توسط : “فرزانه ترکان”
فرصت بسیار خوبی است که به مناسبت روز دندانپزشک به یکی از مشکلات جدی و نادیده گرفته شده در جامعه ایران بپردازیم. این مشکل، عدم توجه به سلامت دهان و دندان است که به ویژه در اقشار آسیب‌پذیر جامعه به شدت مشاهده می‌شود. متاسفانه بسیاری از افراد، دندان‌ها را به عنوان عضوی خارجی می‌نگرند و گمان می‌کنند که بیماری‌های دهان و دندان ارتباطی با سیستم‌های داخلی بدن ندارند. اما تحقیقات نشان داده است که مشکلات گوارشی و بسیاری از بیماری‌های داخلی می‌توانند از بیماری‌های دهان و دندان ناشی شوند، مساله‌ای که همیشه مورد غفلت قرار گرفته است.
بخش اول:
پیشگیری و رعایت بهداشت دهان و دندان
سلامت دهان و دندان را می‌توان در دو بخش اصلی بررسی کرد. بخش اول پیشگیری و رعایت بهداشت دهان و دندان است که به نظر من مهم‌ترین رکن در حفظ سلامت دهان به شمار می‌رود. در این راستا کشورهای پیشرفته در زمینه بهداشت و درمان، برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای پیشگیری از بیماری‌های دندان دارند. یکی از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه، آموزش بهداشت دهان و دندان از سنین کودکی است.
آموزش بهداشت دهان باید از دوران پیش‌دبستانی آغاز شود. کودکان باید از همان سنین پایین اصول بهداشت دهان را فرا بگیرند، از مصرف بی‌رویه شیرینی‌جات و کاکائوهای زیان‌آور پرهیز کنند و در صورت مصرف این مواد، بلافاصله به شست‌وشوی دندان‌های خود بپردازند. توسعه این آموزش‌ها در سطح ملی می‌تواند مانع از بروز بسیاری از مشکلات دندانی شود. متاسفانه در مناطق کم‌برخوردار کشور، به‌ویژه در روستاها و مناطق دورافتاده، این موضوع به شدت نادیده گرفته می‌شود و در سیستم‌های آموزشی مناطق محروم به آن توجه کافی نمی‌شود. در این راستا باید یک طرح ملی با همکاری وزارت بهداشت و وزارت آموزش‌وپرورش به اجرا درآید. این طرح باید به صورت جدی توسعه یابد تا تمامی کودکان، حتی در مناطق محروم، آموزش‌های بهداشت دهان و دندان را فرا بگیرند.
بخش دوم: درمان بیماری‌های دهان و دندان
در صورتی که بهداشت دهان رعایت نشود و پیشگیری به درستی انجام نگیرد با بزرگسالانی مواجه خواهیم بود که بسیاری از دندان‌هایشان دچار پوسیدگی و آسیب‌های جدی هستند. براساس آمارهای موجود بیش از ۵۰ درصد بزرگسالان ایرانی از دندان‌های پوسیده رنج می‌برند. بسیاری از این افراد به دلیل هزینه‌های بالا و عدم دسترسی به خدمات دندانپزشکی مناسب، مجبور به کشیدن دندان‌های خود می‌شوند. در برخی موارد، افراد به دلیل مشکلات دندانی، غذا را به درستی نمی‌جوند و این مساله مشکلات گوارشی فراوانی را به دنبال می‌آورد.
از آنجا که هزینه‌های دندانپزشکی برای بسیاری از مردم بسیار بالاست، نیاز به پوشش بیمه‌ای کامل برای خدمات دندانپزشکی احساس می‌شود. متاسفانه بسیاری از بیمه‌های پایه در کشور، خدمات دندانپزشکی را تحت پوشش قرار نمی‌دهند یا تنها بخشی از آن را پوشش می‌دهند. این موضوع باید مورد بازنگری قرار گیرد و نمایندگان مردم در مجلس باید از کمیسیون بهداشت و درمان، بودجه‌های لازم برای این موضوع را پیش‌بینی کرده و لابی‌هایی را برای ایجاد پوشش بیمه‌ای مناسب انجام دهند.
روز دندانپزشک، فرصت مناسبی است تا افراد صاحب‌نظر و صاحب‌فکر در حوزه سلامت دهان و دندان، طرح‌ها و راهکارهای خود را ارائه دهند و به تصویب برسانند. توجه به سلامت دهان و دندان نه تنها در بهبود کیفیت زندگی مردم موثر است بلکه می‌تواند از بروز مشکلات گوارشی و دیگر بیماری‌های داخلی نیز جلوگیری کند. در نهایت برای دستیابی به این اهداف نیازمند همکاری همه‌جانبه نهادهای دولتی، بیمه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی هستیم.
