رژه قدرت در پکن به منزله اتحاد نمادین علیه نظم جهانی غربی است

موشکها، جتهای جنگنده و سایر سختافزار نظامی چین در یک رژه بزرگ به نمایش گذاشته شدند. در مراسم رژه نظامی بزرگی که روز چهارشنبه ۱۲ شهریور در میدان تیانآنمن پکن برگزار شد، ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در کنار شی جین پینگ رئیسجمهور چین حضور داشتند. این رویداد به مناسبت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار شد. شی جین پینگ رئیسجمهور چین در سخنرانی خود در این مراسم گفت که جهان هنوز «با انتخاب صلح یا جنگ» روبهرو است. او افزود که چین «مهارنشدنی» است. تحلیلگران غربی نیز این گردهمایی را نشانهای از همگرایی کشورهای تحت تحریم و چالشی آشکار برای نظم جهانی تحت رهبری آمریکا ارزیابی کردهاند. انتشار عکسی از رهبران چین، روسیه و کره شمالی نیز مورد توجه رسانههای غربی قرار گرفت. گاردین نوشت: هنوز مشخص نیست که عکس خاص، چقدر در عمل هم معنا پیدا کند اما رهبران پایتختها در واشنگتن، لندن، توکیو و سئول باید حتما با احساسی آمیخته از کنجکاوی و نگرانی نظارهگر آن باشند. گاردین در تحلیل خود این عکس را نتیجه تغییر در ژئوپلیتیک جهانی دانست و نوشت: بسیاری از ناظران این تغییر را ترسیم دوباره موازنه جهانی قدرت خواندهاند. در حالی که شی و پوتین شراکت «نامحدودی» را اعلام کردهاند، تحلیلگران معتقدند پکن از تداوم جنگ روسیه در اوکراین و حمایت مستقیم کره شمالی از آن برآشفته است. شی تلاش میکند، توازنی در اتحاد خود با دو کشور برقرار کند و در عین حال از تحریمهای بیشتر آمریکا و دیگر متحدان اوکراین در امان بماند. همزمان با برگزاری رژه، دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» پیامهایی منتشر کرد و ضمن تبریک تلخ به شی به مناسبت سالگرد جنگ جهانی دوم پرسید، آیا او به «خون و حمایت عظیم» آمریکا در آزادسازی چین از اشغال ژاپن اشاره خواهد کرد یا نه؟ سیدجلال ساداتیان، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با روزنامه سازندگی در مورد این مراسم و اهمیت بازتاب آن در رسانههای غرب گفت: این مراسم میتواند برای چین به نوعی پیروزی در مقابل امپریالیسم باشد که آن را بزرگ و گرامی میدارد. حضور مهمانان و سران کشورهای مختلف نیز در این مراسم حائز اهمیت است که کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای را نیز تشکیل میدهد که ایران نیز یکی از کشورهای شرکتکننده محسوب میشود. حضور ایران در این مراسم معنای خاصی میدهد که میتوان آن را به معنای حمایت چین از ایران تعبیر کرد. البته حمایتی غیرمستقیم که با دعوت از ایران صورت میپذیرد و این بدان معنا نیست که چینیها در هر شرایطی کنار ایران خواهند ایستاد و با آمریکا، اسرائیل و یا کشورهای غربی مقابله خواهند کرد. حرکت فعلی چین را میتوان یک اقدام سمبلیک توصیف کرد. به طور خلاصه میتوان گفت که مراسم رژه در چین حاوی چند پیام است. اینکه به حاکمیت برابر کشورها احترام گذاشته شود و چندجانبهگرایی مورد توجه قرار گیرد و کشورها در راستای توسعه هر چه بیشتر با یکدیگر همکاری کنند. در موضوع توسعه بازرگانی نیز ایران یکی از کشورهای مورد توجه چین محسوب میشود. این کارشناس مسائل بینالملل در ادامه گفتوگو درباره افزایش همکاریهای نظامی تهران و پکن پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل نیز گفت: دست چین برای کمکهای نظامی به ایران بسته نیست و در این مسیر پکن هیچ محدودیتی برای خود قائل نیست. تحریمهای فعلی ایران بیشتر تحریمهایی است که توسط ایالات متحده آمریکا اعمال شده و به سازمان ملل و شورای امنیت مرتبط نیست. البته ناگفته نماند با فعالسازی مکانیسم ماشه باید دید که چین در این روند چه نوع سیاستی را اتخاذ خواهد کرد. بعید نیست که چین درصدد افزایش همکاریهای نظامی با ایران باشد و دفاع هوایی ایران را تقویت کند و جنگندههایی چون جی۲۰، جی ۳۵ و جی ۱۰ را در اختیار ایران قرار دهد.

