توسط : فرشاد گلزاری، گروه بین‌الملل
پس از فراز‌وفرودهای متعدد بالاخره یک‌شنبه‌شب دو عضو کلیدی کابینه جنگ اسرائیل، یعنی «بنی گانتس» و «گادی آیزنکوت» استعفا داده و به نوعی از تیم نتانیاهو جدا شدند. نکته اینجاست که هر دو نفر یونیفرم‌پوش نظامی و از فرماندهان کلیدی ارتش اسرائیل به حساب می‌آیند و حالا به نوعی پا به عرصه سیاسی گذاشته‌اند؛ چراکه در ساختار سیاسی اسرائیل اصولاً نخست‌وزیران و حتی وزرایی که با کت و شلوار مقابل دوربین ظاهر می‌شوند، روزی در ارتش حضور داشته‌اند و به همین دلیل باید گفت که اساساً ساختار سیاسی اسرائیل در لایه‌های نظامی و امنیتی آن تنیده شده است. در این راستا، بنی گانتس در یک نشست خبری ضمن اعلام استعفای خود، تاکید کرد نتانیاهو را مانع پیروزی در این جنگ می‌داند. او اعلام کرد: «ما از این کابینه خارج می‌شویم زیرا نتانیاهو مانع از پیشرفت ما به سوی دستیابی به پیروزی واقعی می‌شود». گانتس در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: «از نتانیاهو می‌خواهم که هر چه زودتر انتخابات برگزار کند و یک کمیته تحقیقات ملی تشکیل دهد». بنی گانتس تصمیم خروج از کابینه را پیچیده و دردناک توصیف کرد و خواستار برگزاری انتخابات در پاییز آینده شد. او همچنین گفت که نتانیاهو به خاطر منافع سیاسی خود، مانع از اتخاذ تصمیمات راهبردی در قبال جنگ غزه و در طول 8 ماه پیش شد. گانتس در بخش دیگری از سخنانش اعلام کرد که از طرح بایدن برای آتش‌بس و مبادله اسرا حمایت می‌کنم و از نتانیاهو می‌خواهم جرأت و شجاعت داشته باشد و این طرح را بپذیرد. گادی آیزنکوت هم ضمن اعلام استعفای خود گفت: کابینه‌ای که نتانیاهو رهبری می‌کرد، «تصمیم‌های مهم برای رسیدن به اهداف ما نمی‌گرفت و به صورت یکجانبه طرح‌ها و سناریوهای خود را پیش می‌برد». او خطاب به نتانیاهو گفت: «به وضوح دیدیم تصمیم‌هایی که اتخاذ کردی لزوماً در جهت منافع اسرائیل نبود و هر روز با یک چالش جدید روبه‌رو شدیم که این برای ما اصلاً خروجی مثبتی در بر نداشت». در همین راستا، رسانه‌های اسرائیل گزارش دادند این استعفا در پی اختلافات شدید میان اعضای کابینه و کارشکنی‌های نتانیاهو در طرح‌های آتش‌بس روی داده است.
اما در این میان نتانیاهو هم ساکت ننشست و در این خصوص موضع اتخاذ کرد. نخست‌وزیر اسرائیل در اولین واکنش خود به استعفای بنی گانتس گفت: «ما تا پیروزی و تحقق تمامی اهداف جنگ و در رأس آن آزادی همه اسرا و نابودی حماس به راه خود ادامه می‌دهیم اما اکنون زمان مناسبی برای استعفا نبود بلکه زمان وحدت بود». نتانیاهو همچنین در مورد خروج این دو چهره کلیدی از کابینه جنگ اسرائیل اظهار کرد: «هر حزبی که به کابینه جنگ برای کمک به پیروزی در این نزاع و تضمین سلامت و امنیت اسرائیلی‌ها کمک می‌کند، درهای کابینه به روی آن کاملاً باز است».
به موازات این روند، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل در پی استعفای بنی گانتس خواستار پیوستن به کابینه جنگ شد و عنوان کرد که «زمان آن رسیده تا تصمیماتی شجاعانه اتخاذ و بازدارندگی حقیقی ایجاد شود تا امنیت برای ساکنان جنوب و شمال و کل اسرائیل محقق شود». همچنین بتسئلیل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل که یکی از افراطی‌ترین وزرای کابینه نتانیاهو به حساب می‌آید هم اعلام کرد: این استعفا همان چیزی بود که یحیی السنوار، سیدحسن نصرالله و ایران می‌خواستند.
نکته بسیار مهم این است که علاوه بر گانتس و آیزنکوت، «هیلی تراپر» از حزب اردوگاه اصلی وابسته به گانتس نیز استعفا کرد و به این ترتیب تاکنون سه عضو اصلی کابینه جنگ کنار رفتند. همچنین «آوی روزنفلد»، فرمانده تیپ غزه ارتش اسرائیل هم همزمان استعفای خود را اعلام کرد که این موضوع هم از حیث نظامی به نفع نتانیاهو و حتی یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل ارزیابی نمی‌شود. با گذر از تمام این مسائل، اگر به اظهارات کسانی مانند نتانیاهو، اسموتریچ و بن‌گویر نگاهی گذرا بیندازیم به وضوح می‌بینیم که تمامی این نفرات بدون هیچ اشاره‌ای به وضعیت کنونی کابینه جنگ و ارتش اسرائیل در غزه و با نادیده گرفتن اوضاع و احوال وخیم سیاسی در تل‌آویو صرفاً استعفای این افراد را به موقع ندانسته و اقدام به ملامت این نفرات کرده‌اند اما در این راستا کسانی هم وجود دارند که از این سلسله استعفاها استقبال کردند. به عنوان مثال، یائیر لاپید، رئیس اپوزیسیون اسرائیل اعلام کرده که «تصمیم بنی گانتس و گادی آیزنکوت برای خروج از کابینه شکست خورده جنگ مهم و درست بود و حالا زمان آن رسیده تا دولتی با تدبیر جایگزین این کابینه تندرو شود». آویگدور لیبرمن، رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» هم اعلام کرد که «استعفای بنی گانتس از کابینه جنگ تصمیم خوبی بود و حتی اگر با تاخیر هم صورت گرفت اما باز از هیچی بهتر بود و زمان آن رسیده تا یک ائتلاف تشکیل شود». موشه یعلون، وزیر جنگ اسبق اسرائیل هم فوراً پس از استعفای گانتس و آیزنکوت اعلام کرد که «کابینه نتانیاهو نمی‌تواند تصمیمی برای پایان جنگ و آزادی اسرای اسرائیلی اتخاذ کند».
این مواضع از این جهت اهمیت دارد که بدانیم با توجه به شرایط فعلی، استعفای این نفرات از کابینه جنگ اسرائیل را باید «خروج اضطراری» بدانیم؛ چراکه بدون شک حالا طیف مخالفان نتانیاهو موضع قوی‌تری نسبت به گذشته دارند؛ مضاف بر اینکه نیت ایوانز، سخنگوی نمایندگی آمریکا در سازمان ملل متحد اعلام کرده، جو بایدن خواستار رای‌گیری پیشنهاد آتش‌بس سه مرحله‌ای غزه در نشست شورای امنیت این سازمان شده است!
