توسط : مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امورخارجه از ارائه پاسخ تهران به واشنگتن در طی روزهای آتی خبر داد و تاکید کرد که طرح ما قطعاً یکجملهای یا یکپاراگرافی نیست که بتوان بهسادگی از آن به یک نه رسید
مسیر مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا حالا به طرح پیشنهادی واشنگتن و پاسخ تهران رسیده است که البته در امتداد آن بحث ششمین دور مذاکرات هم مطرح خواهد بود. مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در جدیدترین اظهارات خود بحثهای گوناگونی در مورد مذاکرات غیرمستقیم با ایالاتمتحده، موضع اروپاییها و مسائل فنی مطرح کرده است. او در گفتوگو با ایرنا در مورد پاسخ ایران به پیشنهاد ایالاتمتحده اظهار کرد: «ما در حال تهیه پاسخ هستیم که هنوز نهایی نشده است. کار خوبی روی آن انجام شده و فکر میکنیم، پاسخی که ارائه خواهیم داد، معقول باشد. امیدواریم ظرف چند روز آینده این کار نهایی شود و در اختیار وزیر خارجه عمان قرار گیرد تا از طریق ایشان به آمریکاییها منتقل شود». تختروانچی همچنین در مورد پاسخ تهران به واشنگتن گفت: «طرح ما قطعاً یکجملهای یا یک پاراگرافی نیست که بتوان بهسادگی از آن به یک نه رسید. حتماً مطالبی در آن هست که نشاندهنده جدیت ماست، نشان میدهد که حرف ما چارچوب دارد و ما میخواهیم بر اساس اصولی مشخص کار کنیم و کار ما منطق دارد. هر طرحی که ارائه میشود باید یک منطق درونی داشته باشد، باید شروع و پایان منطقی داشته باشد بهطوری که بخشهای مختلف آن همدیگر را نقض نکنند». او در ادامه سخنان خود درباره پاسخ در دست تهیه ایران تصریح کرد: «احساس ما این است متنی که داریم ارائه میدهیم، البته هنوز نهایی نشده و به زمان نیاز دارد، متن قابل قبولی است که میتواند مبنای کار قرار گیرد. اگر اراده سیاسی در طرف مقابل وجود داشته باشد، فکر میکنیم جای کار دارد. طبیعی است که در هر مذاکره بینالمللی، متنی که ارائه میشود تازه شروع کار است و باید بر اساس آن وارد مذاکرات عمیقتر شویم. ممکن است درباره یک بخش از متن سریعتر به توافق برسیم و در بخش دیگری زمان بیشتری صرف شود».
تختروانچی همچنین اعلام کرد:«ما در حال حاضر درباره متنی خیلی طولانی صحبت نمیکنیم چون نمیخواهیم قرارداد یا تفاهمنامهای جامع و طولانی ارائه دهیم که تهیه آن دشوار و زمانبر باشد. طرحی که ارائه دادهایم، چارچوبی است برای توافق؛ اگر در اصل این چارچوب به تفاهم برسیم، مذاکرات مفصلتری درباره جزئیات آن آغاز خواهد شد. احساس ما این است که اگر این چارچوب مورد توافق قرار بگیرد از دل آن یک توافقی بیرون خواهد آمد که هر دو طرف راضی باشند».
نظرات خود را در دور بعدی مذاکرات مطرح میکنیم
معاون سیاسی وزیر خارجه در بخش دیگری از مصاحبه خود درباره طرح ارائه شده از سوی ایالاتمتحده به ایران که از کانال عمان به تهران تحویل داده شد، گفت: «ترجیح میدهم از طریق رسانه وارد جزئیات مذاکره نشوم. وقتی دور بعدی مذاکرات آغاز شود، نظرات خودمان را درباره طرح آمریکاییها بهصورت دقیق و جزیی مطرح خواهیم کرد. ما طرح آنها را به دقت بررسی و روی نظراتمان کار کردیم. طرح ارائه شده به ما مورد بررسی دقیق قرار گرفت و طرح ما نیز همینطور پس از بررسیهای دقیق آماده شده است؛ بنابراین در دور بعدی مذاکرات، هم نظراتمان را درباره طرح آمریکاییها و هم درباره طرح خودمان ارائه خواهیم داد و توضیح خواهیم داد که چرا چنین طرحی را ارائه کردهایم و بر چه مبنایی معتقدیم باید اینگونه عمل شود. ترجیح میدهم این مباحث در مذاکرات دور ششم مطرح شود».
دور ششم مذاکرات، مهم است
تختروانچی همچنین در مورد اهمیت ششمین دور مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا اظهار کرد:«دور بعدی مذاکرات دور مهمی است. ما در دور سوم چارچوب مطالبی که میدانستیم، میتواند مبنای کار باشد را به شکل مکتوب ارائه کردیم. طرف آمریکایی تا بعد از دور پنجم هیچ مطلب مکتوبی به ما ارائه نکرد. دور ششم اولین دوری است که ما نظرات خود را درباره مطالب مکتوب طرف آمریکایی خواهیم گفت. اگر بحث غنیسازی صفر که در مواضع علنی مطرح میشود در مذاکرات هم مطرح شود، مواضع ما روشن و پاسخ ما مشخص است. درباره آینده شاید زود باشد قضاوت کنیم اما میتوانم بهصراحت بگویم که مواضع علنی ما در گفتوگوهای غیرمستقیم هم مطرح خواهد شد و درباره لزوم ادامه غنیسازی در ایران، دلایل خود را ارائه خواهیم داد».
او همچنین درباره تاخیر در دور ششم مذاکرات گفت: «وقتی دور پنجم در رم به پایان رسید، قرار گذاشتیم دور ششم برگزار شود اما درباره زمان آن به تفاهم نرسیدیم. این موضوع اختلافی نبوده بلکه درباره زمان با طرف عمانی توافق نکردیم. معمولاً عمانیها پیشنهاد زمان و مکان را میدهند. از آنجا که بعد از دوره پنجم، متن آمریکاییها به دست ما رسید، طبیعی بود که نتوانیم، سریع اعلام آمادگی کنیم چون باید متن را دقیق بررسی میکردیم. بررسی ما اکنون به پایان رسیده و زمانی که طرح خودمان هم آماده شده باشد؛ به طرف عمانی اعلام خواهیم کرد که آمادهایم. پس از آن وزیر خارجه عمان نیز از طریق گفتوگو با آمریکاییها، زمان جدید را تعیین خواهد کرد. دلیلی که زمان دور ششم در رم مشخص نشد، همین بود که هنوز نمیدانستیم چه اتفاقی خواهد افتاد. وقتی طرح آمریکاییها چند روز پس از آن به دست ما رسید، دیدیم که به زمان بیشتری برای بررسی و تصمیمگیری نیاز داریم».
غنیسازی باید در ایران انجام شود
معاون سیاسی وزیر خارجه درباره ایده کنسرسیوم هم گفت: «بحث کنسرسیوم بحثی قدیمی است که سالها مطرح شده؛ هم درباره برنامه هستهای ما و هم درباره مباحث مشابه دیگر. سوالات زیادی درباره کنسرسیوم مطرح است؛ اینکه اعضای آن چه کسانی هستند، سهم هر عضو چقدر است، چه اقداماتی در قالب کنسرسیوم انجام میشود، در کجاها انجام میشود، آیا فقط اعضا در آن دخیل هستند یا اینکه تقسیم کار وجود دارد و مثلاً کاری در یک کشور انجام و کاری در کشور دیگر انجام میشود.» به گزارش ایرنا، او با اشاره به موضع ایران در مورد کنسرسیوم اظهار کرد: «اینکه آیا کشوری فقط سرمایهگذاری کند و دخالتی در امور جاری و عملیاتی نداشته باشد، یکی از سوالات است. این سوالات باید پاسخ داده شود تا ما بتوانیم نظر قطعی بدهیم. یک نکته قطعی این است که غنیسازی باید در ایران انجام شود. اگر کنسرسیومی باشد که غنیسازی در ایران انجام نشود بلکه در کشور دیگر باشد، یا بخش غنیسازی در ایران نباشد ولی سایر بخشها در ایران باشد، این از دید ما مردود است. این موضوع را هم در گفتوگوها اعلام کردهایم و هم در مواضع علنی نشان دادهایم».
اگر اسنپبک مطرح شود، اقدامات خود را مشخص میکنیم
تختروانچی همچنین در مورد تحرکات جاری برخی کشورهای اروپایی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و احتمال فعال شدن اسنپبک(مکانیسم ماشه) اذعان کرد: «کشورهایی که دنبال استفاده سیاسی از آژانس هستند، در حقیقت دارند دست خودشان را رو میکنند؛ یعنی از طرفی میگویند که از گفتوگوهای جاری حمایت میکنند از جمله گفتوگوهای ایران و آمریکا که مواضعشان مشخص است؛ اما از طرف دیگر علیه ما در آژانس فعالیتهایی آغاز میکنند. خب، این چه معنایی دارد؟ آیا این غیر از این است که آنها اهداف دیگری دارند؟ ما سالها با اروپاییها گفتوگو کردهایم و این موضوع جزو دستورکار ماست. هر جا که باشیم و با آنها صحبت کنیم بهصراحت میگوییم که امکان سوءاستفاده از آژانس وجود دارد. مواضع ما روشن و صریح به آنها اعلام میشود. اگر اسنپبک مطرح شود یا بخواهد مطرح شود، نظر صریح خود را بیان و اقداماتمان را مشخص میکنیم».
دور ششم؛ پنجشنبه یا یکشنبه؟
اظهارات معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان دارای ابعاد بسیار مهم از حیث سیاسی، حقوقی و حتی فنی است و به نوعی باید منتظر بود و دید که در ششمین دور از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا چه اتفاقی رخ خواهد داد. در این مورد باید توجه داشت که اسماعیل بقایی، سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان(سهشنبه) اعلام کرده که با توجه به مشورتهای صورت گرفته، دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم ایران- آمریکا برای روز یکشنبه آینده در مسقط در حال برنامهریزی است. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا شامگاه دوشنبه در اظهاراتی اعلام کرد که «روز پنجشنبه با ایرانیان دیدار خواهیم کرد. آنها خواستار حفظ توانایی خود برای غنیسازی اورانیوم هستند اما ایران حق غنیسازی اورانیوم را ندارد. آنها با این مساله موافقت نکردهاند و راه جایگزین برای ایران بسیار خطرناک است».
هشدار تهران به شورای حکام
باید توجه داشت که به موازات این وضعیت و مواضع ترامپ، نشست فصلی شورای حکام آژانس انرژی اتمی در حال برگزاری است و بر اساس اخبار و اظهارات رافائل گروسی مدیرکل آژانس، احتمال دارد که قطعنامهای از سوی شورای حکام علیه ایران صادر شود. در این راستا سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان در گفتوگوی تلفنی با تاکه شی ایوایا، وزیر خارجه ژاپن با اشاره به موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر صیانت از منافع مشروع و حقوق مسلم مردم ایران در بهرهمندی کامل از انرژی صلحآمیز هستهای به شمول غنیسازی از اقدام تحریکآمیز و ناصواب آمریکا و سه کشور اروپایی در ارائه قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بحبوحه مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا انتقاد و تاکید کرد هرگونه تصمیم نسنجیده و مخرب در شورای حکام علیه ایران با پاسخ مقتضی ایران مواجه خواهد شد و مسئولیت تبعات آن بر عهده طرفهایی است که آژانس را مورد استفاده ابزاری و سیاسی قرار میدهند.
