“سیدعباس عراقچی”، وزیر امور خارجه ایران میگوید در تلاش است دور جدیدی از مذاکرات هستهای را با توجه به مجوزی که دارد، آغاز کند. به گفته او به تازگی پیغامهایی بین ایران و غرب ردوبدل شده است
گروه بینالملل: «دیپلماتها هیچ وقت بدون مجوز حرکت نمیکنند». این عبارت کوتاه بخشی از گفتوگوی سیدعباس عراقچی با برنامه میدان مشق است که حالا مورد توجه بسیاری از خبرنگاران و تحلیلگران در داخل و خارج کشور قرار گرفته است. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در این گفتوگو اظهار میکند که «ما اختلافاتی با آمریکاییها داریم که برخی از آن کاملاً مبنایی است که در مورد آنها امکان رفع تخاصم واقعاً وجود ندارد. ما مخالف سیاستهای سلطهگرانه آمریکا هستیم. ما مخالف حضور آمریکا در بسیاری از نقاط جهان از جمله در منطقه خودمان هستیم و با بسیاری از سیاستها و زورگوییهای آمریکا مخالف هستیم و آنها هم با روحیه استقلالطلبانه و عزتمندانه جمهوری اسلامی و سیاستهای ما در منطقه مخالف هستند».
عراقچی در ادامه میگوید: «حل کامل این اختلافات ممکن است شدنی نباشد و یا آسان نیست یا حداقل زمانش حالا نیست و یا برخی از آنها اصولاً اصلاً امکانپذیر نیست. نکته من این است که اگر رفع تخاصمات امکانپذیر نیست، میشود هزینههایش را کاهش داد. درست است که این تخاصم وجود دارد اما مردم ما نباید هر هزینهای را بپردازند و هر فشاری را نباید تحمل کنند».
او در بخش دیگری از گفتوگوی مذکور تصریح میکند که «ما بهعنوان مجریان سیاست خارجی باید راههایی را اتخاذ کنیم و با ابزارهای مختلف مسیرهایی را برویم که بتوانیم، هزینههای این تخاصم را کاهش دهیم. من چند روزی بیشتر از رئیسجمهور در نیویورک میمانم و ملاقاتهایی را با وزرای خارجه کشورهای بیشتری خواهم داشت؛ تلاش ما این است که دور جدیدی از مذاکرات در خصوص موضوع هستهای آغاز شود».
وزیر خارجه کشورمان به این نکته اشاره میکند که «ما آمادگی آن را داریم و اگر طرف مقابل آمادگی آن را داشته باشد، میتوانیم در همین سفر شروع جدیدی از مذاکرات را داشته باشیم».
عراقچی همچنین در پاسخ به اینکه آیا طرف مقابل برای انجام مذاکرات اعلام آمادگی کرده یا خیر؟ اعلام کرد که «پیغامهایی رد و بدل شده و یک اعلام آمادگی عمومی وجود دارد ولی شرایط بینالمللی کنونی به گونهای است که شروع مجدد مذاکرات هستهای قدری سختتر و پیچیدهتر از قبل است». او همچنین در بخش دیگری از این مصاحبه میگوید: «ما باید قبول کنیم که نسبت به سه چهار سال پیش تحولات عمدهای در عرصه بینالملل رخ داده که وضعیت حاصل را بسیار پیچیدهتر از گذشته کرده و شرایط پیچیدهای است ولی امیدواریم که در این شرایط سخت حداقل یک شروع دوبارهای برای مذاکرات داشته باشیم. در این سفر بنده و همه همکارانم همه توان و تجربه خود را به کار خواهیم بست و امیدواریم خداوند هم عنایت کند تا بتوانیم مسیرهای جدیدی را باز کنیم».
آنچه در مصاحبه عراقچی با برنامه میدان مشق به عنوان یک موضوع مهم مورد نظر قرار گرفته این است که وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به سوال مجری برنامه میدان مشق که میپرسد «آیا مجوزهای لازم از داخل داده شده است یا خیر؟ تأکید میکند که دیپلماتها هیچوقت بدون مجوز حرکت نمیکنند». برخیها در تحلیل این جمله به این خروجی رسیدهاند که عزم جدی از سوی دولت چهاردهم برای آغاز مذاکرات مجدد در نیویورک وجود دارد.
تاکید بر دیپلماسی
این مواضع البته تنها از سوی وزیر خارجه کشورمان اتخاذ نشده است بلکه رئیس جمهور پزشکیان هم صراحتاً همین موضوع را به گونهای دیگر اتخاذ کرده است. به گزارش ایرنا، مسعود پزشکیان که به منظور شرکت در هفتادونهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده، صبح دوشنبه به وقت محلی در نخستین بخش از برنامههای سفر خود با مدیران ارشد بیش از ۴۰ رسانه آمریکایی دیدار کرد و در این نشست به سوالات مدیران ارشد رسانههای آمریکایی از جمله سی.بی.اس، ام.بی.سی نیوز، واشنگتن پست، آسوشیتدپرس و اسکای نیوز پاسخ داد. پزشکیان در پاسخ به سوالی درباره احتمال از سرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا با بیان اینکه ما پیشتر با دولت آمریکا مذاکره و به توافق رسیدیم، تصریح کرد: «بنده در دوران نمایندگی در مجلس به رغم برخی مخالفتها از توافق برجام حمایت کردم و آن را به تصویب رساندیم و به همه تعهدات خود در این توافق نیز پایبند بودیم اما این ترامپ بود که از برجام خارج شد و متاسفانه کشورهای دیگر نیز به جای کمک به احیای این توافق به تعهدات خود عمل نکردند و روز به روز بر دایره تحریمهای ایران اضافه شد».
رئیس جمهوری کشورمان همچنین تصریح کرد که «ما برای بازگشت به تعهدات خود در توافق صورت گرفته، آمادگی کامل داریم اما نمیشود که آمریکا و کشورهای اروپایی حاضر به اجرای تعهدات خود نباشند و در مقابل از ما بخواهند که به تعهدات خود بازگردیم». پزشکیان در این نشست همچنین از رفتار منفعلانه رسانههای مطرح جهان در قبال نسلکشی رژیم صهیونیستی در غزه انتقاد کرد و افزود: «شما به عنوان رسانه به خوبی میدانید در غزه چه اتفاقی در حال وقوع است، در مقابل این جنایات سکوت نکنید و اجازه ندهید جای ظالم و مظلوم عوض شود».
به موازات این روند مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزارت خارجه که در نیویورک به سر میبرد در حساب کاربری خود در ایکس نوشت: «در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، گفتوگویی صریح و سازنده با انریکه مورا (معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا) داشتم. در این گفتوگو به طور خاص بر موضوعات مرتبط با رفع تحریم و هستهای تمرکز داشتیم. ایران آماده است تا سهم خود را با حسن نیت انجام داده و به نگرانیها و منافع متقابل از طریق دیپلماسی عزتمندانه بپردازد».
همچنین جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از نشست غیررسمی وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در نیویورک گفت: «من وزیر خارجه جدید ایران را میشناسم چون در گذشته با ایشان کار کردهام. (در ملاقات با او) درباره همه مسائل به ویژه توافق هستهای گفتوگو خواهیم کرد. ما باید خط ارتباطی با ایران را هر زمان که اختلاف نظر داریم و کارها به درستی انجام نمیشود، باز نگه داریم». بورل از سوی دیگر با اشاره به دیدار مسعود پزشکیان و شارل میشل در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد اظهار کرد که «رئیسجمهور جدیدی در ایران روی کار آمده و او با رئیس شورای اروپا دیدار کرده است. این یک امر عادی و لازم است که ما خطوط ارتباطی با ایران را حفظ کنیم».
از سوی دیگر محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیسجمهور در گفتوگویی که با آندرهآ میچل، خبرنگار شبکه ان.بی.سی داشت به موضوع خروج ایالات متحده از برجام اشاره کرد و صراحتاً گفت: «این اقدام اشتباه محاسباتی دولت ترامپ بود که از توافق هستهای خارج شد؛ چراکه این اقدام یک وضعیت باخت – باخت ایجاد کرد».
این در حالیست که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا (سهشنبه) و در آغاز نشست مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی و درباره مسائل مختلف بینالمللی اظهارنظر کرد که یکی از محورهای مورد اشاره وی ایران بود. رئیس جمهور ایالات متحده گفت که «حرکت به سوی صلح، ما را در موقعیت بهتری برای مقابله با تهدیدات ناشی از ایران قرار میدهد، ما باید با همکاری با یکدیگر، راه تنفس را از جریانهای تحت حمایت ایران بگیریم و اجازه ندهیم ایران به سلاح هستهای دست پیدا کند».
به موازات این اظهارات بایدن با اشاره به جنگ غزه گفت: «هزاران فلسطینی، از جمله امدادرسانهای سازمان ملل کشته شدهاند. خانوادههای بیشماری آواره شدهاند و درحال تجربه شرایط انسانی بسیار دشواری هستند. آنها خواستار این جنگ نبوده و نیستند. من درحال تلاش برای دستیابی به آتشبس در غزه و آزادی اسرا هستم. اکنون زمان آتشبس فرا رسیده و طرفین باید روی شرایط نهایی آن، به توافق برسند و ضمن تضمین امنیت اسرائیل، غزه را از چنگال حماس آزاد کنند». حال باید دید که آیا مذاکرات مجدداً به جریان خواهد افتاد یا خیر.