پیجرهای نفوذی

• حمله تروریستی الکترونیکی اسرائیل باعث انفجار هزاران پیجر نیروهای حزب‌الله لبنان و زخمی شدن حداقل سه هزار نفر شد

• منابع و رسانه‌های غربی مدعی شدند در پیجرهای منفجر شده در لبنان، مواد منفجره کار شده بود که اصالت آن مربوط با یک شرکت تایوانی-مجارستانی است

گروه بین‌الملل: عصر سه‌شنبه (۱۷ سپتامبر) منابع خبری در لبنان از انفجار چندین دستگاه پیجر در این کشور خبر دادند و پس از آن چندین ویدئو در فضای مجازی منتشر شد که مؤید همین موضوع بود. کمی بعد، مشخص شد که انفجار پیجرها به صورت متعدد رخ داد و در نهایت فراس الابیض، وزیر بهداشت لبنان از کشته شدن ۹ نفر و زخمی‌شدن حدود ۲۸۰۰ نفر در انفجار پیجرها در این کشور خبر داد. وی همچنین اعلام کرد که جراحت ۲۰۰ نفر از مجروحان شدید است و یک دختربچه هم در میان کشته‌ها وجود دارد. اما در آخرین به‌روزرسانی که از سوی وزارت بهداشت لبنان در این خصوص انجام شد، مشخص شد که تا عصر چهارشنبه ۱۲ تن کشته شده‌اند که از میان آنها ۲ تن کودک هستند. همچنین تعداد زخمی‌ها به ۳ هزار نفر رسیده و وزیر بهداشت لبنان اعلام کرده که تاکنون ۴۶۰ عمل جراحی برای مجروحان انجام شده که بیشتر آنها در ناحیه چشم بوده است. وی همچنین اذعان کرد که تاکنون ۲۰ پزشک و نیروی کادر درمان از عراق وارد فرودگاه بیروت شده‌اند و بیش از ۱۵ تُن نیز کمک‌های بشردوستانه از سوی عراق به لبنان ارسال شده است.‌
کمی بعد، حزب‌الله لبنان با صدور بیاینه‌ اول خود اعلام کرد: «حدود ساعت ۱۵:۳۰ بعدازظهر سه‌شنبه ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴ تعدادی از دستگاه‌های دریافت پیام موسوم به «پیجر» در دست تعدادی از نیروهای واحدها و موسسات مختلف حزب‌الله منفجر شدند که بر اثر آن تاکنون یک دختربچه و ۲ رزمنده شهید و تعداد زیادی زخمی شدند. ‏نهادهای ذی‌صلاح در حزب‌الله درحال حاضر درحال انجام تحقیقات گسترده امنیتی و علمی برای یافتن دلایل وقوع این انفجارهای همزمان هستند و بخش خدمات پزشکی و بهداشتی نیز در تعدادی از بیمارستان‌های مناطق مختلف لبنان مشغول مداوای مجروحان هستند». حزب‌الله لبنان در این بیانیه از مردم لبنان خواست «مراقب شایعات و اخبار نادرست و گمراه‌کننده برخی احزاب در خدمت به جنگ روانی به ‌نفع اسرائیل باشند به‌ویژه که این امر با سخنان ترسناک و تهدیدآمیز دشمن اسرائیل و آنچه آنها آن را تغییر وضعیت در شمال می‌خواند، همراه است». ‏همچنین حزب‌الله لبنان در بیانیه دوم خود اعلام کرد که «دشمن جنایتکار به خاطر جنایت روز سه‌شنبه خود در لبنان تاوان سختی خواهد داد».
وزارت خارجه لبنان هم ساعاتی بعد حمله سایبری اسرائیل که منجر به انفجار شمار زیادی از دستگاه‌های ارتباطی شد به‌‌ شدت محکوم کرد. از سوی دیگر نجیب میقاتی، نخست‌وزیر دولت موقت لبنان که در جریان جلسه کابینه از این حادثه مطلع شد از وزیر بهداشت خواست فوراً سرویس‌های وزارتخانه را برای پیگیری و درمان زخمی‌ها در آماده‌باش قرار دهد. میقاتی همچنین اسرائیل را عامل این اقدام دانست و پس از آن با سرویس‌های امنیتی لبنان جلسه‌ای را برای تحلیل وضعیت برگزار کرد.
در این راستا، شبکه المنار گزارش داد سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان پنج‌شنبه ساعت ۵ عصر به وقت بیروت (۱۷:۳۰ تهران) درباره آخرین رویدادها سخنرانی خواهد کرد. به‌ موازات این روند، وزارت خارجه لبنان در پی انفجار دستگاه‌های ارتباطی (پیجر) در این کشور اعلام کرد که به شورای امنیت سازمان ملل شکایت می‌کند. این وزارتخانه اعلام کرد، همزمان با تهدیدهای گسترده اسرائیل برای گسترش دامنه جنگ با لبنان، تشدید این رفتارها و اقدامات خطرناک و عامدانه است. از منظری دیگر باید متوجه بود، اقدامی که در لبنان انجام شد از سوی جامعه ملل مورد انتقاد و محکومیت قرار گرفت. در این خصوص هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه در تماس تلفنی با نخست‌وزیر دولت موقت لبنان ضمن ابراز همبستگی بر حمایت آنکارا از بیروت تاکید کرد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم اعلام کرد که «ما حمله بی‌سابقه به لبنان و شهروندان آن که نقض فاحش حاکمیت این کشور است و یک چالش جدی برای قوانین بین‌المللی با استفاده از سلاح‌های غیرمتعارف محسوب می‌شود را به‌ شدت محکوم می‌کنیم. سایمون هریس، نخست‌وزیر ایرلند هم در اظهارنظری، انفجارهای لبنان را یک تحول فوق‌العاده نگران‌کننده توصیف کرد و گفت:‌ «خاورمیانه باید شاهد تنش‌زدایی باشد، نه تشدید تنش». جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم ابراز کرد که «این وضعیت را به ‌شدت نگران‌کننده می‌دانم و فقط می‌توانم این حملات که امنیت و ثبات لبنان را به خطر می‌اندازد و خطر تشدید تنش در منطقه را افزایش می‌دهد، محکوم کنم». استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل هم این حملات را بسیار نگران‌کننده و ناقض صلح و امنیت پایدار در لبنان قلمداد کرد. علاوه بر این انگلیس، اتحادیه عرب و … هم این حملات را محکوم کردند.

ماجرا چه بود؟
آنچه درخصوص این عملیات سایبری باید مورد نظر قرار بگیرد این است که قاطبه رسانه‌ها و منابع غربی و عربی بر این عقیده هستند که پشت این اقدام و انفجار پیجرها، اسرائیل و سازمان‌های اطلاعاتی آن قرار دارند. رویترز به نقل از یک منبع بلند‌پایه امنیتی در لبنان و یک منبع دیگر در گزارشی آورده است که سرویس اطلاعاتی اسرائیل (موساد) ماه‌ها قبل از انفجارهای روز سه‌شنبه، مواد منفجره‌ای را داخل ۵ هزار پیجر خریداری شده توسط حزب‌الله، کار گذاشته بود. در گزارش رویترز آمده که «به گفته یک منبع امنیتی لبنانی که نامش فاش نشده، پیجرهایی که حزب‌الله، سفارش خرید آنها را داده بود توسط یک شرکت تایوانی به نام «گلد آپولو» تهیه و به لبنان ارسال شده است». این منبع امنیتی ارشد لبنانی اعلام کرده که پیجرهای مذکور از مدلAP924 است که مانند دستگاه‌های پیجر دیگر بوده که پیام‌های متنی را به صورت بی‌سیم دریافت و نمایش می‌دهد اما نمی‌تواند تماس تلفنی برقرار کند. این منبع ارشد لبنانی فاش کرد که این دستگاه‌ها «در مرحله تولید» توسط سرویس اطلاعاتی اسرائیل اصلاح شده‌اند و افزود: «موساد بردی را در دستگاه‌های حاوی ماده منفجره جاسازی کرد که رمزی دریافت می‌کند که کشف آن به هر وسیله‌ای حتی با استفاده از هر دستگاه یا اسکنر بسیار دشوار است».
برخی از رسانه‌ها هم اعلام کرده‌اند که نوع مواد مورد استفاده برای انفجار دستگاه‌های پیجر در لبنان، «پینتریت که به اختصار PETNگفته می‌شود، نوعی ماده منفجره بسیار قوی و بسیار حساس به حساب می‌آید و سه هزار پیجر با دریافت پیام رمزگذاری شده که منجر به فعال شدن مواد منفجره به طور همزمان شد، منفجر شدند. روزنامه نیویورک‌تایمز هم به نقل از دو منبع دیگر اعلام کرده که این مواد منفجره به وزن یک تا دو اونس در کنار باتری در هر پیجر جاسازی شده بود و یک سوئیچ هم تعبیه شده بود که می‌توانست از راه دور برای منفجر کردن مواد منفجره فعال شود.
کارشناسان مستقل امنیت سایبری که فیلم‌های این حملات را مطالعه کرده‌اند به این روزنامه آمریکایی گفته‌اند، واضح است که قدرت و سرعت انفجارها ناشی از نوعی مواد منفجره بوده است. در این خصوص میکو هیپونن، متخصص تحقیقات در شرکت نرم‌افزار WithSecure و مشاور جرائم سایبری یوروپل به نیویورک‌تایمز گفته است که «این پیجرها احتمالا به نحوی اصلاح شده‌اند تا این نوع انفجارها را ایجاد کنند و اندازه و قدرت انفجار نشان می‌دهد که فقط باتری نبوده است». این اطلاعات و آمار فنی درحالی منتشر شده که شرکت گلد آپولو اعلام کرده که پیجرها توسط شرکت BAC Consulting KFT مستقر در پایتخت مجارستان یعنی بوداپست ساخته شده‌اند. در این راستا، موضوع بسیار مهم این است که اساساً این حمله سایبری درحالی انجام شده که اسرائیل و دستگاه امنیتی آن، ایالات‌متحده به‌عنوان بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین حامی خود را در جریان قرار نداده است. وبگاه آکسیوس در گزارش خود نوشته است: «زمانی که آموس هوکشتاین، مشاور ارشد بایدن روز دوشنبه به اسرائیل آمد، نتانیاهو و یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل و دیگر مقامات ارشد ساعت‌ها درگیر رایزنی‌های امنیتی پیرامون موضوع احتمال به خطر افتادن این عملیات بودند اما وقتی آنها با هوکشتاین ملاقات کردند حتی به او اشاره‌ای در مورد آنچه در پشت صحنه می‌گذرد، نکردند و به ‌نوعی تمام عملیات را از او مخفی کردند». در گزارش آکسیوس همچنین آمده است که چند دقیقه قبل از شروع انفجار پیجرها در سراسر لبنان، وزیر جنگ اسرائیل با لوید آستین، وزیر دفاع ایالات‌متحده تماس گرفت و به او گفت که اسرائیل به زودی عملیاتی را در لبنان انجام خواهد داد اما از ارائه جزئیات دقیق خودداری کرد. یک مقام آمریکایی گفته است که اسرائیلی‌ها، جزئیات عملیات را به ایالات‌متحده نگفته‌اند اما افزود که تماس گالانت تلاشی برای جلوگیری از نگه داشتن آمریکا در تاریکی کامل بود.
این موضوع به خوبی نشان می‌دهد که نتانیاهو و تیمش در این خصوص نمی‌خواستند، مخالفتی از سوی واشنگتن را سر راه خود ببینند. اما نکته آخر این است که این حمله سایبری دقیقاً در زمانی انجام شد که همه گمان می‌کردند، ارتش اسرائیل به زودی قرار است مرزهای جنوبی لبنان و شمال اراضی اشغالی را مورد هدف قرار دهد اما به نظر می‌رسد که آنها تلاش کردند از طریق این حمله سایبری کار خود را پیش ببرند؛ چراکه در شرایط فعلی نتانیاهو سعی دارد، تنش را زنده نگه دارد و منتظر خروجی انتخابات ریاست‌جمهوری‌ آمریکا در ماه نوامبر باشد.