درباره “بابک بیات”
بابک بیات، موسیقی بسیاری از فیلمها و ماندگارترین ترانههای پاپ ایران را ساخته بود اما همیشه برای انتشار آثارش از سوی وزارت ارشاد با بیمهری مواجه بود. او آن سالها که از مرگ پسرش مانی دلشکسته بود با نادیده گرفتنها، روزبهروز غمگینتر شد و در نهایت پنجم آذر سال ۱۳۸۵ در ۶۰ سالگی، نارسایی کبدی او را از پا درآورد. بیات آهنگساز موسیقی فیلمهای بهرام بیضایی و مسعود کیمیایی بود و پس از انقلاب، موسیقی فیلم را با فیلم «مرگ یزدگرد» ساخته بهرام بیضایی ادامه داد. تا پایان عمر موسیقی بیش از ۱۲۰ فیلم سینمایی را نوشت؛ از مرسدس مسعود کیمیایی تا شاید وقتی دیگر و مسافران بهرام بیضایی، از کشتی آنجلیکا محمد بزرگنیا تا دستهای آلوده سیروس الوند تا نقطه ضعف محمدرضا اعلامی، از دو زن تهمینه میلانی تا ولایت عشق مهدی فخیمزاده، تا سلطان شبان داریوش فرهنگ. بابک بیات میگفت؛ وقتی فیلمی را میبینم مثل این است که میخواهم روی ترانهای ملودی بسازم، درست مثل طرح یک تابلو که توسط نقاش آن جان میگیرد و به صورت یک اثر در بیننده انگیزههای خاصی به وجود میآورد، اول تم آن را میسازم، بعد سعی میکنم آن را در بافت فیلم بسط و گسترش بدهم. بابک صحرایی، ترانهسرای ایرانی درباره او میگوید: «گذر زمان ثابت کرد که اسم بابک بیات در تاریخ این سرزمین همیشه روشن و درخشان خواهد ماند. بابک بیاتی که با تلاش، با اندوه همیشگی خودش و با تواناییهای منحصربهفرد خودش رشد کرد، بالید و به جاودانگی رسید. او هنرمندی بود که همیشه زخم به روی قلبش داشت. شاید همین زخم، همین درد و همین اندوه عمیق جاری در وجود بابک بیات، باعث شد که چنین آثار درخشانی را خلق کند. اندوهی که بخشی از آن برگرفته از زندگی شخصیاش بود. غم فرزند درگذشتهاش؛ غم مانی که در ۱۰ سالگی پر میکشد؛ میمیرد و بابک بیات همیشه میگفت، وزن ۲۰ کیلویی مانی را همیشه روی دوشم احساس میکنم. بابک بیات بسیاری جاها به خاطر بابک بیات بودن مورد بیمهری و حسادت قرار گرفت اما خیلی وقتها این دردهاست که ما را به تکامل و جاودانگی میرساند. او ترانه را به عمیقترین شکل ممکن و مردم و سرزمینش را به درستترین شکل ممکن میشناخت». حمید حامی از نزدیکترین شاگردان او هم بیمهری و نادیده گرفتنها را بهعنوان یکی از دلایل ناکامی و مرگ این استاد موسیقی عنوان میکند: «دلگیری او، مخصوصاً در این سالهای آخر از دنیای اطرافشان زیاد بود که نمیدانم در مورد کدامشان حرف بزنم. البته بدون اینکه درباره کسی حرف بزنم و اسم بیاورم کاملاً مشخص است که چه کسانی را میگویم. حالا اینکه تقصیر چه کسانی بوده، کاری نداریم اما بابک بیات به صرف اینکه پیشکسوت عرصه موسیقی بوده و سنشان بیشتر از ما بود و کسوت برادر بزرگتری و پدری بر ما داشتند و از طرف دیگر هم از بزرگترین آهنگسازان دوره خودشان در ایران بودند باید خیلی چیزها را در موردشان نادیده میگرفتیم. مایی که کوچک بودیم، کم بودیم و تازه اول کارمان بود. بعضیها نادیده نگرفتند و همین نادیده نگرفتن، تاثیر زیادی بر روحیه و پیشرفت بیماری ایشان گذاشت و در نهایت منجر به مرگ ایشان شد. نادیده نگرفتن یکسری اتفاقات و سوءتفاهم هایی که بین شاگرد و استاد به وجود میآید، باعث دلشکستگی شدید او شد». بابک بیات سالها در دانشگاه تهران موسیقی فیلم تدریس کرد و شاگردانی چون مانی رهنما، حمید حامی و نیما مسیحا را پرورش داد.