توسط : جهانگیری و لاریجانی دوباره ردصلاحیت شدند
هدا احمدی، گروه سیاسی
شورای نگهبان که پنج روز دوم بررسی صلاحیت‌ها را تمدید کرده بود، روز گذشته برخلاف آنچه که انتظار می‌رفت به تمام گمانه‌زنی‌ها درخصوص احتمال حضور چهره‌های مطرح عرصه رقابت ریاست‌جمهوری پایان داد و در کمال تعجب اسحاق جهانگیری و علی لاریجانی دوباره ردصلاحیت شدند. همچنین پنج کاندیدای دیگر ازجمله محمود احمدی‌نژاد، مهرداد بذرپاش، محمدمهدی اسماعیلی، محمد شریعتمداری و عباس آخوندی هم از دیگر مردود‌شدگان شورای نگهبان بودند. بدین‌ترتیب مسعود پزشکیان، محمدباقر قالیباف، سعید جلیلی، قاضی‌زاده‌هاشمی، مصطفی پورمحمدی و علیرضا زاکانی ازجمله افرادی هستند که پا به عرصه رقابت می‌گذارند و از میان آنها قرار است، رئیس‌جمهور آینده ایران مشخص شود. پزشکیان اندکی پس از اعلام تاییدش، علی عبدالعلی‌زاده، وزیر مسکن و شهرسازی دولت اصلاحات را به عنوان رئیس ستاد انتخاباتی خود منصوب کرد.
همچنین طبق اخبار بعضی رسانه‌ها علی نیکزاد، رئیس ستاد انتخاباتی محمدباقر قالیباف خواهد شد. گفتنی است که نیکزاد در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، رئیس ستاد انتخاباتی رئیسی بود و ضمن نزدیکی به قالیباف، عضو هیات‌رئیسه مجلس نیز هست. نکته جالب توجه این است که بین وزرا و معاونان ابراهیم رئیسی تنها امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، رئیس بنیاد شهید است که تایید صلاحیت شد. حتی اسماعیلی، وزیر ارشاد دولت سیزدهم که 16 نفر از اعضای کابینه از شورای نگهبان برای تایید صلاحیت او نامه داده بودند هم ردصلاحیت شد. احتمالی که البته چندان دور از ذهن هم نبود. اسماعیلی در بیانیه‌ای اعلام کرد: انگیزه اصلی بنده، تببین و دفاعی گفتمان عزت‌آفرین انقلاب اسلامی برای تداوم راه نورانی این شهید عالی‌مقام و استمرار خدمت بود که در سیره و سلوک و مشی عملی استاد عزیزمان، رئیس‌جمهور شهید، کارآمدی و کفایت خود را در کامل‌ترین صورت به منصه ظهور رسانده بود.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم هم که گویا از تایید صلاحیتش اطمینان خاصی داشت و به نوعی از دیگر همکارانش در دولت اعلام برائت کرده بود تایید نشد. به طوری که در صفحه اول روزنامه متعلق به خود(وطن امروز) عکس 12 کاندیدای ریاست‌جمهوری را با تیتر این 12 نفر منتشر کرد اما اثری از تصویر وزیر ارشاد دولت سیزدهم که به همراه مقداد نیلی، داماد رئیسی و محسن منصوری، معاون اجرایی رئیس‌جمهور به ستاد انتخابات رفت و ثبت‌نام کرد تا کاندیدای اصلی حلقه مقداد مشخص شود، در آن نبود.
محمود احمدی‌نژاد نیز گویا کاندیدا شدنش وقت تلف کردن بود. ردصلاحیت او توسط شورای نگهبان به هیچ عنوان جای تعجب نداشت. همان‌طور که خبر عدم تاییدش با واکنش خاصی هم مواجه نشد. او فقط در این دوران طبق روال همیشه، کمی بروز رسانه‌ای داشت و حال شاید بتوان گفت که برای همیشه از عرصه سیاست محو شود. دیگر نامزد ردصلاحیت شده عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی دولت روحانی و داماد ناطق‌نوری است. او کارنامه درخشان پیشینه قدرتمندی به لحاظ کار اجرایی دارد. آخوندی یکی از کاندیداهایی بود که در روز آخر و ساعات پایانی به تنهایی به ستاد انتخابات وزارت کشور رفت و ثبت‌نام کرد و گمان نمی‌کرد که شورای نگهبان صلاحیتش را تایید نکند. حتی چندی قبل از اعلام مردودی‌اش گفت: «من با شناختی که از خود و سایر نامزدهای پیشنهاد شده از سوی جبهه دارم، مطمئن هستم که همگی واجد صلاحیت مصرح در قانون اساسی هستیم و هیچ دلیلی برای ردصلاحیت هیچ یک از ما وجود ندارد».
آخرین نامزد که نتوانست تایید شورای نگهبان را کسب کند محمدعلی شریعتمداری است. او از طیف اصلاح‌طلب است که در دولت دوازدهم به مدت 3 سال سمت وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود و یک سال هم به‌عنوان وزیر صنعت، معدن و تجارت فعالیت می‌کرد. این دومی بار است که در ثبت‌نام ریاست‌جمهوری شرکت دارد.
سال 91 به مهر گفته بود که برای حضور در یازدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران اعلام نامزدی می‌کند. همان زمان محسن بهرامی، سخنگوی ستاد انتخاباتی محمدباقر قالیباف در سال ۱۳۸۴، به‌عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی محمد شریعتمداری انتخاب شد. شریعتمداری در روز ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ در آخرین روز ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری دوره یازدهم با حضور در ساختمان وزارت کشور ثبت‌نام خود در انتخابات را قطعی کرد اما نتوانست وارد عرصه رقابت شود.
دو جریان مخالف اما همسو
علی‌اردشیر لاریجانی، مشاور رهبری درحالی توسط شورای نگهبان ردصلاحیت شد که چند ساعت قبل از اعلام رسمی ردصلاحیتش، محمد مهاجری از تعیین ترکیب اولیه ستاد انتخاباتی علی لاریجانی خبر داده بود و خود را به‌عنوان مسئول کمیته رسانه ستاد لاریجانی اعلام کرد. به گفته او ابراهیم متقی به‌عنوان رئیس ستاد، جواد کولیوند، مسئول ستاد استان‌ها و جواد آذری‌جهرمی نیز عهده‌دار کمپین تبلیغاتی علی لاریجانی شده بود. اما به فاصله کمی ورق برگشت و خبر آمد که شورای نگهبان علی لاریجانی را از ورود به رقابت چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری منع کرده است.
پس از انتشار این خبر در فضای مجازی، بیانیه‌ای منتسب به لاریجانی منتشر شد که کانال رسمی علی لاریجانی آن را جعلی خواند و اعلام کرد: « آنچه تحت عنوان بیانیه ردصلاحیت علی لاریجانی منتشر شده فاقد اعتبار است. اخبار مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی صرفاً از کانال‌های رسمی ایشان منتشر می‌شود».
او 5 ساعت پیش از اعلام ردصلاحیتش و از آنجایی که از همان اوایل ثبت‌نام شماره‌ای مردم در واتس‌آپ برای پاسخ به سوال عموم منتشر کرده بود، در توییتی نوشت: «بیش از یک میلیون پیام از طریق شبکه‌های اجتماعی داخل و خارجی و پیامک از طریق پویش از لاریجانی دریافت کرده‌ام. از همراهی بی‌نظیر شما ممنونم. پوزش بنده را بپذیرید. پیام‌ها بی‌پاسخ نخواهد ماند». آخرین متن منتشر شده در شبکه ایکس نشان از آن دارد که لاریجانی حتی به ذهنش هم خطور نمی‌کرد که شورای نگهبان صلاحیتش را تایید نکند. البته این موضوع در کارنامه سیاسی او بی‌تکرار نبود. او در سال 1400 هم کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری شده بود اما ردصلاحیت شد. موضوعی که آن زمان همانند یک بمب خبری عمل کرد و اگرچه پس از این اتفاق رهبری نظام از او دلجویی کردند اما شورای نگهبان نظر و رای خود را تغییر نداد.
یازدهم خرداد که لاریجانی به ساختمان فاطمی رفت و پیش از آن آمادگی خود را با انتشار تصویری در ایکس نشان داد، کمتر کسی فکر می‌کرد که این مرد محافظه‌کار بی‌گدار به آب بزند. او در اولین توییتش، ابتدا مقصد یک خود را (وزارت کشور، ستاد انتخابات) و مقصد دو خود را خیابان پاستور (ساختمان ریاست‌جمهوری) مشخص کرد و نوشت: «بدون شما به مقصد نمی‌رسیم».
علی‌اردشیر لاریجانی معروف به علی لاریجانی، سیاستمدار نزدیک به جریان میانه‌رو است. او سابقه مشاور رهبری و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ریاست سازمان صداوسیما، دبیری شورای عالی امنیت ملی و ریاست مجلس درسه دوره را درکارنامه خود دارد.
تصویب برجام در زمان ریاست او در مجلس دهم به عقیده مخالفان، یکی از نقاط منفی او است، اما از دید موافقانش نشان از تلاش او برای حل یکی از سخت‌ترین پرونده‌های ایران در عرصه بین‌الملل داشت. دبیری او بر شورای عالی امنیت ملی در دورانی از تاریخ ایران که مذاکرات هسته‌ای در جریان بود، می‌تواند به او در گذر از چالش‌های هسته‌ای کشور کمک کند. هرچند او پیش از این طی سال‌هایی که دبیری شورای عالی امنیت ملی را داشت، منتقد جدی سیاست‌های حسن روحانی در کسوت دبیر شورا بود و جمله معروف او مبنی بر اینکه در مذاکرات «درّ غلطان را دادیم و آب‌نبات گرفتیم» هیچ‌گاه از یادها نمی‌رود؛ اما سال‌ها بعد نشان داد، می‌تواند سیاست خود را با توجه به مسائل جهانی تغییر دهد. درباره مباحث اقتصادی نیز او تلاش کرده است طی روزهای گذشته در شبکه ایکس به پرسش‌ها و نگرانی‌های کاربران پاسخ دهد.
به هر حال می‌توان گفتا این ردصلاحیت لاریجانی برای ریاست قوه مجریه چهاردهمین پیام مهمی به او و آینده سیاسی‌اش دارد که درب همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد و لاریجانی نباید تصور کند که وضعیت تغییر کرده است. تندروها و خالص‌سازان همچنان فعال و نگران لاریجانی و طیف او هستند. زیرا لاریجانی می‌توانست لیست اصولگرایان را با چالش روبه‌رو آرای سنتی آنان را بشکند.
البته نباید فراموش کنیم که لاریجانی از دسته سیاستمدارانی است که اهل جنجال و هیاهو نیست. سیاست‌ورزی او، پنهان است. چنان که در دوم خرداد و در دوره اصلاحات نیز از دفترش در صداوسیما جریان محافظه‌کار و راست آن دوره را اداره می‌کرد و از همان دفتر برنامه‌های اصلاح‌طلبان را با بن‌بست و چالش مواجه می‌کرد.
اسحاق جهانگیری، یکی ازچهره‌های سیاسی اصلاح‌طلب است که سابقه استانداری، وزارت و معاونت اولی را درکارنامه خود دارد. او که این بار با هشتگ برای ایران نوشت» «آری به اتفاق…» روز ۱۴خرداد درآخرین روز ثبت‌نام‌ها به جرگه نامزدهای انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری پیوست. او همچنین با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس درباره حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری نوشت: «آمده‌ام: – با درک عمیق از چالش‌های پیش‌روی ایران امروز – با امید به اصلاح رویکردها و رویه‌های غلط – برای خلق ظرفیت‌های تازه – برای احیای سرمایه اجتماعی و پاسداشت کرامت زنان و جوانان من اصلاح‌طلبم و ملی می‌اندیشم». جدا از این سخنان، او تجربه کار در دولت حسن روحانی را به‌عنوان معاون اول درکارنامه خود دارد؛ در دوره‌ای که مذاکرات هسته‌ای داغ بود و بخش بزرگی ازمسائل مرتبط با پرونده هسته‌ای ایران حل شد. هرچند او بار «دلار جهانگیری» را هم به دوش می‌کشد، اما می‌تواند به‌عنوان یکی از گزینه‌های مطرح ریاست‌جمهوری جریان‌ساز باشد؛ گزینه‌ای برای عبور ایران از چالش‌های پیش‌رو. اما این چهره ناخته شده در بین مردم که امتحانش را در دو دولت پس داده است هم ردصلاحیت شد.
مجموعاً می‌توان گفت که لاریجانی و جهانگیری از دو پایگاه سیاسی متفاوت هستند. یکی اصلاح‌طلب و دیگری اصولگرای میانه‌رو اما یک نکته مشترک دارند. آن هم اینکه به همان اندازه که لاریجانی می‌تواند با سلایق مختلف کار کند، جهانگیری هم ثابت کرد چنین توانایی بالایی را دارد و هرگز زمام امور کشور را به دست تندروها نخواهد داد.
