بودجه سال آینده صداوسیما نسبت به امسال ۵۸ درصد افزایش یافته، درحالی که رشد بودجه سایر دستگاهها در سال آینده حدود ۱۲ درصد است. این درحالی است که پیشنهاد اولیه دولت ۱۸ هزار میلیارد تومان بود که کمیسیون تلفیق آن را به ۲۴ هزار میلیارد تومان رساند. بودجه صداوسیما در سال ۱۴۰۲ هشت هزار میلیارد تومان بود.
براساس مصوبه کمسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ دولت مکلف است در سال پیشرو بودجه صداوسیما را از ۱۸ هزار میلیارد تومان به ۲۴ هزار میلیارد تومان برساند. بر این اساس، کمیسیون تلفیق از دولت خواسته بودجه پیشنهادی سال آینده صداوسیما را علاوه بر رشد لایحه در مرحله دوم نیز ۳۳ درصد افزایش دهد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه امروز شنبه هفتم بهمن ۱۴۰۲ و در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ در بخش هزینهای با تصویب جزء ۲ بند الحاقی ۱ تبصره ۱۳ این لایحه به شرح زیر موافقت کردند. دولت مکلف است:
اعتبارات سازمان صداوسیما جمهوری اسلامی ایران را معادل ۲۴۰ هزار میلیارد ( ۲۴.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال در جداول بخش دوم بودجه ارائه نماید. سازمان برنامه و بودجه مکلف است با همکاری دستگاههای مذکور اعتبار افزوده شده مازاد بر رشد سنواتی را براساس برنامه هفتم پیشرفت و سایر اسناد بالادستی به تفکیک برنامه، اعتبار مورد نیاز و شاخصهای خروجی محور ارزیابی، نتایج اجرای برنامههای مذکور به همراه بودجه تفصیلی به مجلس شورای اسلامی ارائه نماید. استفاده از اعتبارات افزوده شده صرفاً در قالب برنامههای مذکور مجاز بوده و دستگاههای مجری برنامههای موضوع این بند مکلفاند هر ۳ ماه یک بار گزارش عملکردی خود را به کمیسیونهای تخصصی و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی ارائه نمایند».
داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی بخش هزینهای تبصره ۱۳ لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ بیان کرد: «در تبصره ۱۳ لایحه چند حکم هزینهای آمده است که بار مالی دولت را بالا برده است. اولاً در مورد تسهیلات است که دولت مکلف شده مابهالتفاوت سود را تا چهار درصد بپردازد؛ این حکم مربوط به یارانه تسهیلات بالغ بر ۱۴ هزار میلیارد بار مالی را بالا برده است».
وی ادامه داد: «از سوی دیگر، بودجه قوه قضائیه و صداوسیما افزایش داشته است؛ رشد بودجه قوه قضائیه و رشد بودجه صداوسیما نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود ۵۸ درصد است. درحالی که برای سایر دستگاهها رشد بودجه ۱۲ درصد پیشبینی شده است. این افزایش بودجه صداوسیما و قوه قضائیه روی هم ۳۷ هزار میلیارد تومان بار مالی به دولت تحمیل کرده است».
رئیس سازمان برنامه و بودجه در ادامه تصریح کرد: «اصلاحات و تغییراتی که در تبصره ۱۳ نسبت به لایحهای که دولت ارائه کرده است انجام شده، بالغ بر ۵۰ هزار میلیارد تومان بار مالی به دولت تحمیل کرده است. ما از نمایندگان تقاضا داریم هرگونه تغییری که در هزینهها ایجاد میکند در بخش منابع نیز بار مالی آن را برای ما پیشبینی کنند. اینگونه الحاقات به لایحه برخلاف اصل ۷۵ است».
رئیس سازمان برنامه و بودجه درحالی از فشار مالی بر دولت سخن میگوید که معلوم نیست، نمایندگان مجلس با چه توجیهی به افزایش بودجه ۵۸ درصدی سازمان صداوسیما رای دادهاند.
آنها انگار فراموش کردهاند که سال گذشته در همین روزها جنجالی بر سر تولید دو سریال فاخر «موسی» و «سلمان فارسی» در گرفت که مدیران صداوسیما از نداشتن بودجه برای تولید این سریالها سخن میگفتند و در نهایت در بهار امسال رئیس این سازمان به طور رسمی اعلام کرد که بودجهای جداگانهای از سوی مجلس برای تولید این دو سریال در نظر گرفته شده است. انگار هر چقدر مدیران یک سازمان پافشاری بیشتری بر دریافت بودجه داشته باشند و واسفای بیشتری سر دهند بیشتر مورد توجه مجلسیان قرار میگیرند و نمایندگان افزایش بودجه بیشتری را برای آنها لحاظ میکنند.
با اینکه این بودجه هنوز در صحن علنی مورد تصویب قرار نگرفته و احتمال اینکه این میزان افزایش مورد تایید اکثر نمایندگان هم قرار نگیرد، وجود دارد اما کاش اعضای کمیسیون تلفیق دلایل خود را برای این افزایش ۵۸ درصدی آن هم در شرایط فعلی کشور که با تورم نزدیک به ۵۰ درصد و تهدیدات نظامی روبهرو است، اعلام میکردند تا پیش از اینکه نمایندگان مجلس از دلایل این افزایش باخبر شوند، مردم کمی قانع شوند که رسانهای که درحال حاضر کمترین میزان بیننده را در میان تمامی رسانههای در دسترس در اختیار دارد و نمیتواند حتی تماشاگر وفادار خود را به هم به طور کامل راضی نگه دارد، چرا باید از مزایای افزایش بودجه برخوردار شود.
رسانهای که در طول این دو سال تمامی چهرههای محبوب خود را کنار گذاشته و برنامههای پربیننده خود را هم از آنتن حذف کرده است چرا باید در شرایطی که مردم برای خرید اقلام اولیه زندگی نظیر شیر و لبنیات و گوشت در مضیقه هستند از افزایش بیش از ۵۰ درصدی بودجه خود بهرهمند شود. اصلاً این بودجه قرار است به چه کار آید؟ صرف تولید چه برنامههایی شود؟ چقدر قرار است برنامههایی مانند «سیدخندان»، «بگو بخند»، «خودمونی» و… تولید شود که تعداد بینندگان آن به نیمی از برنامههایی مانند «عصر جدید»، «خندوانه» و… نمیرسد. این برنامهها که مدیران تلویزیون درحال حاضر به آنها میبالند و اتفاقاً خود بیش از هر فرد دیگری به خوبی در جریان تعداد تماشاگران آن هستند حتی نتوانستند برای تماشاگران وفادار تلویزیون هم جذابیت داشته باشند، چه برسد به اینکه تماشاگر تازه هم به این رسانه اضافه کنند.
در واقع برای تولید چنین برنامههایی همین بودجه فعلی صداوسیما هم کافی است. چراکه بودجه باید صرف تولید برنامههایی شود که مخاطب را پای تلویزیون بنشاند. آن هم مخاطبی که مسلماً از طبقات پایین جامعه است و تفریح دیگری جز بالا و پایین کردن کانالهای تلویزیون ندارد. تفریح او در باشگاهها، رستورانهای لوکس، استخر، شهربازیها و مالهای تجاری تعریف نمیشود. افراد این طبقه پس از دو یا سه شیفت کاری مقابل صفحه تلویزیون مینشینند تا ساعتی را با برنامههای آن سپری کنند. در سالهایی نهچندان دور برنامهای مانند «خندوانه» با «جنابخاناش» و «عصر جدید» یا «دورهمی» ساعتی آنها را از سختیها و تلخیهای زندگی دور میکرد و آنها دلشان به تماشای همین برنامهها خوش بود که به همت مدیران تلویزیون این برنامهها هم از آنتن برچیده شدند و «سیدخندان» و «بگو و بخند» جای آنها را گرفتند که مدیران تلویزیون به خوبی از میزان بینندهای این برنامههای تولیدی خودشان آگاهی دارند.
حالا خبر تخصیص بودجه ۲۴ هزار میلیاردی که به معنی افزایش ۵۸ درصدی بودجه صداوسیماست به گوش همین تماشاگری که روزگاری خستگی خود را با تماشای تلویزیون به در میکرد، میرسد و او که حتی نمیتواند تعداد صفرهای این بودجه را در مخیله خود تصور کند به این فکر فرو میرود که در نبود برنامههای محبوبش که او را سرگرم میکردند، صداوسیما چرا باید از چنین بودجهای برخوردار شود که تماشای یک ساعت از برنامههایش هم نمیتواند او و خانوادهاش را از مشکلات و مصائبی که او را دوره کردند، جدا کند و ساعت فراغتش را لذتبخش کند.
این سوالات مهم و بزرگی است که در فکر میلیونها نفر از اقشار مختلف جامعه به وجود میآید بدون اینکه پاسخ روشنی به آنها داده شده یا اینکه محل هزینه آن برای آنها مشخص شود و همینهاست که باعث تناقضهای بسیار و تعارضهایی میشود که نارضایتی عمومی را در پی خواهد داشت.