درباره انتخاب منوچهر شاهسواری
با جداسازی بخش بینالملل ، منوچهر شاهسواری دبیر جشنواره فیلم فجر شد. سرانجام پس از گمانهزنیهای مختلف و در فاصله کمتر از سه ماه تا برگزاری جشنواره فیلم فجر، توسط رائد فریدزاده، رئیس سازمان سینمایی، دبیر جدید این رویداد و جایگزین محمد خزاعی در دولت چهاردهم مشخص شد. مطابق با فراخوان جشنواره فیلم فجر ۱۵ تا ۳۰ آبانماه بهعنوان زمان ثبتنام آثار مشخص شده و تنها ۱۳ روز تا پایان این مهلت، منوچهر شاهسواری بهعنوان دبیر جشنواره فیلم فجر انتخاب شد. پیش از این محمد خزاعی، رئیس سابق سازمان سینمایی بهعنوان دبیر این دوره از جشنواره فراخوان آن را در خردادماه منتشر کرده بود. بر این اساس، همچنین با تفکیک بخش بینالملل از ملی، برگزاری مستقل آن به زمان مورد توافق با اتحادیه بین الملل انجمن تهیه فیلم موکول شده است. ادغام درباره بخش ملی و بینالمللی جشنواره فیلم فجر از آغاز به کار دولت سیزدهم صورت گرفت و برپایی ضعیف بخش بینالملل در سه سال گذشته آن هم در مقایسه با چند دورهای که جشنواره جهانی فیلم فجر به شکل مستقل برگزار میشد، با انتقادهای فراوانی همراه بود.
شاهسواری، مدیر سایه سینمای ایران نامیده میشود. او همیشه چه در عیان و چه در پشت پرده مسئولیتهایی را بر عهده داشته. از حضور در شوراهای پروانه ساخت و نمایش تا مدیریت خانه سینما یا مسئولیت برگزاری مراسم اختتامیه جشنوارهها یا جشن خانه سینما. شاید به ندرت میتوان دورهای را یافت که شاهسواری مسئولیتی بر عهده نداشته باشد. او اگر حتی به طور رسمی هم سمتی نداشت بهعنوان مشاور با مدیران سازمان سینمایی یا دیگر نهادها همکاری میکرد و در دورهای به او لقب ابوالمشاغل سینمای ایران دادند. او هیچ وقت از سینما جدا نشده و احاطه کاملی بر اوضاع و شرایط آن دارد. تعدادی زیادی از شاغلان در حرفههای مختلف سینما را به خوبی و از نزدیک میشناسد و به دلیل حضورش بهعنوان مدیرعامل خانه سینما و سابقه بسیارش در این حوزه با بخش اعظمی از فعالان سینما آشنایی دارد. از سوی دیگر، او به خوبی از زیروبم سینما آگاهی دارد. با هر اتفاقی که در این عرصه رخ میدهد، میتواند واکنشهای احتمالی را پیشبینی کرده و از بسیاری اتفاقات جلوگیری کند اما او به همان میزان که در سینما کارایی دارد به همان اندازه هم مخالف و دشمن دارد. با انتشار اولین خبرها درباره انتصاب او بهعنوان دبیر جشنواره فیلم فجر تعدادی از تهیهکنندگان اقدام به پخش شبنامه بر ضد او در کانالها و گروهای مجازی کردند. حتی شایعاتی درباره اینکه رئیس اتحادیه تهیهکنندگان تهدید کرده که در صورت انتخاب شاهسواری بهعنوان دبیر، فیلمهای اعضای این اتحادیه به جشنواره نخواهند آمد، هم به گوش رسید. اما با همه این کارشکنیها در نهایت شاهسواری با حکم فریدزاده بهعنوان دبیر چهلوسومین جشنواره فیلم انتخاب شد. پیش از این برخی شاهسواری را مشاور اصلی فریدزاده و همهکاره این سازمان میدانستند و حالا انتخاب او بهعنوان دبیر، نشان از رسمیت یافتن حضورش در سازمان سینمایی دارد. البته پیش از این حکم، شاهسواری بهعنوان یکی از اعضای شورای پروانه ساخت آثار سینمایی هم انتخاب شده بود.
گویا انتخاب شاهسواری بهعنوان دبیر جشنواره فجر علاوه بر توانایی و کارآمدیاش دلایل دیگری هم داشته. او به واسطه آشنایی و رفاقت با بسیاری از اهالی سینما میتواند آنها را برای حضور در این جشنواره مجاب کند و آنقدر سیاس و زیرک هست که بتواند این کار را به خوبی انجام دهد. او حتی این توانایی را دارد که بخشی از ممنوعالکارها را با برداشتن موانع قضایی متقاعد به ادامه کار در سینما کند و اینها احتمالاً جز خواستههایی است که فریدزاده از او داشته و در واقع شاهسواری برای جمع کردن دوباره اهالی سینما دور هم در جشنواره چهلوسوم فیلم فجر برای این سمت انتخاب شده است.
شاهسواری هجدهمین دبیر جشنواره فیلم فجر است که چهلوسومین دوره این رویداد را برگزار میکند. آن هم در شرایطی که تعدادی از سینماگران همچنان ممنوعالکارند که بخش زیادی از اینها را زنان بازیگر تشکیل میدهند. برخی دیگر به شبکه خانگی پناه بردند و در آنجا به سریالسازی مشغول شدند، برخی هنوز به کار کردن رضایت ندادند و عوارض ناشی از ناآرامیهای دو سال پیش آنها را رها نکرده است و گروهی هم دست به ساخت فیلمهای زیرزمینی میزنند و حاضر به کار در فضای رسمی نیستند. این مدیر و تهیهکننده سینما دورهای سخت را در پیش دارد. هرچند که این دشواریها کمتر از دو دوره قبل شده اما او به هر حال باید تعداد زیادی از همین افراد را راضی به ادامه کار در سینمای ایران کند. حتماً او با علم به همه اینها پا در این میدان گذاشته و میداند با چه مشکلات و معضلاتی روبهرو است و از حالا درحال برنامهریزی برای حل یک به یک اینهاست.