روسایجمهور ایران و مصر دیدار کردند و بنا بر گفته مشاور سیاسی رئیسجمهور، در آینده نزدیک سفارتخانههای دو کشور بازگشایی خواهند شد
گروه بینالملل: رئیسجمهور پزشکیان (چهارشنبه شب) به منظور شرکت و سخنرانی در اجلاس سران گروه دی هشت (D8) با استقبال مقامات مصری و اعضای دفتر حافظ منافع جمهوری اسلامی ایران وارد قاهره پایتخت مصر شد. این سفر از نظر بسیاری از تحلیلگران و ناظران بینالمللی دارای اهمیت ویژهای برای تهران و قاهره است؛ چراکه پزشکیان پس از ۱۲ سال، اولین رئیس جمهور ایران است که وارد مصر میشود. پیش از او محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم در بهمن ماه ۱۳۹۱ و زمانی که حسنی مبارک از قدرت کنار رفت و محمد مرسی به روی کار آمد به مصر سفر کرد که البته چند ماه بعد مُرسی هم به کنار زده شد و مجدداً قدرت به نظامیان حاکم بر قاهره رسید و در نهایت عبدالفتاح السیسی از ۲۰۱۴ قدرت را به دست گرفت و تاکنون هم زمام امور را در دست دارد.
بر همین اساس باید گفت که سفر پزشکیان به قاهره حداقل از حیث شکلی، یک موضوع به شدت مهم به حساب میآید و به گونهای باید گفت که روابط دو جانبه ایران و مصر پس از گذشت بیش از یک دهه دوباره در حال احیا شدن است. در این خصوص مهدی سنایی، مشاور سیاسی رئیس جمهور اعلام کرده که اراده لازم برای از سرگیری روابط بین دو کشور ایران و مصر وجود دارد و امیدواریم با اقداماتی که صورت گرفته در آیندهای نزدیک به سطح بازگشایی سفارتخانهها برسیم.
سنایی درباره حضور رئیسجمهور در اجلاس سران گروه دی ۸ گفت: نزدیک به یک میلیارد و دویست میلیون نفر از مسلمانان دنیا در کشورهای عضو این گروه زندگی میکنند که ۶۰ درصد از جمعیت کل جمعیت مسلمانان دنیا محسوب میشود. وی افزود: دی ۸ یک سازمان اقتصادی است که ارکانی هم دارد. غیر از اجلاس روسا، اجلاس وزرای امور خارجه و اجلاس وزرای اقتصاد کشورهای عضو هم برگزار میشود و دبیرخانه آن در استانبول مستقر است بنابراین هدف اولیه این گروه موضوع اقتصاد و بنگاههای اقتصادی و حوزه فناوری همچنین تقویت و توسعه همکاری در این عرصهها بین کشورهای مسلمان است. معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با بیان اینکه هدف سفر به مصر و شرکت در این اجلاس فقط محدود به مسایل اقتصادی نیست، اظهار کرد: با توجه به اینکه سالهای زیادی است که این اجلاس برگزار نشده و آخرین جلسه سران هم بهار سال ۱۴۰۰ به صورت مجازی برگزار شد، حضور ایران و برگزاری این نشست، روندی را در تسریع و عاملی برای شتاب همکاریها در میان کشورهای عضو است.
پزشکیان چه گفت؟
با تمام این تفاسیر یازدهمین نشست سران سازمان همکاری «دی هشت» در قاهره پنجشنبه برگزار شد و رئیسجمهور پزشکیان در آن صرفاً به مسائل مربوط به این سازمان اشاره نکرد بلکه او در مورد تحولات منطقه هم موضع ایران را بیان کرد.
پزشکیان در ابتدای سخنان خود گفت: «بیشک جلوههای مهمی از تاریخ تمدن بشری در سرزمین مصر و در امتداد رود بزرگ نیل به وقوع پیوسته و همچنان زیباییهای تاریخی و مسحورکننده این دیار اسلامی، شاهکاری از تلفیق تمدن باستان و فرهنگ غنی اسلامی را به تصویر کشیده است. امیدوارم در دوره ریاست مصر بر سازمان دی- هشت، شاهد تعمیق دوستی و برادری میان اعضا و برداشتن گامهای جدی در روند افزایش همکاریهای چندجانبه برای رسیدن به چشماندازهای مد نظر در دی – هشت باشیم».
وی در خصوص تحولات جاری منطقه اظهار کرد که « بیش از ۱۴ ماه است که منطقه غرب آسیا به خصوص غزه و جنوب لبنان و اینک کشور اسلامی سوریه دستخوش حملات گسترده رژیم غاصب اسرائیل قرار دارند. کشتار بیرحمانه غیرنظامیان و به خاک و خون کشیدن زنان، کودکان و افراد آسیب دیده از جنگ و ترور گسترده، ابعاد جدیدی از اهداف نامشروع آن در گسترش ناامنی را آشکار کرده است. و اینک وظیفه شرعی، حقوقی و انسانی ماست تا با همگرایی بیشتر و اتخاذ اقدامات عملی دقیق و فوری، مانع از ادامه آسیب بیشتر عزیزانمان در مناطق بحرانزده شویم».
بخش دیگری از سخنان پزشکیان به موضوع اصلی نشست سران دی هشت بود و او در این خصوص اعلام کرد که «اهمیت حفظ دوستی و ایجاد پیوندهای جدید از همکاریهای چندجانبه میان کشورهای اسلامی بر مبنای توسعه و کسب منافع جمعی بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. حرکت به سمت چندجانبهگرایی و ایجاد شبکههای هوشمند اقتصادی و تجاری میان کشورها، روندی درست و برگرفته از خواست اکثریت کشورهاست».
او با هوشمندانه خواندن موضوع این نشست گفت: «جوانان، بیتردید، سرمایههای ارزشمندی هستند که برنامهریزی جهت شکوفایی ظرفیتهای آنها، پر بازدهترین سرمایهگذاری در راستای منافع ملی و جمعی ماست. با توجه به رونق روزافزون حوزههای صنعتی و ورود به عرصههای جدید فناوری، لازم است در نحوه تدوین همکاریهای پیشرو بازنگری جدی صورت پذیرد. موضوعات دانشبنیان و حرکت در مسیر توسعه، عرصهای است که جوانها در آن پرچمدار هستند و کشورهای دی هشت با بهرهمندی از توانمندیهای گسترده انسانی و زیرساختی خود، میتوانند جایگاه ممتازی را در فرآیند تلفیق صنعت و فناوری کسب نمایند. جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز علاقهمندی برای تبادل تجربه و اشتراکگذاری دستاوردهای خود از هر گونه ابتکار و پیشنهادی که به همافزایی در عرصههای اقتصادی و زمینهسازی برای ورود جوانان به برنامههای توسعه محور، حمایت خواهد کرد».
پزشکیان افزود: «همچنین آمادگی داریم برای حمایت جمعی از جوانان کارآفرین، اقدامات مشترکی در بستر دی هشت همچون ایجاد «بانک مشترک ایده و سرمایه دی هشت»، «ایجاد خانهها و پارکهای علم و فناوری مشترک»، «برگزاری تورها و نشستهای علمی- فناوری»، «اختصاص فرصتهای آموزشی و مطالعاتی، بورسیههای تحصیلی و تبادل استاد و دانشجو»، «ارائه تسهیلات کارآفرینی برای جوانان»، «سرمایهگذاری در بنگاههای کوچک و متوسط جهت حل مشکلات اشتغال جوانان» و نیز برگزاری نمایشگاههای دستاوردها و تولیدات دانشبنیان را با همکاری اعضا عملیاتی کنیم. شبکه انتقال فناوری دی هشت که دبیرخانه آن در پارک فنآوری پردیس در تهران قرار دارد، میتواند به پیشبرد برنامههای مشترک در حوزه جوانان کمک کند».
۵ پیشنهاد پزشکیان درباره غزه
فارغ از اجلاس سران دی هشت باید توجه داشت که در حاشیه این اجلاس، نشست بررسی وضعیت غزه و لبنان و هم برگزار شد و تمام سران کشورهای عضو در آن حضور داشتند.
رئیس جمهور کشورمان ۵ پیشنهاد در موضوع فلسطین را جهت بررسی و تصمیمگیری اعضای دی هشت ارائه داد که عبارت بود از: ۱- ایجاد برنامه حمایتی سازمان دی هشت در خصوص فلسطین با محوریت تأمین نیازهای توسعهای و بازسازی فلسطین. ۲- تشکیل گروه تماس دی هشت جهت همراهی با گروه تماس سازمان همکاری اسلامی در پیگیری بینالمللی توقف جنگ علیه غزه و ارسال کمکهای بشر دوستانه بینالمللی به این منطقه. ۳- ایجاد صندوق سازمان دی هشت جهت بازسازی نوار غزه و لبنان و توانبخشی و بازیابی ساکنان آن. ۴- حمایت اعضای سازمان از شناسایی رژیم اسرائیل به عنوان یک موجودیت آپارتاید و تلاش مشترک کشورهای عضو برای احیای قطعنامه ۳۳۷۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد. ۵- تشکیل کمیته حقوقی مشترک اعضای سازمان به منظور حمایت حقوقی از فلسطین در کارزارهای حقوقی- بینالمللی جاری در دیوان بینالمللی دادگستری و دیوان بینالمللی کیفری.
دیدار با السیسی و اردوغان
در حاشیه این نشستها مسعود پزشکیان با عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر دیدار و گفتوگو کرد. وی تقویت وحدت و انسجام میان کشورهای اسلامی را ضروریترین نیاز امروز امت اسلامی برشمرد و تصریح کرد: همه کشورهای اسلامی باید به میزان سهم خود برای گسترش تعامل و گفتوگو در جهان اسلام تلاش کرده و بر اختلافات موجود غلبه کنیم چراکه این اختلافات است که زمینه مداخلات بیگانگان را فراهم میکند. پزشکیان همچنین ضرورت تقویت همکاریهای اقتصادی و تداوم گفتوگو میان دو کشور را مورد تاکید قرار داد. رئیس جمهور مصر نیز در این دیدار با بیان اینکه منطقه با وقایعی که اخیراً بر غزه، لبنان و سوریه رفته دچار تهدیدات اساسی شده است، تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی در سوریه را بیسابقه دانست و افزود: موضع مصر در قبال تحولات سوریه شکلگیری دولتی فراگیر در این کشور است.
پزشکیان همچنین شامگاه پنجشنبه در دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه با اشاره به تحولات اخیر سوریه بر لزوم حفظ تمامیت ارضی این کشور تأکید کرد و گفت: هرگونه تحولات در سوریه باید با حفظ تمامیت ارضی این کشور همراه باشد و کمترین خدشه به تمامیت سرزمینی سوریه نیز به هیچ وجه قابل قبول نیست.
رئیس جمهور در ادامه توقف فوری تجاوزگری رژیم صهیونیستی در منطقه را مورد تأکید قرار داد و با یادآوری مسئولیت همه کشورهای اسلامی در این زمینه تصریح کرد: کشورهای اسلامی باید در مقابله با جنایتگری و تجاوزکاری رژیم صهیونیستی در منطقه به مسئولیت خود عمل کنند و اگر میان امت اسلامی وحدت و یکپارچگی باشد این رژیم جرات چنین اقداماتی را به خود نخواهد داد.
دکتر پزشکیان در بخش دیگری از سخنان خود در دیدار با رئیس جمهور ترکیه با اشاره به روابط خوب دو کشور و نشست اخیر کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکیه از آمادگی کشورمان برای میزبانی از نشست آتی شورایعالی روابط راهبردی دو کشور خبر داد و افزود: منتظر اجرای توافقات صورت گرفته و تحقق سقفهای تعیین شده برای مبادلات میان ایران و ترکیه هستیم. رئیس جمهور ترکیه نیز در این دیدار حفظ ثبات و تمامیت ارضی سوریه را برای ترکیه مهم خواند و ابراز امیدواری کرد با همکاری مشترک دو کشور هر چه زودتر ثبات و امنیت در سوریه برقرار شود.
پزشکیان همچنین شامگاه پنجشنبه با شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان دیدار و گفتوگو و بر تقویت روابط دوجانبه تاکید کرد.