“جاستین ترودو” علاوه بر کنارهگیری از نخستوزیری کانادا، از رهبری حزب لیبرال نیز کنار کشید
گروه بینالملل: بسیاری از رسانههای کانادا همچنین آمریکا و اروپا، دوشنبه خبری را منتشر کردند که شاید برای بسیاری از تحلیلگران و مفسران سیاسی قابل هضم و یا حداقل قابل درک نبود و آن هم احتمال استعفای جاستین ترودو، نخستوزیر و رهبر حزب لیبرال کانادا بود. برخی از رسانهها و روزنامههای این کشور اعلام کرده بودند که او قصد دارد تا روز چهارشنبه استعفای خود را اعلام کند اما کمتر از ۲۴ ساعت یکباره او این اقدام را عملی کرد و تصمیم به خروج از قدرت گرفت. ترودو در نشست خبری خود گفت که تا انتخاب رهبر جدید حزب به سمت نخستوزیری کانادا ادامه خواهد داد.
چرا ترودو استعفا کرد؟
بدون شک کانادا را باید از آن دسته کشورها دانست که کمتر خبری از آن منتشر میشود و عموماً طی سالهای گذشته عمده اخبار منتشر شده با مبدأ این کشور بر محورهایی مانند توریست و جذب مهاجر استوار بوده است. حتی چندی پیش این کشور اعلام کرده بود که یک برنامه بلندمدت عریض و طویل مهاجرپذیری (نیروی کار و نخبگان) را در دستور کار خود دارد و به همین دلیل بسیاری از مخاطبان، ممکن است دلایل اصلی کنارهگیری نخستوزیر این کشور را ندانند و یا آن را درک نکنند.
در این راستا واشنگتنپست در گزارش خود در خصوص علل کنارهگیری ترودو از نخستوزیر و رهبری حزب لیبرال نوشته است: «محبوبیت ترودو نیز مانند بسیاری از رهبران فعلی در غرب پس از همهگیری کرونا، مدتها بود که روند کاهشی داشت. او با مشکلاتی ازجمله نارضایتی رای دهندگان در ارتباط با گرانی کالاها، افزایش نرخ بهره، کمبود مسکن در سراسر کشور و مخالفت با قوانین مهاجرت دستوپنجه نرم میکرد».
بنا بر آنچه این روزنامه آمریکایی نوشته است «پیر پویلیور، رهبر پوپولیستها نیز که رقیب سیاسی قدرتمندی برای ترودو به حساب میآید، دولت را مقصر مشکلات اقتصادی کشور میدانست». تحلیلگران واشنگتنپست معتقدند که استعفای کریستیا فریلند، وزیر دارایی و معاون نخستوزیر کانادا، ترودو را با فشار فزایندهای برای کنارهگیری از حزب لیبرال مواجه کرده است؛ چراکه فریلند اعلام کرده که ترودو او را از سمت وزیر دارایی برکنار کرده و به او پیشنهاد یک کابینه جدید را داده است اما او آن را به عنوان تنزل رتبه تلقی کرده و استعفا داده است. وی همچنین گفت که او آمادگی کافی برای رویارویی با دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب آمریکا را ندارد».
ترامپ و ایالت پنجاه و یکم!
این تحلیل در حالی منتشر میشود که دونالد ترامپ چندی پس از کنارهگیری ترودو در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «بسیاری از مردم در کانادا عاشق این هستند که ایالت پنجاهویکم باشند. آمریکا دیگر نمیتواند تراز تجاری منفی گسترده و کمکهای مالی که کانادا برای ادامه بقا نیاز دارد را تحمل کند». وی ادامه داد: «جاستین ترودو این را میدانست و استعفا داد. اگر کانادا با آمریکا ادغام شود، هیچ تعرفهای در کار نخواهد بود، مالیاتها به شدت کاهش خواهند یافت و آنها به طور کامل از تهدید کشتیهای روسی و چینی که دائماً آنها را احاطه میکنند، در امان خواهند بود. با هم چه ملت بزرگی خواهیم بود!». سخنان ترامپ در حالی پس از کنارهگیری ترودو مطرح شد که او اخیراً هشدار داد اگر کانادا مانع مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر نشود، علیه کالاهای وارداتی این کشور تعرفه اعمال خواهد کرد همچنین به طور غیرمستقیم در اظهارنظری جنجالبرانگیز گفته بود که اگر کانادا از عهده تعرفهها برنمیآید، میتواند پنجاهویکمین ایالت آمریکا و جاستین ترودو، فرماندار این ایالت شود! همین مساله به نوعی یک موج تخریبی و اعتراضی علیه ترودو در کانادا به راه انداخت و در این راستا برخی از همحزبیهای ترودو در حزب لیبرال علیه وی دست به اعتراض سیاسی زدند که برخیها اعتقاد دارند این اقدام آنها بخشی از دلایل استعفای ترودو را تقویت کرد.
گزینههای جایگزین چه کسانی هستند؟
نکته بسیار مهم این است که جانشین ترودو از طریق رایگیری میان اعضای این حزب که بخش نسبتاً کمی از جمعیت کانادا هستند، انتخاب خواهد شد و درحالی که هنوز هیچکسی نامزدی نام خود را برای جانشینی وی اعلام نکرده اما برخی از گزینهها در این میان وجود دارند که یکی از آنها کریستیا فریلند، وزیر دارایی مستعفی کابینه ترودو است. استعفای ماه گذشته او از مقام وزیر دارایی کانادا که سابقاً معاون نخستوزیر نیز بود، گمانهزنیهای گستردهای را در این خصوص برانگیخته که او ظاهراً تلاش خود را برای ریاست حزب لیبرال آغاز خواهد کرد. نیویورکتایمز درباره رزومه این وزیر دارایی سابق مینویسد: «خانم فریلند به عنوان سردبیر ارشد روزنامه کانادایی گلوب اند میل در تورنتو کار میکرد و به عنوان یک روزنامهنگار بینالمللی در اتاق خبر روزنامه فایننشال تایمز و خبرگزاری رویترز شغل موفقی در کانادا داشت. او که در آلبرتا به دنیا آمده و بزرگ شده است سال ۲۰۱۳ به کانادا بازگشت تا به اعضای حزب ترودو ملحق شود».
دومینیک لبلانک، وزیر امنیت عمومی کانادا که پس از استعفای فریلند، وزیر دارایی شد یکی دیگر از گزینههاست. او دوست قدیمی ترودو به شمار میآید و از زمانی که لبلانک از ترودو و برادرانش در اتاوا پرستاری میکرد، او را میشناسد. همچنین دومینیک لبلانک در میان گروه اعزامی کانادا به فلوریدا بود که پس از تهدید آمریکا به وضع تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای کانادایی با دونالد ترامپ در عمارت مارالاگو دیدار کرد. لبلانک همچنین در سال ۲۰۰۰ برای اولین بار به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شد و مسئولیتهای گوناگونی را در دولت جاستین ترودو بر عهده داشت.
همچنین ملانی جولی یکی دیگر از این گزینهها برای جایگزینی ترودو است. او از سال ۲۰۲۱ به عنوان وزیر امور خارجه کانادا خدمت کرده و به رغم تردیدهایی که این دیپلمات ارشد کانادا داشت با تشویق و ترغیب جاستین ترودو، گامهایی را در حرفه سیاسی خود برداشت. جولی دیپلماسی عملگرایانه خود را به این نقش آورده و اهمیت همکاری کانادا با رهبرانی را که دیدگاههای مخالفی در مورد سیاست خارجی دارند، تقویت کرده است. ملانی جولی استراتژی کانادا درخصوص هند و اقیانوس آرام را رهبری کرده اما با چالشهایی نیز مواجه شده است. او همچنین ۶ دیپلمات هندی را از کانادا اخراج و با اتهامات دخالت خارجی چین و هند نیز مخالفت کرد.
مارک کارنی، رئیس سابق بانک مرکزی کانادا همچنین انگلیس از دیگر گزینههای احتمالی برای رهبری حزب لیبرال به شمار میرود. او در دوران ریاست بانک انگلستان به خاطر سخنرانیهای موعظهای که به جنبههای سیاسی منحرف شد همچنین دیدگاههایش در مورد خطرات مالی تغییرات آبوهوایی شهرت پیدا کرد و حالا ممکن است جانشین ترودو شود.
همچنین فرانسوا فیلیپ شامپاین، وزیر نوآوری یکی دیگر از گزینههای احتمالی رهبری حزب لیبرال به شمار میرود.
آمریکای ترامپ و کانادای جدید
اینکه چه کسی قرار است جانشین ترودو در حزب لیبرال کانادا شود و سکان نخستوزیری این کشور را در دست بگیرد، موضوعی است که در هالهای از ابهام قرار دارد اما باید توجه داشت که ورود مجدد ترامپ به کاخ سفید موجب میشود کانادا با مصائب و چالشهای جدید روبهرو شود. روابط دوجانبه اتاوا و واشنگتن در دوره اول دولت ترامپ آسیب دید اما در دوران جو بایدن، رئیسجمهوری کنونی آمریکا بهبود پیدا کرد؛ تا جایی که کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید از ترودو به عنوان «دوست سرسخت ایالاتمتحده» یاد کرد. این در حالی است که بسیاری از اقتصاددانان و مقامات دولتی سابق در کانادا، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب را به عنوان یک تهدید وجودی برای کشورشان میبینند. حالا باید منتظر بود و دید که چه کسی قرار است با این مصائب روبهرو شود و اوضاع را پیش ببرد.