دولت درباره خروج افغانستانیها به مردم گزارش دهد
به قلم؛ فرزانه ترکان؛ عضو شورای مرکزی و معاون فرهنگی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران
امروزه موضوعی که در جامعه بسیار حاد شده و حاصل عوارض بیتوجهیهایی است که در سطح اجتماع و مدیریت کشور در سالهای گذشته اتفاق افتاده، بحث مهاجران افغان است. متاسفانه در سالهای اخیر (بهخصوص ۴-۵ سال گذشته) مرزهای کشور با عدم توجه و رهاشدگی مواجه بوده لذا پس از به حکومت رسیدن طالبان، به دلیل فشارهای اجتماعی که در افغانستان وجود داشت، مهاجران زیادی وارد ایران شدند. این مهاجران بدون قاعده و قانون و بدون اینکه رصد و سرشماری و حتی شناسایی شده باشند، آمدند. چنین اتفاقی درحالی افتاد که حال صدای زنگ خطر به صدا درآمده و عوارض آن در سطح جامعه بهخصوص در شهرهای بزرگ مشاهده میشود. به طوری که هرازگاهی در اخبار اتفاقهای ناگوار مانند تعرض به دختران و زنان ایرانی، دزدی، جنگ و زدوخوردی که حتی منجر به کشته شدن شخصی شده را میشنویم. این مسائل باعث به وجود آمدن وحشت و حس ناامنی به جامعه شده است. برخلاف آنچه که در قوانین و عرف بینالمللی رایج است و مهاجران کشورهایی که حتی مهاجرپذیر هستند، رفتار کردهایم. زیرا این کشورها که امکان جذب مهاجر را هم دارند نسبت به حضور مهاجران سختگیرانه برخورد میکنند و با ارزیابی، افرادی که هم از لحاظ سطح فرهنگی و اجتماعی قابلیت مناسبی را داشته باشند ،جذب میکنند. لذا میبینیم که هر ساله بسیاری از نخبههای کشور و افرادی که یا تمکن مالی بالایی دارند، یا از نظر علمی افراد فرهیختهای هستند بهعنوان مهاجر جذب بعضی کشورها میشوند. متاسفانه در سالهای گذشته ما رویه برعکسی را پیش گرفتهایم. یعنی در واقع مهاجرانی به ایران آمدند که از نظر فرهنگی و اجتماعی و حتی تمکن مالی، افراد نخبهای نبودند. بنابراین پایین بودن سطح فرهنگی و اجتماعی آنها منجر به ناهنجاریهای اجتماعی و امنیتی جدی در کشور شده است. ما در شرایط سخت اقتصادی زندگی میکنیم و اگر دولت یارانهای بابت انرژی، نان یا یارانههای نهان و مخفی برای مردم در نظر میگیرد، مهاجران افغان در استفاده از این یارانهها شریک مردم ایران شدند. چنین شرایطی یک ضرر بزرگ اقتصادی را به کشور ما تحمیل میکند. اینکه در مراکز محروممان نمیتوانیم از بودجههای مناسب دولتی برای ساختن آنجا و ارتقای وضعیت مسکن و راه مناطق محروم استفاده کنیم به دلیل این است که در پرداخت یارانهها بیحسابوکتاب عمل کردهایم. به هر کسی که در ایران زندگی میکند، یارانه را میدهیم و این باعث اعتراض مردم شده که البته اعتراض بجایی است. بهخصوص در مناطق محروم و مرزی که برای امرار معاششان مجبورند به کولبری و کارهای سخت روی بیاورند و از این طرف میبینیم، دولت هزینههایی را به شکل عموم توزیع میکند که مهاجران افغان هم از آن استفاده میکنند. خوشبختانه با روی کار آمدن دولت آقای پزشکیان، قولها و وعدههایی داده شده و وزیر کشور نیز در این خصوص صحبتهایی کرده است. در نتیجه جلوی ضرر را از هر جا بگیریم، منفعت است. یعنی اگر از همین امروز هم تلاش کنند تا به طور کل مرزها را به شکل سفتوسخت ببندند و اجازه ورود ندهند، خودش یک نفع بزرگی برای مردم ماست. نکته بعد، ساماندهی مهاجرانی است که الان در کشور هستند. نکته جالبی که در یکی، دو شهر اتفاق افتاده بود و خیلی خوب و تاثیرگذار بود، این است که صاحبان مشاغلی که از کارگران افغانی استفاده میکنند، جریمه شوند و مغازهشان پلمب یا بسته شود؛ این موضوع میتواند کمککننده باشد. زیرا اکنون بسیاری از صاحبان مشاغل با وجود اینکه نرخ بیکاری در شهرها زیاد است و خیلی از جوانها و مردم بیکار هستند به دلیل ارزان بودن دستمزد کارگران افغانستانی و اینکه نیاز به بیمه شدن ندارند متاسفانه رویکردشان جذب کارگران افغان است و این خودش باعث تشدید و حضور بیشتر آنها میشود. لذا نیاز به نوشتن و اجرای یک طرح کلی توسط وزارت کشور در این مورد است. طرحی که در جوانب مختلف، امنیتی، اجتماعی و مشاغل به شکل گسترده نوشته و گزارش آن هم به مردم داده شود تا بتوانیم پاسخگوی این حجم از نارضایتی و عصبانیت جامعه باشیم.