توسط : “هان کانگ”، نویسنده کره‌جنوبی برنده نوبل ادبیات شد
آکادمی سلطنتی علوم سوئد در روزهای اخیر برندگان جایزۀ نوبل ادبیات، صلح، پزشکی، شیمی و فیزیک را اعلام کرد. برندگان جوایز نوبل پزشکی و فیزیک و شیمی ۲۰۲۴ به ترتیب در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه و چهارشنبه، نوبل ادبیات پنج‌شنبه و نویل صلح جمعه اعلام شد. برندۀ نوبل اقتصاد هم دوشنبۀ این هفته اعلام می‌شود. نوبل اقتصاد تنها عنوانی است که در وصیت‌نامۀ آلفرد نوبل نیامده و هزینۀ آن را بانک مرکزی سوئد تأمین می‌کند که در سیصدمین سال تاسیس این بانک؛ یعنی ۱۹۶۸ این جایزه را بنیان نهاد و برای اولین بار از سال ۱۹۶۹ آن را به برنده این بخش اعطا کرد.
نثر شاعرانه
آکادمی سوئدی نوبل هان کانگ، رمان‌نویس ۵۳ سالۀ اهل کره جنوبی را برای «نثر شاعرانه‌اش که آسیب‌های تاریخی را شامل می‌شود و شکنندگی زندگی انسان را آشکار می‌کند» شایسته دریافت جایزۀ نوبل دانست. هان کانگ در یک مصاحبۀ تلفنی که در حساب ایکس(توئیتر) جایزۀ نوبل منتشر شد، گفت: من بسیار شگفت‌زده و مفتخرم. مردم کرۀ جنوبی هم پنج‌شنبه پس از معرفی هان کانگ به‌عنوان برندۀ نوبل ادبیات، از این‌که نویسندۀ این کشور برندۀ نوبل شده، با شادی و حیرت واکنش نشان دادند و این موفقیت لحظه‌ای غیرمنتظره را برای مردم رقم زد و غرور ملی را برای نفوذ فرهنگی رو به رشد این کشور برانگیخت. هان به خاطر داستان‌های تجربی و اغلب آزاردهنده‌اش که آسیب‌های انسانی و خشونت در تاریخ مدرن کره جنوبی را مورد توجه قرار می‌دهد، شهرت دارد. او اولین نویسندۀ کره‌ای است که برندۀ مهم‌ترین جایزه ادبی جهان می‌شود و کسب این جایزه توسط هان به معنی شناخته شدن بیشتر فرهنگ کره جنوبی است که در سال‌های اخیر با موفقیت کارگردان بونگ جون هو برندۀ اسکار برای «انگل»، درام «بازی مرکب» و گروه‌های کی پاپ در سراسر جهان معرفی شده است. «هان کانگ» نویسندگی را از سال ۱۹۹۳ و با انتشار چندین شعر در مجلۀ «ادبیات و جامعه» آغاز کرد. نخستین نثر او در سال ۱۹۹۵ در قالب مجموعه داستان‌های کوتاهی با عنوان «عشق یوسو» منتشر شد. او با انتشار رمان «گیاهخوار» به موفقیت جهانی دست پیدا کرد. کانگ سال ۲۰۱۶ برای نگارش این رمان که داستان آن به سه قسمت تقسیم شده است، برندۀ جایزۀ «بوکر بین‌المللی» شد. «گیاهخوار» ابتدا به زبان کره‌ای به نگارش درآمده و منتشر شد سپس توسط دبورا اسمیت به زبان انگلیسی ترجمه و منتشر شد. «گیاهخوار» با ۳ ترجمه در ایران منتشر شده است؛ ترجمه مهلا‌سادات عرب سال ۱۳۹۸ در انتشارات آناپنا، ترجمۀ مرضیه‌سادات هاشمی‌پور سال ۱۳۹۵ در انتشارات ماهابه و با عنوان «زنی که درخت شد؛گیاهخوار» با ترجمۀ نیلوفر رحمانیان در نشر نوای مکتوب سال ۱۳۹۸ منتشر شد.کانگ با رمان «اعمال انسان» به فهرست نامزدهای نهایی «بوکر بین‌المللی» سال ۲۰۱۸ راه یافته بود. «اعمال انسانی» با ترجمۀ علی قانع سال ۱۴۰۱ توسط نشر چترنگ و سال ۱۴۰۳ با ترجمۀ ندا امیدی توسط نشر دانش‌آفرین منتشر شده است. رمان «کتاب سفید» او نیز سال ۱۳۹۸ با ترجمۀ نیلوفر رحمانیان توسط نشر نوای مکتوب منتشر شده و سال۱۳۹۷ هم با عنوان «کتاب سپید» با ترجمۀ مژگان رنجبر توسط نشر چترنگ منتشر شده است. اگرچه بسیاری از شخصیت‌های اصلی کتاب‌های «کانگ» زن هستند، آثار منثور او اغلب از دیدگاه مردان روایت می‌شود. با انتخاب کانگ به عنوان برندۀ نوبل ادبیات امسال، او به نخستین نویسندۀ اهل کره جنوبی تبدیل شد که موفق به دریافت این جایزه شده است. کانگ هم‌چنین به هجدهمین زنی تبدیل شد که به عنوان برندۀ نوبل ادبیات انتخاب شده است. سعیدرضا اتحادی، مترجم زبان کره‌ای می‌گوید هان کانگ، نویسندۀ شناخته‌شده‌ای در کره نبوده و کتاب معروفش «گیاهخوار» نیز در این کشور مطرح نبوده است حتی تا پیش از کسب جایزۀ بین‌المللی بوکر طی ۱۱ سال فقط ۶۰ هزار جلد از آن در کره فروش رفته بود اما پس از کسب این جایزه فقط طی ۶ ماه ۶۰۰ هزار نسخه از این کتاب در کره فروخته شد. اما پس از اعلام خبر نوبلیست شدن هان، برخی از کتابفروشی‌های آنلاین کره‌ای برای درخواست سریع خرید کتاب‌های وی و ترافیک شدید به صورت موقتی مسدود شدند. شبکه‌های اجتماعی کره جنوبی هم پر شد از پیام‌های شادی‌بخش که تحسین و غرور ملی را نشان می‌داد. برخی از کاربران اینترنتی هم تأکید کردند که هان نخستین زن آسیایی است که برنده این جایزه شده و از آن به عنوان بیانیه‌ای در برابر ادبیات سنتی این کشور که مردسالار بود، استفاده کردند. علی قانع، مترجم کتاب «اعمال انسانی» هم با تأکید بر این‌که هان کانگ، صددرصد لیاقت جایزۀ نوبل را داشت و گفت: «ترجمۀ این کتاب فوق‌العاده زیبا ۶ سال پیش چاپ شد اما در این مدت دیده نشد. همه می‌گفتند «اعمال انسانی» خیلی سیاه و تلخ و ناامیدکننده است اما در عین حال معتقد بودند، فوق‌العاده زیبا و شاعرانه نوشته شده است. هنگام ترجمۀ «اعمال انسانی» بارها بارها اشک من درآمد.»
نوبل علیه سلاح هسته‌ای
اما صلح نوبل امسال به یک شخص نرسید بلکه بر اساس اعلام بخش مطبوعاتی موسسۀ نوبل، موسسه ژاپنی «نیهون هیدانکیو» برندۀ جایزۀ صلح امسال شده است. این موسسه برآمده از جنبش مردمی بازماندگان بمب اتمی از هیروشیما و ناکازاکی که به هیباکوشا نیز معروف است، جایزۀ صلح را به خاطر تلاش‌هایش برای دستیابی به جهانی عاری از سلاح‌های هسته‌ای و نشان دادن از طریق شهادت شاهدان که هرگز نباید دوباره از سلاح‌های هسته‌ای استفاده کرد، دریافت کرد.
کمیتۀ نوبل نروژی اعلام کرد در پاسخ به حملات بمب اتمی در آگوست ۱۹۴۵ یک جنبش جهانی به وجود آمد که اعضای آن به طور خستگی‌ناپذیری برای افزایش آگاهی در مورد پیامدهای فاجعه‌بار انسانی استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تلاش کرده‌اند. به تدریج یک هنجار بین‌المللی قدرتمند ایجاد شد که استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را از نظر اخلاقی غیرقابل قبول می‌دانست. این هنجار به «تابوی هسته‌ای» معروف شده است. شهادت هیباکوشا- بازماندگان هیروشیما و ناکازاکی- در این زمینه بی‌نظیر است. این شاهدان تاریخی با استفاده از داستان‌های شخصی، ایجاد کمپین‌های آموزشی بر اساس تجربیات خود و صدور هشدارهای فوری علیه گسترش و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای به ایجاد و تحکیم مخالفت‌های گسترده با سلاح‌های هسته‌ای در سراسر جهان کمک کرده‌اند. هیباکوشا به قربانیان کمک می‌کند تا چیزهای غیرقابل توصیف را توصیف کنند، به چیزهای غیرقابل تصور فکر کنند و به نوعی، درد و رنج غیرقابل درک ناشی از سلاح‌های هسته‌ای را درک کنند. با این وجود، کمیتۀ نوبل نروژی مایل است یک واقعیت دل‌گرم‌کننده را تصدیق کند: تقریباً ۸۰ سال است که هیچ سلاح هسته‌ای در جنگ استفاده نشده است. تلاش‌های فوق‌العاده نیهون هیدانکیو و سایر نمایندگان هیباکوشا کمک زیادی به ایجاد تابو هسته‌ای کرده است. قدرت‌های هسته‌ای در حال مدرن سازی و ارتقاء زرادخانه های خود هستند. به نظر می‌رسد، کشورهای جدید برای دستیابی به سلاح هسته‌ای آماده می‌شوند و تهدیدهایی مبنی بر استفاده از تسلیحات هسته‌ای در جنگ‌های جاری صورت می‌گیرد. در این لحظه از تاریخ بشر، ارزش این را دارد که به خود یادآوری کنیم که سلاح‌های هسته‌ای چیست؛ مخرب‌ترین سلاح‌هایی که جهان تا به حال دیده است. گفتنی است برای جایزۀ صلح نوبل امسال ۲۸۶ موسسه و فرد کاندیدا بودند.
