این روزها که دانشگاههای آمریکا در تسخیر فریاد خشم دانشجویان ضدصهیونیست قرار دارد و بار دیگر نقاب از چهرۀ سرکوبگر جهان مدرن افتاده، عدهای از رشد روزافزون چپگرایی جوانان آمریکایی و دیگر کشورهای غربی اظهار نگرانی کرده و نسبت به آن هشدار میدهند، چراکه تا چندی پیش از افول چپگرایی و بیرقیب بودن سرمایهداری سخن میگفتند و اکنون با واقعیتی خلاف تصوراتشان روبهرو شدهاند. کتاب «سِن و سرمایهداری» نوشتۀ میسون سُکریه و استیوارت تانِک که اولین بار سال ۲۰۱۴ منتشر شد و انتشارات نیلوفر بهتازگی آن را با ترجمۀ وحید طباطبایی منتشر کرده به ما در فهم فضای کنونی حاکم بر دانشگاههای آمریکا کمک میکند. نویسندگان این کتاب به نقد رویکردهایی در مطالعات جوانان پرداختهاند که بهاعتقاد آنها همسو با منافع سرمایهداری و نئولیبرالیسم هستند و گسترۀ مسائل جوانان را به موضوعاتی محدود و همجهت با منافع نظام سرمایهداری تقلیل میدهند و با تمرکز بر سبک زندگی آن هم فقط سبک زندگی مطلوب سرمایهداری تلاش کردهاند از زیست جوانان سیاستزدایی کنند.
میسون سُکریه، مدرس ارشد دپارتمان توسعۀ بینالمللی در کینگز کالج لندن و استیوارت تانِک هم مدرس ارشد در دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه کاردیف است. آنها در کتاب «سن و سرمایهداری» از رویکرد مبتنی بر برجسته کردن فردیت در بحث از جوانان و مسائل و موضوعات مربوط به آنها انتقاد کرده و در عوض، رویکردی اتخاذ کردهاند که طبق آن به جوانان بهعنوان ردهای اجتماعی نگریسته میشود و موضوع جوانی بهشیوهای ساختاری مورد بررسی قرار میگیرد. در «سن و سرمایهداری» همچنین از این موضوع سخن رفته که نئولیبرالیسم و نظام سرمایهداری معضلات و کاستیهای خود را پشت موضوع جوانان پنهان کرده و با برجسته کردن گفتمان جوانگرایی بر کاستیهای خود سرپوش گذاشته است. این کتاب سعی دارد با نگاهی مبتنی بر اقتصاد سیاسی جهانی به مسألۀ جوانان و موضوع جوانی بپردازد و مفاهیمی را وارد گفتمانهای نظری مرتبط با جوانان کند که بهاعتقاد نویسندگان کتاب، رویکردهای نئولیبرالی و سیاستزدایی شده به موضوع جوانان، آنها را در مطالعات جوانان نادیده گرفتهاند. ازجمله موضوعاتی که در «سن و سرمایهداری» با رویکردی انتقادی به آن پرداخته شده، موضوع آموزش جوانان و ترویج این دیدگاه است که جوانان با آموزش عالی میتوانند، آیندۀ شغلی و اقتصادی بهتری داشته باشند و جایگاه بهتری را در جامعه بهدست آورند. نویسندگان این دیدگاه را مورد نقد قرار میدهند و آن را یکی از نمودهای رویکرد نئولیبرالی در مطالعات جوانان و گفتمانهای مربوط به جوانان در جهان امروز میدانند و معتقدند چنین دیدگاهی، واقعیت موجود دربارۀ مسائل جوانان را نادیده میگیرد. به اعتقاد نویسندگان چرخش به جانب جوانان در نئولیبرالیسم تازه نیست و طی تاریخِ گستردهتری قرار میگیرد که میان جوانی و سرمایهداری برقرار بوده است. از اینرو در فصل دوم کتاب با عنوان «جوانی و سرمایهداری در طول تاریخ» رابطۀ جوانی و سرمایهداری را در چشماندازی تاریخی مورد بررسی قرار دادهاند. نویسندگان در فصل چهارم با عنوان «جوان در جایگاه سوژۀ انقلابی؟» به این موضوع مهم میپردازند که جوانی و جوانان در سطح جهان و در پی بحران مالی عالمگیر چگونه جایگاهی برجسته یافتهاند و در ادامه به ارتباط جوانان و تحول اجتماعی رادیکال میپردازند و اینکه چگونه به عاملان تحول تبدیل شدهاند.
«سن و سرمایهداری» کتابی شگفتانگیز است که تلاقی سیاست، اقتصاد و تجربیات زیستی جوانان در سراسر جهان را بررسی میکند. نویسندگان با زمینهسازی سیستم اقتصاد جهانی و پیامدهای آن برای نسل جوان شروع کرده و استدلال میکنند که درک سیاست توسط جوانان مستلزم بررسی نیروهای ساختاری است که فرصتها و محدودیتهای آنها را در اقتصاد جهانی شکل میدهند. این زمینه فرصتی برای تحلیل ظریفی فراهم میکند که فراتر از روایتهای سادهانگارانه دربارۀ جوانان بهعنوان سوژههای منفعل است. از موضوعات کلیدی که در کتاب به آن پرداخته شده، مفهوم جوانان بهعنوان بازیگران سیاسی است. نویسندگان معتقدند، جوانان نقش مهمی در شکل دادن به گرایشهای سیاسی، اغلب از طریق ابزارهای غیرمتعارف مانند جنبشهای اجتماعی، کنشگری و… ایفا میکنند. نویسندگان همچنین تأثیر جهانی شدن بر جوانان را بررسی کرده و بر پیوستگی نیروهای محلی و جهانی تأکید میکنند. آنها به دقت بررسی میکنند که چگونه سیاستهای اقتصادی، شرکتهای فراملی و نهادهای جهانی بر فرصتها و چالشهای پیش روی جوانان تأثیر میگذارند. این دیدگاه جهانی، خوانندگان را قادر میسازد تا پیچیدگیهای تجارب جوانان را در زمینههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی درک کنند. میسون سکریه و استیوارت تانک استدلال میکنند که سیاستهای نئولیبرالی به طور نامتناسبی بر جوانان تأثیر گذاشته است و به مسائلی مانند بیکاری، کار نامطمئن و نابرابری اقتصادی کمک میکند. همچنین ابعاد جنسیتی تجارب جوانان در اقتصاد جهانی را روشن میکنند. آنها بررسی میکنند که چگونه جنسیت با سایر مقولههای اجتماعی تلاقی کرده و بر فرصتهای شغلی، انتظارات اجتماعی و پویایی قدرتی که مردان و زنان جوان با آن مواجه هستند، تأثیر میگذارد. سکریه و تانک با ترکیب دیدگاه جنسیتی، بحث را غنی میکنند و درک فراگیرتری از چالشها و فرصتهای متنوع در جمعیت جوانان ارائه میدهند.
علاوه بر بینشهای نظری، «سن و سرمایهداری» روایتهایی از خود جوانان را دربرمیگیرد. نویسندگان از مصاحبهها و مطالعات موردی استفاده میکنند تا صدای جوانانی را تقویت کنند که پیچیدگیهای اقتصاد جهانی را دنبال میکنند. این رویکرد کیفی بعد انسانی را به تجزیه و تحلیل علمی اضافه میکند و به خوانندگان اجازه میدهد با تجربیات و مبارزات واقعی زندگی افراد پشت آمارها ارتباط برقرار کنند. در این کتاب، نویسندگان تجزیه و تحلیل غنی و ظریفی ارائه میکنند که مفروضات غالب را به چالش کشیده و دیدگاهی کلنگر در مورد تجربیات متنوع جوانان در سراسر جهان ارائه میدهد. این کتاب منبع مهمی برای هرکسی است که علاقهمند به تلاقی مطالعات جوانان، سیاست جهانی و نظامهای اقتصادی است زیرا هم بینشهای نظری و هم روایتهای دنیای واقعی را بررسی میکند تا به درک جامعتری از نقش جوانان در شکل دادن به جهان ما کمک کند.