توسط : احتمال دیدار “پوتین” و “ترامپ: قوت گرفت
گروه بین‌الملل: هرچه به روز تحلیف ترامپ (۲۰ ژانویه ۲۰۲۵) نزدیک‌تر می‌شویم، اتخاذ مواضع جدیدی را از سوی مقامات سایر کشورها و حتی رئیس‌جمهور منتخب ایالات‌متحده شاهد هستیم؛ گویی همه قصد دارند قبل از اینکه ترامپ به سراغ آنها برود، خودشان وارد کانال گفت‌وگو با وی شوند و مشکلات را حل‌وفصل کنند و صحبت‌های او را بشنوند. بدون‌شک بخشی از این سراسیمگی نتیجه رفتار او در میانه سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ است؛ چراکه این غول نیویورکی نه‌تنها در آن مدت که کاخ سفید را دفتر تجارتی خود می‌دانست، بلکه همین حالا به دنیا طور دیگری نگاه می‌کند.
بسیاری در داخل و خارج ایران بر این عقیده هستند که ترامپ امروز با دولت اولش، زمین تا آسمان تفاوت کرده است اما واقعیت غیرقابل کتمان این است که او همانند سایر مستاجران کاخ سفید (اعم از دموکرات یا جمهوری‌خواه) مجری سیاست‌های ساختار بالادستی ایالات‌متحده خواهد بود که برخی، آن ساختار را «دولت عمیق» یا Deep State می‌نامند و اعتقاد دارند که همه چیز در آن بالابالاها طرح‌ریزی می‌شود. فارغ از این مسائل نمی‌توان گفت که رئیس‌جمهور آمریکا در قبال سیاست خارجی یا داخلی کشورش کاملاً هیچ‌کاره و دست‌بسته است، بلکه او مسئولیت هدایت ایالات‌متحده را در تمامی سطوح و موارد به عهده دارد.
اینکه ترامپ قرار است این مسئولیت را طی چهار سال آینده چگونه پیش ببرد بدون‌شک موضوعی است که بخشی از آن می‌تواند عیان باشد، ولی قسمتی از آن بدون‌شک خارج از دایره پیش‌بینی قرار دارد. به‌عنوان مثال، در مورد اوکراین بسیاری از تحلیلگران و حتی نزدیکان تیم او بر این عقیده هستند که رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نمی‌تواند کمک‌های خود و ناتو به کی‌یف را قطع کند که دلیل آن هم راهبردهای امنیت ملی در سطوح کلان ایالات‌متحده و شرکای اروپایی آن است اما به نظر می‌رسد که او باز هم به دنبال حرکت در خارج از دایره تحلیلگران و ناظران بین‌المللی قرار است گام بردارد.
در این راستا بهترین نمونه، اظهارات اخیر وی خطاب به رئیس‌جمهور اوکراین است. روزنامه ال پائیس اسپانیا گزارش داده که ترامپ پیامی از سکونتگاهش در فلوریدا برای ولودیمیر زلنسکی ارسال کرده و در آن از او خواسته به آتش‌بس و دست کشیدن از سرزمین‌هایی که درحال حاضر تحت کنترل روسیه هستند، فکر کند.
براساس گزارش این روزنامه در پیام ترامپ آمده است: «به برخی از این شهرها نگاه کنید که حتی یک ساختمان در آن در وضعیت سالم باقی نمانده است. بنابراین، وقتی شما می‌گویید کشور را احیا کنیم، دقیقاً منظورتان این است که چه چیزی را بازیابی کنید؟ این یک پروسه بازسازی ۱۱۰ساله است». این درحالی است که ترامپ در اوایل ماه جاری از اوکراین و روسیه خواست تا به آتش‌بس فوری دست یابند. او پس از دیدار با زلنسکی و امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در مراسم افتتاح مجدد کلیسای نوتردام در پاریس، جزئیات این تماس را در پلتفرم رسانه اجتماعی خود موسوم به «تروث سوشال» منتشر کرد که اتفاقاً تحلیل‌های دوگانه از آن بیرون آمد.
همچنین روزنامه «وال‌استریت ژورنال» در اوایل دسامبر به نقل از مقامات ایالات‌متحده گزارش داد که ترامپ گفته است غرب اروپا باید نیروهای خود را به اوکراین اعزام کند تا آتش‌بس احتمالی را زیر نظر بگیرد. او افزود که اتحادیه اروپا باید نقش اصلی را در دفاع و حمایت از کی‌یف ایفا کند، درحالی‌که واشنگتن می‌تواند بدون اعزام نیرو از این تلاش‌ها حمایت به عمل آورد.
این اظهارات ترامپ به‌نوعی نشان می‌دهد که او همانند گذشته باز هم در مورد پرونده اوکراین هزینه – فایده را در نظر دارد و معتقد است که ایالات‌متحده در دوران بایدن به‌شدت در این خصوص به اوکراین و در این جنگ، باج داده و باید همین حالا یا از این وضعیت خارج شود، یا اینکه اروپایی رأساً وارد حمایت از اوکراین شوند و آمریکا را در این پرونده در کنار گود تصور کنند!
دیدار با پوتین؟
آنچه در مورد ترامپ و نگاه او به اوکراین باید مدنظر قرار بگیرد این است که وی اساساً به دنبال ختم جنگ به دلیل هزینه‌های بیش از حد در آن است. ترامپ از یک‌سو درحال مخابره این پیام به افکار عمومی ایالات‌متحده است که حمایت بایدن از این جنگ باعث ضعیف شدن اقتصاد آمریکا شده و از سوی دیگر سعی دارد بگویید که فقط «او» می‌تواند پوتین را متقاعد کند که این جنگ سه‌ساله را پایان دهد. بر همین اساس ترامپ طی رویداد سالانه «آمریکافِست ۲۰۲۴» عنوان کرد که رئیس‌جمهور روسیه گفته که می‌خواهد هرچه زودتر با من دیدار کند، بنابراین ما باید منتظر این دیدار باشیم اما باید به جنگ خاتمه دهیم. او ضمن آنکه جنگ اوکراین را «وحشتناک و فاجعه انسانی بی‌سابقه» خواند، گفت: «این جنگ جان میلیون‌ها سرباز را گرفته است». رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در قسمت دیگری از سخنرانی خود با اشاره به جنگ‌ها و ناآرامی‌هایی که در اروپا و همچنین غرب آسیا حاکم است، گفت: «ما از ورود به جنگ‌های خارجی که آمریکا به طور بیهوده وارد آن شده، دست خواهیم کشید».
او مجدداً ادعا کرد: «اگر من رئیس‌جمهور آمریکا بودم، حوادث هفت اکتبر و جنگ اوکراین رخ نمی‌داد». این سخنان درحالی انجام شده که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه روز پنج‌شنبه طی کنفرانس سالانه خود که به صورت‌جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد، اظهار کرد: «برای گفت‌وگو آماده هستم و هر زمان با ترامپ ملاقات خواهم کرد اما بیش از چهار سال است که با او صحبت نکرده‌ام».
این درحالی است که ترامپ متعهد شده در اولین روز ریاست‌جمهوری خود به جنگ در اوکراین پایان دهد اما هنوز یک طرح صلح معنادار ارائه نکرده و حتی هشدار داده است که اوکراین با روی کار آمدن او احتمالاً از حمایت آمریکا کمتری برخوردار خواهد شد.
با این وجود و با توجه به ادعای ترامپ برای دیدار با پوتین، دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در مصاحبه‌ای با خبرگزاری تاس و در پاسخ به این سوال که آیا امکان دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا، حتی پیش از برگزاری مراسم تحلیف وجود دارد یا خیر، تصریح کرد که هنوز انگیزه واقعی برای سازماندهی این دیدار وجود ندارد. در این راستا باید توجه شود که متحدان ترامپ در اروپا هم درحال حمایت از این مواضع وی هستند. به‌عنوان نمونه اخیراً ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان گفته است «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه آماده جنگیدن برای آینده معنوی و تمدنی غرب است و درحال آماده شدن برای به قدرت رسیدن فرد جدید در ایالات‌متحده است و این جهان غرب را به کلی تغییر خواهد داد. وی گفت: «من درحال حاضر از نظر ذهنی در این واقعیت جدید زندگی می‌کنم و دولت مجارستان از قبل همین نظر را داشته است و در بروکسل، آنها هنوز در واقعیت قدیمی هستند، که قبل از تغییرات بزرگ بود و آنها می‌گویند که همه چیز را می‌توان همان‌طور که تاکنون انجام داده‌اند، انجام داد. توهم کامل! آنها برای این کار هزینه گزافی خواهند داد».
در همین حال، پیتر سیارتو، وزیر امور خارجه مجارستان گفت که «اگر به یک میانجی‌گر نیاز باشد، روسیه و اوکراین یا این دو کشور به همراه آمریکا باید توافق کنند و نظر مشترکی را برای داشتن کسی به‌عنوان میانجی‌گر داشته باشند که من چنین تمایلی را در دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نمی‌بینم». حال باید منتظر بود و دید که ترامپ چگونه قرار است پرونده اوکراین را مفصل‌بندی کند.
