نکاتی درباره سانحه بالگرد رئیسجمهور و هیات همراه ایشان
سیدحسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران
به عنوان کسی که تجربهای دوساله در دفتر رئیسجمهوری داشتم و دفتر مرحوم آیتالله هاشمیرفسنجانی را مدیریت میکردم، لازم میبینم تا نکاتی را درباره حادثهای که برای هلیکوپتر رئیسجمهور و هیات همراه ایشان پیش آمده است، بیان کنم.
نکته اول این است که وقتی یک اسکادران هلیکوپتری حامل مقام ریاستجمهور و مقامات دیگر از زمین بلند میشود، این اسکادران دارای یک فرمانده به عنوان خلبان- فرمانده است که اینها وقتی با چند هلیکوپتر حرکت میکنند، مسیرشان هماهنگ است. بنابراین زمانی که تنها یکی از این هلیکوپترها مسیرش را عوض میکند، غیرقابل توجیه است. اما متاسفانه این اتفاق در مسیر هلیکوپتر آقای رئیسی و دو هلیکوپتر همراه اتفاق افتاد که موضوعی غیرقابل درک است.
دومین نکته این است که اصولاً درست است که هلیکوپتر در بعضی مواقع میتواند مستقیم مسیری را در پیش بگیرد،اما زمانی که شخصیتهای تراز اول کشور مانند رئیسجمهور در آن هستند، مسیر باید طوری تعریف شود که اصطلاحاً حرکتشان متکی به جاده باشد. چراکه اگر در هر لحظه حادثهای پیش بیاید باید با فاصله یک تا دو کیلومتر به جاده اصلی، امکان دسترسی به اورژانس وجود داشته باشد؛ لذا هلیکوپتر حامل رؤسایجمهور و همراهان نمیتواند و نباید با فاصله بسیار کم از کوه و بدون اتکا به جادههای اصلی حرکت کند. این نکتهای است که تصمیم خلبان هلیکوپتر مربوطه را عجیب مینمایاند و مسئولان حفاظت رئیسجمهور که البته یکی از آنها نیز به شهادت رسیده است باید پاسخگو باشند که به چه منطق و جرأتی برای سرعت عمل بیشتر و کوتاهتر کردن مسیر، بدون توجه و اتکای به جاده و از ارتفاعات خیلی بلند ایشان را عبور دادهاند.
سومین نکته نیز در مورد آبوهواست که در شرایط آبوهوایی نامناسب، خلبان این حق را ندارد که هلیکوپتر رئیسجمهور و همراهانش را به حرکت دربیاورد که اینگونه در خطر قرار بگیرند.
نکته چهارم امنیتی است. اینکه باید بدانند؛ مقامات ارشد وقتی به نقطه صفر مرزی میروند و با کشور همسایه جلسه میگذارند و پروژه افتتاح میکنند، در مسیر رفتوبرگشت به هیچ عنوان نباید به این سادگی و در معرض عموم حرکت کنند. به عنوان مثال، برای امنیت بیشتر از محل افتتاح سد تا چندین کیلومتر باید رئیسجمهور را با اتومبیل ببرند و پس از آن سوار بر هلیکوپتر کنند، یا اینکه اگر هم میخواهند آنان را ابتدا سوار بر هلیکوپتر کنند باید چند کیلومتر آن طرفتر رئیسجمهور و هیات همراه را پیاده کنند و مجدداً با اتومبیل حرکت کنند. قطعاً نباید در نقطه صفر مرزی، مسیر حرکت رئیسجمهور اینقدر واضح و آشکار باشد.
پس ضمن پذیرش اینکه این اتفاق تنها یک حادثه بوده اما بیتردید نکات مهمی در این باب رعایت نشده که باید از آن برای آینده درس گرفت.