مجوز آمریکا برای حمله به عمق خاک روسیه

بــا ورود جنگ اوکراین و روســیه به چهارمین ســال خــود و نبود چشم اندازی روشن برای پایان آن، تحولات تازهای در روابط واشنگتن و کییف در حال شکلگیری است؛ تحولاتی که می توانند به طور جدی معادلات میدانی را دگرگون کند. در کانون این تحولات، احتمال تحویل موشــکهای کروز «تاماهاوک» به اوکراین قرار هست.
کیث کلوگ، نماینده ویژه آمریکا در امور اوکراین در گفتوگویی با شبکه فاکس نیوز اعلام کرد که اوکراین تحت شرایط خاص و با مجوز واشنگتن، مجاز به انجام حملات دوربرد در داخل خاک روســیه خواهد بود. او در پاسخ به پرسشــی درباره موضع رئیس جمهور آمریــکا، دونالد ترامپ، در این زمینه گفت: «پاسخ مثبت است؛ از توانایی حمله عمیق استفاده کنید.
هیچ پناهگاه امنی وجود ندارد.»این اظهارات در حالی مطرح شــد که ولودیمیر زلنســکی، رئیس جمهور اوکراین، در حاشــیه مجمع عمومی از ترامپ درخواست تحویلًا ســازمان ملل متحد در نیویورک مستقیم موشــک های تاماهاوک را مطرح کرده بود. بنا بر گفته کلوگ، تصمیم نهایــی درباره مجوز چنین حملاتی تنها بر عهده ترامپ اســت و او به
صورت موردی و در هر عملیات مشخص، تصمیم گیری خواهد کرد.
ورود معاون ترامپ به معادله
جی.دی. ونس، معاون رئیس جمهور آمریکا نیز از بررسی جدی این گزینه در ســطح دولت خبــر داده و اعلام کرده که ایالات متحده برای نخســتین بار در حــال ارزیابی امکان تأمین موشــک های کــروز تاماهاوک برای ناتوست تا این تسلیحات از طریق این پیمان بــه اوکراین منتقل شــوند. ونس تأکید کرده که این رونــد با همکاری نزدیک شــرکای اروپایی انجام خواهد شد؛ نشانهای از تلاش واشنگتن برای ایجاد اجماع غربی و مدیریت مشترک تبعات این تصمیم.
واکنش تند کرملین
در مسکو، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین به ســرعت به این تحــولات واکنش نشــان داد و گفت: «ما قطع را شــنیده ایم و در حال بررســی آنها هستیم. به دنبال درک تهدیدات بالقوهای هســتیم که این اقدام واشــنگتن ایجاد می کند و مشخص خواهیم کرد چه کســانی در این فرآیند دخیل هستند. سپس می توانیم موضــع متقابل خود را اتخــاذ کنیم». او همچنین تأکیــد کرد: «هیچ نوشدارویی وجود ندارد که بتواند در حال حاضر وضعیت خطوط مقدم را برای اوکراین تغییر دهد». این واکنش نشان می دهد که مسکو چنین تحولی را صرفا یک خبر رســانهای تلقی نمی کنــد و احتمالا در حال آمادهسازی برای سناریوهای متقابل است.
سیاست دوگانه ترامپ
ترامپ در ماههــای اخیر بارها از تلاشهای خود برای پایان دادن به جنگ اوکراین سخن گفته اما در عمل موفق به تحقق صلح میان کییف و مسکو نشــده اســت. او ضمن ابراز نارضایتی از ادامه جنگ، بارها روسیه را نیز مورد انتقاد قرار داده است. در چهاردهم ژوئیه، ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده به ارســال تسلیحات به اوکراین ادامه خواهد داد، مشروط بر آنکه هزینه این سلاحها را کشورهای اروپایی پرداخت کنند. همچنین مقرر شد، ناتو مسئولیت هماهنگی این روند را برعهده گیرد. این موضع، تلاشــی برای انتقال بار مالی جنگ به اروپا و در عین حال حفظ نفوذ استراتژیک آمریکا در مدیریت بحران اوکراین تلقی می شود.
نشانه ای از تغییر سیاست واشنگتن
موشــکهای کروز تاماهاوک بــا بردی تــا ۲۵۰۰کیلومتر توانایی هدفگیری نقاط عمیق در خاک روســیه را دارند. دولت پیشــین جو بایدن همواره از تحویل این موشــک ها به اوکرایــن خودداری کرده بود چراکه بیم آن می رفت چنین اقدامی، جنگ را مستقیم به خاک روسیه بکشــاند و ســطح درگیری را فراتر از مرزهای اوکراین گسترش دهد.
اکنون اما تصمیم احتمالی ترامپ برای ارســال این موشکها، نشانهای روشن از تغییر سیاست واشنگتن است تغییری که بیتردید واکنشهای گستردهای در سطح بین المللی به دنبال خواهد داشت.
تأثیر نظامی
جنــگ کنونی اوکرایــن اغلب به عنوان جنگی فرسایشــی توصیف می شــود؛ نبردی که در آن روسیه به واســطه توانایی بالاتر در حملات موشــکی و هوایی دوربرد، برتــری نســبی دارد. ورود تاماهاوک ها به میدان نبــرد می تواند این معادلــه را دگرگون کند.با در اختیار داشــتن چنین تســلیحاتی، اوکراین قادر خواهد بود مراکز فرماندهی، انبارهای مهمات، خطــوط تدارکاتی و حتی پایگاه هــای نظامی در عمق خاک روسیه را هدف قرار دهد. این اقدام نه تنها ماشین جنگی روسیه را از نظر لجستیکی تحت فشار قرار می دهد بلکه مسکو را ناگزیر می کند، منابع بیشتری برای دفاع از خاک خود اختصاص دهد.
انتقال جنگ به داخل روسیه
توانایی اوکراین در هدف قرار دادن شهرهای بزرگی مانند مسکو، ُبعد تازه ای از جنگ را رقم خواهد زد. چنین اقدامی روایت رسمی روسیه که همواره جنگ را «عملیات نظامی ویژه در خارج از مرزها» معرفی کرده چالش میکشد. با این تحول، جنگ مستقیما به جامعه روسیه منتقل خواهد شد و فشارهای اجتماعی و سیاسی بر کرملین برای تجدیدنظر در راهبرد خود افزایش خواهد یافت.
پر کردن شکاف راهبردی اوکراین
یکــی از بزرگ تریــن ضعف هــای اوکراین در برابر روســیه، فقدان سامانههای دوربرد مؤثر بوده است. تاکنون کییف برای پاسخ به حملات موشکی روسیه، ابزار مناسبی در اختیار نداشت و بیشتر به سامانههای دفاعی متکی بود. تاماهاوکها می توانند این شکاف راهبردی را پر کنند و به اوکراین امکان دهند در سطحی برابرتر با روسیه وارد میدان شود.
تغییر معادله یا تشدید بحران؟
اگرچه ارسال موشــکهای تاماهاوک به تنهایــی تعیین کننــده سرنوشــت جنگ نخواهد بود اما بیتردید می تواند هزینههای مســکو برای ادامه جنگ را افزایش داده و معادلات میدانی را دگرگون کند. از ســوی دیگر این اقدام ممکن است، خطر گسترش درگیری و حتی تشــدید تقابل مستقیم میان ناتو و روســیه را افزایش دهد. از همین رو تصمیم نهایی ترامپ در این زمینه نه تنها برای اوکراین و روسیه بلکه برای کل نظم امنیتی اروپا اهمیت راهبــردی دارد. تاماهاوک ها شــاید در ظاهر تنها یک ابزار نظامی باشند امــا در واقع نماد تغییر رویکرد واشــنگتنو آزمونی بزرگ برای آینــده جنگ اوکراین محسوب میشوند.

