درخواست سینماگران از پزشکیان
تشکلها و نهادهای صنفی سینمایی که به سهم خود در انتخاب رئیسجمهور مشارکت داشتند و اگر نه به طور آشکارا و علنی اما در مجامع صنفی و تشکلهای غیردولتی به حمایت از مسعود پزشکیان پرداختند حالا با طرح خواستهها و توقعاتی که از رئیسجمهور دارند از او میخواهند، برخی اقدامات را در اولویت خود قرار داده و بر انجام آنها اهتمام ویژهای داشته باشد.
تا به امروز انجمن تهیهکنندگان مستقل سینمای ایران و کانون کارگردانان خانه سینما با انتشار بیانیههایی خواستههای خود از دولت پزشکیان را مطرح کردند. بسیاری از این خواستهها حول محورهای مشخص است چراکه اعضای مشترک در این دو تشکل حضور دارند و احتمالاً در نگارش این بیانیهها مشارکت داشتند. به همین دلیل برخی از خواستههایی که تاکید زیادی بر برآورده شدن آنها وجود دارد، هم در این دو بیانیه مشترک است. یکی از مهمترین این خواستهها، رفع ممنوعالکاری تعدادی از فعالان سینماست. این خواسته به شکلهای مختلف در این دو بیانیه آمده است و تاکید زیادی بر رفع موانع برای ممنوعیت فعالیت برخی از اهالی سینما شده است. مقابله با سانسور و ممیزیهای بیمورد و رسیدگی به وضعیت معیشت اهالی سینما از دیگر مواردی است که در این دو بیانیه مدنظر قرار داده شده است.
اصلاح نگاه قبیلهای حاکم در سینما
بر این اساس انجمن تهیهکنندگان مستقل سینمای ایران با تبریک انتخاب دکتر پزشکیان خواستار رفع مشکلات اقتصادی مردم، رفع سانسور بیمورد و برخوردهای پلیسی با هنرمندان شد.
در بخشی از بیانیه این انجمن آمده است: «ما سخنان شما را باور داریم و در انتظار تصمیمات شما با مساعدت اکثریت اقتصاددانان بزرگ کشور برای رفع مشکلات اقتصادی مردم عزیزمان هستیم. جناب رئیسجمهور؛ امروز حفظ شأن سینماگران و توجه ویژه به وضعیت معیشتی آنان، اصلاح روشهای ممیزی و سانسور حاکم، برچیدن بساط بروکراسی و دستاندازهای اداری، اصلاح نگاه انحصارگرایانه و قبیلهای حاکم بر مدیریت سینما، رفع مشکل سینماگران ممنوعالکار در داخل و خارج کشور، رفع ممنوعالخروجیهای خودسرانه هنرمندان با هر گرایش و سلیقهای به عنوان ظرفیتها و سرمایههای فرهنگی، جلوگیری از برخوردهای پلیسی و قضایی با هنرمندان، توسعه زیرساختها و سختافزار سینما، حمایت از کشف و پیشرفت استعدادهای جوان، حمایت در معرفی بیش از پیش آثار سینمای ایران در مجامع و رویدادهای هنری خارج از کشور، حمایت در جهت ارتقاء سطح کمیوکیفی جشنوارههای داخلی ازجمله جشنواره فیلم فجر و… از مطالبات سینماگران کشور است. ما باور داریم که شما شخصیتی راستگو هستید و برای رسیدن به اهداف عالی خود تمام تلاشتان را به کار خواهید بست. پس دست شما را تا زمانی که بر سر عهد خود با مردم هستید، صمیمانه میفشاریم و تنهایتان نخواهیم گذاشت.
دولت فرهنگی، نه فرهنگ دولتی
کانون کارگردانان سینمای ایران هم با انتشار بیانیهای خواسته خود از دولت مسعود پزشکیان را در ۸ بخش تشریح کرد. در بخش پایانی این بیانیه، کانون کارگردانان شروطی برای انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تعیین کرده است که به طور ضمنی به یکی از مدیران پیشین سینما اشاره دارد و انگار درحال پیشنهاد دادن شخص آشنایی به رئیسجمهور است که با داشتن چنین شروطی میتواند اداره امور فرهنگی و هنری را بر عهده گیرد. در بند پایانی آمده است، این مدیر باید تاریخ مدیریت فرهنگی سالهای گذشته را مطالعه کرده باشد و از تجربیات خوب و مفید مدیران گذشته استفاده کند. در بند اول این بیانیه هم با آوردن جملهای از مشاور فرهنگی رئیسجمهور بر گفتههای این مدیر فرهنگی تاکید شده است. در بیانیه کانون کارگردانان آمده است:
کانون کارگردانان سینمای ایران با استقبال از شعار دولت جدید که آمده تا تغییرات اساسی در عرصه مدیریت فرهنگی ایجاد کند و با حمایت از تفکر مشاور فرهنگی این دولت که معتقد به دولت فرهنگی است، نه فرهنگ دولتی، خواهان تغییرات زیر است:
دلجویی از همه اهالی سینما و سینماگرانی که به خاطر تفکر، نظر و اعتراضشان با نگاه امنیتی تحقیر، ممنوعالکاری و زندان روبهرو شدند. مدیریت باید پای این عقیده بایستد که از این پس اهالی سینما که صاحب تفکر، نظر و عقیده هستند با مشکلاتی که در مدیریت پیشین برایشان پیش آمد، مواجه نشوند و دیگر سینماگری در زندان نباشد یا ممنوع الکار نشود.
مدیریت جدید نباید اجازه دهد، نهادهای امنیتی و موازی در سینما دخالت کنند و قاطعانه باید از آزادی اندیشه و عقیده در سینما دفاع کند.
مدیریت جدید باید فضای امنی برای فیلمسازان سینمای متفکر فراهم کند و تمامی فیلمسازانی که در چند سال گذشته نتوانستند فیلم بسازند یا نخواستند در مدیریت فرهنگی گذشته فیلم بسازند و نیز تمامی فیلمسازانی که مهاجرت کردند باید بتوانند به ایران برگردند و فیلم خودشان را بسازند. مدیریت فرهنگی همچنین باید تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جامعه ایران پس از اعتراضات سال ۱۴۰۱ را بسیار جدی بگیرد تا فیلمسازان بتوانند همگام با این تحولات فیلم بسازند.
ما خواهان حذف هر گونه نظارتی قبل از ساخت فیلم هستیم و پروانه ساخت باید حذف شود. شورای پروانه نمایش هم باید ترکیبی از همه تفکرات داخل سینما و زیر نظر صنوف سینما باشد و درجهبندی سنی برای عرضه اندیشههای متفاوت رعایت شود.
شفاف کردن همه مسائل فرهنگی و فشارهایی که بر دولت فرهنگی وارد خواهد شد باید جزء رئوس برنامههای مدیریت جدید باشد و نباید هیچ توافقی پشت پرده صورت گیرد؛ حتی اگر توافق برای حل یک مشکل فرهنگی باشد. صنوف باید در جریان همه فشارها قرار گیرد این شفافیت باید شامل مسائل مالی داخل سینما هم باشد.
مدیریت جدید باید با عدالت با همه اهالی سینما برخورد کند و خودی و غیرخودی نباید در ساخت فیلم مدنظر قرار گیرد. صاحبان همه تفکرات سینما چه روشنفکر عرفی، چه روشنفکر دینی، چه فیلمساز سینمای عامهپسند همه خودی هستند.
همه فیلمهایی که در سه سال گذشته و سالهای قبلتر توقیف شدند باید پروانه نمایش بگیرند و از این پس باید اعمال درجهبندی سنی مانع توقیف فیلمها شود.
اگر مدیریت سینما در سه سال گذشته مجبور شد برای حفظ بقا از سینمای کمدی و سینمای عامهپسند حمایت کند این سینما مسلماً پاشنهآشیل مدیریت فرهنگی دولت جدید خواهد شد چون برخی از فیلمهای کمدی که در سه سال گذشته به نمایش درآمدهاند، اگر در دولتهای قبل به نمایش درمیآمدند با تحلیلها و تفسیرها و مخالفانی روبهرو میشدند که تفکری شبیه مدیران سه سال گذشته داشتهاند بنابراین مدیریت جدید باید هوشیارانه حمایت از جریان اصلی و سینمای عامهپسند و رشد اقتصادی سینمای ایران را جدی بگیرد و اگر فشاری بر این سینما وارد شد، تسلیم نشود و تبلیغات فیلمها همانگونه که در سه سال گذشته آزاد بود باید در آینده نیز آزاد باشد. دولت جدید باید با برنامهریزی دقیق زمینه رشد این سینما از نظر کیفیت را فراهم کند بدون حذف و ممنوعیت.
در پایان کانون کارگردانان سینمای ایران تاکید دارد مدیری باید برای اداره فرهنگ و هنر انتخاب شود که تاریخ مدیریت فرهنگی سالهای گذشته را مطالعه کرده باشد و از تجربیات خوب و مفید مدیران گذشته در اداره سینما در دورههایی که رشد و بالندگی سینمای ایران مدیون برنامهریزی مدیریتها بوده، استفاده کند. این مدیریت باید با انتخاب همکاران متخصص و آگاه در امور سینما بتواند با همه تفکرات داخل سینمای ایران تعامل کند.