توسط :
به قلم؛ نوید حسینیون؛ عضو شورای استان خراسان رضوی حزب کارگزاران سازندگی ایران
در میان بهت‌وحیرت جهانیان، درحالی که منطقه خاورمیانه از ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳ درگیر یکی از خونین‌ترین مناقشات جهانی بود و همه به سوریه به چشم سدی محکم و به اسد به‌عنوان یکی از بازیگرهای اصلی این مناقشه می‌نگریستند طی ۱۰ روز بدون درگیری جدی فروریخت! سرعت و شدت فروپاشیده حکومت در سوریه به قدری سریع و بدون مقاومت بود که حتی خود بازیگران اصلی را نیز شوکه کرد، گویی همه سناریوها از قبل آماده و هماهنگ بوده و همه فقط منتظر خروج بشار اسد از سوریه بودند!
برای ما ایرانیان اما شاید این فروپاشی در حد زنده شدن خاطرات رفتن محمدرضا پهلوی بود، شاه قدرتمندی که بزرگ‌ترین و قوی‌ترین ارتش وقت خاورمیانه را داشت و طبق پیش‌بینی‌ها می‌رفت که دروازه‌های تمدن نوین را فتح کند! در میان تحلیلگران نیز هر کسی به نسبت دوری یا نزدیکی به هر کدام از طرفین وقایع را تحلیل می‌کنند عده‌ای دور شدن اسد از ایران و جبهه مقاومت و فروختن خود به وعده‌های غرب را دلیل عمده وقایع سوریه می‌دانند و عده‌ای همراهی سوریه با ایران و خیانت روسیه، طمع ترکیه و کشورهای عربی به جغرافیای مهم سوریه و حمایت اسرائیل از معارضین سوری را دلیل اصلی وضع موجود می‌دانند. در واقع شاید همه این دلایل درصد مهمی از شکل‌گیری سقوط سوریه باشد اما دلیل اصلی را باید در خود سوریه جست‌وجو کرد!دکتر بشار اسد چشم‌پزشک که در سال ۲۰۰۰ میلادی از او به‌عنوان حاکمی جوان و فرهیخته یاد می‌کردند قرار بود سوریه را متحول کند اما او نیز در چاهی افتاد که حکومت‌های توسعه‌گریز می‌افتند! اقتصاد سوریه که در سال ۲۰۰۰ بزرگ‌تر از اسرائیل بود نیز نتوانست باعث نجات سوریه شود، روند اضمحلال ساختارها و نهادها در سوریه با چنان سرعتی پیش رفت که کمک‌های خارجی هم نتوانست اسد را سرپا نگهدارد! در سوریه بشار به جای باز کردن درهای گفت‌وگوی داخلی و بهره بردن از نسل جدید و تقویت نهادهای اقتصادی و بخش خصوصی و ایجاد گفتمان ملی نقشه حکمرانی براساس میراث پدر اداره شد، درحالی که دنیا و منطقه درحال تحول بود. در عصر جدید حکومتی که تن به تغییرات اساسی و اصلاحات ضروری و پایدار ندهد، رابطه حکومت با مردم رو محکم نکند در تقویت و کارآمدی ساختارها و نهادهای حکمرانی تلاشی نکند و بنیان‌های اجتماعی و اقتصادی جامعه را مستحکم نکند، قطعاً اگر فرو نریزد با چالش‌های سختی روبه‌رو خواهد شد، فرقی نمی‌کند که با شرق عالم پیمان بسته باشد یا با غرب!
