رهایی “شیخمهدی کروبی” از حصر خانگی
پرونده اتفاقات سال ۸۸ همچنان در کوچه اختر باز است و میرحسین موسوی و همسرش در حصر خانگی به سر میبرند. با این حال در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ حصر خانگی مهدی کروبی و همسرش فاطمه کروبی پایان یافت و آنها توانستند، دیدارهایی با سیاسیون و برخی چهرههای مطرح نظام از جمله سیدمحمد خاتمی، سیدحسن خمینی و آیتالله سیدعلی محققداماد داشته باشند. سازندگی به مناسبت پایان انتظار ۱۴ ساله برای رهایی شیخ اصلاحات از حصر خانگی به جزییات تاریخی این حصر خانگی پرداخته است.
آغاز محدودیتها
با گذشت حدود یک سال از جریانات سال ۱۳۸۸ سرانجام نیروهای امنیتی در نخستین روز اسفند سال ۱۳۸۹ به خانه مهدی کروبی رفته و فرزند او را دستگیر کردند. ماموران البته به خواست مهدی کروبی، خانه را ترک کردند اما یک روز بعد به محل بازگشتند و او و همسرش را در اتاقهایی مجزا حصر و ارتباط آنها را با بیرون قطع کردند. پس از حدود دو هفته با اعلام محسنیاژهای دادستان وقت کشور رفتوآمد، ارتباطات تلفنی و غیرتلفنی آنها هم همچون میرحسین موسوی مسدود شد.
وعدهای که محقق نشد
از آن زمان به بعد، مطالبه رفع حصر سران جنبش سبز بارها مطرح شد و در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۹۲ به یکی از وعدههای انتخاباتی حسن روحانی تبدیل شد. بهمن ماه همان سال تنها چند ماه پس از اتمام انتخابات و پیروزی حسن روحانی، کروبی از حصر خانگی در خانه امن به خانه شخصی خود در جماران منتقل شد. او در این مدت بارها دچار مشکلات جسمی از جمله شکستگی پا، دیسک کمر، زانو، مجرای ادرار، چشم و قلب شد و مورد عمل جراحی قرار گرفت. مهدی کروبی جمعا شرایط بهتری نسبت به میرحسین موسوی داشت و حتی پس از عمل جراحی در سال ۱۳۹۴ برادر و دستیار ویژهٔ حسن روحانی به عنوان نمایندهٔ ویژهٔ رئیسجمهور به دیدار او رفت و چند سال بعد هم به گفته فرزندش با برخی از اعضای مجمع روحانیون مبارز دیدارهایی داشت. پاییز سال ۱۴۰۰ ویدیوهایی از سخنرانی کروبی در منزل غلامحسین کرباسچی منتشر شد ولی با وجود پر رنگ شدن رفع حصر، همچنان گره به طور کامل باز نشده بود. دی ماه امسال هم کارزار مطالبه رفع حصر در پلتفرم کارزار به راه افتاد و اگرچه خیلی زود به دستور کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه، متوقف شد اما در ۴۸ ساعت به بیش از ۱۷ هزار امضا رسید. ۲۵ بهمن هم فراخوانی برای تجمع در این باره داده شد اما تجمع که قرار بود با حضور ایثارگران و جانبازان دوران جنگ انجام شود با واکنش دستگاههای امنیتی روبهرو شد و عدهای از تجمعکنندگان هم دستگیر شدند.
رفع حصر تنهایی نمیخواهم
پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات زودهنگام سال ۱۴۰۳ امیدواری برای کاهش تنشهای داخلی بیشتر شد و غلامحسین کرباسچی، دبیرکل سابق حزب کارگزاران سازندگی هم از احتمال رفع حصر سخن گفت. حسین کروبی فرزند مهدی کروبی در واکنش به این سخنان گفت:«در هفته گذشته پیغامی از طرف آقای پزشکیان رئیس جمهور و آقای اژهای رئیس قوه قضاییه داده شد که دنبال رفع حصر آقای کروبی هستیم و موافقتهایی شده است. لذا پیرو این پیغام، ما نظر آقای کروبی را خواستیم که یک چنین چیزی گفته شده است.» ظاهرا کروبی در مواجهه با این خبرها گفته بود که من و آقای موسوی سال ۸۸ به نتیجه انتخابات معترض بودیم و اعتراض ما هم باعث شد که من و آقای موسوی را به خاطر آقای احمدینژاد، نزدیک به ۱۵ سال در حصر قرار دادند. در این مدت هم نه محاکمهای انجام شد و نه حکم قضایی صادر شد و به صورت غیرقانونی جفت ما را در حصر قرار دادند. او ضمن تشکر از محسنیاژهای و پزشکیان که دنبال رفع حصر او بودند به فرزندش گفته بود؛ لازم است خدمت این دوستان بگویم که ما هر دو همزمان حصر شدیم و اگر قرار شود، روزی رفع حصر شود ما هر دو باید رفع حصر شویم. لذا امیدوارم انشاالله این کار به زودی انجام شود ولی با همدیگر باشد. من رفع حصر تنهایی را نمیخواهم.»
پایان انتظار
در نهایت اما ۲۶ اسفند ماموران به او گفتند که به دستور قوه قضاییه، حصر او برداشته میشود و تا ۲۰ فروردین هم ماموران محل اقامت مهدی کروبی را ترک خواهند کرد. حسین کروبی، فرزند مهدی کروبی، خبر پایان رسمی حصر پدرش را اعلام کرد و گفت: پدرم به نیروهای امنیتی گفتند، همانطور که قبلا هم اعلام کرده بودم، من و آقای موسوی به دلیل اعتراض به نتایج انتخابات سال ۸۸ بیش از ۱۴ سال در حصر قرار گرفتیم و اکنون هم باید به اتفاق یکدیگر رفع حصر شویم اما اکنون که شما تصمیم گرفتید حصر را پایان دهید، من نمیتوانم مانع خروج شما از منزل شوم؛ ولی توصیه میکنم هر چه زودتر حصر آقای موسوی و خانم رهنورد را پایان دهید. مسئولان امنیتی در جواب گفته بودند همین پروسهای که درباره شما انجام شد، در مورد آقای موسوی نیز طی چند ماه آینده انجام خواهد شد و ایشان هم رفع حصر خواهد شد. آنطور که فرزند کروبی نقل کرده است، رئیس قوه قضائیه چند روز پیش از آن به یکی از چهرههای معروف سیاسی گفته بود که برای رفع حصر مهدی کروبی، مصوبه شورای امنیت را گرفتهاند:«به پدرم گفته شده تا ۲۰ فروردین هر جایی خواستید بروید روز قبل به ما اطلاع دهید و از آن تاریخ به بعد دیگر مشکلی ندارید و نیاز به هماهنگی نیست و هیچ محدودیتی نیز برای بعد از رفع حصر ابلاغ نشده است».
دیدارهایی که تازه شد
پس از رفع حصر، زمان رسید که دیدارهای مهدی کروبی با سران اصلاحات و سیاسیون تازه شود. سیدحسن خمینی و جمعی از شخصیتهای سیاسی و روحانیون، نخستین نفراتی بودند که در روزهای پایانی اسفند و پیش از سال نو با او دیدار کردند. سیدمحمد خاتمی در دومین روز فروردین به دیدار او رفت. خاتمی در این دیدار، کروبی را جزو صاحبان اولیه انقلاب دانست که در این مسیر رنجهای فراوانی برده و گفت باعث تاسف است که با این سابقه، بیش از ۱۴ سال در حصر خانگی قرار گرفت. کروبی هم در این دیدار از وضعیت خطرناکی که برای کشور پیش آمده، اظهار نگرانی کرد و گفت:«آن مطلبی که برای من اهمیت دارد، یکپارچگی کشور است که دچار آسیب نشود.» ویدیوی منتشر شده از دیدار سیدمحمد خاتمی با مهدی کروبی پس از رفع حصر از شور و شوق فراوان رییس جمهوری پیشین ایران حکایت داشت که به سرعت در شبکههای اجتماعی دست به دست میشد. آیتالله سیدعلی محققداماد و آیتالله سیدمصطفی محققداماد از دیگر نفراتی بودند که به دیدار مهدی کروبی رفتند. همچنین سیدهادی خامنهای، دبیرکل مجمع نیروهای خط امام همزمان با عید سعید فطر برای تجدید دیدار به خانه مهدی کروبی، دبیرکل سابق حزب اعتماد ملی رفت. آیتالله بیاتزنجانی، مرجع تقلید هم روز سیزده به در را برای این دیدار و حضور در خانه مهدی کروبی انتخاب کرد. حالا اما بسیاری منتظر پایان رفع حصر میرحسین موسوی و همسرش هستند تا برگ آخر پرونده اتفاقات پیچیده سال ۱۳۸۸ رقم بخورد و این حصر ۱۵ ساله به پایان برسد.