مسئولیت جهانی “شریفیزارچی”
علی شریفیزارچی، استاد اخراجی دانشگاه شریف که امسال به کلاسهای درس بازگشت در توئیتر خود خبر داد که «به اتفاق آرا بهعنوان رئیس کمیته علمی بینالمللی المپیاد جهانی هوش مصنوعی IOAI انتخاب شدم. ۱۸ نفر از استادان و متخصصان هوش مصنوعی از کشورهای مختلف جهان اعضای کمیته علمی این المپیاد هستند».
زارچی، عضو هیات علمی بیوانفورماتیک و هوش مصنوعی دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف بوده که در جریان اعتراضات شهریور ۱۴۰۱ در نتیجه حمایت از دانشجویان از دانشگاه اخراج شد.
او شهریورماه امسال از بازگشت خود به تدریس در این دانشگاه از مهرماه امسال خبر داد. محمدعلی کینژاد، دبیر هیاتعالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از آن اعلام کرد که «از بین ۱۰۰ پرونده ارسالی به این شورا فقط پنج استاد دانشگاه به دلیل حمایت از اغتشاشات از دانشگاه اخراج شدند». به گفته او: «البته اخیراً مشکل یکی از پنج استاد فوق که البته مساله او سیاسی نبود، حل و مجدداً به دانشگاه برمیگردد. شریفیزارچی، استاد دانشگاه صنعتی شریف که یکی از همان پنج استاد اخراجی دانشگاهها بود به دلیل عدم مراجعه برای ارتقاء با مشکل مواجه شده بود که خوشبختانه این مشکل حل و به دانشگاه شریف برمیگردد».
این استاد دانشگاه شهریورماه سال گذشته خبر اخراج خود از دانشگاه را اعلام کرده بود و سعید بهزادی، دبیر هیات اجرایی جذب اساتید دانشگاه شریف درباره علت اخراج این استاد دانشگاه به روزنامه شریف گفته بود: «دانشگاه از ایشان تمدید عضویت پیمانی خود را به همراه مستندات فعالیتهای علمی ارائه خواسته بود که متاسفانه بهرغم این درخواستها و پیگیریهای شفاهی مکرر، اقدامی از سوی ایشان صورت نگرفت».
همان زمان انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف در نامهای خطاب به حسین سیماییصراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خواستار بازگرداندن علی شریفیزارچی استاد دانشکده کامپیوتر به این دانشگاه شد.
در این نامه با اشاره به انتشار خبر قطع همکاری علمی شریفیزارچی با دانشگاه شریف در سال ۱۴۰۲ آمده بود که «دلیل این تصمیم چیزی جز ادامه همان روند ناصواب مسبوق، یعنی خالصسازی دانشگاهها نبوده است».
این انجمن با تاکید بر اینکه قطع همکاری با این استاد تنها نمونهای از تصمیمات چند سال اخیر مراجع ذیربط حکومت در راستای «اخراجهای بیدلیل اساتید دانشگاههای مختلف کشور» بوده، اضافه کرده بود که «این روند تاکنون نتیجهای جز ناامیدی و سرخوردگی میان دانشگاهیان به همراه نداشته است».
در نامه این انجمن با اشاره به اینکه «علم به انحصار اقلیتی خاص درآمده و دانشگاه از آن مرجعیتی که برای کمک به برونرفت کشور از وضع فعلی نیاز دارد، فاصله زیادی گرفته»، آمده است: «حاصل حذف اساتید خبره، تهی شدن کشور از متخصصان است».
این نامه درحالی منتشر شده است که رئیس دانشگاه صنعتی شریف در آن زمان ادعا کرد «قطع همکاری» یک عضو هیات علمی این دانشگاه «قانونی بوده، هست و خواهد بود.» رسول جلیلی، رئیس وقت دانشگاه صنعتی شریف در گردهمایی اعضای هیات علمی این دانشگاه، واکنشها به اخراج استادان از دانشگاهها را «غوغاسالاری» و «فشار رسانهای» نامید و گفته بود، «نمیترسیم» و این رویه تحت تاثیر اعتراضها قرار نخواهد گرفت.
او همچنین با تاکید بر «جدیت بیش از پیش دانشگاه در برخورد با موارد انضباطی» درباره اخراج علی شریفیزارچی، استاد اخراجی دانشگاه شریف، گفته بود: «برای این موضوع وقت زیادی گذاشتیم».
شهریور سال گذشته، روزنامه «اعتماد» در ادامه خبرهای پراکنده از حذف اساتید منتقد، اسامی ۵۲ استاد اخراجی دیگر در دولت سیزدهم در نتیجه یک طرح را جمعآوری و افشا کرد.
این طرح که از آن بهعنوان «خالصسازی» دانشگاهها یاد میشود از دولت دهم (دوره دوم روی کار آمدن محمود احمدینژاد) آغاز شد و در سایه آن بسیاری از وظایف اصلی دانشگاهها از آنها سلب و به نهادهای دیگر ازجمله شورای عالی انقلاب فرهنگی سپرده شد.
بازنشستگی اجباری اساتید و قطع همکاری با اساتید حقالتدریسی منتقد و محدود کردن فعالیتهای دانشجویی در عرصههای مختلف ازجمله جلوههای این طرح موسوم به «خالصسازی» است.
درباره کمیته علمی بینالمللی و المپیاد جهانی هوش مصنوعی
کمیته علمی بینالمللی ISC وظیفه نظارت بر مسابقات IOI را بر عهده دارد. این کمیته در سال ۱۹۹۹ تاسیس شد. اعضای فعلی کمیته شامل نمایندگانی از آرژانتین، مصر، بولیوی، ازبکستان، ایران و لهستان هستند.
همچنین المپیاد جهانی هوش مصنوعی IOAI یک المپیاد علمی بینالمللی برتر است که از سال ۲۰۲۳ به صورت سالانه در تابستان برگزار میشود. هدف این المپیاد، فراهم کردن فرصتها برای دانشآموزان دبیرستانی در سراسر جهان برای کاوش در امکانات گسترده هوش مصنوعی (AI) و پرورش نسل بعدی نوآوران AI است. اولین دوره المپیاد جهانی هوش مصنوعی IOAI در آگوست ۲۰۲۴ در بورگاس بلغارستان برگزار شد. در این دوره ۴۱ تیم از ۳۰ کشور در دو دور مسابقه شرکت کردند، دور دوم مسابقات در تابستان ۲۰۲۵ در پکن چین برگزار خواهد شد.
المپیاد IOAI شامل دو دور اصلی رقابتی است: دور علمی و دور عملی است. در دور علمی؛ تیمها با مشکلاتی مواجه میشوند که چالشهای تحقیقات علمی واقعی را شبیهسازی میکنند، با تمرکز بر شناسایی و غلبه بر محدودیت روشهای فعلی AI. موفقیت در این دور نیازمند مهارتهای قوی کدنویسی، تسلط بر کتابخانههای محبوب پایتون یادگیری عمیق و درک بنیادی اصول یادگیری ماشین است.
نمرههای نهایی برای این دور تا حدودی براساس عملکرد راهحلهای توسعهیافته در خانه و تا حد زیادی براساس عملکرد راهحلهای توسعهیافته در محل تعیین میشود. جزئیات دقیق امتیازدهی پس از توزیع اولین مجموعه مشکلات ارائه خواهد شد.
همچنین در دوره عملی که به صورت انحصاری در محل برگزاری برگزار میشود، شرکتکنندگان را با عملکرد نرمافزارهای رایج AI مانند ChatGPT، Dalle-2 و سایر موارد آشنا میکند. تیمها باید رفتارهای AI و پرسشهای علمی مرتبط را تحلیل، تفسیر و روشن کنند. این تعامل از طریق یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) تسهیل میشود که یک تجربه کاربری معمولی را بدون نیاز به کدنویسی شبیهسازی میکند.
شرکتکنندگان با استفاده از یک رایانه متصل به اینترنت برای هر تیم باید چندین مساله را در یک بازه زمانی ۲ تا ۴ ساعته حل کنند. هیچ دستگاه الکترونیکی دیگری در طول مسابقه مجاز نیست.
پاسخهای ارسال شده در پایان زمان تعیین شده توسط هیات داوران طبق معیارهای خاص هر مساله ارزیابی میشوند که ممکن است براساس نمره متریک کسب شده توسط یک تیم، تعداد راهحلهای معتبر یافته شده، نوآوری راهحلهای آنها، استحکام راهحل آنها و … باشد. نحوه تخصیص امتیاز در توضیحات هر مساله مشخص خواهد شد.