توسط : در ادامه واکنش‌ها به ساخت مسجد در پارک قیطریه و اصرار زاکانی و شورای شهر انقلابی به این اقدام، عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری گفته که «نامه‌ای که معاون میراث فرهنگی استان تهران به منطقه یک شهرداری دادند، ملاک مواضع وزارت میراث فرهنگی است». ضرغامی و زاکانی هر دو عضو هیات دولت هستند که دو نگاه متفاوت به ساخت مسجد در قیطریه دارند. ضرغامی می‌گوید؛ «با توجه به پیشینه‌ای که برای تپه قیطریه است، این پروژه باید با حضور کارشناس میراث فرهنگی جلو برود، من خودم قبلاً درباره ساخت مسجد در پارک در پست‌هایی که در صفحه اینستاگرام خود داشتم، نظر شخصی‌ام را مطرح کردم اما اینجا حق ندارم نظر شخصی خود را اعلام کنم». اشاره ضرغامی به اظهارنظرش درباره ساخت مسجد در جوار پارک دانشجو است. او در آن زمان گفته بود که «بنده یکی از مخالفان جدی ساخت آن مسجد در کنار تئاترشهر هستم و این مطلب را در سطوح بالا مطرح و در صفحات مجازی نوشتم». به اعتقاد وزیر میراث فرهنگی «تئاترشهر یک معماری زیبا و کاربردی دارد و حریم آنجا باید رعایت شود؛ ساختن مسجد آن هم مسجدی با آن کیفیت که شخصا معماری آن را نمی‌پسندم و در خور معماری جمهوری اسلامی نمی‌دانم، درست نیست اما به هر حال ساخته شده است». حالا با گذشت چند سال از ساخت مسجدی در جوار پارک دانشجو که نحوه اداره آن نیز حواشی گسترده‌ای داشت، بار دیگر با اصرار زاکانی و شورای شهر منتسب به او بناست، سازه‌ای روی تپه تاریخی قیطریه ساخته شود. «آلبومی از نقشه‌های معماری یک مسجد» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که گفته می‌شود، نقشه‌های مسجدی است که قرار است در «بوستان قیطریه» ساخته شود. مطابق با نقشه‌های مذکور، این مسجدی دو طبقه و سالن اجتماعات در زیرزمین‌ها به ظرفیت تقریبی ۴۰۰ نفر دارد که عمق گودبرداری حدود ۲۰ متر را ایجاب می‌کند. ارتفاع این مسجد از سطح زمین ۲۸ متر است که حدوداً هم‌ارتفاع با یک ساختمان ۷ طبقه خواهد بود. زیربنای این مسجد بیش از ۳۳۰۰ مترمربع است. اطلاعات مندرج در این آلبوم نشان می‌دهد این کار زیر نظر عبدالحمید نقره‌کار، استاد دانشگاه علم و صنعت که در محافل تخصصی و دانشگاهی به عنوان فردی با دیدگاه‌های رادیکال در حوزه معماری شناخته می‌شود، راهبری و تهیه شده است. همچنین تهیه ویرایش نخست این طرح در نیمه اول اردیبهشت ۱۴۰۲، یعنی حدود ۱۱ ماه پیش، بدون اطلاع افکار عمومی در جریان بوده است.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز در ادامه لحن عجیب خود در مقابل مخالفان ساخت مسجد در پارک قیطریه گفته که این منطقه را به عنوان جایی که نیازهای مردم را تامین کند، مدنظر قرار دادیم و یکی از نیازهای مردم هم مسجد است. او بدون ارائه مستنداتی تاکید کرده که «در این مورد خاص هم نه درختی قطع می‌شود و نه اتفاقی می‌افتد، یک ساختمان قدیمی است که قرار است به مسجد تبدیل شود. به اقتضای نیازهای پارک هم سایر ظرفیت‌ها هم دیده شده است».
شهردار تهران، جوسازی‌های روزهای گذشته در برخی رسانه‌ها و فضای مجازی را هیاهو بر سر هیچ دانست و درباره شایعه وجود آثار باستانی در این منطقه و احتمال وجود گنج در زمین پارک گفت: آنچه در این زمینه بیان می‌شود، باعث تعجب است.
زاکانی به اهداف اقتصادی با ساخت این مسجد نیز اشاره کرده و گفته که فقط موضوع مسجد مطرح نیست بلکه امکاناتی در موضوعات مختلف مثل مجموعه‌های آموزشی یا خدماتی در این پارک و دیگر پارک‌های فرامنطقه‌ای تهران که شرایط این کار در آنها وجود دارد، ساخته خواهد شد.
اما در ویدئویی که خبرگزاری ایلنا منتشر کرده، روایت می‌شود که بر خلاف صحبت‌های شهردار تهران در مکانی که برای ساخت مسجد در پارک قیطریه در نظر گرفته شده حدود ۴۰ درخت تنومند و ۶۰ نهال به فاصله یک متر وجود دارد. همزمان ارگان رسانه‌ای شهرداری تهران با انتشار یک ویدئو کوتاه ادعای قطع نشدن درختان را تکرار و تاکید کرد: کارشناس میراثی هم در این پروژه حضور خواهد داشت؛ اما مخالفت‌ها با ساخت این مسجد، تسویه حساب سیاسی با زاکانی است!
این ادعا درحالی مطرح شده که قبل از کارشناسان محیط زیست، کنشگران شهری و حتی برخی اعضای شورای شهر، این اهالی محله قیطریه بودند که در مخالفت با این پروژه، نصب حصار کارگاهی در این پارک را گزارش کرده و صدای مخالفت با هر نوع ساخت‌وساز در پارک را بلند کردند.
شورای شهرداری زاکانی
همزمان به‌جز ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران که در یک تذکر و یک پست در شبکه اجتماعی ایکس با ساخت مسجد در این پارک مخالفت کرده اما مابقی اعضای شورای شهر تهران با انتساب ساخت آن به انقلاب و دین سعی در منحرف کردن نگاه افکار عمومی از تخریب یک تپه تاریخی و قطع درختان دارند.
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران که سابقه همراهی با برخی از طرح‌های سوال‌برانگیز را طی دوره‌های مختلف حضورش در شورای شهر دارد با دفاع از ساخت مسجد در این بوستان با بیان اینکه «نباید تحت تاثیر جو روانی قرار بگیریم» در جلسه روز ۱۴ فروردین شورای شهر تهران گفت که «مصوبه شورا درخصوص ساخت مساجد روز سه‌شنبه، اول دی سال ۱۳۸۳ تصویب شده است». چمران یادآور شد که پایتخت تهران «مسجد کم دارد و باید ۴۰۰ مسجد در تهران ساخته شود».
رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران نیز دیگر سخنران این جلسه و حامی احداث مسجد در بوستان قیطریه بود.
محمد آقامیری با بیان اینکه «نباید درخصوص ساخت خانه خدا مانع کار خیر نشویم»، اضافه کرد: «هر کسی با یک کلمه نیز مانع این اقدام خیر شود، مکافات آن را در دنیا و آخرت خواهد دید». او با ادعای اینکه «نزدیک‌ترین مسجد ۴۵۰ متر با این بوستان فاصله دارد»، تصریح کرد که «در زمانی که خانه‌ها ویلایی بود به فاصله هر ۲۰۰ متر مسجد ساخته می‌شد». به گفته آقامیری بوستان قیطریه «۱۲۲ هزار مترمربع فضا دارد و از این میزان تنها ۸۰۰ متر معادل حدود یک درصد فضای بوستان به ساخت مسجد اختصاص می‌یابد».
تقصیر «دشمن» است
سخنگوی شورای شهر تهران هم با یادآوری اینکه در دوره‌های پیشین این شورا نیز مساجدی در بوستان‌ها ساخته شده‌اند، گفت که «دشمنان می‌خواهند دوقطبی ایجاد کنند».
علیرضا نادعلی بار دیگر «دشمنان» را باعث ایجاد موج اعتراض‌ها به ساخت مسجد در بوستان قیطریه دانست و بدون ارائه دلیل و مدرکی در اثبات ادعای خود ادامه داد: «دشمنان می‌خواهند با استفاده از عده‌ای قشر خاکستری که مخالف مسجد هستند و عده‌ای تحت عنوان دوستداران محیط زیست دوقطبی ایجاد کنند و سیاه و سفید را برعکس نشان دهند».
به گفته او این مسجد قرار است در شمالی‌ترین نقطه پارک احداث شود.
اظهارات سخنگوی شورای ششم شهر تهران نسان می‌دهد از زمان تصدی ساختمان بهشت توسط غلامحسین کرباسچی تاکنون ۱۴ شهردار و سرپرست شهرداری در پایتخت به این درخواست غیرمتعارف و شائبه‌دار برای ساخت مسجد در پارک قیطریه تن نداده بودند و در نهایت این علیرضا زاکانی، شهردار منتخب شورا ششم است که تصمیم گرفته، کاربری بخشی از پهنه سبز منطقه یک را به نفع ساخت‌وساز تغییر بدهد.
«درخت کافی نیست؛ مسجد لازم است»
همچنین دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد تهران روز سه‌شنبه ۱۴ فروردین ماه، مساجد را ازجمله امکان فرهنگی دانست و با بیان اینکه «درخت و فضای سبز به تنهایی برای بوستان‌ها کفایت نمی‌کند»، تاکید کرد: «همه پارک‌ها و بوستان‌ها به مکمل‌هایی مانند فضاهای فرهنگی نیاز دارند».
مجید غفوری که با خبرگزاری مهر سخن می‌گفت، افزود: «مسجد دارای کتابخانه، فضای فرهنگی و سرویس بهداشتی است که همه اینها برای شهروندان بسیار حائز اهمیت است».
او با تکذیب قطع یا جابه‌جایی درختان برای احداث مسجد در بوستان قیطریه اضافه کرد: «البته قضیه نهال متفاوت است چراکه نهال‌ها ۲ تا ۳ سال سن دارند و قابلیت جابه‌جایی برای آنها وجود دارد». به گفته غفوری، «هیچ پاساژ و مجتمع تجاری در کنار این مسجد» احداث نمی‌شود و «حتی یک سانتی‌متر‌مربع از این پارک تبدیل به مال و پاساژ نخواهد شد».
دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد تهران وعده داد که این مسجد توسط «بهترین معماران و با بهترین متریال» احداث خواهد شد به طوری که «طی سال‌های آینده تبدیل به یک میراث فرهنگی شود».
این مقام مسئول درحالی از احداث مسجد به عنوان یک مکان فرهنگی در بوستان حمایت کرده که نگارخانه فرهنگسرای ملل (امیرکبیر) به عنوان یک مکان فرهنگی قدیمی و شناخته شده در همین بوستان قرار دارد.
ماجرای قیطریه
ساخت مسجد در پارک قیطریه ازجمله خبرهای جنجالی نوروز ۱۴۰۳ بود. جایی که شهرداری تهران و مالک از فرصت تعطیلات نوروز استفاده کرده تا بتوانند بخش زیادی از عملیات ساخت را جلو ببرند. همان نگرانی که اهالی محل پیش از تعطیلات داشتند و ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران نیز به آن اشاره کرده و تذکر داده بود. او ضمن مخالفت با ساخت مسجد در پارک قیطریه تاکید کرد: «حداقل ۱۵ درخت ارزشمند قدیمی با قطر چند ده سانتی‌متری در محوطه حصارکشی شده، وجود دارد که امکان جابه‌جایی آنها حتی در فصل مناسب هم وجود ندارد؛ علاوه بر آن از ده‌ها اصله درخت و گونه‌های گیاهی نیز باید محافظت شود». او روز چهارشنبه ۸ فروردین در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که ساخت مسجد در بخشی از بوستان قیطریه نه تنها «تعظیم شعائر اسلامی نیست بلکه موجب بدبینی بخش وسیعی از شهروندان خواهد شد، تا کی قرار است خودزنی کنیم؟»
نگرانی‌ها در این زمینه از چند هفته پیش آغاز شد، زمانی که انتشار تعدادی عکس که نشان می‌داد، قسمتی از این پارک حصارکشی شده است. پس از آن کارزاری برای حفظ این بوستان و جلوگیری از ساخت مسجد در آن به راه افتاد و برخی فعالان محیط زیست، معماران شهری و اعضای شورای شهر نیز گرایش به ساخت مسجد در گوشه‌گوشه شهر تهران ازجمله در پارک قیطریه و حتی به شرط قطع درخت را نشانه «کج‌سلیقگی» دانستند.
در متن این تومار اعتراضی که خطاب به رئیس قوه قضائیه، رئیس‌جمهور و رئیس دیوان عدالت اداری نوشته شده و حالا به ۷۷ هزار امضا رسیده، آمده که «تهران شهری پرجمعیت و با تراکم بالا می‌باشد و دچار کمبود بوستان و فضایی سبز است؛ لذا در سال‌های اخیر شهرداری نه تنها عمل موثری در این راستا نکرده بلکه به طور گسترده اقدام به قلع و قمع درختان در نقاط مختلف تهران ازجمله بوستان زعفرانیه، باغ گیاه‌شناسی ملی، پارک چیتگر، کاخ سعدآباد و هم‌اکنون نیز قصد تخریب پارک تاریخی قیطریه با وجود درختان کهنسال را دارد».
همچنین ازجمله دیگر اعتراض‌ها، جمعی از اهالی این منطقه روز سیزدهم فروردین در این پارک دست به تجمع زدند که البته از سوی مسئولان مربوط به آن توجهی نشد. این همه درحالی است که بسیاری از کاربران در فضای مجازی می‌نویسند که مقامات مسئول درحالی بر احداث این مسجد اصرار می‌ورزند که شمار اندک نمازگزاران و حاضران در مساجد در سراسر کشور را نادیده می‌گیرند. وحید اشتری، فعال رسانه‌ای نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «همینجوری مساجد خالی‌اند، در محله‌ای که اینجوری مسجد می‌سازید، نمازگزار از کجا می‌خواهید بیاورید؟»
محمد توسلی، اولین شهردار تهران بعد از انقلاب و دبیرکل نهضت آزادی از اصرار شهرداری تهران در ساخت مسجد در پارک قیطریه انتقاد و اضافه کرد: «در کجای مقررات شهرداری آمده است که باید برای مسجد برنامه‌ریزی کنند؟ این کار‌ها عبور از وظایف راهبردی شهرداری است. وظایف شهرداری تهران پاسخ به نیازهایی است که زیست سلامت شهروندان را در ابعاد مختلف تامین می‌کند».
توسلی در ادامه گفت: زمین پارک قیطریه متعلق به خانمی بود که آن را در اوایل روی کار آمدن جمهوری اسلامی برای ساخت پارک عمومی در اختیار شهرداری تهران گذاشت.
براساس گزارش‌ها، ساخت مسجد در پارک قیطریه با سرمایه به ارث گذشته شده از سوی محمود محتشمی‌پور، پدر فخرالسادات محتشمی‌پور، فعال سیاسی و پدر همسر مصطفی تاج‌زاده انجام خواهد گرفت.
فخرالسادات محتشمی‌پور به عنوان یکی از وراث پدرش روز ۱۲ فروردین با انتشار متنی، ساخت مسجد در پارک قیطریه را «مخل مصالح و منافع عمومی»، «کاری خلاف» و «نمونه بی‌اخلاقی‌های مدیران اقتدارگرا» توصیف کرد.
