دیدار پرتنش

ترامپ، زلنسکی را دست خالی به اوکراین برگرداند

گروه بین‌الملل: در شرایطی که جنگ اوکراین وارد مرحله‌ای حساس شده، ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین روز جمعه ۲۵ مهرماه با دونالد ترامپ در کاخ سفید دیدار کرد. در این نشست، زلنسکی با تأکید بر تمایل اوکراین به صلح، مدعی شد که مسکو تنها در صورت فشار بین‌المللی حاضر به توقف جنگ خواهد بود. او گفت که کشورش آماده مذاکره در هر قالبی است به شرطی که روسیه اراده واقعی برای پایان درگیری داشته باشد. در مقابل، ترامپ که به‌تازگی گفت‌وگویی دو ساعته با پوتین انجام داده بود، اظهار کرد هر دو طرف مایل به پایان جنگ هستند و تأکید کرد: «ما باید این کار را انجام دهیم». ترامپ در بخش دیگری از سخنانش به دیدار آتی خود با پوتین در مجارستان اشاره کرد و احتمال دیدار مستقیم میان زلنسکی و رئیس‌جمهور روسیه را «بعید» دانست. او گفت که فضای روابط میان دو رهبر همچنان آکنده از دشمنی است و هرگونه دیدار باید در شرایطی انجام شود که برای همه «راحت و قابل قبول» باشد.
در بخش حساس گفت‌وگو، موضوع ارسال موشک‌های تاماهاوک به اوکراین مطرح شد؛ موضوعی که به نقطه اصلی اختلاف میان دو کشور بدل گردید. ترامپ تصریح کرد که این اقدام می‌تواند به تشدید تنش‌ها منجر شود و در شرایط کنونی، اولویت واشنگتن بر «دیپلماسی و مهار بحران» است نه گسترش جنگ‌افزارها. گزارش شبکه آمریکایی اکسیوس نیز تأیید کرد که رئیس‌جمهور آمریکا در این دیدار به‌صراحت گفته است که قصد ندارد فعلاً این موشک‌های دوربرد را در اختیار اوکراین قرار دهد.
به نوشته این رسانه، زلنسکی امیدوار بود که سفرش به واشنگتن با دستاوردی ملموس در حوزه تسلیحات همراه باشد اما تماس تلفنی اخیر ترامپ با پوتین و تغییر رویکرد او به سمت گفت‌وگو، این امیدها را تا حد زیادی کم‌رنگ کرد. منابع مطلع این دیدار را «سخت و گاه احساسی» توصیف کردند. به گفته یک مقام آمریکایی، فضا پرتنش بود اما کسی فریاد نزد و گفت‌وگوها با وجود دشواری دو ساعت‌ونیم ادامه یافت.
ترامپ در پایان جلسه گفت: «فکر می‌کنم کارمان تمام است. ببینیم هفته آینده چه می‌شود». این جمله به گفت‌وگوهای برنامه‌ریزی ‌شده میان واشنگتن و مسکو اشاره داشت که قرار است ظرف دو هفته آینده در بوداپست برگزار شود. بر اساس آنچه ترامپ به زلنسکی اطلاع داده، پیشنهاد کنونی آمریکا برای پایان جنگ مبتنی بر توقف در خطوط فعلی جبهه‌هاست؛ پیشنهادی که از منظر کی‌یف به معنای پذیرش وضع موجود و امتیاز دادن به روسیه تلقی می‌شود.
در همین حال شبکه سی‌ان‌ان نیز گزارش داد که گفت‌وگوی دو رئیس‌جمهور «صریح و در برخی لحظات ناخوشایند» بوده است. منابع این شبکه تأکید کردند که ترامپ در جریان دیدار، اوکراین را به تلاش برای «تشدید و طولانی کردن جنگ» متهم کرده و اختلاف نظر دو طرف درباره آینده نبرد، آشکارا به نمایش درآمده است. با وجود این، زلنسکی پس از پایان دیدار در گفت‌وگو با شبکه ان‌بی‌سی همچنان ابراز امیدواری کرد که در نهایت آمریکا با ارسال تاماهاوک‌ها موافقت کند. او گفت: «این خوب است که ترامپ نه نگفته اما هنوز بله هم نگفته است. تیم‌های ما روی این موضوع کار می‌کنند».
ترامپ پیش‌تر در جمع خبرنگاران، موشک‌های تاماهاوک را سلاحی «بسیار خطرناک» توصیف کرده و یادآور شده بود که آمریکا پیش‌تر در حمله به تأسیسات اتمی ایران از ۳۰ موشک تاماهاوک استفاده کرده است. او گفت: «تسلیحات شگفت‌انگیزی هستند اما همین قدرت بالا می‌تواند، تنش‌ها را به‌سرعت افزایش دهد».
این دیدار پرچالش، نقطه‌ای از برخورد دو نگاه متفاوت به جنگ اوکراین بود: رویکرد زلنسکی که همچنان بر فشار نظامی و حمایت تسلیحاتی غرب تکیه دارد، در برابر نگاه تازه ترامپ که راه‌حل را در مذاکره با مسکو می‌جوید. در حالی که نگاه جهانی به دیدار آتی بوداپست دوخته شده، اکنون کاخ سفید در آزمون سختی میان دیپلماسی و بازدارندگی قرار گرفته است.