محرومیت به دلیل حمایت از مسکو
کمتر از یک ماه پیش مجارستان ریاست دورهای شورای اتحادیه اروپا را به مدت ۶ ماه به عهده گرفت. ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان و الکساندر دی کرو همتای بلژیکی وی در اولین روز از ماه جولای در آئین تحویل ریاست شورای اتحادیه اروپا که در بروکسل برگزار شد، حضور پیدا کردند و بدینترتیب مجارستان ریاست دورهای شورای اتحادیه اروپا را از بلژیک تحویل گرفت. در آن زمان اوربان پس از آنکه ریاست دورهای شورای اتحادیه اروپا به مجارستان رسید، در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «همه خوشحال هستند که نوبت ما رسیده تا بار دیگر اروپا را بزرگ کنیم». این موضع اوربان زمانی اتخاذ شد که او چندی قبل هم در انتخابات سراسری اروپا توانست قدرت سیاسی خود در این کشور را تقویت کند؛ چراکه براساس آخرین آمارهای منتشر شده از انتخابات پارلمان اروپا، عمده احزاب راستگرای حاضر در قاره سبز توانستند به هر ترتیب قدرت خود را تحکیم ببخشند که در مجارستان همانند فرانسه، آلمان و حتی هلند و اتریش هم چنین اتفاقی رخ داد که در نهایت به نفع نخستوزیر راستگرای این کشور تمام شد.
آنچه در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اساساً ویکتور اوربان یک شخصیت راستگرایی است که بهنوعی از ترامپ و مکتب فکری او تبعیت میکند. زمانی که دونالد ترامپ در کاخ سفید ساکن بود، اوربان به راحتی در اتحادیه اروپا یکهتازی میکرد و هر بار هم موضع راستگرایی خود را در موافقت با دستورالعمل سیاسی ترامپ پیش میکشید. ترامپ در زمانه خود بهنوعی اوربان را یک متحد کلیدی برای خود میدانست؛ چراکه موقعیت جغرافیایی مجارستان در اتحادیه اروپا بهگونهای است که به راحتی میتواند یک شکاف دقیق را از حیث سیاسی به کشورهای اروپای مرکزی و غربی تحمیل کند و از سویی بوداپست به دلیل عضویت در ناتو یکی از کشورهایی به شمار میرود که به راحتی میتواند در هرگونه تصمیمگیری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی دخالت کرده و خلل ایجاد کند.
ترامپ از این امکانهایی که مجارستان تحت هدایت اوربان داشت به نفع خود استفاده کرد و به نوعی «آزار سیاسی اتحادیه اروپا» را راهبری کرد. در این راستا بعد از به روی کار آمدن جو بایدن در کاخ سفید و به راه افتادن جنگ اوکراین، شاهد آن بودیم که مجارستان و شخص اوربان با همان مواضع راستگرایی خود به سمتوسویی رفتند که به صورت مشهود به نفع ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه بود. واقعیت غیرقابل کتمان این است که ویکتور اوربان به صورت کاملاً مشهود به پوتین و روسیه گرایش و کشش سیاسی دارد و در این راستا کوشیده تا بتواند مسکو را در غیاب ترامپ از خود راضی نگه دارد و در نهایت فضایی را خلق کند تا بتواند از این روند به نفع خود منافعی را کسب کند. به عنوان مثال مجارستان دقیقاً یک ماه پیش با طرح اتحادیه اروپا مبنی بر خرید سلاح برای اوکراین با سود حاصل از داراییهای مسدود شده روسیه مخالفت کرد و این روند را تا وتوی طرح مذکور پیش برد. این اقدام بوداپست باعث شد تا بحث پرداخت ۵۰ میلیارد دلار توسط کشورهای اروپایی به اوکراین که قرار است تا پایان سال جاری میلادی اجرایی شود با خلل روبهرو شود اما در نهایت اعضای اتحادیه اروپا موافقت کردند که ۴/۱ میلیارد یورو (۵/۱ میلیارد دلار) از سود حاصل از داراییهای مسدود شده روسیه برای ارائه کمکهای تسلیحاتی و … به اوکراین استفاده کنند؛ چراکه به گفته جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مجارستان در این تصمیمگیری مشارکت نداشته و نیازی نیست در اجرای این طرح هم مشارکت کند.
برخورد مستقیم با بوداپست
با نگاهی به این روند باید متوجه شد که اساساً مجارستان تحت فرمان ویکتور اوربان حداقل در پرونده اوکراین بنا ندارد که براساس خط و خطوط بروکسل پیش برود و در این راستا به دنبال آن است تا بتواند منافع مسکو را در این بلوک سیاسی- اقتصادی تامین کند. بر همین اساس اولین شخصی که از ریاست دورهای شورای اروپا توسط مجارستان خوشحال شد بدونشک، ولادیمیر پوتین و در کل کرملین بود. اوربان در طول حدود یک ماه گذشته به نوعی سعی کرد تا بتواند هر آنچه در چنته دارد را به نفع شرق، یعنی روسیه و چین در قضیه اوکراین رو کند. او پس از آنکه کشورش ریاست دورهای شورای اروپا را تحویل گرفت در ابتدای امر به روسیه و چین سفر کرد تا بتواند درخصوص پرونده اوکراین یک مانور تبلیغاتی- سیاسی را از خود بروز و ظهور دهد؛ تا جایی که اوربان در مسکو و پکن دائم بر این محور متمرکز شد که باید او را به عنوان ارائهدهنده یک طرح صلح و آتشبس جدید خطاب کنند که البته در این راستا اعضای اتحادیه اروپا هم ساکت ننشستند و اعتراضهایی علیه او مطرح کردند.
اقدام دیگری که اوربان در طول این چند هفته در دستور کار قرار داد، تلاش برای ایجاد یک ائتلاف مستحکم ناسیونالیستی با جمهوری چک و اتریش بود. او که یک روز پیش از آغاز ریاست دورهای کشورش بر شورای اتحادیه اروپا به وین سفر کرده بود، ایجاد ائتلافی تحت عنوان «میهنپرستان برای اروپا» متشکل از حزب خود (فیدز)، «حزب آزادی» اتریش همچنین حزب «آنو» به ریاست اندری بابیس، نخستوزیر سابق چک را مطرح و ابراز امیدواری کرد که شرکای دیگر از سراسر اروپا را جذب این ائتلاف کند تا به بزرگترین جریان راستگرای پارلمان اروپا تبدیل شوند. این اقدام اوربان را اگر کنار ضدیت وی با ناتو قرار دهیم به خوبی میبینیم که او باز هم به عنوان یک مهره شطرنج درحال حرکت براساس منافع مسکو است. اوربان بارها در حمایت قاطع از روسیه به این نکته اشاره کرده که ناتو در تلاش برای خاموش کردن آتش با استفاده از آتش است! جمیع این موارد و تحرکات اوربان از نظر سایر کشورهای اروپایی نوعی از ایجاد خلل در اتحادیه اروپا به حساب میآید و در این راستا آنها معتقدند که وی در مدت ۶ ماهی که قرار است ریاست دورهای شورای اروپا را به عهده بگیرد، دقیقاً سعی میکند تا به هر ترتیب که شده، انسجام اروپایی و حتی هویت اروپایی را مورد هدف قرار دهد که در صدر این پروژه جنگ اوکراین قرار دارد.
به همین دلیل حالا اروپاییها سعی کردند تا در همین ابتدای کار، شمشیر را برای اوربان و مجارستان از رو ببندند. بر این اساس جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا (چهارشنبه) اعلام کرد به دلیل مواضع نخستوزیر مجارستان در قبال جنگ اوکراین، این کشور اجازه میزبانی نشست آتی وزیران خارجه و دفاع اتحادیه اروپا را نخواهد داشت؛ چراکه از مجموع ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا ۲۵ کشور با مواضع اوربان درخصوص جنگ اوکراین مخالف هستند و اسلواکی تنها کشور اروپایی بوده که از اوربان حمایت کرده است. این نشستهای غیررسمی هر ۶ ماه یک بار برگزار میشود و وزیران اروپایی به بررسی مسائل بینالمللی و تاثیر آن بر امنیت و اقتصاد اتحادیه میپردازند. براساس آنچه منابع اروپایی اعلام کردند، این تصمیم کشورهای قاره سبز در واقع نوعی واکنش به سفرهای اوربان به چین و روسیه قلمداد میشود که وی از آنها به عنوان «ماموریت صلح» نام برده است. رهبران اتحادیه اروپا اعلام کردند که در جریان این سفرها قرار نداشتند و اقدامات و دیدارهای اوربان بدون هماهنگی با آنها انجام شده و او اساساً ماموریتی برای برقراری صلح میان روسیه و اوکراین نداشته است. حال باید دید که این مجازات اروپا علیه مجارستان میتواند، تغییر محسوسی در رفتار اوربان که ۱۴ سال است قدرت را در بوداپست در دست دارد، شود یا خیر!