توسط : فرشاد گلزاری، گروه بین‌الملل
پنج ماه و دو روز دیگر تا انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا وقت باقی است و آنچه در این مدت جهان به تماشای آن خواهد پرداخت یک جدال چند ضلعی در داخل ایالات متحده با محوریت دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه خواهد بود. واقعیت این است که طی دهه‌های گذشته بسیاری از منتقدانِ روند برگزاری انتخابات به این موضوع اشاره داشتند که چرا باید در ایالات متحده صرفاً دو حزب اصلی وجود داشته باشد و تمام ساختار اعم از سیاسی، اقتصادی، امنیتی و حتی مسائل اجتماعی حول دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بگردد و به نوعی سایر احزاب قدرت و اجازه مانور در اتمسفر سیاسی این کشور را نداشته باشند. به عنوان مثال حزب لیبرترین که در سال 1971 تاسیس شد و برخی‌ها آن را حزب سوم می‌نامند همین حالا در تلاش است تا بتواند در کنار هر دو حزب سنتی آمریکا برای خود جای پای مناسبی باز کند اما تاکنون موفق به انجام چنین کاری نشده است. در این راستا باید متوجه بود که لیبرترین در انتخابات سال ۲۰۲۰ تنها ۱.۲ درصد از آرای ملی یا حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار رای کسب کردند اما با توجه به نزدیکی رقابت در چندین ایالت کلیدی در انتخابات ماه نوامبر حتی چند ده هزار رای هم در برخی از این ایالت‌ها می‌تواند تعیین‌کننده رئيس جمهور آتی ایالات متحده باشد. به همین دلیل ترامپ تلاش می‌کندف آرای طرفداران این حزب را جلب کند و حدود یک هفته قبل در گردهمایی حزب لیبرترین شرکت کرد. حضور در گردهمایی حزب لیبرترین برای یک نامزد جمهوری‌خواه ریاست جمهوری امری غیرمعمول است اما ترامپ تلاش دارد از همه گزینه‌های ممکن برای پیروزی خود در انتخابات استفاده کند. او در بخشی از سخنرانی خود و وقتی با اعتراضات فراوان مردم روبهرو شد با حالت تمسخر به آنها گفت «شما می‌توانید تفاوت بزرگی ایجاد کنید اگر با من متحد شوید، همگی توقف‌ناپذیر خواهیم بود اما اگر از من حمایت نکنید همچنان همان بخش کوچکی از رای‌دهندگان در انتخابات ملی باقی خواهید ماند». این سخنان ترامپ اگرچه با واکنش طرفداران حزب لیبرترین مواجه و به نوعی او را مورد تمسخر قرار دادند اما باید توجه داشت که اساساً این اقدام شاید بتواند نشان‌دهنده آن باشد که ترامپ از میزان آرای خود چندان راضی نیست یا اینکه در این میان، تیم وی یک نگرانی خاص را در دستور کار خود قرار داده‌اند که آن هم ریزش آرای وی در انتخابات نوامبر است. آنچه در این راستا باید توجه شود این است که ترامپ در شرایط کنونی حداقل در نظرسنجی‌های سراسری به نسبت 46 به 44 درصد از بایدن جلوتر است و از سوی دیگر در 6 ایالت کلیدی از 7 ایالت در موقعیت بهتری قرار دارد که البته این نظرسنجی‌ها همانند انتخابات 2020 یا 2016 می‌تواند به طرز عجیبی به حاشیه برود و اوضاع را دقیقاً برخلاف تحلیل‌ها رقم بزند. با این وجود آنچه که در شرایط فعلی به خصوص در کمپین انتخابات مقدماتی رخ داده و با عنایت به اینکه حداقل وضعیت دونالد ترامپ از حیث اعداد و ارقام بهتر از جو بایدن قلمداد می‌شود اما باید توجه داشت که او با یک چالش جدی روبهرو است که می‌تواند ضربات مشخصی را بر پیکره آینده سیاسی وی وارد کند.
یک چالش حقوقی!
آنچه برای ترامپ و تیم وی به عنوان یک تهدید بالفعل وجود دارد، پرونده‌های قضایی مفتوح وی با عناوین مختلف است که طیف گسترده‌ای از جرایم را در بر می‌گیرد اما جمعه یکی از پرونده‌های وی با عنوان «پرداخت حق‌السکوت» برای وی دردسرساز شد. بر اساس اعلام پولیتیکو 12 عضو هیات منصفه دادگاه منهتن در نیویورک پس از دو روز مشورت و بررسی مستندات پرونده پرداخت حق‌السکوت به استورمی دنیلز، بازیگر فیلم‌های مستهجن، دونالد ترامپ را در تمامی ۳۴ مورد اتهامی او مجرم شناخت. این در حالی است که دونالد ترامپ هنگام قرائت نظر هیات منصفه در دادگاه حضور داشت و پس از اعلام نظر هیات منصفه به خبرنگاران گفت: «این رأی هیات منصفه مایه ننگ بود. این محاکمه‌ای تقلبی توسط یک قاضی متخاصم و فاسد بود». رئیس جمهور سابق آمریکا همچنین تصریح کرد که حکم واقعی روز ۵ نوامبر از سوی مردم صادر خواهد شد که باید این سخنان وی را اشاره‌ای به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پنجم نوامبر ۲۰۲۴ دانست. موضوع اصلی در این جلسه از دادگاه، اعلام جرم دادستانی نیویورک است که در آن دونالد ترامپ به پرداخت مبلغ ۱۳۰ هزار دلار به استورمی دنیلز مدتی قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ با هدف عدم افشای رابطه جنسی خود با او متهم شده است. نکته قابل توجه در خصوص این پرونده را می‌توان تاریخ صدور حکم نهایی برای ترامپ از سوی قاضی خوان مرچان دانست؛ چراکه او تاریخ جلسه صدور حکم مجازات را ۱۱ ژوئیه تعیین کرده و این تاریخ سه روز پیش از نشست نهایی حزب جمهوری‌خواه برای اعلام رسمی نامزدی دونالد ترامپ به عنوان نامزد این حزب در انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست که بدان «کنوانسیون جمهوری‌خواهان» هم گفته می‌شود. در همین حال تاد بلانش، وکیل دونالد ترامپ در این پرونده تاکید کرد که موکلش به این رأی اعتراض خواهد کرد؛ چراکه فرآیند قضایی در نیویورک بر این اساس است که باید حکم صادر شود و بعد از آن، تجدیدنظر از حکم انجام می‌شود.
از سوی دیگر الوین بِراگ، دادستان ناحیه منهتن نیویورک ساعتی پس از اعلام رای هیات منصفه درباره مجرم شناختن دونالد ترامپ در ۳۴ مورد اتهامی گفت که اعلام نظر هیات منصفه «سنگ بنا در سیستم قضایی ایالات متحده به شمار می‌رود و به رغم اینکه متهمِ این پرونده شبیه هیچ متهم دیگری در تاریخ آمریکا نبود، ما این پرونده را مانند هر پرونده دیگری که در دادگاه مطرح می‌شود، پیگیری کردیم.
در این راستا واکنش‌های مخالفان و موافقان ترامپ هم قابل اعتنا بود و نشان از یک نبرد سنگین برای انتخابات ریاست جمهوری آتی دارد. به عنوان نمونه ستاد انتخاباتی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا تنها چند دقیقه پس از صدور رأی هیات منصفه دادگاه علیه دونالد ترامپ در بیانیه‌ای اعلام کرد که هیچ‌کس بالاتر از قانون نیست. در بیانیه ستاد انتخاباتی بایدن آمده است که «دونالد ترامپ همیشه اشتباه فکر می‌کرد که هرگز با عواقب نقض قانون برای منافع شخصی خود مواجه نخواهد شد». این در حالی است که مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا از حزب جمهوری‌خواه در بیانیه‌ای در واکنش به رأی هیات منصفه دادگاه دونالد ترامپ اعلام کرد که «امروز یک روز شرم‌آور در تاریخ آمریکاست». جان بولتون، مشاور امنیت ملی در کابینه ترامپ هم نسبت به این رأی اعلام کرد که «این آخرین فرصت برای حزب جمهوری‌خواه است تا مسیر خود را تغییر دهد و یک مجرم بزهکار را به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری معرفی نکند».
فرجام سخن
بسیاری از حقوقدانان ایالات متحده که به صورت تخصصی روی قانون اساسی آمریکا کار می‌کنند و به نوعی شاخه «حقوق اساسی» را پی گرفته‌اند، معتقدند که محکومیت ترامپ در این پرونده باعث رد صلاحیت او برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و عهده‌داری این مقام در صورت پیروزی در انتخاب نمی‌شود. این طیف اعتقاد دارند که حتی اگر رئیس جمهوری پیشین آمریکا نه تنها به دلیل پرونده «حق‌السکوت» بلکه به دلیل پرونده‌های دیگری مانند «تحریک برای شورش علیه کنگره آمریکا» یا «نگهداری اسناد سری در ویلای وی واقع در فلوریدا» به زندان برود، باز هم می‌تواند در انتخابات 5 نوامبر شرکت کند و اگر پیروز شود، مراسم تحلیف وی در زندان برگزار خواهد شد که این اقدام در تاریخ آمریکا بی‌سابقه است. نکته مبهم اما این است که اگر این فرآیند اتفاق بیفتد آیا ترامپ بر اساس قانون اساسی ایالات متحده می‌تواند دستور عفو خود را صادر کند یا خیر؟ چراکه برخی از حقوقدانان معتقدند که در این مورد صراحتاً به این موضوع اشاره نشده و برخی دیگر اعتقاد دارند، وی می‌تواند به عنوان رئیس جمهور خود را عفو کند! حال باید دید خروجی آرای وی از حیث حقوقی چه تاثیری بر کمپین انتخاباتی او خواهد گذاشت.
