توسط : مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر امورخارجه در گفتوگو با خبرگزاری کیودوی ژاپن ضمن پذیرش محدودیت با زمان معین در برنامه هستهای گفت که دریافت غرامت، پیششرط مذاکرات نیست
گروه بینالملل: گفتوگوی اخیر مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه با خبرگزاری کیودوی ژاپن دارای نکات بسیار مهمی است که در اتمسفر کنونی سیاست خارجی ایران همچنین با توجه به فضای به وجود آمده پس از جنگ ۱۲ روزه اهمیت پیدا میکند. در این گفتوگوف معاون سیاسی وزیر خارجه صراحتاً مذاکره با آمریکا را رد نکرده اما خواهان توافقی است که منافع تهران هم در آن تامین شود و از هرگونه تحمیل اراده که در ادوار مختلف مذاکرات مطرح شده بود، خودداری شود. او در بخشی از مصاحبه خود ضمن اینکه اعلام کرده در جریان حمله اسرائیل و آمریکا قربانی بودیم و آنها متهم بودند، گفت معتقدیم که میتوانیم، محدودیتهایی را در برنامه هستهای خود بپذیریم و در مقابل تحریمها باید برداشته شود و این یک توافق خوب و منصفانه است که میتواند بین طرفین امضا شود.
غنیسازی صفر قابل طرح نیست
نختروانچی به این موضوع اشاره کرد که در واقع این یک شرایط برد- برد میتواند باشد که طی آن ایران یکسری محدودیتهای خاص را در خصوص برنامه هستهای خود برای یک محدوده زمانی مشخص میپذیرد و در عوض تحریمهای آن برداشته میشود. اما نکته مهم در اینجا، غنیسازی در ایران است. غنیسازی یک الزام است و تحت هیچ شرایطی غنیسازی در ایران قابل چشمپوشی نیست. این یک عنصر مهم برنامه ماست اما میتوانیم در خصوص ظرفیت و سطح غنیسازی، انعطاف به خرج دهیم. غنیسازی صفر قابل طرح نیست. ما تحت هیچ شرایطی نمیتوانیم غنیسازی صفر را بپذیریم چون ما باید به خود متکی باشیم. یک تاریخچه پشت برنامه هستهای ما وجود دارد. ما در گذشته از داشتن مواد هستهای برای اهداف صلحآمیز بیبهره بودیم لذا به همین خاطر غنیسازی انجام دادیم. غنیسازی یک ضرورت برای ایران است چون ما تنها نمیتوانیم به وعدهها تکیه کنیم و تا این لحظه ثابت شده است که توخالی بودهاند و در عمل آنها نمیتوانند به ما ضمانتی بدهند که ایران بتواند، مواد هستهای برای مقاصد صلحآمیز داشته باشد. به همین خاطر ما اصرار داریم که باید غنیسازی در داخل قلمرو ایران داشته باشیم.
غرامت پیششرط مذاکره نیست
معاون سیاسی وزیر خارجه با اشاره به موضوع مطالبه غرامت پس از جنگ توسط ایران تصریح کرد که در اثر حملات نظامی اسرائیل و آمریکاف خساراتی به ایران وارد شد. این واقعیت را فراموش نکنید که تأسیسات اتمی طبق قوانین بینالمللی محافظت شده به حساب میآیند. بنابراین آنها به مکانهای امن حمله کردند که نباید مورد حمله قرار بگیرند. آنها به تأسیسات ما آسیب وارد کردند و این آسیبها جدی بودند و ما حق داریم که درخواست غرامت کنیم اما نکته این است که وزیر خارجه کشورمان از غرامت به عنوان پیششرط برای مذاکرات سخن نگفتند و این بسیار مهم است. موضوعات مرتبط با غرامت در زمان مذاکره مطرح خواهد شد و ما معتقدیم از حقوق لازم برای درخواست غرامت برخورداریم چون این حمله غیرقانونی، ضد قوانین حقوق بینالملل و علیه تمام قواعد روابط بینالملل بود. پس همانطور که گفتم تمامی حقوق برای ما جهت درخواست غرامت وجود دارد اما این یک پیششرط برای از سرگیری مذاکره نیست.
مبنای مذاکره رد و بدل امتیاز است
تختروانچی با بیان اینکه آمریکا باید بگوید که آیا خواهان یک گفتوگوی برد- برد است یا میخواهد اراده خود را تحمیل کند، اظهار کرد که اگر آمریکا میخواهد مورد دوم (تحمیل اراده) را انتخاب کند به نظر ما نیازی به گفتوگو نیست چون «مبنای مذاکره، امتیاز دادن و امتیاز گرفتن است». اگر شما با طرفی مذاکره میکنید پس انتظار ندارید که او وارد اتاق بشود و بخواهد، اراده خود را به شما تحمیل کند؛ چراکه قطعاً شما نخواهید پذیرفت و چه بسا اگر این مورد پیشاپیش به شما گفته میشدف گفتوگوها را از ابتدا شروع نمیکردید. این یک نکته مهم دیگر است. ما میخواهیم مطمئن شویم که به یک فهم مشترک رسیدهایم. او همچنین گفت که ما خواهان شرایط برد- برد هستیم که در آن همه طرفها از نتیجه مذاکرات راضی باشند. اما این موضوع همچنین باید از سوی آمریکاییها مورد قبول واقع شود. به همین دلیل ما هنوز گفتوگوها را شروع نکردهایم. در عین حال ایران ترجیح میدهد که مذاکره کند و البته آنها هم باید تضمین بدهند که مجدداً به ما در فرآیند مذاکرات حمله نمیکنند و دوم اینکه طرف مقابل نیز فرمول برد- برد را بپذیرد.
برنامهای برای ملاقات با اروپاییها نداریم
تختروانچی همچنین با اشاره به ضربالاجل تروئیکای اروپایی (پایان ماه آگوست) برای رسیدن به یک توافق گفت، این مهلتی است که آنها از سمت خودشان اعلام کردهاند و ما این تاریخ را به رسمیت نمیشناسیم. وقتی دیدارهای خود با آنها را در استانبول به اتمام رساندیم هر دو طرف به این نتیجه رسیدند که اگر نیاز باشد، دو طرف یکدیگر را ببینند. زمان مشخصی برای دیدار آتی تعیین نگردید که در آگوست و یا سپتامبر باشد. مهلت زمانی که آنها برای خود اعلام کردند، چیزی نیست که از سوی ایران مورد اعتنا باشد و هیچ برنامهای برای دیدار با اروپاییها مشخص نشده است؛ اما اگر ملاقاتی باشد و هر دو طرف به این نتیجه برسند که یک دیدار مجدد میتواند مفید واقع شود آن را بررسی خواهیم کرد.
از ژاپن درخواست میانجیگری نکردیم
تختروانچی همچنین اعلام کرد که با وجود روابط خوب تهران و توکیو، تاکنون از دوستان ژاپنی خود برای میانجیگری درخواست نکردهایم اما سفیر ما در ژاپن، ارتباط مستمری با مقامات ژاپنی دارد و سفیر ژاپن در ایران نیز به همین ترتیب.
