توسط : “علی تاجرنیا” و “صادق جوادی‌حصار”، دو فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو شورای راهبردی تعیین استانداران در گفت‌وگو با “سازندگی” از فشار و مداخله برخی نمایندگان و احزاب سیاسی مخالف دولت در انتخاب استانداران سخن گفتند
ماجرای انتصاب استاندارها، داستان عجیبی پیدا کرده و آن نیز دخالت بیش از حد جریان رقیب رئیس‌جمهور در گماردن هم‌طیف خودشان است. هرچند تا اینجای کار هنوز دولت پزشکیان در دام رقیب نیفتاده است. موضوعی که بار دیگر صدای هشدار صاحب‌نظران را بلندتر کرد تا دولت نماینده‌ای غیر از خود در استان‌های دیگر نداشته باشد. این درحالی است که نماینده‌های پایداری و طیف وابسته به دولت سیزدهم درصدد این هستند که پیچیدگی‌های تعیین استانداران که اکنون منتظر انتصاب ۱۰ نفر دیگر از آنها هستیم را به گردن اسکندر مومنی، وزیر کشور بیندازند تا به قولی از آب گل‌آلود ماهی بگیرند. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که با این اوصاف، رئیس‌جمهور پزشکیان این مهم را در نظر نمی‌گیرد که استانداران در هر استان، نماینده دولت در آن شهر هستند. لذا تعیین افرادی که سنگ‌اندازی برای دولت جدید را تمام نمی‌کنند نه تنها از اعتبار این دولت می‌کاهد بلکه ذره امیدی که در جامعه برای مردم به وجود آمده بود را نیز از بین خواهد برد. دخالت نمایندگان مجلس دوازدهم در تعیین استانداران، مصداق عینی سرپیچی از سخنان رهبری است. آنجایی که سال گذشته برای دومین بار توصیه کردند، نمایندگان از دخالت در انتصابات پرهیز کنند.
سازوکار تعیین استانداران، اگرچه از همان شیوه تشکیل کمیته مشورتی در انتخاب وزیران الگو گرفته اما رویکرد اخیر وزارت کشور با ابهاماتی روبه‌رو شده است. سازوکار تعیین شده به نوعی در راستای عمل به وعده انتخاباتی پزشکیان مبنی بر بهره‌مندی از نظرات کارشناسی در تعیین مناصب کلیدی است. درحالی که وزیر کشور در روز معارفه استاندار کردستان گفته بود که پیگیری و سفارش هر شخصی، نمره منفی دارد و در دستور کار قرار نمی‌گیرد بنابراین تفاوتی ندارد افراد از چه قومیت و مذهب و جناح و تفکری باشند. مومنی همچنین در مراسم تودیع معارفه استاندار گیلان هم تاکید کرده بود: «کارنامه یک ساله فعالیت استانداران برای ادامه مسیر براساس شاخص‌های گوناگون ازجمله افزایش میزان وفاق و همبستگی در جامعه، ارتقای رضایت‌مندی مردم و موارد دیگر ارزیابی می‌شود». همچنین علی زینی‌وند، معاون سیاسی وزیر کشور نیز در آیین معارفه استاندار جدید همدان از این موضوع سخن گفته بود که استانداران با مشورت و در نظر گرفتن گفتمان رئیس‌جمهور و متناسب با واقعیت میدانی هر استان انتخاب می‌شوند و امیدواریم با این شیوه استانداران توانمندی را به مردم معرفی کنیم.
جناح‌های غیرپیروز وفاق را اشتباه گرفته‌اند
علی تاجرنیا، فعال سیاسی و رئیس ستاد استان تهران مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست‌جمهوری در گفت‌وگو با سازندگی گفت: درباره فشار نمایندگان به وزیر کشور برای انتخاب استانداران مساله بسیاری مهمی که در کشور وجود دارد این است که آقای دکتر پزشکیان از ابتدای حضورشان در پست ریاست‌جمهوری همچنین در اثنای تبلیغات انتخابات و بعد از آن بر وفاق ملی تاکید کردند. وفاق ملی به این معنی که همه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی باید کمک کنیم که شرایط کشور، شرایط بهتری شود، حکمرانی به صورت کارآمدتری اتفاق بیفتد و مردم هم از منافع حکمرانی خوب بهره ببرند. متاسفانه احساس می‌شود این موضوع تاکید بر وفاق ملی بعضاً با یک دولت ائتلافی و سهم‌خواهی‌هایی از طرف جناح‌های غیرپیروز انتخابات به اشتباه گرفته شده است. واقعیت مطلب این است که در مورد انتخاب هم وزرا، هم استانداران و سایر مدیران کشور، ما نباید از یاد ببریم که تا چندی پیش و در دولت قبلی مرحوم رئیسی شاهد این بودیم که حتی در بدنه کارشناسی هم تغییرات بسیار گسترده‌ای صورت گرفت. اکنون که به دولت دکتر پزشکیان رسیده، شاهدیم که برخی از جریان‌های سیاسی که در جناح مقابل آقای دکتر پزشکیان بودند برای خودشان سهمی از دولت قائل هستند. وی با تاکید بر اینکه اگر ما موضوع وفاق ملی را مطرح می‌کنیم و منظورمان استفاده از همه ظرفیت‌هاست، گفت: نباید این مساله فقط در قوه مجریه صورت بگیرد بلکه باید تمامی ارکان و نهادهای مختلف حاکمیت سعی کنند که این نگاه را در خودشان ساری و جاری کنند.
تاجرنیا گفت: نکته بعدی این است که تاکید مقام معظم رهبری همواره بر این بوده که تفکیک قوا به طور جدی رعایت شود و نمایندگان مجلس در انتصاب‌ها دخالت نکنند. متاسفانه شاهد این هستیم که در این مجلس میزان پیگیری‌ها و دخالت‌هایی که در انتصابات صورت می‌گیرد به خصوص در موضوع استانداران خیلی جدی‌تر نسبت به ادوار گذشته شده است. این درحالی است که تاکیدات مقام رهبری عکس این است که نمایندگان مجلس بیایند و در مجامع نمایندگان استانی افرادی را به عنوان استاندار پیشنهاد کنند عملاً دخالت کردن در قوه مجریه است.
به گفته او بدون‌شک، دولت دکتر پزشکیان و وزیر محترم کشور حتماً این موضوع را لحاظ می‌کنند که استاندارانی که در استان‌ها قرار می‌گیرند، بتوانند حداکثر همکاری را با مجموعه‌های مختلف و ازجمله نمایندگان مجلس داشته باشند. اما این به این معنی نیست که نمایندگان مجلس بخواهند استانداران را تعیین کنند. آنچه که اتفاق می‌افتد و ارائه لیست برای وزارت کشور، معرفی افراد و مخالفت کردن با پیشنهاد شدن برخی از افراد به نوعی فشار بر وزیر کشور تلقی می‌شود.
این فعال سیاسی افزود: «من باید به شخصه از وزیر محترم کشور جناب آقای دکتر مومنی تشکر کنم که شاید با وجود اینکه به لحاظ سیاسی یک چهره سیاسی و جناحی نباشند اما در عملکردشان سعی کردند، جهت‌گیری‌های کلان دولت را در نظر بگیرند و اینکه ما بخواهیم با فشار بر وزارت کشور سعی کنیم کاندیدای مورد نظر کمیته انتصابات مطرح نشود، امر پسندیده‌ای نیست، خصوصاً که بعضا ما شاهد این هستیم که این فشارها آورده می‌شود و به‌نوعی سعی می‌شود، موضوع به گردن وزارت کشور و مجموعه دولت بیفتد و یک نوع بدبینی در بین طرفداران و هواداران رئیس‌جمهور ایجاد کند. گمان می‌کنم اگر همه ما به وظایف خودمان به نحو شایسته‌ای عمل کنیم و نمایندگان مجلس سعی کنند که نقش نظارتی خودشان را همان‌طور که مقام رهبری فرمودند ایفا کنند، بدون شک وجود استاندارهای قوی که با رویکرد توسعه و مسائل اقتصادی شکل می‌گیرد با کمک و حمایت نمایندگان می‌تواند به بهبود وضعیت مردم و خصوصاً توسعه در استان‌ها شود و بدون‌شک خود نمایندگان مجلس هم از قبل از این موضوع منتفع خواهند شد».
پایداری‌ها به دنبال دولت بعد
در این باره محمدصادق جوادی‌حصار، رئیس ستاد استان خراسان‌رضوی پزشکیان نیز در خصوص فشار نمایندگان آن مخالف دولت از جبهه پایداری پایداری‌ها به وزیر کشور می‌آورند به سازندگی می‌گوید: «وظیفه ذاتی نمایندگان مجلس قانون‌گذاری و نظارت بر اجرای قانون در عرصه ملی، استانی و منطقه‌ای است.
بنابراین اگر در به کارگیری نیروها یا عزل نیروها یا جابه‌جایی آنها از یک حوزه به یک حوزه دیگر به مقامات اجرایی کشور فشاری بیاورند، تقاضای خارج از عرفی است و این مصداق تداخل قواست و قانوناً امر مذمومی است و ضمن آنکه جهت حکومتی نیز نقض فرمایش رهبری است که فرمودند، تفکیک قوا را رعایت کنید. نمایندگان مجلس هم به دولت برای این‌گونه امور فشاری نیاورند و دخالتی نکنند».
جوادی‌حصار دلیل این اتفاقات را چنین توضیح می‌دهد: «متاسفانه چنین دخالت‌هایی تبدیل به رویه شده است لذا نمایندگان مجلس از روزی که به مجلس می‌روند به این فکر می‌کنند که ۴ سال بعد هم در حوزه انتخابیه خودشان بتوانند رای بیاورند. ابزار رای‌آوری برای یک نماینده چندین مورد هست که از مهم‌ترین آنها، یکی محبوبیت در میان مردم است و دیگری گماردن نیروهای همراه و همفکر خود در مناصب استانی، منطقه‌ای و شهرستان، برای گسیل کردن مستقیم و غیرمستقیم آرا به سوی نماینده هر حوزه هنگام اخذ رای انتخاباتی است. اینها از مهم‌ترین مواردی است که مردم در این حوزه انتخابیه با این انگیزه‌ها پای صندوق می‌روند و رای می‌دهند». جوادی‌حصار معتقد است: (محبوبیت کاندیدا با هدایت افراد، مجامع و جریان‌های خاص سیاسی که به سمت کاندیدای مورد نظر دعوت می‌کنند باعث خواهد شد تا آن نامزد در هر حوزه انتخابیه، تلاش کند تا اگر نمی‌تواند از گزینه اول که محبوبیت است به نحو مطلوب استفاده کند از گزینه دوم که هدایت افکار عمومی، هدایت آرا و استفاده از امکانات به نفع رای‌آوری خودش است، بهره ببرد. در نتیجه، اینها انگیزه‌هایی می‌شوند برای اینکه وقتی دولت می‌خواهد در یک استان، استاندار انتخاب کند تقریباً همه نمایندگان آن استان نسبت به انتخاب استاندار حساسیت نشان دهند. البته نباید از حق و انصاف دور بود که همزمان با اینها می‌تواند دغدغه امنیت، رشد، توسعه و بهره‌مندی‌های اجتماعی، سیاسی از نهاد دولت را هم برای حوزه انتخابیه استان مدنظر نمایندگان محترم دانست. تمام ماجرا این نیست که نمایندگان بگویند ما فقط می‌خواهیم گزینه مطلوب خودمان را ببریم تا بعد از آن استفاده کنیم. هرچند این طرف ماجرا محتمل‌تر و حتماً مدنظر نمایندگان است اما بر سیاق رفتارهای پیشین و شیوه حمایت‌ها و گزینش‌گری‌هایی که کاندیداهای هر استان در این شرایط از خودشان نشان می‌دهند، شائبه حمایت از نیروهای جریان خاص و گمارش یا گزینش نیروهای حامی دولت و حامی گفتمان اصلاحی هم می‌تواند مدنظر آنها باشد».
به اعتقاد این عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی، اولاً هر جریان سیاسی هدفمند، جویای قدرت و تاثیرگذاری در ارکان قدرت سیاسی حتماً در پی به‌کارگیری و ابزارهای اعمال این قدرت است. یکی از ابزارهای اعمال این قدرت به‌کارگیری امکانات دولتی توسط نیروهای طرفدار هر جریان سیاسی محسوب می‌شود. لذا اگر تلاش دارند که این کار را کنند، یکی از دلایلش خیلی روشن است که مثلاً یک جریان سیاسی خاص بخواهد استاندار، فرماندار، بخشدار در یک حوزه انتخابیه حتی‌الامکان همسو، همفکر و همراه با آن جریان باشد. زیرا راه را برای دستیابی به پیروزی‌های محتمل در آینده برای آنها هموارتر می‌کند.
وی در ادامه این گفت‌وگو تاکید کرد که این مطلب را هم نباید فراموش کرد که همواره چنین رفتارهایی جواب مثبت نداده و نمی‌دهد مانند تجربه همین دو، سه سال اخیر که حکایت از این داشت که این‌گونه یکدست‌سازی‌های مدیریتی، این‌گونه همسان‌سازی‌های روش‌های مدیریتی، مدیران و برنامه‌سازان آن جریان مسلط را دچار مضیقه استفاده از تمامی امکانات کشور خواهد کرد و آنها در پی استفاده از ظرفیت‌های دیگر نمی‌روند یا اگر بروند، آن ظرفیت‌ها همکاری نمی‌کنند. لذا نتیجه نهایی آن محرومیت دولت از بخش قابل‌توجهی از پتانسیل مدیریت، سیاسی، اجتماعی کشور خواهد شد.
جوادی‌حصار در این خصوص که استاندار به نوعی نماینده دولت است حتی اگر بخواهد از طرف جریان مخالف دولت باشد، می‌گوید: وزیر کشور رأس یک هرم مدیریتی است که بخش عظیمی از این هرم مدیریتی مانند یک کوه یخ از دید پنهان و زیر آب است. وزیر کشور آن قله برآمده از آب است. تصمیمات وزیر کشور باید و حتماً مبتنی بر تحقیقات کارشناسانه، پشتوانه علمی، فرهنگی و تجربی زیست شده در هر حوزه و تطبیق گزینه‌ها با شرایط محیطی هر حوزه انتخابی باشد. اینطور نیست که فقط رئیس محترم وزارت کشور تصمیم بگیرد.
وی افزود: البته جزو اختیارات ایشان است که تنها تصمیم بگیرند و باید اینطور باشد اما ایشان با استفاده از خرد جمعی و هوش خدادادی حتماً از تجربه مدیران دیگر و کارشناسان دلسوز عضو گزینش‌گران مدیران ارشد استفاده خواهند کرد و در نهایت یک یا دو گزینه را به هسته اصلی گزینش‌گری و دولت معرفی می‌کنند و آنها هم با نظر وزیر محترم کشور یک فردی را انتخاب و به دولت معرفی می‌کنند و چون استانداران، نماینده دولت در استان هستند، نماینده همه وزرا محسوب می‌شوند. جوادی‌حصار گفت: دولت و کابینه باید به آنها رأی دهد بنابراین وقتی که استاندار معرفی می‌کنند حتما باید تایید کند و اداره برق و نیرو، صنعت و معدن و تجارت، رفاه و صداوسیما و امثالهم، همه‌شان در حوزه‌های مختلف باید آن فرد را به عنوان یک فرد مناسب برای مدیریت آن حوزه تایید کنند. گزینش تنها بر عهده وزیر محترم کشور نیست که یک عده‌ای تبلیغ کنند و چون وزیر کشور سابقه وزارت کشور را نداشته است حالا فشار روی ایشان باشد. خیر. خیلی‌ها که سابقه وزارت نداشتند، آنها هم در حوزه خودشان همین احتمال برای‌شان وجود دارد. از جایی که وزارت کشور نسبت به وزارتخانه‌های دیگر در حوزه داخلی، برجسته‌سازی‌های دیگری برایش می‌شود و در گزینش‌گری‌های داخلی نقش برجسته‌ای دارد، استانداران در استان‌ها نفر اول دولت هستند، حساسیت روی وزارت کشور بیشتر است اما هیچ تفاوتی در حوزه عمل وجود ندارد.
مخلص کلام اینکه، به هر حال با چنین روندی و نادیده گرفتن مطالبات و پیشنهادات احزاب و افراد تاثیرگذار و ستادی که تمام تلاش‌شان را برای جلوگیری از روی کار آمدن جریان تندرو انجام دادند و حتی برای وفاق رئیس‌جمهور پزشکیان نیز تلاش کردند، چندان روزنه امیدی باقی نخواهد ماند. درصورتی که پیش از تعیین استانداران استان‌های مختلف و حتی چهار استاندار منصوب شده ۵ نفر از شورای راهبردی روسای ستادهای دکتر پزشکیان در تعیین استانداران با وزیر کشور دیدار داشتند و قرار بر این بود تا گزینه‌های شایسته‌تر، مدنظر دولت قرار گیرد. گفتنی است در این دیدار حمیدرضا حنان، علی تاجرنیا، محمدصادق جوادی‌حصار، ابراهیم باقرزاده، محمدرضا مروارید و علی‌اوسط هاشمی حضور داشتند که پیرامون مسائل مهم و خواسته‌های ستادهای پزشکیان در سراسر کشور بحث و تبادل‌نظر صورت گرفت.
