توسط : ورود دادستان کیش به یک رویداد مردمی با اعتراض هواداران جامعه مدنی روبهرو شد
علی سالمیزاده، دادستان عمومی و انقلاب جزیره کیش اعلام کرد که دو نفر از عوامل اصلی برگزاری ماراتن کیش بازداشت شدهاند. به گفته وی، «یکی از افراد بازداشت شده از مسئولان منطقه آزاد کیش بوده و دیگری از اشخاص شرکت خصوصی برگزارکننده مسابقه است». پس از تفهیم اتهام به هر دو نفر، قرار تأمین (وثیقه) صادر شده و ضمناً براساس ماده ۲۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری برای هر یک «قرار نظارت قضایی» نیز صادر شده است؛ ازجمله برای مقام دولتی ممنوعیت اشتغال در ادارات دولتی و برای مسئول شرکت خصوصی، ممنوعیت فعالیت در امور مدیریت و برگزاری رویدادهای ورزشی.
در اطلاعیه دادستانی آمده که با وجود «تذکرات قبلی مبنی بر لزوم رعایت قوانین و مقررات جاری کشور و همچنین اصول شرعی و عرفی و حرفهای» در برگزاری ماراتن کیش، برگزارکنندگان به این تذکرات توجه نکردهاند و نحوه برگزاری رویداد بهگونهای بوده که «موجب خدشهدار شدن عفت عمومی شده است». سالمیزاده تصریح کرد که «با توجه به تخلفات صورت گرفته و براساس قوانین و مقررات، پرونده کیفری برای مسئولان و عوامل برگزارکننده این رویداد تشکیل شده است». او همچنین تأکید کرد که «دستگاه قضایی از فعالیتهای ورزشی و اجتماعی سالم حمایت میکند» اما در عین حال «با کوتاهی یا بیتوجهی به ضوابط قانونی و شرعی، وفق مقررات برخورد خواهد کرد».
رویدادی برای رونق: ۵۰۰۰ دونده و ۲۵۰۰۰ گردشگر
موضوع ماراتن کیش اما پیشتر با استقبال بیسابقهای برگزار شده بود. بنا بر گزارشها، روز جمعه ۱۴ آذرماه مسابقه دوی ماراتن ۵۰۰۰ نفری کیش با حضور ورزشکارانی از سراسر کشور در مسیرهای جداگانه ۱۵ و ۴۲ کیلومتر و در دو گروه بانوان و آقایان برگزار شد. مسئولان محلی اعلام کردند که بیش از ۲۵ هزار گردشگر برای شرکت یا تماشای این رقابت وارد جزیره شدند و شواهد نشان میدهد، تعداد واقعی شرکتکنندگان «بیش از ۵ هزار نفر اعلامی» بوده است. آمارها حاکی از حضور حدود دو هزار زن و سه هزار مرد در این مسابقه بود و استاندارد برگزاری آن در سطح بینالمللی ارزیابی شد. مجری برگزاری مسابقه این رویداد را با «رویکرد همگانی و فضای خانوادگی» و «بر پایه نشاط اجتماعی» توصیف کرد. او افزود که ماراتن بزرگ کیش برای ایجاد فضایی «سالم، ایمن و همگانی» برنامهریزی شده و با توجه به غیررسمی بودن مسابقه صرفاً جنبه تفریحی و سلامت داشته است. بخش بانوان این ماراتن از ساعت ۵ صبح و بخش مردان آن از ساعت ۷:۳۰ برگزار شد تا تفکیک زمانی کامل صورت پذیرد. از سوی دیگر، گزارشها نشان میدهد که گروههای امداد و انتظامی (اورژانس، هلالاحمر، آتشنشانی، پلیس و…) نیز در پشتیبانی مسابقه فعال بودهاند تا امنیت و سلامت شرکتکنندگان تضمین شود.
اولویتبندی غلط
انتشار تصاویر و ویدئوهای حضور گسترده بانوان در ماراتن کیش (با پوشش نسبتاً آزاد) که در مقایسه با سایر نقاط کشور کمی متفاوت بود، بهانهای شد برای ورود تندروها و فدراسیون دوومیدانی که از قبل با برگزاری این رویداد دچار مشکل بودند. حامیان ماراتن کیش میگویند در شرایط فعلی جزیره کیش بهعنوان منطقه آزاد اقتصادی، توسعه گردشگری و ورزش برای رونق بازار اولویت دارد. بهنظر میرسد عدهای از تصمیمگیران بیش از آنکه به چارچوب توسعه کشور نگاه کنند، معطوف مسائل اخلاقی جزیی شدهاند. همزمان با بالا گرفتن فشارها بر برگزارکنندگان ماراتن کیش، موجی از واکنشهای مثبت از سوی کاربران شبکههای اجتماعی منتشر شد؛ واکنشهایی که نشان میداد بخش بزرگی از افکار عمومی این رویداد را نه یک «مسئله امنیتی و اخلاقی»، بلکه فرصتی برای نمایش چهرهای شاد، طبیعی و امیدوار از ایران میدانند. کاربران بسیاری نوشتند که تصاویر ماراتن، روایتهای رسانههای خارجی درباره «غیرعادی بودن زندگی در ایران» را به چالش کشیده است. به باور آنان، شادی و مشارکت هزاران زن و مرد از سراسر کشور، تصویری از جامعه امروز ایران ارائه میکند که با روایتهای تیره و یکسویه فاصله دارد. آنها برخورد با برگزارکنندگان را «زیر تیغ تندروها رفتن» و «اولویتبندی غلط» توصیف کردند. این در حالی است که مشکلات اقتصادی و معیشتی کشور، دغدغه اصلی جامعه است و بسیاری از ورزشهای همگانی و رویدادهای تفریحی مانند ماراتن، نهتنها به اقتصاد محلی آسیب نمیزند که موجب اشتغالزایی و تبلیغ ملی هم میشود. همانطور که مقامهای کیش گفتهاند، این ماراتن ۵ هزار نفری قرار بود «غیررسمی» باشد و بیشتر جنبه نمادین «شادکامی و نشاط اجتماعی» داشته باشد. تجربه کشورهایی مانند امارات و اروپا نشان میدهد، مسابقات دو استقامت گروهی (ماراتن) بخشی طبیعی از زندگی شهری و نقشی فرهنگی-اقتصادی دارند. تمرکز بر پوشش نامتعارف زنان دونده در حالی که خود مسابقه، مجوزهای لازم را داشت و به اهداف عمومی (سلامت و اقتصاد) کمک میکرد از نگاه منتقدان انتخابی غلط در اولویتبندی بوده است.
توسعه کیش یا مقابله با مردم؟
این نوع برخورد قهری و قضایی با رویدادهایی که با استقبال گسترده مردمی و گردشگری روبهرو میشوند دقیقاً همان چیزی است که میتواند رویای «دوبی ایران» شدن کیش را تحتالشعاع قرار دهد. دوبی توانسته با ترکیبی از آزادیهای اقتصادی و اجتماعی نسبی، زیرساختهای مدرن و سیاستهای جذب سرمایه، مسیر رشد جهانی خود را تثبیت کند، درحالی که کیش همچنان با فشارها و محدودیتهای داخلی در آرزوی تحقق یک «منطقه آزاد واقعی» باقی مانده است. بسیاری از بانوان شرکتکننده در این ماراتن از شهرهای مختلف با هدف ورزش و نشاط به کیش آمده بودند و حضور آنها با حجاب متفاوت لزوماً به معنای «سازمانیافته مروج بیعفتی» نیست؛ بلکه بازتابی از وضعیت پوشش در بخشهایی از جامعه امروز ایران است که با برخورد قضایی و بگیر و ببند، حل نخواهد شد. همانطور که در ماههای اخیر تأکید شده، برخورد با حجاب نامتعارف نباید قهری باشد. اغلب تحلیلگران معتقدند، وظیفه مسئولان ارجح حفظ خطمشی توسعه و رونق جزیره کیش است؛ به خصوص آنجا که برگزاری سالم و خانوادگی ماراتن میتوانست، فرصت خوبی برای معرفی ظرفیتهای «آزاد» این منطقه محسوب شود. از این منظر، رخدادهای ورزشی در جزیره زیبای کیش همچون گردونهای امید و نشاط اجتماعیاند که سزاوار حمایت و گسترش هستند، نه نقطه ضعفی که با رویکردهای سختگیرانه به بحثهای جناحی تبدیل شوند.
