دولتهای منطقهای و فرامنطقهای حمله اسرائیل به ایران را محکوم کردند
اگرچه حمله اسرائیل توسط نیروهای مسلح کشورمان عقیم شد اما اقدام تنشزای اسرائیل در قبال کشورمان از نظر جامعه ملل، پنهان نماند و بسیاری از دولتهای منطقهای و فرامنطقهای نسبت به آن واکنش نشان دادند.
در این خصوص، وزارت امور خارجه سوئیس با انتشار بیانیهای به تعدی اسرائیل به ایران که ادعا میکند در جریان آن، نقاطی از مراکز نظامی ایران را هدف قرار داده است، واکنش نشان داد و اعلام کرد که سوئیس تشدید خطرناک خشونت در خاورمیانه ازجمله حملات هوایی روز شنبه اسرائیل به ایران را محکوم میکند. وزارت امور خارجه سوئیس افزود: خصومتها باید از سوی همه طرفها متوقف شود تا از تشدید تنشهای منطقهای جلوگیری شود.
وزارت امور خارجه ترکیه هم طی بیانیهای اعلام کرد که «حمله اسرائیل به ایران را با شدیدترین لحن محکوم میکنیم. اسرائیل که در غزه مرتکب نسلکشی شد، درحال آماده شدن برای الحاق کرانهباختری است و هر روز غیرنظامیان را در لبنان میکشد، منطقه ما را به آستانه یک جنگ بزرگتر رسانده است». به گزارش آناتولی این وزارتخانه تاکید کرد: که پایان دادن به تروریسم ایجاد شده توسط اسرائیل در منطقه به یک وظیفه تاریخی در زمینه برقراری امنیت و صلح بینالمللی تبدیل شده است. دستگاه دیپلماسی ترکیه ضمن آنکه از جامعه جهانی خواسته تا هر چه سریعتر برای اجرای قانون و توقف دولت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اقدام کند، خاطرنشان کرد: «ما بارها و بارها تاکید میکنیم که خواهان جنگ، خشونت و بیقانونی بیشتر در منطقه خود نیستیم. برای بازگرداندن صلح در خاورمیانه، اتخاذ یک نگرش منطقی و عقلانی برای کشورهای منطقه و بازیگران غیرمنطقهای ضروری است».
وزارت امور خارجه روسیه نیز در بیانیهای اعلام کرد که گسترش تنشها میان رژیم اسرائیل و ایران تهدیدهایی جدی علیه ثبات و امنیت در منطقه ایجاد میکند و مسکو عمیقاً نگران تشدید تنش بین طرفین است. روسیه از تمامی طرفین میخواهد خویشتنداری نشان داده و خشونت را متوقف کنند و آماده همکاری با همه برای کاهش سطح درگیری است. مسکو تاکید کرد که «باید تحریک ایران به تلافی را متوقف کنیم و از چرخه گسترش کنترل نشده تنشها خارج شویم». وزارت خارجه لبنان نیز اعلام کرد: «ما حمله هوایی اسرائیل به ایران را محکوم میکنیم. این حملات نقض حاکمیت ایران و تهدید خطرناکی علیه امنیت و صلح منطقهای و بینالمللی است. ما از نهادهای بینالمللی به ویژه شورای امنیت میخواهیم به مسئولیتهای خود برای پایان دادن به تشدید تنش توسط اسرائیل در منطقه عمل کنند». وزارت امورخارجه آلمان نیز در پیامی به اقدام تنشزای اسرائیل علیه کشور، واکنش نشان داد و اعلام کرد: «ما از نزدیک تحولات را در رابطه با این وضعیت زیر نظر داریم و تیم بحران دولت فدرال در وزارت امور خارجه تشکیل جلسه خواهد داد».
شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان هم در پی اقدام متجاوزانه رژیم اسرائیل علیه ایران در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «عمیقاً درباره اقدام متجاوزانه اخیر اسرائیل علیه ایران نگرانم». نخستوزیر پاکستان در پیام خود در این باره آورده است: «چنین اقداماتی نه تنها تهدیدی برای صلح و ثبات منطقهای است بلکه اصل حاکمیت ملی و قوانین بینالمللی را نیز نقض میکند. پاکستان قویاً این اقدام را محکوم کرده و در کنار ایران و دیگر همسایگانش در راه صلح میایستد و از تمامی طرفین میخواهد به منظور پرهیز از گسترش بیشتر تنشها خویشتنداری کنند».
وزارت خارجه قطر هم ضمن محکوم کردن حمله ناکام اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران، این اقدام را نقض آشکار حاکمیت کشورمان ارزیابی و اعلام کرد: «دوحه نگرانی عمیق دولت قطر نسبت به عواقب جدی که ممکن است از این تشدید تنش ناشی شود، ابراز میکند، ما از همه طرفها میخواهیم که خویشتنداری کنند، روابط را از طریق گفتوگو و روشهای مسالمتآمیز حلوفصل کنند و از هر چیزی که ممکن است امنیت و ثبات را در منطقه تهدید کند، اجتناب کنند».
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان هم با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس به اقدام تنشزای رژیم صهیونیستی علیه کشورمان واکنش نشان داد و ضمن آنکه آن را اقدامی متجاوزانه توصیف کرد، گفت: «زمان آن فرا رسیده است که جهان با نیاز فوری برای رسیدگی به علل ریشهای این بحران، بالاتر از همه اشغال غیرقانونی و وحشیانه سرزمینهای فلسطینی توسط اسرائیل بیدار شود». وزارت خارجه مصر هم در بیانیهای اعلام کرد: «با نگرانی شدیدی تحولات مربوط به تشدید تنش خطرناک در خاورمیانه را دنبال میکنیم که آخرین آن حمله صبح شنبه اسرائیل به ایران بود. ما تمام اقداماتی که امنیت و ثبات منطقه را به خطر میاندازد و منجر به شعلهور شدن اوضاع شکننده در منطقه و دامن زدن به وضعیت تنش و تشدید درگیری میشود را محکوم میکنیم». این کشور همچنین بر لزوم احترام به قوانین بشردوستانه بینالمللی و منشور ملل متحد، عدم تجاوز به حاکمیت دولتها و احترام به وحدت و تمامیت ارضی آنها تاکید کرد.
از سوی دیگر جاسم البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیجفارس در اظهاراتی ضمن محکوم کردن اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران گفت: ما حمله نظامی اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران را محکوم و نسبت به آن ابراز تاسف میکنیم و آن را نقض حاکمیت ایران میدانیم.
وزارت امور خارجه الجزایر هم با صدور بیانیهای اعلام کرد: «در پی این تجاوز شنیع که نقض آشکار حاکمیت ملی و منشور سازمان ملل متحد و مغایر با اصول حقوق بینالملل است، الجزایر، همبستگی خود را با مردم ایران اعلام میکند».
دفتر ریاستجمهوری عراق هم حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی ایران را به شدت محکوم کرد و آن را نقض آشکار قوانین بینالمللی و حاکمیت کشورها همچنین گامی دیگر در راستای ناامن و بیثبات کردن منطقه توصیف کرد. علاوه بر این، بحرین هم این اقدام را محکوم کرد و در ادامه آن کمیتههای مقاومت فلسطین هم ضمن محکوم کردن تجاوز اسرائیل به ایران، همبستگی کامل خود را با جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تجاوزات صهیونیستی- آمریکایی اعلام کرد.
محمدعلی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن و از رهبران جنبش انصارالله هم درخصوص اقدامات تنشزای اسرائیل علیه کشورمان اظهار کرد: ما تجاوزات رژیم صهیونیستی به ایران را محکوم میکنیم و یقین داریم که این تجاوز بر آن یا مواضع آن در حمایت از مساله فلسطین تاثیری نخواهد گذاشت. علاوه بر این حکومت سرپرست افغانستان، دولت صنعا و جریانهای مقاومت هم این اقدامات تنشزای اسرائیل را محکوم کردند.
انفعال تروئیکا
آنچه در میان واکنشهای بینالمللی باید مورد نظر قرار بگیرد، موضع سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس (تروئیکای اروپایی) بود که باز هم به نفع اسرائیل یا حداقل منفعلانهترین موضع خود را اتخاذ کردند. به عنوان مثال، وزارت امور خارجه فرانسه بدون محکومیت اقدام تنشزای اسرائیل علیه کشورمان در بیانیه خود آورده است: «فرانسه از تمامی طرفین میخواهد از هر گونه گسترش تنشها و اقدامی خودداری کنند که احتمال دارد تنشها در منطقه را بدتر کند».
اولاف شولتز، صدراعظم آلمان هم در ایکس نوشت: «اسرائیل (شنبه) به آلمان اطلاع داده که نقاطی را در مراکز نظامی ایران هدف قرار داده است». او در ادامه بدون اشاره به تجاوزات رژیم اسرائیل در منطقه به ویژه در یک سال گذشته و ترور رهبر سیاسی حماس در تهران خطاب به ایران نوشت: «ما نمیتوانیم با واکنشهای گسترده که منجر به تشدید اوضاع میشود، ادامه دهیم. این روند اکنون باید تمام شود. این فرصتی را برای تحولات صلحآمیز در خاورمیانه فراهم میکند و آنچه مهم است، این خواهد بود که باید آتشبس در غزه برقرار شود و اسرا آزاد شوند؛ من از تمام طرفها میخواهم که این کار را انجام دهند».
کییر استارمر، نخستوزیر انگلیس که برای شرکت در نشست سران کشورهای مشترک المنافع به جزایر ساموآ سفر کرد بود هم در نشست خبری خود و در واکنش به تجاوزات اسرائیل علیه ایران و بدون اشاره به جنایات جنگی اسرائیل در غزه و لبنان گفت: «اسرائیل حق دارد از خود در برابر حمله ایران دفاع کند. من به همان اندازه واضح اعلام میکنم که ما باید از تشدید بیشتر تنش در منطقه دوری کنیم و از همه طرفها بخواهیم خویشتنداری نشان دهند. ایران نباید واکنش نشان دهد».
این سه واکنش به صورت واضح نشان میدهد که تروئیکای اروپایی به صورت یکجانبه درحال حمایت از اسرائیل و تشدید تنشهای منطقهای هستند که ریشه آن اقدامات تلآویو طی سالیان گذشته بوده است.
اثرگذاری عراقچی
نکته نهایی که در این راستا باید مورد نظر قرار بگیرد، مواضع برخی از کشورهای منطقه است که نشان میدهد، سفرهای منطقهای اخیر سیدعباس عراقچی، رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان توانسته است اثر مثبت خود را نمایان کند. به عنوان مثال، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام عربستان سعودی گزارش داد که «حریم هوایی عربستان در جریان حملات متجاوزانه اسرائیل به ایران مورد استفاده قرار نگرفته است».
یک منبع در نیروهای مسلح اردن هم به روزنامه عمون اعلام کرده که ارتش این کشور اجازه عبور هیچ هواپیمای نظامی از حریم هوایی این کشور توسط طرفهای درگیر در منطقه را نداده است. همچنین وزارت خارجه اردن نیز تجاوز اسرائیل به ایران را محکوم کرد و آن را نقض قوانین بینالمللی، نقض حاکمیت آن و تشدید تنش خطرناک دانست.