توسط : سفر “قالیباف” به لبنان و سپس سوئیس، پس از سفرهای “پزشکیان” و “عراقچی”، نشان‌دهنده فعالیت پرفشار دیپلماسی مقامات ایران برای مهار بحران‌های منطقه است
گروه بین‌الملل: محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی (شنبه) پیش از سفر به سوئیس برای شرکت در اجلاس بین‌المجالس جهانی(IPU) در جهت گفت‌وگو با مقامات کشور لبنان وارد بیروت شد. به گزارش ایرنا، وی طی سخنانی در ابتدای ورود به فرودگاه بیروت گفت: در ادامه این سفر، عازم سفری به ژنو هستم؛ ترجیح دادم پیش از آن به دعوت آقای نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان اول به بیروت بیایم تا پیام مردم، رهبر معظم انقلاب و مسئولان ایران را به مردم لبنان برسانم که ما مثل همیشه کنار ملت و دولت لبنان و مقاومت هستیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: در ادامه این سفر، برای شرکت در نشست اتحادیه بین‌المجالس (IPU) به ژنو خواهم رفت تا پیام مظلومیت مردم غزه و لبنان را به آنجا برسانم و آنها را نسبت به وظایف‌مان در عرصه بین‌المللی در حمایت از مظلوم منعکس کنم و حامی مظلومیت مردم لبنان و فلسطین باشم. قالیباف عصر شنبه و پس از دیدار با مقامات لبنانی، بیروت را به مقصد ژنو ترک کرد و بخش مهمی از دیدارها و سخنرانی‌های رئیس مجلس شورای اسلامی در اجلاس بین‌المجالس جهانی (IPU) که یک‌شنبه آغاز می‌شود تبیین و تشریح جنایات اسرائیل در غزه و لبنان خواهد بود. همچنین رئیس مجلس شورای اسلامی در پرواز تهران به بیروت شخصاً خلبان پرواز بود. اینکه چرا در شرایط کنونی رئیس مجلس شورای اسلامی به بیروت سفر می‌کند، می‌تواند نمایی از دیپلماسی «فوری» را به تصویر بکشد. دیپلماسی فوری (Urgent Diplomacy) مدلی از دیپلماسی است که عموماً در مواقع بحران یا در آستانه به وقوع پیوستن یک رخداد مهم عملیاتی می‌شود که درخصوص جنگ اوکراین، غزه و حتی سایر درگیری‌ها و مخاصمات بارها از سوی دیپلمات‌های کشورهای مختلف در دستور کار قرار گرفته است.
با این تفاسیر، قالیباف ظهر شنبه با نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان دیدار کرد و میقاتی در این دیدار دوجانبه بر این موضوع تاکید کرد که اولویت‌های دولت در این مرحله، تلاش برای آتش‌بس است. وی در دیدار با رئیس مجلس شورای اسلامی کشورمان تصریح کرد که «ما بر پایبندی لبنان به اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت و تقویت حضور ارتش در جنوب لبنان و برقراری تماس‌های لازم با کشورها و سازمان ملل برای فشار بر اسرائیل جهت اجرای کامل این قطعنامه تاکید داریم». رئیس مجلس شورای اسلامی هم پس از این دیدار، گفت که «در ملاقات با آقای میقاتی اعلام کردم که ملت و دولت ایران آماده هستند که برای کمک به مصدومان، مردم آواره و جنگ‌زده لبنان زیر نظر دولت این کشور، امکاناتی را در یک کریدور هوایی در اسرع وقت به صورت گسترده منتقل کند». به گزارش ایسنا طبق اعلام سفارت ایران در بیروت، میقاتی و قالیباف در این دیدار درباره آخرین تحولات لبنان، اوضاع آوارگان لبنانی و لزوم توقف تجاوزات اسرائیل علیه لبنان و کمک‌های انسانی ارائه شده به این کشور رایزنی کردند.
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه این سفر در منطقه البسطه بیروت (بیروت غربی) از مناطق مسکونی که توسط جنگنده‌های اسرائیل بمباران و تخریب شده، حضور پیدا کرده و از میزان خسارت وارد شده به این منطقه بازدید کرد. به گزارش ایرنا، قالیباف در جمع خبرنگاران حاضر در منطقه گفت که «از مردم این منطقه سوال کردم که چه اتفاقی برای آنها رخ داده که آنها به بمباران این منطقه توسط رژیم صهیونیستی اشاره کردند، درحالی که همه آنها مردمان عادی و مسلمان لبنانی هستند که در این منطقه زندگی می‌کردند». وی افزود: «در این شرایط بدون‌شک جمهوری اسلامی ایران همچنان حامی ملت فلسطین و لبنان است و این حمایت‌ها ادامه دارد. همچنین رسیدگی به مظلومان و آوارگان این منطقه را جزو وظایف خود می‌دانیم. پس از این بازدید میدانی، قالیباف با نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان دیدار و گفت‌وگو کرد.
مخابره پیام‌های دیپلماتیک
آنچه در مورد سفر رئیس مجلس شورای اسلامی به لبنان باید مورد نظر قرار بگیرد این است که این سفر درحالی انجام می‌شود که بحران انسانی و امنیتی همچنان لبنان را تهدید می‌کند. در این راستا فیلیپ لازارینی، کمیسر آژانس امداد و کار آوارگان فلسطینی (آنروا) اعلام کرد که اکثر آوارگان فلسطینی که در اردوگاه‌های جنوب لبنان یا نزدیک بیروت زندگی می‌کنند به دنبال تشدید حملات اسرائیل، ناگزیر به کوچ شده‌اند و همین موضوع یک بحران جدید را خلق کرده است. از سوی دیگر، جنگنده‌های اسرائیل بامداد شنبه ساختمانی سه طبقه واقع در ورودی غربی شهرک کوثریه السیاد در شهر النبطیه را هدف قرار دادند که در نتیجه این حمله، ساختمان به شکل کامل ویران شد و مسیر ارتباطی میان این شهرک و الغسانیه بسته شد که بیش از ۱۰ نفر کشته و زخمی شدند. از منظری دیگر ارتش اسرائیل تهدید کرد، آمبولانس‌ها در جنوب لبنان را به بهانه استفاده از آنها برای انتقال نیروهای حزب‌الله هدف قرار می‌دهد که در گذشته هم این موضوع بارها و بارها در غزه و جنوب لبنان تکرار شده و تمام تجهیزات و امکانات امدادی از سوی اسرائیل مورد هدف قرار گرفته است.
اما نکته بسیار مهم در این راستا، تحرک دیپلماتیک از سوی مقامات کشورمان است. سیدعباس عراقچی طی هفته‌های گذشته بارها به کشورهای منطقه سفر کرد که لبنان و سوریه از اولین مقاصد وی به شمار می‌روند. او چهارشنبه هفته پیش به ریاض سفر کرد و در آنجا با محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و وزیر خارجه این کشور دیدار و گفت‌وگو سپس به قطر سفر کرد. عراقچی در ادامه رایزنی‌های خود با کشورهای منطقه در ارتباط با آخرین تحولات لبنان و غزه و توقف حملات اسرائیل به این دو منطقه به عراق سفر می‌کند. همچنین رسانه قطری «العربی الجدید» نیز شنبه نوشت، عراقچی طی روزهای آتی طی سفری رسمی به قاهره سفر می‌کند تا شماری از پرونده‌های مشترک و دیدگاه دو کشور نسبت به تحولات منطقه‌ای را بررسی کند. عراقچی قرار است در این سفر با بدر عبدالعاطی وزیر خارجه مصر، عباس کامل رئیس سرویس اطلاعاتی این کشور و عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهور مصر دیدار و گفت‌وگو کند.
رسانه‌های خارجی چه می‌گویند؟
سلسله تحرکات دیپلماتیکی که از سوی مقامات کشورمان درحال رخ دادن است به نوعی نشان از آن دارد که ایران به دنبال کاهش تنش‌ها در منطقه بوده و اساساً کانال‌های دیپلماتیک را در دستور کار خود قرار داده است اما در مقابل رسانه‌های خارجی اعتقاد دارند که این مدل از اقدامات دیپلماتیک (دیپلماسی فوری) توسط ایران زمانی اجرایی می‌شود که مقامات اسرائیل و در رأس آنها نتانیاهو و تیم وی در تل‌آویو به دنبال آن هستند تا پاسخ به ایران را عملیاتی کنند. در گزارشی که سی.ان.ان (شنبه) ۱۲ اکتبر به قلم ناتاشا برتراند، کایلی اتوود، جنیفر هانسلر و الکس مارکوارت منتشر کرد به این موضوع اشاره شده که ایالات‌متحده درحال رایزنی با اسرائیل در مورد چگونگی برنامه‌ریزی برای پاسخ به حمله ۱ اکتبر ایران بوده است و مقامات آمریکایی به صراحت اعلام کرده‌اند که نمی‌خواهند اسرائیل سایت‌های هسته‌ای یا میادین نفتی ایران را هدف قرار دهد. همچنین در گزارش مذکور آمده است که جو بایدن (چهارشنبه) با بنیامین نتانیاهو گفت‌وگو کرده که اولین گفت‌وگوی آنها پس از تقریباً دو ماه به حساب می‌آید و رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده به نخست‌وزیراسرائیل اعلام کرده که پاسخ اسرائیل باید «متناسب» باشد. از سوی دیگر متحدان آمریکا در حاشیه خلیج‌فارس از جمله امارات متحده عربی، بحرین و قطر نیز نسبت به حمله احتمالی به تاسیسات نفتی ایران که می‌تواند، اثرات منفی اقتصادی و زیست‌محیطی برای کل منطقه ایجاد کند به واشنگتن هشدار داده و ابراز نگرانی کرده‌اند. سی.ان.ان در این گزارش به نقل از یک مقام آمریکایی مدعی شده که «ایالات‌متحده همچنان از طریق کانال‌های پنهان از تهران خواسته است تا در صورت هرگونه اقدام اسرائیل، پاسخ متناسب ارائه کند». این درحالی است که به گزارش تابناک، وب‌سایت امنیت دفاعی آسیا در گزارشی مدعی تحویل جنگنده‌های سوخو ۳۵ و سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰ از روسیه به ایران شده است.
