توسط : استقبال جهان از مذاکرات
دور نخست مذاکرات ایران و آمریکا که شنبه در عمان برگزار شد، موجب ایجاد فضای جدید همچنین استقبال کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شد. در این مسیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده بامداد یک‌شنبه و در اولین واکنش به گفت‌وگوهای غیرمستقیم تهران- واشنگتن در مسقط اعلام کرد که این گفت‌وگوها خوب پیش می‌رود. ترامپ در پاسخ به سوال خبرنگاران در هواپیمای ریاست‌جمهوری درباره گفت‌وگوهای ایران و آمریکا در مسقط گفت: «فکر می‌کنم خوب پیش می‌رود. تا وقتی که به سرانجام نرسد، (موضوعات دیگر) اهمیتی ندارد، پس من دوست ندارم درباره‌اش صحبت کنم اما خوب پیش می‌رود. وضعیت گفت‌وگوها درباره ایران خوب پیش می‌رود».
کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای گفت‌وگوهای استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ایالات‌متحده و سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان را «بسیار مثبت و سازنده» توصیف کرده است. در بیانیه کاخ سفید آمده است: «فرستاده ویژه ویتکاف به دکتر عراقچی تأکید کرد که از سوی رئیس‌جمهور ترامپ مأموریت دارد تا در صورت امکان، اختلافات دو کشور را از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی حل‌وفصل کند». در ادامه بیانیه آمده است: «این مسائل بسیار پیچیده هستند و ارتباط مستقیم امروز فرستاده ویژه آمریکا گامی رو به جلو برای دستیابی به نتیجه‌ای سودمند برای هر دو طرف بود». کاخ سفید همچنین اعلام کرد که دو طرف هفته آینده در روز شنبه (۱۹ آوریل) بار دیگر دیدار خواهند کرد.
فارغ از اظهارات ترامپ و بیانیه کاخ سفید، واکنش کشورهای عربی و غیرعربی به این مذاکرات هم قابل توجه بود. جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج‌فارس ابراز امیدواری کرد که گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا که در مسقط آغاز شده به نتایج خوبی منجر شود و به باز شدن چشم‌اندازهای جدیدی برای همکاری بین ایران و ایالات‌متحده آمریکا کمک کند. او تاکید کرد که میزبانی عمان از این گفت‌وگوها، ناشی از رویکرد حکیمانه آن در ترویج زبان گفت‌وگو و ایجاد پل‌های تفاهم بین کشورها و تمایل دائمی و مستمر آن به حمایت و تقویت امنیت و ثبات در منطقه است.
میخائیل الیانوف، نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین با انتشار پیامی در کانال تلگرامی خود به گفت‌وگوهای غیرمستقیم روز شنبه هیات‌های ایرانی و آمریکایی در عمان واکنش نشان داد. وی در پیام خود نوشت: «در پی نشست عمان، هم ایرانی‌ها و هم آمریکایی‌ها این مذاکرات را مثبت و سازنده خواندند. این دلگرم‌کننده است. طرفین توافق کردند که شنبه آینده نشست جدیدی برگزار کنند». همچنین وزارت امور خارجه بحرین با صدور بیانیه‌ای از دور اول مذاکرات بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا که به میزبانی کشور سلطان‌نشین عمان در مسقط برگزار شد، استقبال کرد. وزارت خارجه بحرین با قدردانی از تلاش‌های دیپلماتیک عمان و حمایت از ابتکاراتی که هدف آنها حل اختلافات و حل‌وفصل درگیری‌ها از طریق راه‌های صلح‌آمیز است، ابراز امیدواری کرد که مذاکرات بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا به تحکیم امنیت، ثبات و صلح در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کند. وزارت خارجه عراق هم با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که نتایج مثبت مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا به کاهش تنش و ایجاد اعتماد بین دو طرف کمک می‌کند و در خدمت منافع مردم منطقه و افزایش امنیت و صلح است. در بیانیه وزارت امور خارجه عراق آمده است که جمهوری عراق از آغاز گفت‌وگوهای ایران و آمریکا در کشور سلطان‌نشین عمان استقبال و از شاخص‌های مثبتی که از دور اول گفت‌وگو بین دو طرف حاصل شد، ابراز خرسندی می‌کند.
دولت قطر از مذاکرات انجام شده بین ایالات‌متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران در مسقط با میانجیگری عمان استقبال کرد. بر اساس بیانیه وزارت خارجه قطر، این کشور همچنین از روحیه مثبت حاکم و اظهارات دو طرف در رابطه با آن (این مذاکرات) همچنین نقش سازنده‌ای که سلطان‌نشین عمان در این زمینه ایفا کرده است، قدردانی کرد.
ریاض هم موضع مثبتی نسبت به خروجی این مذاکرات داشت. وزارت امور خارجه عربستان با اعلام استقبال ریاض از پادشاهی عمان که میزبان مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکاست بر حمایت عربستان از این تلاش‌ها و اتخاذ رویکرد گفت‌وگو به عنوان راهی برای پایان دادن به همه مناقشات منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید می‌کند.
وزارت خارجه کویت هم با صدور بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات به تقویت صلح، امنیت و ثبات در منطقه کمک کند. وزارت امور خارجه کویت در این بیانیه ضمن قدردانی از این اقدام مثبت بر حمایت و اعتقاد دولت کویت به مسیر گفت‌وگو و راه‌حل‌های دیپلماتیک برای حل‌وفصل مسائل و اختلافات در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید کرد.
از سوی دیگر عبدالله بن زاید، وزیر خارجه امارات با بدر بن حمد البوسعیدی، وزیر خارجه عمان درباره آخرین تحولات مذاکرات ایران و آمریکا گفت‌وگوی تلفنی کرد. بن زاید در این تماس تلفنی از تلاش‌های سازنده عمان برای میانجیگری و تقویت اعتماد و ثبات در منطقه قدردانی کرد. اگرچه اتحادیه اروپا به صورت علنی موضعی پس از برگزاری این نشست نداشت اما مقامات این بلوک سیاسی- اقتصادی به صورت واضح چند روز قبل از برگزاری این مذاکرات از آن استقبال کردند.
تماس مصر با تهران، مسقط و واشنگتن
در این راستا اگرچه وزارت خارجه مصر از این گفت‌وگوها استقبال کرد اما (یک‌شنبه) بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر طی تماس‌های تلفنی با بدر البوسعیدی وزیر خارجه عمان، سیدعباس عراقچی وزیر خارجه کشورمان و استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور خاورمیانه آخرین تحولات مربوط به گفت‌وگوهای اخیر میان ایران و آمریکا که شنبه در مسقط برگزار شد را مورد بررسی قرار داد.
تمیم خلاف، سخنگوی وزارت خارجه مصر با اعلام این خبر گفت که وزیر خارجه در این تماس‌ها ضمن دریافت گزارش‌هایی درباره روند مذاکرات بر موضع ثابت قاهره مبنی بر لزوم تقویت راه‌حل‌های سیاسی از طریق گفت‌وگو و مذاکره و ترویج ثبات منطقه‌ای تأکید کرده است. عبدالعاطی همچنین از نقش فعال و میانجی‌گرانه عمان در پیشبرد مذاکرات تقدیر کرده و از رویکرد مثبت دو طرف آمریکایی و ایرانی برای یافتن راه‌حل‌های سیاسی استقبال کرد. طبق گزارش خبرگزاری رسمی امارات(وام) وی گفت که اطمینان دارد، تلاش‌های عمان با موفقیت همراه خواهد بود و به نزدیک کردن دیدگاه‌های ایران و آمریکا کمک خواهد کرد و فضای مثبتی را برای اعتمادسازی و تقویت تلاش‌ها برای صلح و امنیت و ثبات جهانی ایجاد می‌کند.
دور بعدی مذاکرات در اروپا؟
آنچه در این میان حالا اهمیت پیدا می‌کند، دور دوم مذاکرات ایران و آمریکاست که شنبه هفته آینده (۱۹ آوریل برابر ۳۰ فروردین) برگزار خواهد شد. اینکه مذاکرات آتی قرار است در کدام کشور برگزار شود مشخص نیست اما در این راستا سی.ان.ان در گزارش خود که یک روز پس از برگزاری مذاکرات مسقط منتشر کرده به نقل از یک منبع مطلع مدعی شده که دور دوم این مذاکرات قرار است در یک کشور اروپایی برگزار شود.
از سوی دیگر این رسانه آمریکایی مدعی شده که دور نخست این مذاکرات در منزل بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان در مسقط، پایتخت این کشور برگزار شده است. به گزارش ایسنا، بنا بر گزارش شبکه سی.ان.ان، منزل وزیر امور خارجه در فاصله ۱۰ کیلومتری از فرودگاه مسقط قرار دارد و به عنوان یک محل جذاب برای مقامات ارشد دولتی از غرب و خاورمیانه دیده می‌شود. این منبع آگاه در ادامه توضیح داد که ورودی بزرگ خانه دارای اتاق‌های پذیرایی در هر طرف است. سمت راست یک اتاق پذیرایی به سبک غربی قرار دارد که ویتکاف و تیمش در طول مذاکرات غیرمستقیم در آنجا مستقر بودند. همچنین در سمت چپ اتاق پذیرایی به سبک شرقی است که عراقچی و تیم ایرانی در آن حضور داشتند. به گفته این منبع در مجموع ۱۳ نفر در این مذاکرات شرکت کردند که ۵ نفر آمریکایی، ۵ نفر ایرانی و ۳ نفر عمانی بودند و عمانی‌ها پیام‌هایی را به زبان انگلیسی بین دوطرف ردوبدل کردند.
