. خبر درگذشت کریس ریا، واکنشهای گستردهای از جمله از باشگاه فوتبال میدلزبورو (که او طرفدار پروپاقرصش بود) و هنرمندان دیگر به همراه داشت. او ترانۀ «بیا برقصیم» را به مناسبت رسیدن تیم فوتبال میدلزبورو به فینال جام حذفی ۱۹۷۷ سروده بود. کریس ریا سالها از مشکلات سلامتی مختلف رنج میبرد. ۳۳ ساله بود که مشخص شد به سرطان لوزالمعده مبتلا شده؛ سال ۲۰۰۱ لوزالمعدهاش برداشته شد و از آن موقع روزی ۳۴ قرص مصرف میکرد. او همچنین به مرض قند مبتلا بود و مشکلات کلیه داشت. سال ۲۰۱۶ نیز سکته کرد اما به موسیقی بازگشت و حتی آلبومهای جدیدی منتشر کرد. کریس ریا به عنوان یک «آیکون تیساید» و خالق یکی از محبوبترین ترانههای کریسمس شناخته میشود. ترانۀ «در راه خانه برای کریسمس» کریس ریا از سال ۲۰۰۷ هر سال وارد جدول موسیقی بریتانیا شده و یکی از آثار ماندگار او به شمار میرود. صدای گرم و سبک خاص کریس، آثار بینظیری در سبک راک و بلوز خلق کرده است. موسیقیهای او همچون سفری آرامشبخش در جادههای خاطرهانگیز، روح و ذهن شنونده را نوازش میکند.
موفقیت آرام و پیوسته
کریس ریا ۴ مارس ۱۹۵۱ در شهر میدلزبورو انگلستان به دنیا آمد. پدرش، کامیلو ریا، ایتالیاییتبار (از منطقۀ آرپینو در استان فروزینونه) و صاحب کارخانۀ بستنی و کافههای خانوادگی بود و مادرش، وینیفرد، ایرلندیتبار بود. کریس یکی از ۷ فرزند خانواده بود و در نوجوانی در کسبوکار خانوادگی بستنیفروشی کار میکرد. او ابتدا علاقهای به موسیقی نداشت و حتی گواهینامه رانندگیاش را با ون بستنی پدرش گرفت. اما اوایل دهۀ ۱۹۷۰ تحتتأثیر نوازندگانی مانند جو والش به گیتار اسلاید و سبک بلوز روی آورد. ابتدا در گروه محلی مگدالن (که بعداً به بیوتیفول لوزرز تغییر نام داد) فعالیت کرد سپس در سال ۱۹۷۷ مسیر سولو را در پیش گرفت.
اولین موفقیت بزرگ او در سال ۱۹۷۸ با تکآهنگ «Fool If You Think It) s Over)» بود که در آمریکا به رتبۀ ۱۲ بیلبورد رسید و نامزد جایزۀ گرمی بهترین هنرمند جدید شد. نخستین آلبوم او «هر آنچه برای بنی سانتینی اتفاق افتاد» در سال ۱۹۷۸ منتشر شد. بنی سانتینی نامی بود که شرکت منتشرکننده آلبوم میخواست، کریس ریا به عنوان نام هنری انتخاب کند. در اروپا و بریتانیا، اوج موفقیتش در اواخر دهۀ ۱۹۸۰ و اوایل ۱۹۹۰ بود. آلبومهای «د رود تو هل» (۱۹۸۹) و «اوبرژ» (۱۹۹۱) هر دو به رتبه اول چارت آلبومهای بریتانیا رسیدند. بعد از اینکه ترانۀ «احمق» او نامزد گرمی شد، چندین سال موفقیتی در آمریکا نداشت اما وقتی آلبوم هشتمش، «کنار ساحل» منتشر شد که ترانهای به همین نام هم در آن بود، در بریتانیا و اروپا بسیار معروف شد و گاهی تکآهنگهایش در آمریکا هم پرطرفدار میشد. علاقۀ او به ماشین و رانندگی، الهامبخش خیلی از آهنگهایش بود. صدای زمخت و تکنیک نوارندگی گیتارش در ترانههایی مانند «جادۀ جهنم» جاودانه شده است.
کریس ریا یک فرد برای نمایشهای بزرگ و با استفاده از جلوهها و افکتهای ویژه نبود بلکه به صحنه عشق میورزید و علاقه شرکتکنندگان در کنسرت و گوش فرادادن آنها به صدایش را کاملاً درک میکرد. او خود را درگیر رسوایی و ننگ نکرد و زندگی خانوادگی شادی را برای خود ساخته بود. سرگرمیهای مورد علاقهاش واقعبینانه بودند. او عاشق طبخ غذاهای ایتالیایی بود و علاقه شدیدش به مسابقات اتومبیلرانی و نمایشهای «فراری» نشاندهنده شخصیت چندوجهیاش بود. کریس ریا همیشه احساس خاصی به سبک بلوز داشت و این مسأله به وسیلۀ شعرها و آهنگها و نواهایی که بر پایۀ بلوز بودهاند، در آهنگهای قدیمی کریس قابل مشاهده است. کریس ریا خود را در طاقچه فروشگاه موسیقی قرار نداد، کاملاً برعکس، انرژی مثبت آلبومهای او در طول زمان بهطور صعودی تازگی خود را افزایش میدهد.
ترانههای ماندگار کریس
معروفترین ترانهاش، «راندن به سوی خانه برای کریسمس» در سال ۱۹۸۶ منتشر شد. سال ۲۰۲۰ دربارۀ این ترانه گفته بود در آن زمان با کمک دولت زندگی میکرد: «مدیر برنامههایم مرا تازه کنار گذاشته بود و رانندگی هم برایم ممنوع شده بود. جوآن که بعد همسرم شد با مینی ماینرش به لندن آمد و مرا برداشت و به خانه [میدلزبورو] برد. این ترانه را آن موقع نوشتم.» کریس ریا با همسرش جوآن در ۱۶ سالگی آشنا شده بود.
کریس ریا بیش از ۲۵ آلبوم استودیویی منتشر کرد و بیش از ۴۰ میلیون نسخه از آثارش در جهان فروخته شد. صدای خشن و متمایز او، همراه با نوازندگی گیتار اسلاید تحتتأثیر بلوز، ویژگی بارز سبکش بود. او هرگز در آمریکا تور گستردهای برگزار نکرد اما در اروپا ستاره بزرگی بود.
«بگو که بهشتی هست» به عنوان سومین تکآهنگ از دهمین آلبوم استودیویی این هنرمند با نام جادۀ جهنم» سال ۱۹۸۹ منتشر شد. این آهنگ در چارت تکآهنگهای انگلستان به ردۀ ۲۴ م و برای ۶ هفته بین ۱۰۰ آهنگ برتر قرار داشت. «اوبرژ» در سال ۱۹۹۱ به عنوان تکآهنگ اصلی از یازدهمین آلبوم استودیوییاش با نام «اوبرژ» منتشر شد. کریس ریا و جان کلی تهیهکنندگان این آهنگ بودند. «اوبرژ» در بریتانیا به رتبه ۱۶ جدول تکآهنگهای انگلستان رسید و برای ۶ هفته رتبۀ خود را حفظ کرد. یک موزیک ویدئو نیز به کارگردانی نایجل دیک در استودیوی بری در بارکشر برای تبلیغ تکآهنگ فیلمبرداری شد. «در جستوجوی تابستان» سال ۱۹۹۱ به عنوان سومین تکآهنگ از یازدهمین آلبوم استودیویی ریا با عنوان «اوبرژ» منتشر شد. «در جستوجوی تابستان» در بریتانیا به رتبۀ ۴۹ رسید و سه هفته در این جدول ماند. «آهنگ زمستانی» هم سال ۱۹۹۱ و در نسخۀ اروپایی و ای پی یازدهمین آلبوم استودیوییاش با نام «مهمانسرا» همزمان با تور بریتانیای کریس ریا که در آن زمان در جریان بود، منتشر شد و در جدول تکآهنگهای انگلستان به شمارۀ ۲۷ رسید و برای چهار هفته جزو ۱۰۰ آهنگ برتر باقی ماند.
